Fetih Suresi

wikishia sitesinden
(Feth Suresi sayfasından yönlendirildi)
Fetih Suresi
Sure Numarası48
Cüz26
Nüzul
Nüzul Sırası112
Mekki/MedeniMedeni
İstatistiksel Bilgiler
Ayet Sayısı29
Kelime Sayısı560
Harf Sayısı2509


Fetih Suresi (Arapça: سورة الفتح), Kur'an-ı Kerim'in 26-cı bölümünde yer alan kırk sekizinci suredir ve Medeni surelerden biridir. Bu sureye "Fetih" denmesinin nedeni, surenin başında Fetih Mübin'den (parlak zafer) söz edilmesidir. Bu surenin ana içeriği, Müslümanların nihai zaferi, iman ve cihat ve samimiyetin ödüllendirilmesi, Mücahidlerin hatalarının affedilmesi, kâfirlere ve tembel Müslümanlara uyarı ve son olarak Allah'ın dininin evrenselleştirilmesidir.

Fethi mubinii anlatan ilk ayet ve Rizvan biatını anlatan 18-ci ayet Fetih Suresi'nin meşhur ayetleridir. Fetih Suresi okumanın faziletinde, bu sureyi okuyan kimsenin, Fetih'te Peygamber Efendimiz (s.a.v.)'in yanında bulunan kişi veya Rizvan bey'atında ona biat eden kişi gibi olacağı belirtilmektedir.

Fetih Suresi

Mekke’nin fethini peşi sıra getiren Hudeybiye antlaşması ve Mekke’nin fethinden "açık fetih" diye bahsettiğinden dolayı da sureye "Fetih Suresi" denmiştir. Müslümanların şirk ve müşriklere nihai zaferini ortaya koyan Mekke fethi bu surede ele alınmıştır.

Ayet sayısı tüm kari ve müfessirlere göre 29’dur. Kelime sayısı 560 ve harf sayısı ise, 2509’dur. Fetih Suresi, Kur’an-ı Kerim’in 26. Cüz’ün de yer almaktadır. [1] Mushaf’taki resmi sırasına göre kırk sekizinci ve iniş sırasına göre ise, yüz on ikinci suredir. Sure Medine’de nazil olmuştur. [2]

Fetih’ten Maksat

"Fetih’ten maksat nedir ve hangi zaferdir?" noktasında, müfessirler arasında farklı görüşler bulunmaktadır. [3] Müfessirlerin birçoğu, özellikle Ebu’l Futuh-u Razi, Feyz-i Kaşani, "Fi Zilali'l Kur'an" kitabının yazarı ve yine aynı şekilde "el-Mizan" Tefsiri’nin yazarı Allame Tabatabai, Hudeybiye Antlaşması sonrasında Müslümanlara nasip olan zafere işaret ettiğine inanmaktalar. [4]

Özellikle "Fetehna" «فتحنا» cümlesinin mazi fiili şeklinde kıraat edilmesi, Fetih meselesinin bu surenin ayetlerinin nazil olmaya başladığı esnada gerçekleştiğini göstermektedir. Hâlbuki o zaman diliminde Hudeybiye antlaşmasından başka bir şey yoktu. Öyleyse Fetih’ten maksat Hudeybiye antlaşmasıdır.

Bir grup müfessir de özellikle "Tibyan Tefsiri’nin" yazarı Şeyh Tusi, "Keşşaf Tefsiri’nin" yazarı Zemahşerî, "Tefsir-i Kebir'in" yazarı Fahreddin er-Râzî ve "Mecmau’l Beyan Tefsiri'nin" yazarı Tabersi, fetih’ten maksadın Mekke’nin fethi olduğuna inanmaktalar.

