Müsebbehat

wikishia sitesinden
(Mosabbahat sayfasından yönlendirildi)

Müsebbehat (Arapça: مُسَبِّحات) Kur’an-ı Kerim’de Allah-u Teâlâ’yı tesbih ile başlayan surelerdir. Bu yedi sure: İsra Suresi, Hadid Suresi, Haşr Suresi, Saf Suresi, Cuma Suresi, Teğabun Suresi ve A'la Suresi dir. Özellikle de tesbihat manasındaki “سبح” (Sebeh) sözcüğünün çekimlerinden biriyle başlamaktadır. Bunun yanı sıra tüm bu surelerin Müsebbehat içerip içermediği konusunda çeşitli görüşler bulunmaktadır.

Usul-i Din (dini esaslar) bu surelerin ortak konularından biridir. İsra Suresi Müsebbehat’ın temeli olarak adlandırılmıştır ve bu surelerin vahyi, İslam Peygamberinin (s.a.a) nübüvveti boyunca hem Mekke'de hem de Medine'de devam etmiştir.

Bir rivayete göre Peygamberimiz (s.a.a) her gece yatmadan önce Müsebbehat surelerini okurdu ve "Müsebbehat'ta (surelerinde) bin ayetten daha iyi bir ayet vardır." demiştir.

İsimlendirme

Müsebbehat Allah-u Teâlâ’yı tesbih ederek başlayan surelerdir.[1] Tesbih, temiz, pak[2] manasında, Allah'ı tesbih etmek ise yaratıcıyı her türlü kusurdan münezzeh (beri) olduğunu itiraf etmek demektir.[3]

Örnekler

Müsebbehat Okumanın Sevabı

İmam Bakir (a.s):

منْ قَرَأَ الْمُسَبِّحَاتِ کلَّهَا قَبْلَ أَنْ ینَامَ لَمْ یمُتْ حَتَّی یدْرِک الْقَائِمَ وَ إِنْ مَاتَ کانَ فِی جِوَارِ مُحَمَّدٍ النَّبِی(ص)

Tercümesi: Uyumadan önce tüm Müsebbehat surelerini okuyan kimse İmam Mehdi’yi (a.s) anlayana kadar ölmeyecek ve eğer ölürse de Allah Resulü (s.a.a) ile birlikte yanında olacaktır.

—Koleyni, Al-Kafi, 1407 h.k, 2. cilt, s. 620.

Rivayetlerde Müsebbehat surelerinin isimleri açıkça zikredilmemiştir. Bu yüzden de sayıları hakkında farklı görüşler öne sürülmüştür:

  1. Beş Sure: “سَبَّحَ یا یسَبِّحُ” (Sebbehe ya da yesebbehu) ile başlayan Hadid Suresi, Haşr Suresi, Saff Suresi, Cum'a Suresi ve Teğabun Suresidir.[4]
  2. Altı Sure: Hadid Suresi, Haşr Suresi, Saff Suresi, Cum'a Suresi, Teğabun Suresi ve A'la Suresidir.[5] Çünkü bu sureler besmeleden sonra “سَبَّحَ، یسَبِّحُ و سبِّح” (Sabah, Yasbah ve Sabah) fiillerinden biri ile başlamaktadır. Seyit Ali Gazi Tebatebai, öğrencilerine bu altı sureyi her gece Müsebbehat sureleri olarak okumalarını söylemiştir.[6]
  3. Yedi Sure: Hadid Suresi, Haşr Suresi, Saff Suresi, Cum'a Suresi, Teğabun Suresi, A'la Suresi ve İsra Suresidir.[7] Bu sureler ortak özelliği “س ب ح” (Se, be, ha) kelime kökünün çekimlerinden biriyle başlamalarıdır.[8]
  4. Dokuz Sure: Kur’an alimi Muhammed Hadi Marifet (H. Şemsi 1385-1309), “تبارک” (Tabareke) ile başlayan Furkan Suresi ve Mülk Suresi de söz konusu yedi sureye eklemiştir.[9]

Özellikler

Müsebbehat surelerinin ortak özellikleri ve konuları şunlardır:

  • Usul-i Din’i (dini esasları) İçermesi: Tevhid, Nübüvvet, Mead, Adalet (kelam) ve İmamet konularıdır.[10]
  • İsra Suresi'nin Rolü: Alimlerden bazıları, Müsebbehat surelerinin aralarında konularına göre özel bir ilişki olduğuna ve İsra Suresinin bu surelerin merkezinde olduğuna inanmaktadır. Bu görüşe göre Müsebbehat sureleri bir kitaba benzetilerek takdim kısmı ve giriş kısmı İsra Suresi, diğer aradaki beş sure kitabın bölümleri ve sonuncusu olan A'la Suresi kitabın sonuç kısmı gibidir.[11]
  • Zaman Aralıkları: Bu sureler, Peygamberimizin nübüvvet döneminin neredeyse tümünü kapsar. Mekke’de nazil olan A'la Suresi’nin nüzul sırası yedir, İsra Suresi ise ellinci suredir. Hadîd Suresi, Haşr Suresi, Saf Suresi, Cuma Suresi ve Teğâbun Suresi Medine'de vahiy edilmiş ve doksan dördüncü ila yüz onuncu Kur’an surelerdir.[12]

