İçeriğe atla

Kehf Suresi

wikishia sitesinden
(Kehf suresi sayfasından yönlendirildi)
Kehf Suresi
İsra
İsra Suresi
Kehf
Meryem
Meryem Suresi
Sure Numarası18
Cüz15 ve 16
Nüzul
Nüzul Sırası69
Mekki/MedeniMekki
İstatistiksel Bilgiler
Ayet Sayısı110
Kelime Sayısı1589
Harf Sayısı6550


Kehf Suresi (Arapça: سورة الکهف), Kur'an-ı Kerim'in onbeşinci ve onaltıncı bölümlerinde yer alan 18-ci sure ve Mekki surelerinden biridir. Kehf, mağara anlamına gelir ve bu sureye Kehf isminin verilmesinin sebebi de, içinde bulunan Ashab-ı Kehf'in hikayesidir. Hakka iman etmek ve salih amellerde bulunmak bu surenin insanlara tavsiyelerinden biridir. Ashab-ı Kehf'in hikayesi, Musa ile Allah'ın kulu (Hızır)'ın hikayesi, Zülkarneyn'in hikayesi ve Bağistan'daki iki kişinin hikayesi bu surede anlatılan en önemli hikayelerdendir. Kehf Suresi'nin, Kureyşlilerden bir kısmının, Peygamberimiz (sav)'i denemek için Yahudilerden bazı konuları öğrenmek istemeleri üzerine nazil olduğu söylenmektedir. Bu konular anlatılan üç hikâye ve Kiyamet meselesiydi. Kehf Suresi'nin ünlü ayetlerinden biri de meleklerin Adem'e secde etmesini ve İblisin isyanını anlatan 50-ci ayettir. Kehf Suresi'ni okumanın fazileti hakkında pek çok rivayet vardır; bunlar arasında, Kehf Suresi nazil olduğunda yetmiş bin meleğin onu müşayiet etdiyi ve bu Surenin büyüklüğünün gökleri ve yeri doldurduğunu söyleyen Peygamber Efendimiz (asm) den rivayetdir. Kim bu sureyi cuma günü okursa, Allah onun bir sonraki cumaya kadar günahlarını bağışlar ve ona gökte parlayan bir nur verir ve onu Deccal'in fitnesinden korur.

Tanıtım

“Kehf” dağda mağara anlamına gelmektedir. [1] Kefh ashabından ve hikâyesinden bahsedildiği için bu adı almıştır. “Kehf” sözcüğü Kur’an’da 6 kez bu surede geçmiştir. Surenin bir diğer adı Haile’dir. Zira amel eden kariler ile cehennem ateşi arasında mani ve engel anlamındadır. [2] Sure, Mekke’de nazil olmuştur. Mushaf’taki sıralamada on sekizinci, [3] nüzul sırasına göre ise altmış dokuzuncu suredir. Tam olarak Kur’an’ın ortasında, yani on beşinci ve on altıncı cüzde yer almaktadır. [4]

Küfe karilerine göre 110 ayet ve Basra karilerine göre ise, 111 ayettir. Ancak birinci görüş doğru ve meşhurdur. Kelime sayısı 1589 ve harf sayısı ise, 6550’dir. Hacim açısından miun surelerden ve orta boyutludur. Bu sure tam olarak Kur’an’ın ortasında yer almaktadır. [5]

İçeriği

Bu sure "elhamdülillah" ibaresiyle başlayan beş sureden biridir.

Bu şekilde başlayan sureler: Fatiha, En'am, Kehf, Sebe ve Fâtır sureleridir. Bu başlangıç, insanın Yüce Allah'a kulluğunu, onun Allah'ın nimet ve lütuflarını kabul edişini, yüce Allah'ın şan ve şerefinin övülmesini, O’nun azamet, celal ve kemalinin itiraf edilmesini hissettirmektedir. Farklı surelerde ve bölüm-bölüm anlatılan hikâyelerin aksine, bu surede üç farklı hikâye bir arada ele alınmıştır (Ashab-ı Kehf, Hz. Musa ve Hz. Hızır hikâyesi ve Zülkarneyn ve Yecüc ve Mecüc hikâyeleri).[6]