Bazı müfessirler de Fetih’ten maksadın Hayber Kalesi’nin fethi olduğuna inanmaktalar. [5]

Bazıları ise, Fetih’ten maksadın İslam’ın tüm düşmanlarına karşı güçlü mantık, üstün kanıtlar ve aşikâr mucizeler yoluyla zafer kazanacağına işaret ettiğine inanmaktalar. [6] Bilahare bazıları da Fetih’ten maksadın tüm ilimlerin sırlarının, Allah Resulü (s.a.a) için açıldığına işaret ettiğine inanmaktalar. [7]

Konuları

"Fetihten" maksadın hangi zafer olduğuna dair müfessirler arasında farklı görüşler vardır. [8] Bu surede, gelecekte yaşanacak olan bazı konular açık ve net bir biçimde ortaya konmuş ve hepsi sonradan yaşanmıştır (1, 18, 19 ve 27. ayetler). Bu sure, devamlı olarak Müslümanların ve Hz. Peygamberin (s.a.a) yarenlerinin fetih ve zaferinden bahsetmekte; onların Mekke’ye gireceklerini ve hac ibadetlerini yapacaklarının müjdesini vermektedir. 18. ayetinde Müslümanların tarihi anlaşmalarından biri olan “Rıdvan Biatı”ndan bahsetmektedir. Sonunda (18. ayetinde) Hz. Resul-ü Kibriya’nın (s.a.a) vefalı ve imanlı ashabı tersim edilmektedir. Arap alfabesinin tüm harfleri bu ayette ve Al-i İmran Suresi'nin 154. ayetinde kullanılmıştır.[9]


Tarihi Rivayetler ve Öyküler

  • Hudeybiye barışında zafere işaret. 1-3. ayet-i kerimeler.
  • Bazı Arapların talepleri ve Allah Resulü (s.a.a) ile beraberliği kabul etmemeleri. 11-17. ayet-i kerimeler.
  • Rıdvan biati. 18. ayet-i kerime.
  • Barış sonrasında müminler ile kâfirlerin Mekke’nin kalbinde savaşmamaları. 24. ayet-i kerime.
  • Müminlerin kâfirler tarafından Mescid-i Haram’a girmelerinin ve kurban kesmelerinin engellenmesi. 25. ayet-i kerime.
  • Peygamber Efendimiz’in (s.a.a) Mescid-i Haram’a girişini rüyasında görmesi. 27. ayet-i kerime.

Meşhur Ayetler

Biat Ayeti

Fetih Suresi'nin 18. ayet-i kerimesi, ‘‘Biat Ayeti’’ veya ‘‘Rıdvan Biatı’’ bu surenin en önemli ayetlerindendir.

لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبَايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ فَعَلِمَ مَا فِي قُلُوبِهِمْ فَأَنزَلَ السَّكِينَةَ عَلَيْهِمْ وَأَثَابَهُمْ فَتْحًا قَرِيبًا

Ve andolsun ki Allah, ağaç altında, seninle bîatleştikleri zaman, inananlardan râzı olmuştur da onlara sükûn ve huzur indirmiştir ve onlara pek yakın bir fethi mükâfât olarak da vermiştir. (Fetih Suresi / 18 )

Bu ayet-i kerime yüce Allah’ın, sadık müminlerin Allah Resulü’ne (s.a.a) etmiş oldukları biatten duyduğu hoşnutluğu beyan etmektedir. Bu ayet-i kerimede müminlerden razı olunduğu için, ayete ‘‘Rıdvan Ayeti’’ demişlerdir. [11]

Fazilet ve Özellikleri

Fetih Suresi'ni okumanın fazileti hakkında birçok rivayet nakledilmiştir. Örneğin, her kim Fetih Suresi'ni okursa, Peygamber Efendimiz (s.a.a) ile birlikte Mekke’nin fethinde hazır bulunmuş veya Şecere Biati’nde Allah Resulü’ne (s.a.a) biat etmiş gibidir. [12] Bu sure nazil olduğunda, Allah Resulü’nün (s.a.a) ashabına şöyle buyurduğu nakledilmiştir: "Bana öylesine bir sure nazil oldu ki benim yanımda güneşin ışınlarının vurduğu tüm şeylerden daha sevimlidir." [13]

İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: "Fetih Suresi'ni okuyarak, malınızı ve evlatlarınızı telef olmaktan ve her türlü zarardan muhafaza ediniz. Zira her kim Fetih Suresi'ni okuma konusunda devamlılık gösterirse, kıyamet günü bir münadi herkesin duyacağı şekilde şöyle nida eder: Onu seçkin kullarım arasına katın, onu benim nimetlerim olan cennetime yerleştirin ve onun susuzluğunu cennet kâfuru ile karıştırılmış, ağzı kapalı lezzetli şerbeti içirerek giderin." [14]

İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: "Her kim Ramazan ayının ilk gecesinde Fetih Suresi'ni okursa, gelecek yıl aynı güne dek, İlahi koruma altına alınarak, muhafaza edilir." [15]

Yine aynı şekilde Fetih Suresi için "el-Burhan" tefsirinde birtakım özellikler zikredilmiştir. Örneğin, tehlikelerden güvende olmak, korkunun bertaraf edilmesi, [16] Zalim hükümdarın şerrinden âmânda olmak gibi. Kef’emi "el-Misbah" kitabında şöyle yazmıştır: Eğer bir şahıs Fetih Suresi'ni yazar ve üzerinde taşırsa veya boynuna asarsa, sultan ve hükümdarın şerrinden âmânda olur. [17]

Ahkam Ayetleri

Ayet Numarası Ayet Bab Konu
27
Allah dilerse siz güven içinde başlarınızı tıraş etmiş ve saçlarınızı kısaltmış olarak, korkmadan Mescid-i Haram'a gireceksiniz. Hac Saçı tıraş etmek veya kısaltmak (Halk veya Taksir)

Fetih Suresi'nin Arapça ve Türkçe Meali


Önceki Sure
Muhammed Suresi
Fetih Suresi Sonraki Sure
Hucurat Suresi

Dış Bağlantılar

Kaynakça

  1. Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c 2, s 1251.
  2. Marifet, Amuzeş-i Ulum-u Kur’an, 1371 h.ş, c 2, s 168. Hacim olarak mesani surelerden ve bir hizbe yakındır.
  3. Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c 2, s 1251.
  4. Tabatabai, Muhammed Hüseyin, Tefsir-i el-Mizan, Tercüme; Muhammed Bakır Musavi Hemdani, c 18, s 379.
  5. Mekarim Şirazi, Nasır, Tefsir-i Numune, 1374 h.ş, c 22, s 10.
  6. Mekarim Şirazi, Nasır, Tefsir-i Numune, 1374 h.ş, c 22, s 10.
  7. Mekarim Şirazi, Nasır, Tefsir-i Numune, 1374 h.ş, c 22, s 10.
  8. Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c 2, s 1251.
  9. Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1251.
  10. Hameger, Muhammed, Kur’an sureleri, Nuru’s-Sakaleyn Kur’an ve İtret Kültür merkezi, birinci baskı, Kum, Neşri Nuşera, ş. 1392.
  11. Tefsir-i Kummi, Neşr-i Daru’l Kitap, Kum, 1363 h.ş, c 2, s 314.
  12. Tabersi, Mecmau’l Beyan, 1372 h.ş, c 9, s 181.
  13. Ali b. Hisam, Alaaddin, Kenzu’l Ummal, Hadis 2635.
  14. Şeyh Saduk, Sevabu’l Amal ve İkabu’l Amal, s 115.
  15. Ravendi, en-Nevadir, s 257.
  16. İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: "Fetih Suresi'ni yazıp da üzerinde taşımak, tartışma anında emniyette olmaya neden oluverir." Behrani, el-Burhan, 1416 h.k, c 5, s 177.
  17. El-Misbah, Kef’emi, s 457.

Bibliyografi

  • Kur’an-ı Kerim, tercüme: Muhammed Mehdi Fuladvend, Tahran, Dâru'l Kur'âni'l Kerîm, 1418 h.k./ m. 1376.
  • Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, Bahaddin Hürremşahi’nin katkılarıyla, Tahran, Dustan, Nahid, 1377 h.ş.
  • Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizan fi Tefsiri’l Kur’an, Tercüme; Seyyid Muhammed Bakır Hemdani, Kum, Defter-i İntişarat-ı İslami Camia-i Müderrisin-i Havza-i İlmiye, 1374 h.ş.
  • Mekarim Şirazi, Nasır ve bir grup yazar, Tefsir-i Numune, Daru’l Kutubi’l İslamiye, 1374 h.ş.
  • Tabersi, Fadıl b. Hasan, Mecmau’l Beyan fi Tefsiri’l Kur’an, Tahkik ve mukaddime; Muhammed Cevad Belaği, İntişarat-ı Nasır Hüsrev, Tahran, Üçüncü baskı, 1372 h.ş.
  • Saduk, Muhammed b. Ali, Sevabu’l Amal ve İkabu’l Amal, Kum, Daru’ş-Şerif er-Razi, İkinci baskı, 1406 h.k.