Enfal Suresi

wikishia sitesinden
Enfal Suresi
Sure Numarası8
Cüz9 ve 10
Nüzul
Nüzul Sırası88
Mekki/MedeniMedeni
İstatistiksel Bilgiler
Ayet Sayısı75
Kelime Sayısı1244
Harf Sayısı5388


Enfal Suresi (Arapça: سورة الانفال), "Enfal", "savaş ganimeti" anlamındaki "nefel"in çoğuludur. İslam dinini savunmak için yapılan savaşlarda elde edilen sevaba ek olarak, alınan ganimet malına da "nefl" denilmiştir.

Surenin birinci ayetinde savaştan elde edilen ganimetlerin Allah ve Resulüne ait olduğu ifade edildiği için, sureye bu ad verilmiştir. Sure Bedir Savaşı sırasında nazil olmaya başladığı ve ‘‘Bedir’’ de dâhil olmak üzere savaşla ilgili bir kısım hükümler taşıdığı için, ‘‘Bedir’’ ismiyle de anılmıştır. Enfâl Suresi 75 ayettir. 30–36. ayetler Mekke'de, diğerleri Medine'de, Bedir Savaşı'ndan sonra inmiştir.

Mushaf’ta resmi sıra itibarıyla 8. suredir. İniş (nüzul) sırasına göre ise, 88. suredir. Kur’an’ın nispeten orta boyuttaki surelerinden ilki olan Enfal Suresi, uzun sureler kategorisinden sayılmakta ve hacim olarak yarım cüz büyüklüğündedir.

Enfal Suresi

"Enfal" sözcüğü, "savaş ganimeti" ve "umumi zenginlik" anlamındadır. Bu surede iki kere zikredilmiş, ancak başka hiç bir surede yer almamıştır. "Enfal" sözcüğünün bu surede geçmesi ve hükmünün beyan edilmesinden dolayı bu adı almıştır.

Sure, Bedir Savaşı sırasında nazil olmaya başladığı ve ‘‘Bedir’’ de dahil olmak üzere savaşla ilgili bir kısım hükümler taşıdığı için, ‘‘Bedir’’ ismiyle de anılmıştır. Bazı müfessirlere göre bu sure, Bedir savaşında ganimet bölüşümü konusunda Müslümanlar arasında yaşanan anlaşmazlıklardan dolayı inmiştir. [1]

Sure, Medeni’dir. [2]Kufe karilerine göre 75, Basra karilerine göre 76 ve Şam karilerine göre ise, 77 ayettir. Ancak birinci görüş doğru ve meşhurdur. [3]Surenin kelime sayısı 1244 ve harf sayısı ise, 5388’dir.

Mushaf’ın sıralamasına göre sekizinci sure ve nüzul sırasına göre ise, seksen sekizinci suredir. Kur’an’ın nispeten orta boyutta olan surelerinden ilki olan Enfal Suresi, uzun sureler kategorisinden sayılmakta ve hacim olarak Kur’an’ın yarım cüz’ü büyüklüğündedir.[4]

İçeriği

Enfal Suresi, enfal, umumi zenginlikler, humus hükümleri ve kullanılma yerleri, cihat adabı, mücahitlerin vazifeleri, esirlere davranışları, anlaşma yapma ve anlaşmaya sadık kalmak, askeri hazırlık içinde olmanın zorunluluğu, Müminlerin alamet ve belirtileri, onların ahlaki ve ruhi özellikleri ile diğer bazı konuları içermektedir.[5]

Bu surede, İslam’ın mali meselelerine özellikle de Beytü’l-Mal için hayati önem taşıyan Enfal ve ganimetlere değinilmektedir. Bedir savaşına, savaş sırasında vuku bulan ve ibret alınacak hadiselere, müminlerin sıfatlarına ve imtiyazlarına işaret edilmektedir. Ayrıca Cihad hükümleri ve Müslümanların düşman karşısındaki vazifeleri zikredilmektedir.

