Abese Suresi

wikishia sitesinden
Abese Suresi
Diğer İsimlerA’ma, Sefere
Sure Numarası80
Cüz30
Nüzul
Nüzul Sırası24
Mekki/MedeniMekki
İstatistiksel Bilgiler
Ayet Sayısı42
Kelime Sayısı133
Harf Sayısı553


Abese Suresi (Arapça: سورة عبس), Abese Suresi, Kur'an-ı Kerim'in 80-ci suresidir ve Kur'an'ın 30-cu bölümünde yer alan Mekki surelerinden biridir. Bu sureye "surat asdı" anlamına gelen Abese kelimesiyle başladığı için "Abese" adı verilmiştir. Abese Suresi, Kuran'ın değer ve öneminden, insanın Rabbinin nimetlerine karşı nankörlüğünden, kıyamet gününde yaşanan şok edici olaylardan ve insanların o günkü kaderinden bahseder. Bu surenin açılış ayetlerinde Allah, köre kaba davranan kişiyi azarlamaktadır. Müfessirler, azarlanan kişinin Hz. Peygamber (s.a.v.) mi yoksa başkası mı olduğu konusunda görüş ayrılığına düşmüşlerdir. Bu surenin ünlü ayetleri arasında Mahşer sahnesini anlatan ve insanların akrabalarından (kardeşlerinden, babalarından, annelerinden, eşlerinden ve çocuklarından) kaçtığını söyleyen 34-37. ayetler yer almaktadır. Abese suresini okuyan kimsenin kıyamet günü mutlu ve güler yüzlü olarak geleceği hadislerde belirtilmektedir.

İsimleri

Abese Suresi'ne, Abese kelimesiyle başlamasından dolayı bu ad verilmiştir; “Abese ve tevella.” ( Surat astı ve yüz çevirdi.) Bu surenin diğer ismi (ikinci ayette geçen a’ma kelimesinden dolayı) A’ma Suresi olarak bilinmektedir; “En caehul'a'ma.” (tercüme: Yanına o kör geldi diye.)

Abese Suresi'nin 15. ayetinde zikri geçen sefere (insanların amellerini yazan melekler) kelimesinden dolayı, bu sureye Sefere Suresi de denmiştir. “Bi eydi seferah.” (tercüme: Kâtiplerin ellerindedir.)

Özellikleri

Abese Suresi'nin ayet sayısı Hicaz ve Küfe karilerine göre 42 ve diğer karilerin görüşüne göre ise 41 yâda 40’tır; ancak birinci görüş daha meşhurdur. Bu sure 133 kelime ve 553 harften ibarettir. Mushaf’ta ki sırasına göre sekseninci, iniş sırasına göre ise yirmi dördüncü suredir. Abese Suresi Mekke’de nazil olmuştur. Lafız ve hacim bakımından “Mufassal” surelerden; yani Kur’an’ı Kerim’in kısa surelerinden olup, 30. cüzde yer almaktadır.

Konuları

Abese Suresi'nin başında, Allah Resulünün (s.a.a) yanına gelen bir kör şahıstan bahsedilmektedir; o esnada Allah Resulü (s.a.a) Kureyş büyükleri ile müzakere etmekle ve onları İslam’a davet ile meşgul olmasından dolayı, kör şahsa gereken ilgiyi gösteremediğine işaret edilmektedir. Ancak Şii mütekellim ve müfessirler bu tefsiri kabul etmeyerek, ilahi kınama ve azarlamanın Allah Resulü (s.a.a) hakkında olmadığını belirtmişlerdir.[1] İnsanların Allah’a yönelmesi, nimetlere şükran ve teşekkür kastıyla ilahi nimetlerin bazılarının sayılması, insanlara karşı güler yüzlü ve saygılı davranma, insanın gaflet, gurur ve kibirden uzak durması kastıyla insana neden (temiz olmayan bir sudan ve nütfeden) yaratıldığının hatırlatılması, kıyametin kesinlikle vuku bulacağının vurgulanması, cennet ve cehennem ehlinin özellikleri gibi konular bu surenin temel konularından bazılarıdır. [2]



Önceki Sure
Nazi'at Suresi
Abese Suresi Sonraki Sure
Tekvir Suresi

Dış Bağlantılar

Kaynakça

  1. Bu ayet ve ayetin iniş sebebi hakkında Şii ve Sünni müfessirler arasındaki görüş farklılıkları konusunda daha fazla bilgi edinmek için bakabilirsiniz; Kur’an-ı Kerim, tercüme: Kur'an, Bahaddin Hürremşahi'nin tercüme, açıklama ve kavramlar kitabı, s. 585
  2. Danişnamei Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1261.
  3. Hameger, Muhammed, Kur’an sureleri, Nuru’s-Sakaleyn Kur’an ve İtret Kültür merkezi, birinci baskı, Kum, Neşri Nuşera, ş. 1392.
  4. Kör adamdan maksat, Abdullah b. Mektum'dur. Bu şahıs, Kur'an-ı öğrenmek için Peygamberin (s.a.a) huzuruna geldi. Bu sırada Kureyş'in büyüklerinden bir topluluk, Peygamber'in huzurunda bulunuyorlardı. Orada bulunan Emevilerin büyüklerinden biri, o adam geldiği için yüzünü asıp ona kötü davrandı. Bu ayetler, o Emevi adamın kınanması için ve aynı zamanda Abdullah b. Mektum'un saygınlığının hatırlanması üzere indi. Bu ayetlerin, o Emevi adamın kınanması hakkında indiği, İmam Cafer Sadık aleyhisselam'dan nakledilmiştir. Sûrenin bir bölümünde Peygamber'in, söz konusu kişileri imana davet etmekle ilgilenerek İbn Mektum'a gereken ilgiyi göstermemesine de işaret edilmiştir. Peygambere (s.a.a) hitap olan bölümden de asıl maksadın başkalarının olduğu bazı büyük müfessirler tarafından beyan edilmiştir. Her halükârda yüzünü asıp çeviren ve bu ayetlerde kınanan, o Emevi adamdır. (bkz. Nuru's-Sekaleyn Tefsiri ve el-Burhan Tefsiri.)

Bibliyografi

  • Kur’an-ı Kerim, tercüme: Muhammed Mehdi Fuladvend, Tahran, Dâru'l- Kur'âni'l-Kerîm, h.k. 1418/ m. 1376.
  • Danişnamei Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, Bahaddin Hürremşahi’nin katkılarıyla, Tahran, Dustan, Nahid, h.ş. 1377.