Bu hikâyelerin yanı sıra iki bahçe hikâyesi, Hz. Âdem ve İblis hikâyelerine de değinilmiştir. Mead ve ilahiyat, toplumun ıslahı için Kur’an’ın nazil olması, dünyanın hakikatinin ortaya konulması, dünyanın yok olacağı ve itibar edilemeyeceği ve ayrıca iyiler, temizler ve imanlı mahrum ve mustazaflarla birliktelik konularına da değinilmiştir.[7]


Tarihi Rivayetler ve Öyküler

Kehf Suresi'nde birkaç tane öykü zikredilmiştir. Bunlardan üçü diğerlerinden daha geniş ve detaylı olarak beyan edilmiştir.

  • Ashab-ı Kehf’in hikâyesi, (8-26. ayet-i kerimeler) Ashab-ı Kehf’in Allah tarafından hidayet edilmesi, onların imanı ve kâfirlerle olan keşmekeşi, mağaraya sığınmaları, Allah’ın yardımı sayesinde canlı kalmaları, uykudan uyanmaları ve yeniden halk ile karşılaşmaları, hakikatin ortaya çıkması ve kâfirlerin bu konuda Allah Resulü (s.a.a) ile etmiş oldukları cidal ve münakaşanın beyanı. [9]
  • Hz. Musa (a.s) ve Hz. Hızır’ın (a.s) hikâyesi ( 60-82. ayet-i kerimeler): Hz. Musa (a.s) ve gencin Mecmau’l Bahreyn’e kadar olan birlikteliği, balığı unutmak, balığı bulmak için dönüş, gemiyi delmesi, çocuğun öldürülmesi, onları kabullenmeyen şehirdeki duvarın onarımı, Hz. Musa’nın (a.s) üç şeye itirazı, Hz. Musa’nın (a.s) Hz. Hızır’dan (a.s) ayrılması ve Hz. Hızır’ın (a.s) davranışlarının tevilinin beyanı. [10]
  • Zülkarneyn’in hikâyesi ( 83-98): Allah Resulünden (s.a.a) Zülkarneyn hakkında soru, padişahlığın Zülkarneyn’ne verilmesi, doğu ve batıda iki grupla karşılaşma, iki sed arasına ulaşmak, halkın Yecüc ve Mecüc’den şikâyeti, Yecüc ve Mecüc’ün saldırısına karşı sed yapımı. [11]

İniş Sebebi

Kehf Suresi'nin nüzulü hakkında İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Kureyş üç kişiyi Necran kavmine gönderdi ve o bölgedeki Yahudilerden bazı meseleleri öğrenip, Allah Resulü’nü (s.a.a) sınamak istedi. Bu üç kişi Necran’a gitti ve Yahudi âlimlerle görüştü. Yahudi âlimler bu üç kişiye dedi ki; ondan üç şeyi sorun, eğer bizim bildiğimiz gibi doğru cevap verecek olursa, iddiasında doğrudur. Aksi taktirde yalan söylüyor ve daha sonra ondan başka bir mesele daha sorun. Eğer biliyorum derse bilin ki yalancıdır.

Peygamber efendimizden (s.a.a) soracakları üç konudan biri; Ashab-ı Kehf’in durumuydu, ikincisi Hz. Musa (a.s) ve Hz. Hızır’ın (a.s) hikâyesi ve üçüncüsü ise, batı ve doğu arasında gezen ve Yecüc ve Mecüc seddine ulaşan Zülkarneyn’in öyküsü. Yahudiler her üç sorunun da cevabını bu üç kişiye verdiler. Dördüncü soru da kıyametin ne zaman kopacağı hakkındaydı. Kureyşin gönderdiği elçiler, Mekke’ye döndüler ve Ebu Talib’in (a.s) yanında toplandılar ve Allah Resulü’nden (s.a.a) sormaları gereken her şeyi sordular. Allah Resulü (s.a.a) “Yarın cevap vereceğim” dedi ve vermiş olduğu vaatlerde İnşallah demedi. Bundan dolayı vahiy kırk gün boyunca kesildi. Allah Resulü (s.a.a) üzüldü ve Peygambere (s.a.a) iman edenler şüpheye düştüler. Bundan dolayı Kureyşliler sevinip, alay etmeye başladılar.

