Evlilik

Evlilik (Arapça: الزواج) bir diğer adıyla "nikâh", iki ayrı cinsten olan fertlerin gerekli şer’i şartların yerine getirilmesiyle oluşan eşlik (karı-koca) bağıdır. Bu bağ gereğince erkek ve kadın arasında mahremiyet oluşmasının yanı sıra, birbiri arasında ahlaki ve hukuki taahhütler meydana getirir. İki çeşit evlilik vardır: Daimi ve geçici (muta) evlilik. Evliliğin gerçekleşmesi için nikâh akdi okunmalıdır ve tarafların razı olması yeterli değildir. Semavi dinlerde evlilik ve mahremiyet dışı gerçekleşen her türlü cinsel ilişki yasaklanmıştır.

Kur'an-ı Kerim ayetlerinde ve Ehlibeyt’ten (a.s) rivayet edilen hadislerde evlilik ve aile kurmaya yönelik çok fazla tavsiyeler bulunmaktadır. Öyle ki İslam Peygamberi (s.a.a), gençken evlenen kişinin dininin yarısını (belki üçte ikisini) koruduğunu bildirmiş, ümmetinin en kötülerinin bekarlar (evlenmediğinden dolayı cinsel baskıya maruz kalan kişiler) olduğunu belirtmiş ve bunun yanı sıra, nikâh sünnetinden sırt çevirenleri ise, kendisinden bilmemektedir. Ayrıca fakirlik ve yoksulluk korkusuyla evlenmemeyi de özür olarak kabul etmeyerek, bunu Allah'a karşı yapılan bir suizan olarak nitelendirmiştir.

İslam dininde evliliğin birçok hükmü bulunmaktadır. Mahremiyet, cinsel ilişki, mihr, nafaka, miras, boşanma, iddet bekleme ve cariye meseleleri gibi, farklı konularla ilintilidir.

Tanımı

"Evlilik" kelimesinin sözlük anlamı, çift olmak, eş almak ve kocaya varmaktır. Örf ve şer’i literatürde ise, evlilik anlaşması yapmak ve bu anlaşma esasınca erkek ve kadın arasında bir mahremiyetin oluşmasının yanı sıra, birbiri arasında ahlaki ve hukuki taahhütleri de meydana getirmektedir ki bu hukuki ve ahlaki taahhütleri yerine getirmemenin cezası ve azabı bulunmaktadır. Eşler arasındaki bu akit, Kuran’da “nikâh” olarak da adlandırılmış ve iki ayrı manada kullanılmıştır: 1. Cinsel İlişki 2. Evlilik Akdi (anlaşması).

Evliliğin Önemi

Evlilik, bütün dinlerde özel kanun ve kurallara göre meydana gelmektedir. İslam dini diğer toplumların bu konudaki adet ve göreneklerine saygı göstermiştir. (لکلِّ قوم‌نکاحٌ)

İslam dininde insanlar aile kurmaya (evliliğe) teşvik edilmiş ve herkes, eşi olmayanların evlenmesini sağlayacak hazırlıkları yerine getirmekle muvazzaf kılınmıştır. Bu konuda (evlilik hazırlıklarını yapmak) özellikle babaların vazife ve sorumlulukları çok ağır olduğundan, üşengeçlik yapmaları durumunda evlatlarının doğru yoldan sapmalarıyla onların günahlarına ortak olacaklardır. Aynı şekilde toplumun diğer fertlerine, başlık parası ve benzeri şeylerden oluşan evlilik harcamalarında kolaylık sağlamaları tavsiye edilmiştir.

Rivayetlerde başlık parasının yüksek tutulması kadının uğursuzluğu olarak belirtilmiş, kadının yaşam masraflarının yüksek ve ağır olması da kadının uğursuzluğunun alametlerinden biri olarak gösterilmiştir. Allah-u Teâlâ evlilik kanunlarını koyarken, insanlara kolaylık sağlamış ve bu kolaylık sağlamayı da Hz. Şuayb’ın (a.s) diliyle insanlara tavsiye etmiştir.

