İçeriğe atla

Peygamber'in Kızı Rukiyye

wikishia sitesinden
Peygamber'in Kızı Rukiyye
Kişisel Bilgiler
Doğum tarihiHicretten önce
Yaşadığı yerMekkeHabeşistanMedine
Muhacir/ EnsarMuhacir
Nesep/kabileKureyş
Ünlü akrabalarıPeygamber (s.a.a)
Hatice
Osman bin Affan (eş)
Vefatı2 h.k
TürbeBâki Mezarlığı
Sehabelik Bilgiler
İslam'a geçtiği zamanBi'setin başlangıcı
Hicret etdiği yerlerMedineHabeşistan
Şöhretinin nedeniPeygamber’in (s.a.a) kızı
Sehabeler
İmam Ali aleyhi selamAmmar bin YasirEbu BekirÖmer İbn HattabZübeyr bin AvvamZeyd bin HariseSelman-ı FarisiEbu Zer GifariMikdad bin AmrTalha bin UbeydullahEbu Eyyub El-EnsariEbu Talibvb.


Peygamber'in kızı Rukiyye veya Rukiyye bint Resulullah (Arapça: رقیة بنت رسول الله) (vefat: 2 h.k), Hz. Muhammed (s.a.a) ile Hatice’nin kızıdır ve Habeşistan’a hicret ile Medine’ye hicrette bulunmuştur. İlk olarak Ebu Leheb’in oğlu Utbe ile evlenmiş, ancak «تَبَّتْ یدَا أَبِی‌لَهَبٍ وَتَبَّ» «Te-bbet yedâ Ebî Leheb» ayeti nazil olunca, Utbe onu boşamıştır. Daha sonra Osman bin Affan ile evlenmiştir. Rukiyye, ikinci hicri yılda vefat etmiş ve Baki mezarlığında defnedilmiştir.

Bazı Şii araştırmacılara göre, örneğin Seyyid Ca'fer Murtaza Amili, Rukiyye Hazreti Resulullah (s.a.a) ile Hatice’nin kızı değildir; aslında Hatice’nin kız kardeşi Hale’nin çocuğudur. Ancak Peygamber’in evinde yetiştiği için Resulullah’ın kızı olarak anılmıştır.

Nesebi ve Doğumu

Rukiyye hicretten önce Mekke’de dünyaya geldi. Onun hakkında, Resulullah’ın (s.a.a) en büyük, ikinci ve en küçük kızı olduğu yönünde farklı rivayetler nakledilmiştir.[1] Ehl-i sünnet’e göre Rukiyye, Peygamber’in (s.a.a) ve Hatice’nin (s.a) kızıdır.[2]

Şii araştırmacılardan Seyyid Ca'fer Murtaza Amili ve 4. yüzyıl Şii âlimlerinden Ebü’l-Kasım Kufi, Rukiyye, Zeynep ve Ümmü Gülsüm’ün Resulullah’ın (s.a.a) ve Hatice’nin (s.a) öz çocukları değil, evlatlıkları oldukları kanaatindedir.[3] Ca'fer Murtaza, bu görüşünü ispatlamak amacıyla "Benatü’n-Nebi em Rebaibüh?" (Peygamberin kızları mı, yoksa evlatlıkları mı?) adlı kitabı kaleme almıştır.[4]

Evliliği ve Hicreti

Rukiyye vefat ettiğinde Resulullah şöyle buyurdu:
«الْحَقِی بِسَلَفِنَا الصَّالِحِ عُثْمَانَ بْنِ مَظْعُونٍ وَ أَصْحَابِه»
Salih selefimiz Osman b. Maz'un ve arkadaşlarına katıl.

—Küleynî, el-Kâfî, c. 3, s. 241.

Rukiyye, Utbe b. Ebi Leheb ile evlendi; ancak “Tebbet yedâ ebî leheb ve tebb” (تَبَّتْ یدَا أَبِی‌لَهَبٍ وَتَبَّ)[5] ayeti nazil olduktan sonra, babasının emriyle Utbe onu boşadı.[6] Daha sonra Osman b. Affan ile evlendi ve onunla birlikte Habeşistan’a hicret etti. Peygamber’in (s.a.a) Mekke’den Medine’ye hicret etmesi üzerine o da Habeşistan’dan Medine’ye geldi.[7]

İslam tarihi kaynaklarında, onun Osman b. Affan’dan Abdullah adında bir oğlu olduğu ve çocuk yaşta vefat ettiği belirtilmiştir.[8]