Ebu Talib (a.s) son derece üzüldü. Kırk gün sonra Kehf Suresi Peygamber Efendimize (s.a.a) nazil oldu. Allah Resul-ü (s.a.a) Cebrail’den (a.s) gecikme sebebini sordu Cebrail, Allah’ın izni olmadan nazil olamadıklarını söyledi. İmam Sadık (a.s) daha sonra Ashab-ı Kehf hikâyesini anlatmaya başladı.[12] Allame Tabatabai bu rivayeti naklettikten sonra Ashab-ı Kehf hikâyesini anlatan rivayetlerin çok fazla olduğunu ve birbirleriyle farklılıklar arzettiğini söylüyor. Bu rivayetler arasında söylenilen rivayet en açık ve net rivayettir öyle ki rivayetin metninde herhangi bir kaygı ve endişe yoktur buna rağmen bazı eleştirilere maruz kalmıştır. [13]

Meşhur Ayetler

  • وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ

An o zamanı hani biz meleklere, secde edin Âdem'e demiştik de İblis'ten başka hepsi secde etmişti, o, cin cinsindendi de Rabbinin emrinden çıkmıştı. ( Kehf Suresi / 50) Tefsirlerde yazılana göre; bu ayet-i kerime Bakara Suresi'nde [14] gelmiş [15] Aynı zamanda Hz. Âdem’in (a.s) yaratılış macerası ve meleklerin Hz. Âdem’e (a.s) secde etme olayını beyan ediyor. [16] Müfessirlerin açıklamalarından da anlaşılacağı üzere, gerçi İblis cinlerdendi. Fakat Allah katında ki konumu ve itaati sayesinde Meleklerin safında yer almaktaydı.[17] Meleklerin secdesinden anlaşılan şu ki Allahtan başkasına saygı ve itaat babından secde etmenin bir sakıncası yoktur. [18] Hatırlatmakta fayda var Meleklerin Hz. Âdem’e secde etme öyküsü ve İblisin başkaldırısı Kur’an-ı Kerim’de Sad Suresi 73, Hicr Suresi 30 ve Bakara Suresi 34. Ayet-i kerimelerde de ayrıca beyan edilmiştir.

  • قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِّثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ

De ki: Ben de ancak sizin gibi bir insanım, bana vahyedildi ki mâbûdunuz ancak ve ancak bir mâbuttur (Kehf Suresi / 110) Tefsir kitaplarında yazılana göre; bu ayet-i kerime üç asıl konuya yani Tevhid, Nübüvvet ve Mead’a işaret etmektedir. [19] Peygamber efendimiz hakkındaki İlahlık tasladığı iddiasını ve şirk dolu düşüncelere kapıldığını reddetmektedir. [20] İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Her kim yatmadan önce Kehf Suresi'nin son ayet-i kerimesini okursa, istediği saatte uykudan uyanır. [21]

Fazilet ve Özellikleri

Kehf Suresi'ni okumanın fazileti hakkında Allah Resulü (s.a.a) ve Ehlibeyt (a.s) İmamlarından birçok rivayet nakledilmiştir. Bu rivayetler Kehf Suresi'nin içeriğinin önemini beyan etmektedir. [22] Bu rivayetlerden bazılarını şu şekilde sıralayabiliriz:

1-Peygamber efendimizden (s.a.a) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Kehf Suresi nazil olacağı zaman yetmiş bin melek onu uğurladı. Bu surenin azameti yeri ve göğü doldurdu. Kim Kehf Suresi'ni Cuma günü okursa, Allah-u Teâlâ onun günahlarını gelecek Cumaya kadar affeder. ( Rivayet esasınca onu günahtan muhafaza eder) ve ona bir nur verir ki göğe doğru aydınlık verir ve onu Deccal’in fitnesinden korur.[23]

