Ümmü Eymen

wikishia sitesinden

Ümmü Eymen (Arapça: اُمِّ أیمَن), Hz. Muhammed’in (s.a.a) cennet kadınlarından biri olarak ilan ettiği ve Usame bin Zeyd'in de annesi olan bir sahabedir. Hz. Peygamber'in (s.a.a) vefatından sonra Fedek'i Ebu Bekir'den geri almak için İmam Ali (a.s) ile birlikte Peygamberi’in Fedek’i Hz. Fatıma’ya (s.a) bıraktığına dair şahitlik etmiştir.

Ümmü Eymen ilk Müslüman olanlardan biriydi. Uhud ve Hayber Savaşı’nda da bulunmuş ve Uhud Savaşı’nda yaralılara su vererek onları tedavi etmiştir. Rivayet kaynaklarında Ümmü Eymen tarafından rivayet edilen rivayetler de mevcuttur.

Hayatı

Ümmü Eymen olarak bilinen Salebe bin Amr'ın kızı Bereket, Habeşli bir köleydi[1] ve Hz. Muhammed'in (s.a.a) babası Abdullah bin Abdülmuttalib'e aitti.[2] Daha sonra Peygamberimize (s.a.a) miras olarak kaldı[3] ve Hz. Peygamber ise Hz. Hatice ile evlendikten sonra[4] onu azat etti.[5]

Hz. Muhammed’in (s.a.a) annesi Amine'nin Ebva’da vefat etmesinden sonra Ümmü Eymen, Hz. Muhammed Mustafa’ya (s.a.a) Mekke'ye varıncaya kadar ona göz kulak oldu[6] ve o günden sonra da yetişkinliğine kadar ona bakmaya devam etti.[7]

Ümmü Eymen İslam'dan önce Mekke'de Ubeyd bin Amur ile evlendi ve bu evlilikten Eymen adında bir çocuğu oldu. Eymen, İslam Ordusu saflarında Huneyn Gazvesi’nde şehit oldu.[8] Ümmü Eymen kocası Ubeyd bin Amur’un ölümünden sonra Zeyd bin Haris ile evlendi.[9] Usame bin Zeyd bu evlilikten dünyaya geldi.[10] Peygamberimiz (s.a.a), Ümmü Eymen’in Zeyd bin Haris ile evlenmesinden önce cennetlik bir kadınla evlenmek isteyenlerin Ümmü Eymen'le evlenmesi gerektiğini sahabelerine duyurmuştur.[11]

Ümmü Eymen'in ölüm tarihinin Hz. Muhammed'in (s.a.a) vefatından beş veya altı ay sonra olduğu bilinmektedir.[12] Ancak bunun yanı sıra bazıları Ebubekir ve Ömer'in halifeliği sırasında da henüz hayatta olduğundan bahsetmiştir.[13]

Peygambere Refakat Etmesi

Ümmü Eymen ilk olarak İslam'ı seçenlerdendi ve daha sonra Hicret döneminde Medine'ye göç etti.[14] Bazı tarihçiler onun Habeşistan'a göç ettiği görüşündedir.[15] Ümmü Eymen'in adı Peygamber Efendimiz'in sahabeleri arasında da geçmektedir.[16]

Ayrıca Uhud Savaşı’nda yaralılara su vererek[17] onları tedavi etmiştir.[18] Ümmü Eymen, Hayber savaşında Ümmü Seleme ile birlikte Peygamber Efendimizin yanında yer alarak Medine'den yola çıkan yirmi kadından biriydi.[19]

Peygamberimiz (s.a.a), Ümmü Eymen'e çok düşkündü ve bazen ona anne diye hitap ederdi.[20] Tarihi tespitlere göre, Peygamber Efendimiz (s.a.a), Ümmü Eymen'i evinde ziyaret ederdi ve peygamberin vefatından sonra Ebu Bekir ile Ömer'in de aynı şekilde ona ziyarette bulundukları belirtilmiştir.[21] Bazı hadis kaynaklarında Ümmü Eymen’in faziletlerinden ayrı bir başlık altıda bahsedilmektedir.[22]