Faziletleri

  • Bin ayetten daha hayırlı ayet: Bir rivayete göre Peygamberimiz (s.a.a) her gece yatmadan önce Müsebbehat surelerini okurmuştur ve "Müsebbehat'ta (surelerinde) bin ayetten daha iyi bir ayet vardır." demiştir.[13]
  • İmam Zaman'ı Anlamak: Bir rivayete göre uyumadan önce tüm Müsebbehat surelerini okuyan kimse İmam Mehdi’yi (a.s) anlayana kadar ölmeyecek ve eğer ölürse de Allah Resulü (s.a.a) ile birlikte (yanında) olacaktır.[14]

Kaynakça

  1. ↑ Hariri, Kuranî Terimler Sözlüğü, 1384 h.ş, s.185.
  2. ↑ Cevheri, el-Sahah, 1410 h.k, cilt 1, s. 372 (Sabah kelimesinin altında).
  3. ↑ Dahim, Mustelhat-ı İlmü-l Kelamü-l İslamiye, 1988, cilt 1, s. 310.
  4. ↑ Tebatebayi, el-Mizan, 1417 h.k, cilt 19, sayfa 144; Makarem Shirazi, Tafsir Nomoneh, 1371 h.ş, cilt 23, s.292.
  5. ↑ Hassanzadeh Amoli, Risale Nur Ala Nur, 1371 h.ş, s.29; Cavadi Amoli, "Haşr Suresinin Tefsiri", s.7.
  6. ↑ Hassanzadeh, Bin Bir Puan, 1365 h.ş, s. 605.
  7. ↑ Faiz Kashani, el-vafiyah, 1409 h.k, cilt 9, s. 1756; Hücceti, Kuran Tarihi Araştırmaları, 1377 h.ş, s.105; Ramyar, Kuran Tarihi, 1363 h.ş, s.596.
  8. ↑ Hasanzade, Bin Bir Puan, 1365 h.ş, s. 605
  9. ↑ Marifet, Tamhid fi Ulum al-Qur'an, 1416 h.k, cilt 5, s.293.
  10. ↑ Al-Rasoul-Etsami, "Masabarat'ın Suretolojisi", s. 52
  11. ↑ Al-Rasoul-Etsami, "Masabarat'ın Suretolojisi", s. 52
  12. ↑ Al-Rasoul-Etsami, "Masabarat'ın Suretolojisi", s. 52
  13. ↑ Siyuti, el-Dar el-Manthur, Dar el-Fikr, cilt 6, s. 170; Kurtubi, El-Cami 'Kuran Kuralları için, 1364 h.ş, s. 235.
  14. ↑ Kuleyni, el-Kafi, 1407 h.k, 2. cilt, s. 620.

Bibliyografi

  • el-Rasul, Susan and Etesami, Seyedeh Zahra, Surah cenasi Mesbhat, Fadak kuarterly, Volume 1, Issue 1, Spring 1389 h.ş.
  • Cevadi Amoli, Morteza, "Tafsir Surah el-Hashr", Islamic Revolutionary Guard Corps, s. 183 ve 184, Mart 1375 h.ş ve Nisan 1376 h.ş.
  • Cevheri, Ismail İbn-i Hammad, el-Sahah, the crovn of language and Sahah, Ahmad Abdul Ghafur Atta, Beyrut, Malaylar için Dar el-Alam araştırması, 1410 h.k.
  • Hücceti, Seyed Muhammed Baker, Research in the History of the kuran, Tahran, Islamic Publications, 1377 h.ş.
  • Hariri, Muhammed Yusuf, Dictionary of kuranic Terms, Kum, Hicrat, second edition, 1384 h.ş.
  • Hassanzadeh Amoli, Hassan, Bin Bir Puan, Tahran, Raca, beşinci baskı, 1365 h.ş.
  • Hassanzadeh Amoli, Hassan, zikir ve zikirde ışık üzerine tez çalışması ve bahsedilen, Kum, Şiilik, altıncı baskı, 1371 h.ş.
  • Ramyar, Mahmoud, History of kuran, Tahran, Amirkabir, üçüncü baskı, 1363 h.ş.
  • Dahim, Samih, Mustelhat-ı İlmü-l Kelamü-l İslamiye, Beyrut, Lübnan Yayıncılar Okulu, 1998.
  • Siouti, calaluddin, el-Dar el-Manthur Fi Tafsir Bel-Mathur, Beyrut, Dar el-Fikr, Bita.
  • Saduk, Muhammed İbn-i Ali, The Revard of Deeds and the Punishment of Deeds, translation by Ali Akbar Ghaffari, Tahran, Saduk Yayınları, 1373 h.ş.
  • Tebatebayi, Muhammed Hussein, el-Mizan Fi Tafsir el-kuran, Kum, Kum Semineri Öğretmenleri Derneği İslam Yayınları Ofisi, beşinci baskı, 1417 h.k.
  • Faiz Kashani, Muhammad Muhsin bin cah Murtadha, el-vafia, Isfahan, Library of Imam Amir el-Mu'minin Ali (as), 1409 h.k.
  • Kurtubi, Muhammed İbn-i Ahmad, el-cami 'for the Rules for the kur'an, Tahran, Nasser Khosrov, 1364 h.ş.
  • Ali Ekber Ghaffari ve Muhammed Akhundi tarafından düzenlenen Klini, Muhammed İbn-i Ya'kub, el-Kafi, Tahran, Islamic Bukstore, 1407 h.k.
  • Marifet, Muhammed Hadi, el-Tamhid Fi Ulum el-kuran, Kum, Society of Teachers, ikinci baskı, 1416 h.k.
  • Makarem cirazi, Nasser, Örnek Yorumlama, Tahran, İslami Kitabevi, Onikinci Baskı, 1371 h.ş.
"https://tr.wikishia.net/w/index.php?title=Müsebbehat&oldid=79745" sayfasından alınmıştır