2-İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Kim Cuma akşamı Kehf Suresi'ni okursa, şehit olarak dünyadan gider; şehitlerle haşredilir ve kıyamet gününde şehitler safında yer alır. [24] Kehf Suresi'ni okumanın fazileti ve özelliği hakkında birçok rivayet nakledilmiştir. Onlardan bir tanesi İmam Sadık’tan (a.s) rivayet edilen şu rivayettir: Kim yatmadan önce Kehf Suresi'nin son ayet-i kerimesini okursa, istediği saatte uykudan uyanır. [25]

Surenin Arapça ve Türkçe Meali


Önceki Sure
İsra Suresi 		Kehf Suresi

Mekki Sureler Medeni Sureler

Sonraki Sure
Meryem Suresi

1. Fatiha 2. Bakara 3. Al-i İmran 4. Nisa 5. Maide 6. En'am 7. A'raf 8. Enfal 9. Tevbe 10. Yunus 11. Hud 12. Yusuf 13. Ra'd 14. İbrahim 15. Hicr 16. Nahl 17. İsra 18. Kehf 19. Meryem 20. Ta-Ha 21. Enbiya 22. Hac 23. Mü'minun 24. Nur 25. Furkan 26. Şu'râ 27. Neml 28. Kasas 29. Ankebut 30. Rum 31. Lokman 32. Secde 33. Ahzab 34. Sebe' 35. Fatır 36. Yasin 37. Saffat 38. Sad 39. Zümer 40. Mü'min 41. Fussilet 42. Şura 43. Zuhruf 44. Duhan 45. Casiye 46. Ahkaf 47. Muhammed 48. Fetih 49. Hucurat 50. Kaf 51. Zariyat 52. Tur 53. Necm 54. Kamer 55. Rahman 56. Vakıa 57. Hadid 58. Mücadele 59. Haşr 60. Mümtehine 61. Saff 62. Cum'a 63. Münafikun 64. Teğabun 65. Talak 66. Tahrim 67. Mülk 68. Kalem 69. Hakka 70. Me'aric 71. Nuh 72. Cin 73. Müzzemmil 74. Müddessir 75. Kıyame 76. İnsan 77. Mürselat 78. Nebe' 79. Nazi'at 80. Abese 81. Tekvir 82. İnfitar 83. Mutaffifin 84. İnşikak 85. Büruc 86. Tarık 87. A'la 88. Gaşiye 89. Fecr 90. Beled 91. Şems 92. Leyl 93. Duha 94. İnşirah 95. Tin 96. Alak 97. Kadr 98. Beyyine 99. Zilzal 100. Adiyat 101. Kari'a 102. Tekasür 103. Asr 104. Hümeze 105. Fil 106. Kureyş 107. Ma'un 108. Kevser 109. Kafirun 110. Nasr 111. Mesed 112. İhlas 113. Felak 114. Nas


Dış Bağlantılar

Monografi

Kehf Suresi, tefsir kitaplarında tefsir edilmiştir. Fakat bazı eserlerde sadece Kehf suresi özel olarak ele alınmıştır. Onlardan bazıları aşağıda yer almaktadır:

  • Behrampur, Ebu’l-Fazl, Kehf Suresi’nin tefsiri, Kum, Neşr-i Hicret, 1384 h.ş.
  • Ziya Abadi, Seyyid Muhammed, Mübarek Kehf Suresi’nin tefsiri, Tahran, Bonyad-ı Hayriye-i ez-Zehra, 1396 h.ş.
  • Salih Gaffari, Muhammed Ali, Kehf Suresi’nin tefsiri, Tahran, Müessese-i İntişarat-ı Bi’set, 1376 h.ş.

