Teğabun Suresi

wikishia sitesinden
Teğabun Suresi
Teğabun
Sure Numarası64
Cüz28
Nüzul
Nüzul Sırası110
Mekki/MedeniMedeni
İstatistiksel Bilgiler
Ayet Sayısı18
Kelime Sayısı242
Harf Sayısı1091


Teğabun Suresi (Arapça: سورة التغابن), Kur'an-ı Kerim'in altmış dördüncü suresi ve 28-ci surede yer alan Medeni surelerden biridir. Bu sureye Teğabun denmesinin nedeni, bu surenin 9-cu ayetinde Kıyamet gününe Teğabun Günü (hayat alışverişindeki kaybın ortaya çıkma günü) denmesidir. Bu surede ele alınan konular arasında Kiyamet tartışması, insanın yaratılışı meselesi ile Allah'a tevekkül etmek, güzel bir borç vermek, cimrilikten kaçınmak gibi bazı ahlaki ve sosyal emirler yer almaktadır.

Teğâbun Suresi'nin meşhur ayetleri arasında, zenginlik ve çocukları kişi için bir imtihan olarak tanıtan 15-ci ayet ile Allah yolunda harcamayı, Allah'ın defalarca değerlendirip ödüllendirdiği Allah'a verilen bir borç olarak anlatan 17-ci ayet yer alır. Bu sureyi okumanın faziletleri arasında Peygamber Efendimiz (s.a.v.)'den, kim Teğâbun Suresini okursa ani ölümün ondan uzaklaştırılacağı rivayet edilmiştir.

Teğabun Suresi

Teğabun Suresi adını, 9. ayette geçen kıyamet günü ve Yevmu’t-Teğabun (pişmanlık günü) kelimesinden almıştır. Teğabun kelimesi bu manasıyla Kur’an-ı Kerim’de bir defaya mahsus olmak üzere sadece bu surede geçmiştir. Ayetlerin sayısı noktasında kari ve müfessirler arasında hiçbir görüş ayrılığı bulunmayan bu sure, 18 ayet, 242 kelime ve 1091 harften ibarettir. Mushaf’taki resmi sırası itibarıyla 64. iniş tertibine göre ise Kur’an’ın 108. suresi olan Teğabun Suresi Medeni’dir ve başka bir görüşe göre Mekki’dir; ancak Medeni olması meşhur ve sıhhate daha yakındır. Teğabun Suresi lafız ve hacim bakımından geniş surelerdendir ve diğer surelere göre Kur’an’ın kısa surelerinden olmakta ve 28. cüzün üçüncü hizbinde yer almaktadır. Evrensel ve genel duaya işaret eden ve Allah’ı tesbih (سَبَّحَ لِلَّـهِ) ifadesiyle başlayan ve “Müsebbihât” diye bilinen surelerin altıncısıdır.

Konuları

Mead ve ceza günü, insanın yaratılış meselesi ve Allah’ın insanı en iyi şekilde yaratması, Allah’a tevekkül, Allah yolunda borç verme ve Karzu’l-Hasene(karşılıksız borç verme)’nin sevilmesi gibi birkaç ahlaki ve toplumsal emir ve cimrilikten sakınma konuları Teğabun Suresi'nin işlediği temel konularından bazılarıdır.[1]


Meşhur Ayetler

إِنَّمَا أَمْوَالُكُمْ وَأَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ وَاللَّهُ عِندَهُ أَجْرٌ عَظِيمٌ