Hz. Peygamber'in (s.a.a) vefatından sonra Fedek'i Ebu Bekir'den geri almak için İmam Ali (a.s) ile birlikte İslam Peygamberi’in Fedek’i Hz. Fatıma’ya (s.a) bıraktığına dair şahitlik etmiştir.[23] çeşitli hadis kaynaklarında Ümmü Eymen’nin Peygamber efendimizden aktardığı rivayetler yer almaktadır.[24] Enes bin Malik, Ebu Yezid Medeni ve Hanaş bin Abdullah Sanani gibi kişiler de ondan rivayet etmişlerdir.[25]

Kaynakça

  1. Zahri, el-Mahazi el-Nebuyye, 1401 h.k, s. 177; el-Taberani, el-Muacimü-l Kebir, 1404 h.k, cilt 25, s.86.
  2. el-Taberani, el-Muacimü-l Kebir, 1404 h.k, cilt 25, s.86.
  3. İbn-i Sa’d, el-Tabkat el-Kubra, 1405 h.k, cilt 8, s. 223; Blazeri, Ansab el-Ashraf, 1959, 1. cilt, s.96.
  4. Halebi, el-Halebi biyografi, 1427 h.k, cilt 1, s.77; el-Taberani, el-Muacimü-l Kebir, 1404 h.k, cilt 25, s.86.
  5. İbn-i Sa’d, el-Tabkat el-Kubra, 1405 h.k, cilt 8, s. 223; Blazeri, Ansab el-Ashraf, 1959, cilt 1, s.96.
  6. İbn-i Kuteybe, el-Ma'arif, 1388 h.k, s.150. İbn-i Hacer Askalani, el-Asaba, 1415 h.k, cilt 8, s.360.
  7. İbn-i Hacer Eskelani, el-Asaba, 1415 h.k, cilt 8, s.360.
  8. Blazeri, Ansab el-Ashraf, 1959, 1. cilt, s. 471.
  9. Blazeri, Ansab el-Ashraf, 1959, 1. cilt, sayfa 471; İbn-i Sa’d, el-Tabkat el-Kubra, 1405 h.k, cilt 4, s. 61, cilt 8, s.223.
  10. Blazeri, Ansab el-Ashraf, 1959, 1. cilt, sayfa 472; İbn-i Sa’d, el-Tabkat el-Kubra, 1405 h.k, cilt 4, s. 61, cilt 8, s.223.
  11. Blazeri, Ansab el-Ashraf, 1959, 1. cilt, sayfa 471; İbn-i Sa’d, el-Tabkat el-Kubra, 1405 h.k, cilt 4, s. 61, cilt 8, s.223.
  12. İbn-i Esir, Esad el-Ghaba, 1409 h.k, cilt 6, s. 304.
  13. İbn-i Esir, Esad el-Ghaba, 1409 h.k, cilt 6, s. 304.
  14. Blazeri, Ansab el-Ashraf, 1959, cilt 1, s. 269; İbn-i Abd el-Barr, el-Isti'ab, 1380 h.k, cilt 4, s. 1793.
  15. İbn-i Abd el-Barr, el-Isti'ab, 1380 h.k, cilt 4, s. 1793.
  16. Örneğin, bakınız: İbn-i Esir, Esad el-Ghaba, 1409 h.k, cilt 6, s. 303.
  17. Vakidi, el-Mahazi, 1409 h.k, 1. cilt, s. 241 ve 250; İbn-i Sa’d, el-Tabkat el-Kubra, 1405 h.k, cilt 8, s.225.
  18. İbn-i Sa’d, el-Tabkat el-Kubra, 1405 h.k, cilt 8, s.225.
  19. Vakidi, el-Mahazi, 1409 h.k, 2. cilt, s. 684-685.
  20. İbn-i Sa’d, el-Tabkat el-Kubra, 1405 h.k, cilt 8, s.223.
  21. Muslim İbn-i el-Haccac, Sahih Muslim, 1412 h.k, cilt 4, s. 1907; İbn-i Mace, Sunan, 1401 h.k, 2. cilt, 523-524; İbn-i Abd el-Barr, el-Isti'ab, 1380 h.k, cilt 4, s. 1794.
  22. Örneğin, bakınız: Muslim İbn-i el-Haccac, Sahih Muslim, 1412 h.k, cilt 4, s. 1907-1908.
  23. el-Tebersi, protest, 1386 h.k, cilt 1, s. 121-122.
  24. Ahmed İbn-i Hanbel, Musnad, 1421 h.k, cilt 45, s. 357; el-Taberani, el-Muacimü-l Kebir, 1404 h.k, cilt 25, sayfa 87-91; İbn-i Mace, Sunan, 1401 h.k, 2. cilt, s. 1107.
  25. İbn-i Hacer Eskelani, Tahdhib el-Tahdhib, 1327 h.k, cilt 12, s. 459.

