Kehf Suresi

wikishia sitesinden
Kehf Suresi
İsra
İsra Suresi
Kehf
Meryem
Meryem Suresi
Sure Numarası18
Cüz15 ve 16
Nüzul
Nüzul Sırası69
Mekki/MedeniMekki
İstatistiksel Bilgiler
Ayet Sayısı110
Kelime Sayısı1589
Harf Sayısı6550


Kehf Suresi (Arapça: سورة الکهف), Kur'an-ı Kerim'in onbeşinci ve onaltıncı bölümlerinde yer alan 18-ci sure ve Mekki surelerinden biridir. Kehf, mağara anlamına gelir ve bu sureye Kehf isminin verilmesinin sebebi de, içinde bulunan Ashab-ı Kehf'in hikayesidir. Hakka iman etmek ve salih amellerde bulunmak bu surenin insanlara tavsiyelerinden biridir. Ashab-ı Kehf'in hikayesi, Musa ile Allah'ın kulu (Hızır)'ın hikayesi, Zülkarneyn'in hikayesi ve Bağistan'daki iki kişinin hikayesi bu surede anlatılan en önemli hikayelerdendir. Kehf Suresi'nin, Kureyşlilerden bir kısmının, Peygamberimiz (sav)'i denemek için Yahudilerden bazı konuları öğrenmek istemeleri üzerine nazil olduğu söylenmektedir. Bu konular anlatılan üç hikâye ve Kiyamet meselesiydi. Kehf Suresi'nin ünlü ayetlerinden biri de meleklerin Adem'e secde etmesini ve İblisin isyanını anlatan 50-ci ayettir. Kehf Suresi'ni okumanın fazileti hakkında pek çok rivayet vardır; bunlar arasında, Kehf Suresi nazil olduğunda yetmiş bin meleğin onu müşayiet etdiyi ve bu Surenin büyüklüğünün gökleri ve yeri doldurduğunu söyleyen Peygamber Efendimiz (asm) den rivayetdir. Kim bu sureyi cuma günü okursa, Allah onun bir sonraki cumaya kadar günahlarını bağışlar ve ona gökte parlayan bir nur verir ve onu Deccal'in fitnesinden korur.

Tanıtım

“Kehf” dağda mağara anlamına gelmektedir. [1] Kefh ashabından ve hikâyesinden bahsedildiği için bu adı almıştır. “Kehf” sözcüğü Kur’an’da 6 kez bu surede geçmiştir. Surenin bir diğer adı Haile’dir. Zira amel eden kariler ile cehennem ateşi arasında mani ve engel anlamındadır. [2] Sure, Mekke’de nazil olmuştur. Mushaf’taki sıralamada on sekizinci, [3] nüzul sırasına göre ise altmış dokuzuncu suredir. Tam olarak Kur’an’ın ortasında, yani on beşinci ve on altıncı cüzde yer almaktadır. [4]

Küfe karilerine göre 110 ayet ve Basra karilerine göre ise, 111 ayettir. Ancak birinci görüş doğru ve meşhurdur. Kelime sayısı 1589 ve harf sayısı ise, 6550’dir. Hacim açısından miun surelerden ve orta boyutludur. Bu sure tam olarak Kur’an’ın ortasında yer almaktadır. [5]

İçeriği

Bu sure "elhamdülillah" ibaresiyle başlayan beş sureden biridir.

Bu şekilde başlayan sureler: Fatiha, En'am, Kehf, Sebe ve Fâtır sureleridir. Bu başlangıç, insanın Yüce Allah'a kulluğunu, onun Allah'ın nimet ve lütuflarını kabul edişini, yüce Allah'ın şan ve şerefinin övülmesini, O’nun azamet, celal ve kemalinin itiraf edilmesini hissettirmektedir. Farklı surelerde ve bölüm-bölüm anlatılan hikâyelerin aksine, bu surede üç farklı hikâye bir arada ele alınmıştır (Ashab-ı Kehf, Hz. Musa ve Hz. Hızır hikâyesi ve Zülkarneyn ve Yecüc ve Mecüc hikâyeleri).[6]

Bu hikâyelerin yanı sıra iki bahçe hikâyesi, Hz. Âdem ve İblis hikâyelerine de değinilmiştir. Mead ve ilahiyat, toplumun ıslahı için Kur’an’ın nazil olması, dünyanın hakikatinin ortaya konulması, dünyanın yok olacağı ve itibar edilemeyeceği ve ayrıca iyiler, temizler ve imanlı mahrum ve mustazaflarla birliktelik konularına da değinilmiştir.[7]

