Saffat Suresi

Öncelik: b, kalite: c
linksiz
infobox'siz
navbox'siz
yönlendirmesiz
wikishia sitesinden
Saffat Suresi
Sure Numarası37
Cüz23
Nüzul
Nüzul Sırası56
Mekki/MedeniMekki
İstatistiksel Bilgiler
Ayet Sayısı182
Kelime Sayısı866
Harf Sayısı3903


Saffat Suresi (Arapça: سورة الصافات), Kur'an-ı Kerim'in 23-cü bölümünde yer alan otuz yedinci suredir ve Mekki surelerinden biridir. Saffat, sıraya giren insanlar demektir. Sırada bekleyen melekler veya dua eden müminler anlamına geldiği söylenmiştir. Saffat Suresi'nin ana odağı tevhid, müşriklerin tehdidi ve müminlerin müjdesidir. Bu surede Hz İsmail'in kurban edilme hikayesi ile Nuh, İbrahim, İshak, Musa, Harun, İlyas, Lut ve Yunus (a.s) gibi peygamberlerin tarihinin bir kısmından bahsedilmektedir.

Bu surenin meşhur ayetlerinden biri de "... El Yasin" diye okunan "Selam olsun Yasine" ayetidir ve Ali Yasin'in Hazret Peygamber'in (s) ailesi anlamına geldiği söylenmektedir. Rivayetlere göre bir kimse Cuma günü bu sureyi okursa her türlü beladan âmânda olur. Dünyada olduğu müddetçe tüm belalar ondan def edilir ve rızkı da mümkün olduğunca bollaşır.

Tanıtım

Bu surenin ilk üç ayeti, meleklerden üç gruba yeminle başlar. Birinci grup, İlahi ferman için saf tutmuş melekler; ikinci grup, insanı günahtan alıkoyan veya gökteki bulutlardan görevli olan, onları her yöne süren ve çorak toprakları sulayan melekler; üçüncü grup ise, vahyin nazil olma esnasında Kur’an’ın ayetlerini Allah Resulü’ne (s.a.a) okuyan melekler. [1]

Sure, adını ilk ayetinde geçen “ve’s-Saffat-ı Saffen” “Saffat” (sıra-sıra duran meleklere andolsun) kelimesinden almıştır. [2]Saffat kelimesi, “saff” kökünden ve “saffe” kelimesinin çoğuludur. Bazıları bundan maksadın İlahi emri bekleyen saflar halindeki müminlerin ve meleklerin olduğunu söylemişlerdir. [3]Yeminle başlayan ilk suredir. [4] Küfe karilerine göre 182 ayet, Basra karilerine göre 181 ayet ve başka karilere göre ise, 180 ayettir; ancak birinci görüş daha meşhur ve yaygındır.

Kelime sayısı 866 ve harf sayısı ise, 3.903’tür. Mushaf’taki resmi sırasına göre 37 ve iniş sırasına göre ise, kırk beşinci suredir. [5] Sure, Mekki surelerdendir. [6]Boyut olarak "miun" surelerden ve onların sonuncusudur. Mesani sureleri arasında sayılmış, ancak ayet sayısı çok olduğundan, miun surelerden sayılmıştır. [7] Hacim ve boyut olarak büyük surelerden değildir; fakat bir hizipten daha büyüktür.[8]

İçeriği

Sure’de Melekler, mead, kıyamet sahneleri, Allah’ın muhlis kullarının durumu, iyi amellerinin neticesi, kâfirlerin akıbetlerinin zikredilmesi ve sonuçta pişmanlıkları ve yoldan çıkıp birbirlerinin sapmalarına neden oldukları için birbirlerini kınamaları gibi konulara temas edilmiştir. Ayrıca Hz. Nuh, Hz. İbrahim ve Hz. İsmail’i kurban ettiğine dair gördüğü sadık rüya, Hz. Musa, Hz. Harun, Hz. İlyas, Hz. Lut ve Hz. Yunus (a.s) peygamberlerin kıssalarına da değinilmiştir.[9]


Hz. İsmail’in (a.s) Kurban Edilme Öyküsü

Üstat Ferşçiyan’ın Hz. İsmail’i (a.s) Kurban Etme Tablosu

Bu surenin 100. ayet-i kerimesinden 107. ayet-i kerimesine kadar olan bölümü, Hz. İbrahim’in (a.s) oğlu Hz. İsmail’i (a.s), kurban etmeye memur edilmesi olayını ele almaktadır. Hz. İbrahim (a.s) Allah-u Teâlâ’dan bir evlat istedi ve Allah, “ona bir oğlu olacağı” müjdesini verdi. Hz. İbrahim (a.s) Hz. İsmail (a.s) doğduktan sonra hatta buluğ çağına erinceye dek, birçok kez rüyasında oğlu Hz. İsmail’i (a.s) kurban ettiğini gördü. Nübüvvet ilmi sayesinde oğlu Hz. İsmail’i (a.s) kurban etmeye memur edildiğini anladı.