Hz. Hatice, Peygamber’e (s.a.a) iman edince, Rukiyye de Müslüman olmuş ve kadınların Peygamber’e biat ettiği sırada o da biat etmiştir.[9]

Vefatı

Baki İmamlarının türbesinin yanında, Peygamber’in (s.a.a) kızlarına ait türbe (yıkımdan önce)

Resulullah (s.a.a) Bedir’e gitmek üzereyken Rukiyye kızamığa yakalandı. Peygamber (s.a.a), Osman’a onun yanında kalmasını emretti.[10] Rukiyye, hicretin ikinci yılı Ramazan ayında (Bedir zaferi günü) vefat etti.[11]

Şii kaynaklarında, Rukiyye’nin Osman tarafından dövülmesi sonucu vefat ettiği aktarılmıştır.[12] Bazı kaynaklar, bu şiddetin sebebini, onun Mugayre b. Ebi’l-As’ın gizlendiği yeri Peygamber’e bildirdiği suçlaması olarak gösterirken; aynı rivayetlerde, Peygamber’in bu yeri vahiy yoluyla öğrendiği de belirtilmiştir.[13] Rivayete göre Osman, onun cenaze merasimine katılmış, fakat Peygamber (s.a.a) “Bu gece cima edenler cenazeye katılmasın” buyurarak onun cenazeye katılmasını engellemiştir.[14] Muhsin Emin’in nakline göre de Peygamber, “Bu gece cima edenler kabre girmesin” diyerek Osman’ın kabre girmesini yasaklamıştır.[15]

Onun kabri başında, Hz. Fatıma’nın (s.a) da aralarında bulunduğu kadınların ağladığı rivayet edilmiştir.[16] İkinci halife, kabri başında kadınların ağlamasını kamçıyla engellemek istemiş; ancak Peygamber (s.a.a) onu bu davranıştan men etmiştir.[17]

Ramazan ayına ait dualardan birinde onun adı geçmektedir: “Allâhümme salli alâ Rukiyyete binti nebiyyik…”[18]

Defni

Rukiyye, Peygamber’in (s.a.a) emriyle Baki’de defnedildi.[19] Peygamber’in kızlarına (Rukiyye, Ümmü Gülsüm ve Zeynep) nispet edilen türbe, Baki İmamlarının kabirlerinin kuzeyinde ve Peygamber’in (s.a.a) hanımlarının kabirlerinin güneybatısında yer almaktaydı. Geçmişte bu kabirlerin üzerinde pirinçten bir zarih bulunmaktaydı[20] ve bu yapı Vehhabiler tarafından yıkılmıştır.

İlgili Konular

Kaynakça

  1. İbn ʿAbdilberr, el-İstîʿâb, 1412 h.k, c.4, s.1839.
  2. İbn ʿAbdilberr, el-İstîʿâb, 1412 h.k, c.4, s.1839.
  3. ʿÂmilî, es-Sahîh min Sîreti’n-Nebiyyi’l-Aʿzam, 1385 h.ş, c.2, s.218; ʿÂmilî, Benâtu’n-Nebî em Rebâʾibuhu?, 1413 h.k, s.77-79; Kûfî, el-İstiġâse, c.1, s.68.
  4. Bkz. ʿÂmilî, Benâtu’n-Nebî em Rebâʾibuhu?, 1413 h.k.
  5. Mesed, âyet 1.
  6. Belâzurî, Ensâbu’l-Eşrâf, 1417 h.k, c.1, s.401.
  7. İbn ʿAbdilberr, el-İstîʿâb, 1412 h.k, c.3, s.1038 ve c.4, s.1139-1140; Kahhâle, Aʿlâmu’n-Nisâʾ, 1412 h.k, c.1, s.457; İbn Saʿd, et-Tabakâtu’l-Kübrâ, 1418 h.k, c.8, s.35.
  8. İbn Saʿd, et-Tabakâtu’l-Kübrâ, 1418 h.k, c.8, s.35; İbn ʿAbdilberr, el-İstîʿâb, 1412 h.k, c.4, s.1840 ve c.3, s.1037.
  9. Sâlihî Dımaşkî, Sebelu’l-Hüdâ ve’r-Reşâd, 1414 h.k, c.11, s.33.
  10. İbn ʿAbdilberr, el-İstîʿâb, 1412 h.k, c.3, s.1038.
  11. İbn ʿAbdilberr, el-İstîʿâb, 1412 h.k, c.3, s.1038.
  12. Kulaynî, el-Kâfî, 1407 h.k, c.3, s.236.
  13. Meclisî, Bihâru’l-Envâr, 1403 h.k, c.22, s.261-262.
  14. Meclisî, Bihâru’l-Envâr, 1403 h.k, c.22, s.261-262.
  15. Emîn, Aʿyânu’ş-Şîʿa, Dâru’t-Taʿâruf li’l-Matbûʿât, c.3, s.487.
  16. Kahhâle, Aʿlâmu’n-Nisâʾ, 1412 h.k, c.4, s.458.
  17. Kahhâle, Aʿlâmu’n-Nisâʾ, 1412 h.k, c.4, s.458.
  18. Şeyh Tûsî, Tehzîbu’l-Ahkâm, 1365 h.ş, c.3, s.120.
  19. İbn Şebbe, Târîhu’l-Medîneti’l-Münevvere, 1410 h.k, c.1, s.103; İbn Saʿd, et-Tabakâtu’l-Kübrâ, 1418 h.k, c.8, s.37.
  20. Caʿferiyân, Pencâh Sefername-i Hacc-ı Kâcârî, 1389 h.ş, c.5, s.241.