Allah Resulü’nün (s.a.a) Mekke’den Medine’ye hicret etmesi ve Leyletü'l Mebit olayı. İslam öncesi müşriklerin durumu ve hurafeleri. Müslümanların, İslam’ın ilk yıllarındaki zayıflığı ve güçsüzlüğü ve daha sonraları İslam sayesinde güç ve kudrete sahip olmaları. Humus hükümleri ve nasıl bölüneceği. Her zaman ve mekanda Cihad için sosyal, siyasi ve askeri hazırlığın gerekliliği. Düşman ordularının sayıca üstün olmasına rağmen, Müslüman ordularının manevi açıdan üstünlüğü. Savaş esirlerinin hükümleri ve onlara nasıl davranılması gerektiğinin yöntem ve metodu. Müşriklerle sözleşme, anlaşma ve varılan anlaşmaya bağlı kalma emri. Münafıklarla çatışma ve mücadele yollarını tanımak. [6]


Tarihi Hikaye ve Olaylar

Bedir Savaşı: Sure genelinde yayılmış olan ayetler

İniş Sebebi

Enfal Suresi, hicretin ikinci yılında Müslümanların Bedir savaşında zafer kazanmalarının ardından nazil oldu. Zira Sure, Müslümanların Bedir savaşı sonrasında karşılaştıkları problemleri halletmek amacıyla nazil olmuştu. Bu surede, Bedir savaşında meydana gelen hadiselere ve kazanılan zafere işaret edilmenin yanında, Allah’ın gaybi yardımlarından da söz edilmektedir. [8]

Hukuki Ayet

يَسْأَلُونَكَ عَنِ الأَنفَالِ قُلِ الأَنفَالُ لِلّهِ وَالرَّسُولِ فَاتَّقُواْ اللّهَ وَأَصْلِحُواْ ذَاتَ بِيْنِكُمْ وَأَطِيعُواْ اللّهَ وَرَسُولَهُ إِن كُنتُم مُّؤْمِنِينَ

Sana harp ganîmetlerinin hükmünü sorarlar. De ki: Ganîmetler, Allah'ın ve Peygamberindir. Artık Allah'tan sakının ve aranızı ıslah edin ve inanmışsanız Allah'a ve Peygamberine itaat edin. ( Enfal Suresi / 1)

Enfal, savaşçıların eline düşmüş sahipsiz mallara denir. Enfal ayeti, Bedir savaşından sonra savaş ganimetleri hakkında nazil olmuş olsa da, anlamı genel bir hükmü kapsamakta ve tüm fazlalık mallar, yani hususi sahibi olmayan malları içine almaktadır. Bu ayet-i kerimeye istinaden Enfal, Allah resulü’ne (s.a.a) hasdır. [9] Bazıları bu ayet-i kerimenin Humus ve ganimet ayetleri sayesinde Nesh edildiğini (yürürlükten kaldırıldığını) söylemişlerdir. Ancak bu söz batıldır. Zira Enfal, ganimetten başka bir şeydir. [10] Şiilerin inancına göre; Enfal, Allah Resulü’nden (s.a.a) sonra Masum İmamların (a.s) hakkıdır. [11]

Meşhur Ayetler

وَاعْلَمُواْ أَنَّمَا غَنِمْتُم مِّن شَيْءٍ فَأَنَّ لِلّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَابْنِ السَّبِيلِ

Ve iyice bilin ki ganîmet olarak elde ettiğiniz şeyin mutlaka beşte biri Allah'ın ve Peygamberin ve yakınların ve yetimlerin ve yoksulların ve yolda kalmışlarındır. (Enfal Suresi / 41)

Humus ayeti, Humus’un verilmesinin farz olduğunu, nerelere ve kimlere verilmesi gerektiğini de beyan etmiştir. Şii alimlere göre, Humus tüm kazançları kapsamaktadır. Fakat Ehlisünnet inancına göre ise Humus, sadece savaş ganimetlerini kapsamaktadır. [12]

وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ وَمِن رِّبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدْوَّ اللّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآخَرِينَ مِن دُونِهِمْ لاَ تَعْلَمُونَهُمُ اللّهُ يَعْلَمُهُمْ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللّهِ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنتُمْ لاَ تُظْلَمُونَ

Allah düşmanlarıyla size düşman olanları ve bunlardan başka sizin bilmediğiniz, fakat Allah'ın bildiği düşmanları korkutmak için onlara karşı kullanmak üzere gücünüz yettiği kadar kuvvet ve besili at hazırlayın. Allah yolunda ne harcarsanız size karşılığı tamamıyla ödenecektir ve asla zulme uğramayacaksınız. (Enfal Suresi / 60)

Bu ayet-i kerime, Müslümanlara düşman karşısında her türlü hazırlığa, yani her türlü silah, imkanlar ve tanıtım araçlarını hazır hale getirmeleri emrini vermektedir. Zira bu emirlere uyulması halinde, düşmanlar Müslümanların askeri gücünden korkuya kapılacaklardır. Ayet-i kerime, hayati önem taşıyan önemli bir noktaya değiniyor. Zira Müslümanlar her zaman ve mekanda her daim askeri güce önem vermelidir. Allah resulü’nün (s.a.a) yaşantısına baktığımızda şunu rahatlıkla görebiliriz: Peygamber efendimiz (s.a.a) düşman ile mücadele ederken, her fırsattan yararlanıyordu. Silah ve asker hazırlanması konusunda, askerlerin moralini güçlendirme noktasında, askeri üs kurma seçiminde, düşmana saldırı açısından en münasip zamanın belirlenmesinde ve her türlü savaş taktiğinin uygulanması noktasında, küçük olsun büyük olsun tüm şıkları değerlendiriyordu ve masaya yatırarak inceliyordu. [13]

Enfal Suresi'ni Okumanın Sevabı

Enfal Suresi'ni her ay okumak, vurgulanmış müstehap amellerdendir. [14]

Fazilet ve Özellikleri

Enfal Suresi'nin okunmasının sevabı noktasında, Allah Resulü’nden (s.a.a) şöyle bir hadis-i şefif nakledilmiştir: "Enfal ve Tövbe surelerini okuyan herkes için kıyamet günü şefaat edeceğim ve o şahıs nifaktan uzak olacak, dünyadaki tüm münafık kadın ve erkeklerin sayısınca ona iyilik verilecek, on günah ondan silinecek, on derece yükselecek, arş ve arşı taşıyanlar dünyada yaşadığı sürece ona selam gönderecekler." [15] İmam Sadık’tan da (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Her kim Enfal ve Tövbe surelerini okursa, hiç bir zaman onun kalbine nifak dahil olmaz ve Şiilerin zümresinde hesap kitaptan muaf olur."[16] El-Burhan Tefsirinde, Enfal Suresi'ni okumanın özellikleri zikredilmiştir. Örneğin Enfal Suresi'ni okuyanın, düşmana karşı zafer kazanması, borcu olanın ise borcunu ödemesi gibi. [17]

Ayetül Ahkam

Ayet Numarası Ayet Bab Konu
1 یسألونک عن الانفال قل الانفال لله و الرسول
11 وینزل علیکم ماء من السماء
15-16 اذا لقیتم الذین کفروا زحفا فلاتولوهم الادبار
27 لا تخونوا لله والرسول و تخونوا اماناتکم
41 واعلموا انما غنمتم من شی فان لله خمسه وللرسول و...
‍57-58 فاما تثقفنهم فی الحرب فشرد بهم من خلفهم
60-61 واعدوا لهم ما استطعتم من قوة و من رباط الخیل
66 فان یکن منکم مائت صابرة یغلبوا مائتین
67 ما کان لنبی ان یکون له اسری حتی یثخن فی الارض
72 ان الذین آمنوا و هاجروا و جاهدوا باموالهم و انفسهم
41 واولوا الارحام بعضهم اولی ببعض