Hz. İbrahim (a.s) bu konuda, oğlu Hz. İsmail’in de (a.s) görüşünü almak istedi. Hz. İsmail (a.s) babasına şöyle cevap verdi: “Memur edildiğin şeyi yerine getir”. Hz. İbrahim (a.s), oğlu Hz. İsmail’i (a.s) kurban etmek için alın üzere yatırdığı esnada, Allah-u Teâlâ Hz. İsmail’in (a.s) yerine kurban etmesi için bir koç gönderdi. Allah-u Teâlâ, imtihanın zorluğuna işaret ederek, şöyle buyuruyor: “Dünya ve ahrette en iyi mükâfatı onlara vereceğim”. “İmtihan” kelimesinden de anlaşıldığı üzere, Allah-u Teâlâ, Hz. İbrahim’i (a.s) sadece sınamak istiyordu. [11]

Al-i Yasin

سَلَامٌ عَلَى إِلْ يَاسِينَ

Esenlik İlyas'a ve ona uyanlara. (Saffat Suresi / 130) Bu ayet-i kerimenin kıraati noktasında farklı görüşler bulunmaktadır. Bazıları «آل یاسین» (Al-i Yasin) okumuş ve maksadın Ehlibeyt (a.s) olduğunu söylemişlerdir. Bazıları da «ال یاسین» (el-Yasin) olarak okumuş ve ayet-i kerimenin de siyakına bakarak, maksadın Hz. İlyas (a.s) olduğunu söylemişlerdir. [12]

İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: «آل یاسین» Al-i Yasin’den maksat, biz Ehlibeyt’iz (a.s); zira Yasin’den maksat, Allah Resulü’dür (s.a.a). Allame Tabatabai bu rivayeti doğru bilmektedir ve «آل یاسین» (Al-i Yasin) sözcüğünü Nafi, Yakup, Zeyd ve İbn-i Amir kıratına uygun olması için «آل یاسین» Al-i Yasin okumalıyız. [13]

Yine aynı şekilde Ehlisünnet alimlerinden İbn-i Ebi Hatem, İbn-i Merdûye ve Tabarani, İbn-i Abbas’tan nakledilen bir rivayete göre, “el-Yasin” ve “Al-i Yasin”den maksadın, İslam Peygamberinin (s.a.a) Ehlibeyt’i (a.s) olduğunu söylemişlerdir. [14]

Fazilet ve Özellikleri

  • Rızkın bollaşması ve belalardan âmânda olmak:

İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Her kim her hafta Cuma günü Saffat Suresi'ni okursa, her türlü beladan âmânda olur. Dünyada olduğu müddetçe tüm belalar ondan def edilir ve rızkı da mümkün olduğunca bollaşır. Şeytan onun bedenine, evlatlarına ve malına hiçbir şekilde zarar veremez. Eğer bu sureyi okuduğu gece veya gündüz vefat edecek olursa, şehit olarak haşredilir. Allah-u Teâlâ ona şehitlerle birlikte cennettin en yüce mertebesinde yer verir.[15] [16]

  • Duanın kabul olması: Yine aynı şekilde Allah Resulü’nden (s.a.a) şöyle bir hadis-i şerif nakledilmiştir: Her kim Yasin ve Saffat surelerini Cuma günü okur ve ardından dua ederse, Allah-u Teâlâ onun duasını kabul eder. [17]

Tarihi Rivayetler ve Öyküler

  • Hz. Nuh (a.s) ve taraftarlarının kurtulması, neslinin bekası ve diğerlerinin Nuh tufanında boğulması. 75-83. ayet-i kerimeler.
  • Hz. İbrahim’in (a.s) Kıssası:
  • Putların kırılması: Hz. İbrahim’in (a.s) Azer ve kavmi ile konuşması; kavminin Hz. İbrahim’in (a.s) hasta olduğunu iddia etmesi ve onu reddetmesi; Hz. İbrahim’in (a.s) putların yanına gitmesi ve putları kırması; Hz. İbrahim’in (a.s) kavmini putlara tapmaktan sakındırması; Hz. İbrahim’in (a.s) ateşe atılması. 83-98. ayet-i kerimeler.
  • Hz. İsmail’in (a.s) kurban edilmesi: Hz. İbrahim’in (a.s) evlat edinmek için ettiği dua; Hz. İbrahim’in (a.s) oğlu olacağına dair müjdelenmesi; Hz. İbrahim’in (a.s) rüyada oğlunu kurban ettiğini görmesi ve oğlu İsmail’e (a.s) rüyasını anlatması; oğlunu kurban etmek için çaba harcaması; Hz. İbrahim’e (a.s) nida gelmesi, Hz. İsmail (a.s) yerine kurbanlık koç gönderilmesi. 99-111. ayet-i kerimeler.
  • Hz. İbrahim’in (a.s) Hz. İshak (a.s) ile müjdelenmesi. 112 ve 113 ayet-i kerimeler.
  • Hz. Musa (a.s) ve Hz. Harun (a.s): Hz. Musa (a.s), Hz. Harun (a.s) ve kavimlerinin kurtarılması; Hz. Musa (a.s) ve Hz. Harun’a (a.s) kitap nazil olması. 114-123. ayet-i kerimeler.
  • Hz. İlyas’ın (a.s) risaleti; Allah’a tapınmaya davet ve kavminin hidayeti; Hz. İlyas’ın (a.s) kavmi tarafından yalanlanması. 124-132. ayet-i kerimeler.
  • Hz. Lut’un (a.s) risaleti; taraftarlarının ve kendisinin kurtuluşu; eşinin ve kavminin azaba duçar olması. 133-137. ayet-i kerimeler.
  • Hz. Yunus’un (a.s) risaleti; kavmini terk ederek, gemiye binmesi; çekilen kuranın Hz. Yunus (a.s) adına çıkması ve gemiden denize atılması; balığın Hz. Yunus’u (a.s) yutması; balığın karnından çıkması ve sahile ulaşması; Hz. Yunus’un (a.s) başının üzerinde kabak türünden gölge yapması için geniş yapraklı bir nebat bitmesi; kavmine dönüş ve kavminin iman getirmesi. 138-148. ayet-i kerimeler.