Kuran-ı Kerim’de fakirlik ve yoksulluğun evliliğe engel olmaması gerektiği buyrulmaktadır. Zira, Allah-u Teala kendi fazlıyla insanı zenginleştirir.

Enbiyalar şehvetin, zina, istimna (mastürbasyon) ve eşcinsellik gibi meşru olmayan yöntemlerle söndürülmesini (giderilmesini) yasaklamıştır. Kuran-ı Kerim doğal yollardan (evlilik) şehvetlerini tatmin etme yolunu terk eden ve eşcinselliğe yönelen Lut kavmini, haddi aşan ve müsrif bir topluluk olarak nitelemiştir. Diğer ayetlerde ise, şehvetin meşru olmayan yollarla tatmin edilmesi "çirkin" ve "kötü yol" unvanları ile tabir edilmiştir.

Cahiliyet Döneminde Evlilik

Cahiliyet Döneminde Makt nikâhı, Hadn nikâhı ve Şigar nikâhı gibi çeşitli evlilikler revaçtaydı. Kur’an-ı Kerim’de Cahiliye Döneminde gelenek halinde olan nikâhlara işaret edilmiştir:

Normal durumlarda evlilik müstehaptır (sünnettir), ama bazı yan etkenlerden dolayı haram, farz, mekruh veya mübah olmaktadır. Örneğin harama düşmekten korkulursa veya bir zararın vuku bulmasıyla, evlilik farz olur ve dört eş sahibi (daimi evlilik) olmakla, beşinci eşi (daimi) de almak haram olur. Aynı şekilde şehvetin yok olmasıyla, evlilik mekruh olur ve iki eşi maslahatın olmasıyla da evlilik mubah olur.

Kuran Ayetlerinde Evliliğin Etkileri

Kuran-ı Kerim’de «زوج» "zovc" (eş) maddesi ve türevleri seksen defa, “nikâh” kelimesi ve türemişleri ise, 23 yerde geçmektedir. Kur’an’da evlilik hakkında «استمتاع» "istimta" (yararlanma) kelimesinden de istifade edilmiştir. Ayrıca "talak", "zihar", "iyla", "iddet", "mer’e", "ba’l", "nisa", "zeker-ünsa", "ihsan", "sidak", "mihriyye", "ecr", "mes", "tahrim" ve "ihlal" kelimeleri de evlilik konusunun kapsamlı konuları arasında yer almaktadır. Kur’an-ı Kerim’de işaret edilen evliliğin fayda ve hedefleri şunlardan ibarettir:

1. Hükümlerin bir çoğunun mukaddimesi olan soy ve nesebi koruma.
   
2. Huzur ve sükûnete kavuşmak.
   
3. Beşer türünün varlığını sürdürmesini sağlamak.
   
4. Salih evlat sahibi olmak.
   
5. Meveddet ve Rahmet.
   
6. Cinsel ihtiyaçların giderilmesi.
   
7. Günahtan korunmak.
   
8. Rızkın artması.
   

Toplumda bazı fertler evlilik sonrasında değil zengin olmak, belki daha da fakirleşiyorlar. Eğer bu ayet-i kerime ilahi vaadin tazmini ise, bu durumda vaadin gerçekleşmemesi verilen vaadin yerine getirilmemesi anlamına gelir ve bu da kötüdür. Bazıları bu ayetteki vaat için ilahi meşiyyetin takdirde alınmasına inanmaktadırlar.

Yani, evlilik sonrası eğer Allah-u Teâlâ isterse, onları zengin kılar. Nitekim Tevbe suresinin 28. ayetinde zenginlik ve muhtaç olmama gibi ilahi vaat için Allah’ın meşiyyetine vurgu yapılmıştır. «وَ‌اِن خِفتُم عَیلَةً فَسَوف یغنیکُمُ اللّهُ مِن فَضلِه اِن شاءَ‌...»