Mallarınız ve evlâtlarınız, bir sınamadır size ancak ve Allah katındaysa pek büyük bir mükâfat var. Allah Teâlâ on dördüncü ayet-i kerime de insanın eş ve çocuklarını düşman olarak tanıtıyor. Allah Teâlâ bu ayet-i kerime de insanın eş ve çocuklarını, insan için bir sınama vesilesi (fitne) olarak beyan etmektedir. [3] Fitne insanın müptela olduğu acılara, zorluklara, musibetlere ve sınanmaya sebep olacak şeylere denilmektedir. [4] Tefsir kitaplarında bahsedildiğine göre evlat ve mal insan için en önemli sınama vesilelerinin başında gelmektedir. [5] Neden mi? zira insanın evladına olan sevgisi ve dünya malının insan yanın da değerli olması, insanı ahret ve bu ikisi arasında (mal ve evlat) ikilemde bırakmaktadır. [6] Emirü’l-Müminin İmam Ali’den (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmektedir: Ya Rabbi fitne ve sınamadan sana sığınırız demeyin; zira her kes ona duçar olacaktır, aksine insanı saptıran fitnelerden Allah’a sığınırız diye dua edin. [7] إِن تُقْرِ‌ضُوا اللَّـهَ قَرْ‌ضًا حَسَنًا يُضَاعِفْهُ لَكُمْ Eğer Allah'a güzel bir tarzda borç verirseniz o, verdiğinizi kat-kat arttırır. (Ayet / 17)

Karzu’l-Hasene

Tefsir kitaplarında yazılanlara göre bu ayet-i kerimedeki Karzu’l-Hasene’den maksat; Allah yolunda infak etmektir. [8] Tefsir-i Tesnim, Karzu’l-Hasene’yi Kuran kültürü ve terimi açısından şöyle açıklamaktadır; İnsanın her hayır işi, Allah rızası için yapması, ibadet olabilir, infak olabilir yâda umuma faydalı bir iş olabilir. Öyleyse bu tanım, Fıkhi anlamda ki Karzu’l-Hasene’yi de kapsayacaktır. Bu tefsir kitabının açıklamalarına göre; Allah ‘‘hayırlı bir iş Allah katında muhafaza ediliyor’’ diyeceğine, hayır işin kat-kat artacağını söylüyor. Bunu anlatabilmek için de Karzu’l-Hasene sözcüğünden istifade ediyor. Karzu’l-Hasene de verilen borç, sahibine geri verilmek üzere muhafaza edilmektedir. [9]

Fazilet ve Özellikleri

Allah Resulünden (s.a.a) şöyle bir hadis-i şerif nakledilmiştir: Her kim Teğabün Suresi'ni okursa, ani ölümlerden âmânda olur. [10] İmam Sadık’tan (a.s) da şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Her kim farz namazlarda Teğabün Suresi'ni okursa, Teğabün Suresi kıyamet günü ona şefaat edecektir. Kıyamet günü adil bir şahit gibi Allah katında Teğabün Suresi'ni okuyan şahsa, şahitlik edecektir ve Teğabün Suresi'ni okuyan şahsı, cennete dâhil edene kadar ondan ayrılmayacaktır. [11] İmam Bakır’dan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmektedir: Her kim Müsebbihat surelerinin tümünü okursa, ölmeden önce İmam Mehdi’yi (a.f) görecektir ve öldüğündeyse Allah Resulüne (s.a.a) komşu olacaktır. [12] Tefsir-i Burhan da Teğabün Suresi'ni okumanın fazileti hakkında şöyle yazılmaktadır: Her kim Teğabun Suresi'ni okursa, düşmanın şerrinden emniyette olur. [13] Kaybolan eşya bulunur. [14]