Kehf Suresi'nin İçeriği[8]
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kehf
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Birinci Söz: Ayet 1-8
Kâfirlerin iman getirmeme nedeni; dünyaya tapmalarıdır
 
İkinci Söz: Ayet 9-26
Ashab-ı Kehf öyküsü, kıyametin hakkaniyeti ve dünyanın yok olma nişanesidir
 
Üçüncü Söz: Ayet 37-59
Dünyaperest kâfirler karşısında peygamberin vazifeleri
 
Dördüncü Söz: Ayet 60-82
Hz Musa ve Hz Hızır’ın öyküsü dünyanın batını olduğunun nişanesidir
 
Beşinci Söz: Ayet 83-102
Zülkarneyn’in öyküsü, dünyaperest kâfirlerin muradına erememelerin nişanesidir
 
Altıncı Söz: Ayet 103-110
Dünyayı talep etme yerine Allah’ın lütfunu celp etme peşinde olun
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Birinci Konu: Ayet 1-5
Kur’an dünyaya tapan müşrikler için uyarıcıdır
 
Birinci Konu: Ayet 9-12
Ashab-ı Kehf öyküsünde ki acayiplik
 
Birinci Vazife: Ayet 27
Allah’ın kitabını tilavet etmek
 
Birinci Konu: Ayet 60-64
Hz. Musa’nın Hz. Hızır’ı bulmak için araması
 
Birinci Konu: Ayet 83-84
Zülkarneyn’in Allah vergisi kudret ve ilmi
 
Birinci Konu: Ayet 103-108
Dünyaperestlerin Allah’ın lütfundan mahrum olması
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
İkinci Konu: Ayet 6-8
Dünyaperestlerin imansızlığından dolayı peygambere teselli verilmesi
 
İkinci Konu: Ayet 13-15
Şirk karşısında Ashab-ı Kehf’in kıyamı
 
İkinci Vazife: Ayet 28
Gafillerden uzak durmak, müminlerle beraber olmak
 
İkinci Konu: Ayet 65-66
Hz. Musa’nın Hz. Hızır’dan ilahi maarifleri öğretmesini istemesi
 
İkinci Konu: Ayet 85-88
Zülkarneyn’in Batıya yolculuğu
 
İkinci Konu: Ayet 109
Allah’ın lütufları saymakla bitmez
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Üçüncü Konu: Ayet 16
Mağaraya sığınmak
 
Üçüncü Vazife: Ayet 29-31
İman ve küfrün sonucunu açıklamak
 
Üçüncü Konu: Ayet 67-70۰
Hz. Hızır’ın Hz. Musa’ya eğitim verme şartı
 
Üçüncü Konu: Ayet 89-91
Zülkarneyn’in doğuya yolculuğu
 
Üçüncü Konu: Ayet 110
Allah’ın lütfundan faydalanmanın şartı iyi işler ve imandır
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Dördüncü Konu: Ayet 17-18
Ashab-ı Kehf’in özel bir halette uykuya geçmesi
 
Dördüncü Vazife: Ayet 22-44
Dünyaya tapan hainlerin uğursuz sonlarının hatırlatılması
 
Dördüncü Konu: Ayet 71-78
Hz. Hızır’ın zahirde üç acayip eylemi
 
Dördüncü Konu: Ayet 92-102
Zülkarneyn’in dağlık bölgelere yolculuğu
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Beşinci Konu: Ayet 19-20
Ashab-ı Kehf’in uyanması ve şehre inmesi
 
Beşinci Vazife: Ayet 45-49
Dünyanın yok olacağının hatırlatılması
 
Beşinci Konu: Ayet 79-82
Hz. Hızır’ın davranışlarının batın ve hikmeti
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Altıncı Konu: Ayet 21
Ashab-ı Kehf’in mezarı üzerine bina yapma hususunda halkın ihtilafa düşmesi
 
Altıncı Vazife: Ayet 50-51
Şeytanın insan ile olan düşmanlığına nispet uyarı
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Yedinci Konu: Ayet 22-24
Ashab-ı Kehf’in sayısı hakkında ihtilaf
 
Yedinci Vazife: Ayet 52-53
Kıyamet gününde Allah’a ortak koşulanların acizliğinin hatırlatılması
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Sekizinci Konu: Ayet 25-26
Ashab-ı Kehf’in uyuma süresinde ihtilaf
 
Sekizinci Vazife: Ayet 54-59
Kur’an’ın uyarılarına aldırış etmemenin doğuracağı sonuçların hatırlatılması


Tarihi Rivayetler ve Öyküler

Kehf Suresi'nde birkaç tane öykü zikredilmiştir. Bunlardan üçü diğerlerinden daha geniş ve detaylı olarak beyan edilmiştir.