Önceki Sure
A'raf Suresi
Enfal Suresi Sonraki Sure
Tevbe Suresi

Dış Bağlantılar

Kaynakça

  1. Tabersi, Mecmau’l Beyan, 1390 h.ş, c 2, s 795.
  2. Tabersi, Mecmau’l Beyan, 1390 h.ş, c 10, s 613.
  3. Tabersi, Mecmau’l Beyan, 1390 h.ş, c 4, s 794.
  4. Tahir, Tefsir-i et-Tehrir ve’t-Tenvir, c 9, s 245.
  5. Danişname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1238.
  6. Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, 1374 h.ş, c 7, s 77 ve 78.
  7. Hameger, Muhammed, Kur’an sureleri, Nuru’s-Sakaleyn Kur’an ve İtret Kültür merkezi, birinci baskı, Kum, Neşri Nuşera, ş. 1392.
  8. Tabatabai, el-Mizan, 1370 h.ş, c 9, s 8.
  9. Marifet, et-Temhit fi Ulumi’l Kur'an, 1371 h.ş, c 2, s 252 ve 253.
  10. Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, 1374 h.ş, c 7, s 79.
  11. Necefi, Cevahiru’l Kelam, 1417 h.k, c 16, s 115 ve 116.
  12. Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, 1374 h.ş, c 7, s 178 ve 179.
  13. Sadık-i Tahrani, Tefsir-i Furkan, c 3, s 345.
  14. Kaşifu’l Kıta, 1422 h.k, c 3, s 471.
  15. Tabersi, Mecmau’l Beyan, 1377 h.ş, c 5, s 6.
  16. İbn-i Babeveyh, Sevabu’l Amal, 1382 h.ş, s 106 ve 237.
  17. Behrani, el-Burhan Tefsiri, 1416 h.k, c 2, s 639.

Bibliyografi

  • Kur’an-ı Kerim, tercüme: Muhammed Mehdi Fuladvend, Tahran, Daru’l Kur’ani’l Kerim, 1418 h.k./ m. 1376.
  • Danişname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, Bahaddin Hürremşahi’nin katkılarıyla, Tahran, Dustan, Nahid, 1377 h.ş.
  • İbn-i Babeveyh, Muhammed b. Ali, Sevabu’l Amal ve İkabu’l Amal, Tahkik: Sadık Hasanzade, Tahran, Armağan Tuba, 1382 h.ş.
  • Behrani, Seyyid Haşim, el-Burhan, Tahran, Bonyad-i Bi’set, 1416 h.k.
  • Kaşifu’l Gıta, Cafer, Keşfü'l Gıta en Mübhamati’l Şeriati’l Gura, Kum, Kum İlim Havzası İslami Tebligat Büro Yayıncılığı, 1422 h.k.
  • Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizan fi Tefsiri’l Kuran, Tercüme Seyyid Muhammed Bakır Hemedani, Kum, Kum İlim Havzası Üstatlar Camiası İslami Yayıncılık Bürosu, c 5, 1374 h.ş.
  • Tabersi, Fadl b. Hasan, Mecmau’l Beyan fi Tefsiri’l-Kuran, Tercüme Bistuni, Meşhet, Astan-i Kuds-i Razavi, 1390 h.ş.
  • Mekarim Şirazi, Nasır, Tefsir-i Numune, Tahran, Daru’l Kutubi’l İslamiye, 1374 h.ş.
  • Marifet, Muhammed Hadi, Amuzeş-i Ulum-u Kur'an, 1381 h.ş.
  • Necefi, Arama Sonuçları

Cevahirü'l Kelam fi Sevbihi'l Cedid, Kum, Müessese-i Dairetu Maarifi’l Fıkhi’l İslami, c 9, 1421 h.k.