Bibliyografyi

  • İbn-i Esir, Ali ibn Muhammed, Sahabelerin bilgisinde Esed el-Ghaba, Beyrut, Dar el-Fikr, 1409 h.k /1989.
  • İbn-i Hacer Eskelani, Ahmad İbn-i Ali, el-Asaba fi Tamiz el-Sahaba, Şeyh Adel Ahmad Abd el-Mavcoud ve Ali Muhammad Mu'avvad'ın araştırması, cilt.
  • İbn-i Hacer Eskelani, Ahmad, Tahdhib el-Tahdhib, Haydarabad Deccan, 1327 h.k.
  • İbn-i Sa’d, Muhammad ibn Sa'd, el-Tabkat el-Kubra, Beyrut, Dar Sader, 1405 h.k /1985.
  • İbn-i Abd el-Barr, Yusuf, el-Isti'ab, Ali Muhammed Bacavi'nin çabalarıyla, Kahire, 1380 h.k /1960.
  • İbn-i Kuteybe, Abdullah, el-Ma'arif, Akkasheh'in servetinin çabasıyla, Kahire, 1388 h.k /1969.
  • İbn-i Mace, Muhammed, Sunan, İstanbul, 1401 h.k /1981.
  • Ahmad İbn-i Hanbel, Musnad of Imam Ahmad İbn-i Hanbel, Investigation of Shoaib el-Arnout, cilt 45, Beyrut, el-Risalah Vakfı, 1421 h.k /2001.
  • Blazeri, Ahmad, Ansab el-Ashraf, Muhammed Hamidullah, Kahire, 1959.
  • el-Halebi, Ali İbn-i Ibrahim, el-Halebi biyografisi, Beyrut, Dar el-Kitab el-Almiya, 1427 h.k.
  • Zuhri, Abdullah, el-Mahazi el-Nebuyye, Soheil Zakar, Şam, 1401 h.k /1981.
  • el-Taberani, Suleiman İbn-i Ahmad, el-Muacimü-l Kebir, Hamdi Abdul Macid el-Salafi, Kahire, 1404 h.k /1983.
  • el-Tebersi, el-Ihticac, cilt 1, Seyyed Muhammed Bakir Khorsan'ın askıya alınması ve düşünceleri ile, Nacaf, Dar el-Nu'man, 1386 h.k /1966.
  • Muslim İbn-i el-Haccac, Sahih Muslim, Muhammad Fouad Abdul Baki'nin çabasıyla, Beyrut, Dar el-Hadith, 1412 h.k /1991.
  • Vakidi, Muhammad ibn Umar, el-Mahazi, Marsden Cones araştırması, Beyrut, Scientific Press Foundation, 1409 h.k /1989.