  • Ashab-ı Kehf’in hikâyesi, (8-26. ayet-i kerimeler) Ashab-ı Kehf’in Allah tarafından hidayet edilmesi, onların imanı ve kâfirlerle olan keşmekeşi, mağaraya sığınmaları, Allah’ın yardımı sayesinde canlı kalmaları, uykudan uyanmaları ve yeniden halk ile karşılaşmaları, hakikatin ortaya çıkması ve kâfirlerin bu konuda Allah Resulü (s.a.a) ile etmiş oldukları cidal ve münakaşanın beyanı. [9]
  • Hz. Musa (a.s) ve Hz. Hızır’ın (a.s) hikâyesi ( 60-82. ayet-i kerimeler): Hz. Musa (a.s) ve gencin Mecmau’l Bahreyn’e kadar olan birlikteliği, balığı unutmak, balığı bulmak için dönüş, gemiyi delmesi, çocuğun öldürülmesi, onları kabullenmeyen şehirdeki duvarın onarımı, Hz. Musa’nın (a.s) üç şeye itirazı, Hz. Musa’nın (a.s) Hz. Hızır’dan (a.s) ayrılması ve Hz. Hızır’ın (a.s) davranışlarının tevilinin beyanı. [10]
  • Zülkarneyn’in hikâyesi ( 83-98): Allah Resulünden (s.a.a) Zülkarneyn hakkında soru, padişahlığın Zülkarneyn’ne verilmesi, doğu ve batıda iki grupla karşılaşma, iki sed arasına ulaşmak, halkın Yecüc ve Mecüc’den şikâyeti, Yecüc ve Mecüc’ün saldırısına karşı sed yapımı. [11]

İniş Sebebi

Kehf Suresi'nin nüzulü hakkında İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Kureyş üç kişiyi Necran kavmine gönderdi ve o bölgedeki Yahudilerden bazı meseleleri öğrenip, Allah Resulü’nü (s.a.a) sınamak istedi. Bu üç kişi Necran’a gitti ve Yahudi âlimlerle görüştü. Yahudi âlimler bu üç kişiye dedi ki; ondan üç şeyi sorun, eğer bizim bildiğimiz gibi doğru cevap verecek olursa, iddiasında doğrudur. Aksi taktirde yalan söylüyor ve daha sonra ondan başka bir mesele daha sorun. Eğer biliyorum derse bilin ki yalancıdır.

Peygamber efendimizden (s.a.a) soracakları üç konudan biri; Ashab-ı Kehf’in durumuydu, ikincisi Hz. Musa (a.s) ve Hz. Hızır’ın (a.s) hikâyesi ve üçüncüsü ise, batı ve doğu arasında gezen ve Yecüc ve Mecüc seddine ulaşan Zülkarneyn’in öyküsü. Yahudiler her üç sorunun da cevabını bu üç kişiye verdiler. Dördüncü soru da kıyametin ne zaman kopacağı hakkındaydı. Kureyşin gönderdiği elçiler, Mekke’ye döndüler ve Ebu Talib’in (a.s) yanında toplandılar ve Allah Resulü’nden (s.a.a) sormaları gereken her şeyi sordular. Allah Resulü (s.a.a) “Yarın cevap vereceğim” dedi ve vermiş olduğu vaatlerde İnşallah demedi. Bundan dolayı vahiy kırk gün boyunca kesildi. Allah Resulü (s.a.a) üzüldü ve Peygambere (s.a.a) iman edenler şüpheye düştüler. Bundan dolayı Kureyşliler sevinip, alay etmeye başladılar.