Önceki Sure
Münafikun Suresi
Teğabun Suresi Sonraki Sure
Talak Suresi

Dış Bağlantılar

Kaynakça

  1. Danişnamei Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1256.
  2. Hameger, Muhammed, Kur’an sureleri, Nuru’s-Sakaleyn Kur’an ve İtret Kültür merkezi, birinci baskı, Kum, Neşri Nuşera, ş. 1392.
  3. Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, h.ş 1371, c 24, s 206.
  4. Hasan Mehdeviyan ve Ahmet Netenzi, Nigah-i Kur’an-i be Azmun-i İlahi, Tahran, 1386, s 25.
  5. Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, h.ş 1371, c 24, s 206.
  6. Tabatabai, el-Mizan, h.k 1390, c 19, s 308.
  7. Nehcü’l-Belaga, Şehit Cafer Şehidi, Hikmet 93.
  8. Bkz: Tabersi, Mecmau’l-Beyan, h.ş 1372, c 10, s 453; Tabatabai, el-Mizan, h.k 1390, c 19, s 309; Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, h.ş 1371, c 24, s 211.
  9. Cevad-i Amuli, Tefsir-i Tesnim, h.ş 1387, c 11, s 582-587.
  10. Tabersi, Mecmau’l-Beyan, h.ş 1372, c 10, s 446.
  11. Şeyh Saduk, Sevabu’l-Amal, h.ş 1382, s 118.
  12. Şeyh Saduk, Sevabu’l-Amal, h.ş 1382, s 118.
  13. Behrani, Tefsir-i el-Burhan, h.k 1416, c 5, s 391.
  14. Behrani, Tefsir-i el-Burhan, h.k 1416, c 5, s 391.

Bibliyografi

  • Kur’an-ı Kerim, tercüme: Muhammed Mehdi Fuladvend, Tahran, Dâru'l- Kur'âni'l-Kerîm, h.k. 1418/ m. 1376.
  • Danişnamei Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, Bahaddin Hürremşahi’nin katkılarıyla, Tahran, Dustan, Nahid, h.ş. 1377.
  • Behrani, Seyyid Haşim, el-Burhan, Tahran, Bonyad-i Bi’set, h.k 1416.
  • Ramyar, Mahmut, Tarih-i Kuran, İntişarat-i İlmi ve Ferhengi, h.ş 1362.
  • Cevad-i Amuli, Abdullah, Tefsir-i Tesnim, Said Bend Ali’nin katkılarıyla, Kum, İntişarat-i İsra, İkinci baskı, h.ş 1387.
  • Hasan Mehdeviyan ve Ahmet Netenzi, Nigah-i Kur’an-i be Azmun-i İlahi, Birinci baskı, Kanun-i Endişe-i Cevan, Tahran, h.ş 1386.
  • Ragıb İsfahani, Hüseyin bin Muhammed, Müfredat-i Elfaz-i Kuran, Saffan Adnan Davudi’nin katkılarıyla, Beyrut, Daru’ş-Şamiye, Birinci baskı, h.k 1412.
  • Şeyh Saduk, Muhammed bin Ali, Sevabu’l-Amal ve İkabu’l-Amal, Araştırma: Sadık Hasanzade, Tahran, Ermeğan-i Tuba, h.ş 1382.
  • Tabatabai, Muhammed Hüseyin, el-Mizan fi Tefsiri’l-Kuran, Beyrut, Müessestu’l-Âlemi li’l-Matbuat, h.k 1390.
  • Tabersi, Fadıl bin Hasan, Mecmau’l-Beyan fi Tefsiri’l-Kuran, Fadlullah Yezdi Tabatabai ve Haşim Rasulü’nün katkılarıyla, Tahran, Nasır Hüsrev, Üçüncü baskı, h.ş 1372.
  • Ferhengname-i Ulum-i Kuran, Kum, Defter-i Tebligat-i İslami Havza-i İlmiye-i Kum.
  • Marifet, Muhammed Hadi, Amuzeş-i Ulum-i Kur’ani, Tercüme: Ebu Muhammed Vekili, Kum, Merkez-i Çap ve Neşr-i Sazman-i Tebligat-i İslami, h.ş 1371.
  • Mekarim Şirazi, Nasır, Tefsir-i Numune, Tahran, Daru’l-Kutubi’l-İslamiye, Onuncu baskı, h.ş 1371.
  • Nehcu’l-Belaga, Tercüme: Seyyid Cafer Şehidi, Tahran, İntişarat-i İlmi ve Ferhengi, h.ş 1277.