Bibliyografi

  • Kurʾân.
  • İbn Saʿd, et-Tabakâtu’l-Kübrâ, tah. Muḥammed ʿAbdulkādir, Beyrut, Dâru’l-Kutubi’l-ʿİlmiyye, 1418 h.k.
  • İbn Şebbe, Târîhu’l-Medîneti’l-Münevvere, tah. Şeltût, Kum, Dâru’l-Fikr, 1410 h.k.
  • İbn ʿAbdilberr, Yûsuf b. ʿAbdullāh, el-İstîʿâb fî Maʿrifeti’l-Aṣḥâb, tah. ʿAlî Muḥammed el-Becâvî, Beyrut, Dâru’l-Cîl, ṭabʿa ûlâ, 1412 h.k / 1992.
  • Emîn, Seyyid Muḥsin, Aʿyânu’ş-Şîʿa, tah. Ḥasan el-Emîn, Beyrut, Dâru’t-Taʿâruf li’l-Maṭbûʿât, b.t.
  • Belâzurî, Aḥmed b. Yaḥyâ b. Câbir, Ensâbu’l-Eşrâf, tah. Suheyl Zekkâr ve Riyâḍ Zerkelî, Beyrut, Dâru’l-Fikr, 1417 h.k.
  • Caʿferiyân, Resûl, Pencâh Sefername-i Hacc-ı Kâcârî, Tahran, Neşr-i ʿİlm, 1389 h.ş.
  • Şeyh Ṭûsî, Muḥammed b. Ḥasan, Tehzîbu’l-Aḥkâm, Tahran, Dâru’l-Kutubi’l-İslâmiyye, 1365 h.ş.
  • Süyûṭî, Celâlüddîn, Târîḫu’l-Ḫulefâʾ, tah. Ḥamdî ed-Demirdaş, b.c., Mektebetu Nizâr Muṣṭafâ el-Bâz, 1425 h.k.
  • Ṣâliḥî Dımaşkî, Sebelu’l-Hüdâ ve’r-Reşâd, Beyrut, Dâru’l-Kutubi’l-ʿİlmiyye, 1414 h.k.
  • ʿÂmilî, Seyyid Caʿfer Murtazâ, es-Sahîh min Sîreti’n-Nebiyyi’l-Aʿzam, Kum, Dâru’l-Ḥadîs, 1426 h.k / 1385 h.ş.
  • ʿÂmilî, Seyyid Caʿfer Murtazâ, Benâtu’n-Nebî em Rebâʾibuhu?, Merkezu’l-Cevâd, 1413 h.k / 1993.
  • Kûfî, ʿAlî b. Aḥmed, el-İstiġâse fî Bidaʿi’s-Selâse, b.y., b.t.
  • Kahhâle, ʿÖmer Riḍâ, Aʿlâmu’n-Nisâʾ, Beyrut, Müʾesssetu’r-Risâle, ṭabʿa ʿâşire, 1412 h.k / 1991.
  • Kulaynî, Muḥammed b. Yaʿkûb, el-Kâfî, tah. ʿAlî Ekber Ḡaffârî, Tahran, Dâru’l-Kutubi’l-İslâmiyye, 1407 h.k.
  • Meclisî, Muḥammed Bâḳır, Bihâru’l-Envâr, Beyrut, Müʾessese Vefâ, ṭabʿa sâniye, 1403 h.k.