Ebu Talib (a.s) son derece üzüldü. Kırk gün sonra Kehf Suresi Peygamber Efendimize (s.a.a) nazil oldu. Allah Resul-ü (s.a.a) Cebrail’den (a.s) gecikme sebebini sordu Cebrail, Allah’ın izni olmadan nazil olamadıklarını söyledi. İmam Sadık (a.s) daha sonra Ashab-ı Kehf hikâyesini anlatmaya başladı.[12] Allame Tabatabai bu rivayeti naklettikten sonra Ashab-ı Kehf hikâyesini anlatan rivayetlerin çok fazla olduğunu ve birbirleriyle farklılıklar arzettiğini söylüyor. Bu rivayetler arasında söylenilen rivayet en açık ve net rivayettir öyle ki rivayetin metninde herhangi bir kaygı ve endişe yoktur buna rağmen bazı eleştirilere maruz kalmıştır. [13]

Meşhur Ayetler

  • وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ

An o zamanı hani biz meleklere, secde edin Âdem'e demiştik de İblis'ten başka hepsi secde etmişti, o, cin cinsindendi de Rabbinin emrinden çıkmıştı. ( Kehf Suresi / 50) Tefsirlerde yazılana göre; bu ayet-i kerime Bakara Suresi'nde [14] gelmiş [15] Aynı zamanda Hz. Âdem’in (a.s) yaratılış macerası ve meleklerin Hz. Âdem’e (a.s) secde etme olayını beyan ediyor. [16] Müfessirlerin açıklamalarından da anlaşılacağı üzere, gerçi İblis cinlerdendi. Fakat Allah katında ki konumu ve itaati sayesinde Meleklerin safında yer almaktaydı.[17] Meleklerin secdesinden anlaşılan şu ki Allahtan başkasına saygı ve itaat babından secde etmenin bir sakıncası yoktur. [18] Hatırlatmakta fayda var Meleklerin Hz. Âdem’e secde etme öyküsü ve İblisin başkaldırısı Kur’an-ı Kerim’de Sad Suresi 73, Hicr Suresi 30 ve Bakara Suresi 34. Ayet-i kerimelerde de ayrıca beyan edilmiştir.

  • قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ

De ki: Ben de ancak sizin gibi bir insanım, bana vahyedildi ki mâbûdunuz ancak ve ancak bir mâbuttur (Kehf Suresi / 110) Tefsir kitaplarında yazılana göre; bu ayet-i kerime üç asıl konuya yani Tevhid, Nübüvvet ve Mead’a işaret etmektedir. [19] Peygamber efendimiz hakkındaki İlahlık tasladığı iddiasını ve şirk dolu düşüncelere kapıldığını reddetmektedir. [20] İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Her kim yatmadan önce Kehf Suresi'nin son ayet-i kerimesini okursa, istediği saatte uykudan uyanır. [21]

Fazilet ve Özellikleri

Kehf Suresi'ni okumanın fazileti hakkında Allah Resulü (s.a.a) ve Ehlibeyt (a.s) İmamlarından birçok rivayet nakledilmiştir. Bu rivayetler Kehf Suresi'nin içeriğinin önemini beyan etmektedir. [22] Bu rivayetlerden bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:

1-Peygamber efendimizden (s.a.a) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Kehf Suresi nazil olacağı zaman yetmiş bin melek onu uğurladı. Bu surenin azameti yeri ve göğü doldurdu. Kim Kehf Suresi'ni Cuma günü okursa, Allah-u Teâlâ onun günahlarını gelecek Cumaya kadar affeder. ( Rivayet esasınca onu günahtan muhafaza eder) ve ona bir nur verir ki göğe doğru aydınlık verir ve onu Deccal’in fitnesinden korur.[23]

2-İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Kim Cuma akşamı Kehf Suresi'ni okursa, şehit olarak dünyadan gider; şehitlerle haşredilir ve kıyamet gününde şehitler safında yer alır. [24] Kehf Suresi'ni okumanın fazileti ve özelliği hakkında birçok rivayet nakledilmiştir. Onlardan bir tanesi İmam Sadık’tan (a.s) rivayet edilen şu rivayettir: Kim yatmadan önce Kehf Suresi'nin son ayet-i kerimesini okursa, istediği saatte uykudan uyanır. [25]

Surenin Arapça ve Türkçe Meali


Önceki Sure
İsra Suresi 		Kehf Suresi Sonraki Sure
Meryem Suresi

Dış Bağlantılar

Monografi

Kehf Suresi, tefsir kitaplarında tefsir edilmiştir. Fakat bazı eserlerde sadece Kehf suresi özel olarak ele alınmıştır. Onlardan bazıları aşağıda yer almaktadır:

  • Behrampur, Ebu’l-Fazl, Kehf Suresi’nin tefsiri, Kum, Neşr-i Hicret, 1384 h.ş.
  • Ziya Abadi, Seyyid Muhammed, Mübarek Kehf Suresi’nin tefsiri, Tahran, Bonyad-ı Hayriye-i ez-Zehra, 1396 h.ş.
  • Salih Gaffari, Muhammed Ali, Kehf Suresi’nin tefsiri, Tahran, Müessese-i İntişarat-ı Bi’set, 1376 h.ş.