Saffat Suresi Arapça ve Türkçe Meali


Önceki Sure
Yasin Suresi
Saffat Suresi Sonraki Sure
Sad Suresi

Dış Bağlantılar

Kaynakça

  1. Mekarim Şirazi, Nasır, Berguzide-i Tefsir-i Numune, c. 4, s. 131, 1382 h.ş.
  2. Mekarim Şirazi, Nasır, Berguzide-i Tefsir-i Numune, c. 4, s. 130, 1382 h.ş.
  3. Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, Tercüme-i Tefsir-i el-Mizan, c. 17, s. 189, 1370 h.ş.
  4. Mekarim Şirazi, Nasır, Berguzide-i Tefsir-i Numune, c. 4, s. 130, 1382 h.ş.
  5. Hürremşahi, Bahauddin, Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1248, 1377 h.ş.
  6. Suyuti, Abdurrahman b. Ebî Bekir, Ed-Dürr’ül Mensur, c. 5, s. 270, 1404 h.k.
  7. Hürremşahi, Bahauddin, Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1248, 1377 h.ş.
  8. Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1248.
  9. Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1248.
  10. Hameger, Muhammed, Kur’an sureleri, Nuru’s-Sakaleyn Kur’an ve İtret Kültür merkezi, birinci baskı, Kum, Neşri Nuşera, ş. 1392.
  11. Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, Tefsir-i el-Mizan, c. 17, s. 241 ve 242, 1370 h.ş
  12. Sa'lebî, Ahmed b. Muhammed, el-Keşf ve’l-Beyan an Tefsiri’l Kur’an, c. 8, s. 169, 1422 h.k.
  13. Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, Tercüme-i el-Mizan, c. 17, s. 250 ve 251, 1370 h.ş.
  14. Suyuti, Abdurrahman b. Ebi Bekr, ed-Dürrü’l Mensur, c. 5, s. 286, 1404 h.k.
  15. Behrani, Haşim b. Süleyman, el-Burhan fi Tefsiri’l Kur’an, c. 4, s. 589, 1389 h.ş.
  16. İbn-i Babeveyh, Muhammed b. Ali, Sevabu’l Amal ve İkabu’l Amal, s. 217, 1382 h.ş.
  17. Suyuti, Abdurrahman b. Ebi Bekir, ed-Dürrü’l Mensur, c. 5, s. 270, 1404 h.k.

Bibliyografi

  • Kur’an-ı Kerim, tercüme: Muhammed Mehdi Fuladvend, Tahran, Daru’l Kur’ani’l Kerim, 1418 h.k. / m. 1376.
  • Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, Bahaddin Hürremşahi’nin katkılarıyla, Tahran, Dustan, Nahid, 1377 h.ş.
  • İbn-i Babeveyh, Muhammed b. Ali, Sevabu’l Amal ve İkabu’l Amal, Tercüme: Muhammed Rıza Ensari Mehallati, Kum, Nesim-i Kevser, 1382 h.ş.
  • Behrani, Haşim b. Süleyman, el-Burhan fi Tefsiri’l Kur’an, Kum, Müessesetu el-Bise, Kısmu’d-Dirasetu’l İslamiye, 1389 h.ş.
  • Sa'lebî, Ahmed b. Muhammed, el-Keşf ve’l-Beyan an Tefsiri’l Kur’an, Beyrut, Daru İhyai't-Türasi'l Arabî, 1422 h.k.
  • Hameger, Muhammed, Sahtar-ı Surehayi Kur’an-ı Kerim, Tehiyye-i Müessese-i Ferhengiyi Kur’an ve İtret-i Nuru’s-Sakaleyn, Kum, Neşr-i Nüşera, 1392 h.ş.
  • Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, Tercüme-i Tefsir-i el-Mizan, Tercüme: Muhammed Bakır Musavi, Tahran, Bonyad-i İlmi ve Fikri-i Allame Tabatbai, 1370 h.ş.
  • Mekarim Şirazi, Nasır ve Ahmet Ali Babayi, Berguzide-i Tefsir-i Numune, Tahran, Daru’l Kutubi’l İslamiye, 1382 h.ş.