Kaynakça

  1. ↑ Ragıb İsfahani, Müfredat-ı Elfaz-ı Kur’an, Kehf sözcüğünün açıklamasında.
  2. ↑ Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, 1377 h.ş, c 2, s 1241.
  3. ↑ Marifet, Amuzeş-i Ulum-u Kur’an, 1371 h.ş, c 1, s 166.
  4. ↑ Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, 1377 h.ş, c 2, s 1241.
  5. ↑ Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, 1377 h.ş, c 2, s 1241.
  6. ↑ Tabatabai, el-Mizan, 1374 h.ş, c 13, s 326.
  7. ↑ Danişname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1240–1241.
  8. ↑ Hameger, Muhammed, Kur’an sureleri, Nuru’s-Sakaleyn Kur’an ve İtret Kültür merkezi, birinci baskı, Kum, Neşri Nuşera, ş. 1392.
  9. ↑ Mamuri, Tehlil-i Sahtar-i Rivayet der Kur’an, s 160.
  10. ↑ Mamuri, Tehlil-i Sahtar-i Rivayet der Kur’an, s 162.
  11. ↑ Mamuri, Tehlil-i Sahtar-i Rivayet der Kur’an, s 162.
  12. ↑ Tabatabi, el-Mizan, Tercüme, c 13, s 386.
  13. ↑ Tabatabai, el-Mizan, Tercüme, c 13, s 389-393.
  14. ↑ Bakara Suresi, ayet-i kerime; 30-38.
  15. ↑ Segafi, Tahrani, Revan Cavid, c 3, s 430.
  16. ↑ Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c 1, s 181.
  17. ↑ Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c 12, s 462.
  18. ↑ Tabatabai, el-Mizan, Tercüme, c 1, s 188.
  19. ↑ Tabatabai, el-Mizan, Tercüme, c 13, s 557.
  20. ↑ Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c 12, s 576.
  21. ↑ Kuleyni, el-Kâfi, 1407 h.k, c 2 s 540.
  22. ↑ Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c 12, s 336.
  23. ↑ Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c 12, 336.
  24. ↑ Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c 12, s 336.
  25. ↑ مَا مِنْ أَحَدٍ یقْرَأُ آخِرَ الْکهْفِ عِنْدَ النَّوْمِ إِلَّا تَیقَّظَ فِی السَّاعَةِ الَّتِی یرِید Kuleyni, el-Kafi, 1407 h.k, c 2 s 540.


Bibliyografi

  • Kur’an-ı Kerim, tercüme: Muhammed Mehdi Fuladvend, Tahran, Daru’l Kur’ani’l Kerim, 1418 h.k. / m. 1376.
  • Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, Bahaddin Hürremşahi’nin katkılarıyla, Tahran, Dustan, Nahid, 1377 h.ş.
  • Sakafi Tahrani, Muhammed, Revan-i Cavid der Tefsir-i Kur’an-i Mecid, Tahran, Burhan, Bita.
  • Ragıb İsfahani, Hüseyin b. Muhammed, Müfredat-i Elfaz-ı Kur’an, Safvan Adnan Davudi’nin araştırması, Beyrut, Birinci baskı, 1412 h.k.
  • Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizan fi Tefsiri’l Kur’an, Tercüme Muhammed Bakır Musevi, Kum, Defter-i İntişarat-ı İslami, Beşinci baskı, 1374 h.ş.
  • Kuleyni, Muhammed b. Yakub, el-Kâfi, Muhammed Ahundi ve Ali Ekber Gaffarri’nin katkılarıyla, Tahran, Daru’l Kutubi’l İslamiye, 1407 h.k.
  • Marifet, Muhammed Hadi, Amuzeş-i Ulum-u Kur’an, Merkez-i Çap ve Neşr-i Sazman-ı Tebligat-ı İslami, c 1, 1371 h.ş.
  • Mamuri, Ali, Tahlil-i Sahtar-i Rivayet-i Kur’an, Berresi-i Mantık-i Tevali Peyreftha, Tahran, Nigah-ı Muasır, 1392 h.ş.
  • Mekarim Şirazi, Nasır, Tefsir-i Numune, Tahran, Daru’l Kutubi’l İslamiye, Onuncu baskı, 1371 h.ş.
"https://tr.wikishia.net/w/index.php?title=Kehf_Suresi&oldid=98660" sayfasından alınmıştır