Kaynakça

  1. ↑ Ragıb İsfahani, Müfredat-ı Elfaz-ı Kur’an, Kehf sözcüğünün açıklamasında.
  2. ↑ Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, 1377 h.ş, c 2, s 1241.
  3. ↑ Marifet, Amuzeş-i Ulum-u Kur’an, 1371 h.ş, c 1, s 166.
  4. ↑ Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, 1377 h.ş, c 2, s 1241.
  5. ↑ Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, 1377 h.ş, c 2, s 1241.
  6. ↑ Tabatabai, el-Mizan, 1374 h.ş, c 13, s 326.
  7. ↑ Danişname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1240–1241.
  8. ↑ Hameger, Muhammed, Kur’an sureleri, Nuru’s-Sakaleyn Kur’an ve İtret Kültür merkezi, birinci baskı, Kum, Neşri Nuşera, ş. 1392.
  9. ↑ Mamuri, Tehlil-i Sahtar-i Rivayet der Kur’an, s 160.
  10. ↑ Mamuri, Tehlil-i Sahtar-i Rivayet der Kur’an, s 162.
  11. ↑ Mamuri, Tehlil-i Sahtar-i Rivayet der Kur’an, s 162.
  12. ↑ Tabatabi, el-Mizan, Tercüme, c 13, s 386.
  13. ↑ Tabatabai, el-Mizan, Tercüme, c 13, s 389-393.
  14. ↑ Bakara Suresi, ayet-i kerime; 30-38.
  15. ↑ Segafi, Tahrani, Revan Cavid, c 3, s 430.
  16. ↑ Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c 1, s 181.
  17. ↑ Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c 12, s 462.
  18. ↑ Tabatabai, el-Mizan, Tercüme, c 1, s 188.
  19. ↑ Tabatabai, el-Mizan, Tercüme, c 13, s 557.
  20. ↑ Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c 12, s 576.
  21. ↑ Kuleyni, el-Kâfi, 1407 h.k, c 2 s 540.
  22. ↑ Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c 12, s 336.
  23. ↑ Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c 12, 336.
  24. ↑ Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c 12, s 336.
  25. ↑ مَا مِنْ أَحَدٍ یقْرَأُ آخِرَ الْکهْفِ عِنْدَ النَّوْمِ إِلَّا تَیقَّظَ فِی السَّاعَةِ الَّتِی یرِید Kuleyni, el-Kafi, 1407 h.k, c 2 s 540.


Bibliyografi

  • Kur’an-ı Kerim, tercüme: Muhammed Mehdi Fuladvend, Tahran, Daru’l Kur’ani’l Kerim, 1418 h.k. / m. 1376.
  • Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, Bahaddin Hürremşahi’nin katkılarıyla, Tahran, Dustan, Nahid, 1377 h.ş.
  • Sakafi Tahrani, Muhammed, Revan-i Cavid der Tefsir-i Kur’an-i Mecid, Tahran, Burhan, Bita.
  • Ragıb İsfahani, Hüseyin b. Muhammed, Müfredat-i Elfaz-ı Kur’an, Safvan Adnan Davudi’nin araştırması, Beyrut, Birinci baskı, 1412 h.k.
  • Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizan fi Tefsiri’l Kur’an, Tercüme Muhammed Bakır Musevi, Kum, Defter-i İntişarat-ı İslami, Beşinci baskı, 1374 h.ş.
  • Kuleyni, Muhammed b. Yakub, el-Kâfi, Muhammed Ahundi ve Ali Ekber Gaffarri’nin katkılarıyla, Tahran, Daru’l Kutubi’l İslamiye, 1407 h.k.
  • Marifet, Muhammed Hadi, Amuzeş-i Ulum-u Kur’an, Merkez-i Çap ve Neşr-i Sazman-ı Tebligat-ı İslami, c 1, 1371 h.ş.
  • Mamuri, Ali, Tahlil-i Sahtar-i Rivayet-i Kur’an, Berresi-i Mantık-i Tevali Peyreftha, Tahran, Nigah-ı Muasır, 1392 h.ş.
  • Mekarim Şirazi, Nasır, Tefsir-i Numune, Tahran, Daru’l Kutubi’l İslamiye, Onuncu baskı, 1371 h.ş.
"https://tr.wikishia.net/w/index.php?title=Kehf_Suresi&oldid=91929" sayfasından alınmıştır