Burada şöyle söylenebilir: Nasıl evli insanların ihtiyaçsızlık ve zenginliği ilahi meşiyyete bağlı ise, bekâr ve eşi olmayan insanların da ihtiyaçsızlığı ve zenginliği ilahi iradeye bağlıdır. Öyleyse Allah-u Teâlâ'nın evli insanlara verdiği bu vaat ne tür bir vaattir? Zira evli insanlar nasıl ilahi iradeyle (zengin ve fakir olarak) ikiye ayrılıyorsa, bekâr ve eşi olmayanlar da iki kısma ayrılmaktadır. Bu sorunun cevabı şudur: İnsanlar genellikle evliliği ve aile bireylerinin çokluğunu fakirliğin ve bekârlığı ise, birikim yapmanın sebebi olarak görmektedirler. Ayet-i kerime bu tevehhümü kalplerimizden silip atmamızı ve gerçek rızık sahibinden gafleti ortadan kaldırmak istemekle birlikte bizlere "insanın malının bereket ve çokluğunun bazen evlilikte olacağını, bazen de insanın (aile fertlerinin azlığı veya bekar olması) her ne kadar çabalasa bile onun geçiminde bir ilerleme kaydedemeyeceğini" anlatmak istemektedir. Ayrıca eş ve çocukların geçimini temin etmeyi üstlenmek onda sorumluluk hissi, vakti iyi değerlendirme, izzet ve itibar kazanmasını sağlamaktadır. Bundan dolayı “Allah onları lütfuyla zenginleştirir” ayeti bazen aile kurmakla fakirliğin onun hayatından çıkıp gideceğini vurgulamakta; her zaman için evliliğin fakirliği yok ettiğini vaat etmemektedir. Yoksa bu durumda “Evlenmeye güçleri yetmeyenler de, Allah kendilerini lütfuyla zengin edinceye kadar iffetlerini korusunlar.” ayetiyle tezat içinde olurdu. Fahr-i Razi bu ayetin “Eğer bunlar yoksul iseler, Allah onları lütfuyla zenginleştirir” ilahi bir vaadi tazmin etmediği; belki bu ayetin içeriğinin fakirliğin evliliğin önüne geçen bir korku unsuru olmaması gerektiğine inanmaktadır. Zira mal fanidir ve asıl baki kalan Allah’ın fazlıdır ki bu fazlın ve lütfun peşinde olmak, mal peşinde koşmaktan daha hayırlıdır. “De ki: “Ancak Allah’ın lütuf ve rahmetiyle, yalnız bunlarla sevinsinler. Bu, onların toplayıp durduklarından daha hayırlıdır.”

Ehlibeyt (a.s) Rivayetlerinde Evliliğin Etkileri

Rivayetlerde de evlilik hakkında faziletler ve çokça tavsiyelerde bulunulmuştur. Rivayetlerden bazıları şunlardan ibarettir:

İslam’dan sonra en büyük nimet evliliktir. Allah Resulü'nün (s.a.a) sünneti. Genç yaşta evliliğe teşvik. Başlık parasının düşük tutulması. Allah katında en güzel oluşum aile kurmaktır. Evli birinin kıldığı namazın bekâr birinin kıldığı namazdan yetmiş kat daha hayırlı olması. Rızkın çoğalma sebebi. Halvette sevgi ibraz etmeye tavsiye. İnsanın eşine hizmet etmesi, günahların bağışlanmasına ve çok fazla sevap elde edilmesine sebep olur. Eşle geçinmede itidalli olmak (incinme ve üzülmelerin meydana gelmemesi için). İnsani değerlerden biri de insanın eşine karşı şefkatli ve bağışlayıcı olmasıdır. İnsanın eşine saygı göstermesi ilahi keramete mazhar olmasına yol açar. İnsanın eşine muhabbetini ibraz etmesi, imanının kemalinin göstergesidir. Eş seçiminde özgür olmak. Erkeğin tatlı dil ve sözleriyle eşine sevgi göstermesi. Mali durumunun iyi olması durumunda, erkeğin ailesine karşı eli açık olmalı (tabi eğer israfa yol açmayacaksa). Ailenin yanında olmanın fazileti ve sevabı. Kadının eşine itaat etmesi tavsiyesi. Evliliği ertelemenin nehiy edilmesi. Ümmetin en kötülerinin bekârlar oluşu.

Evliliğin Çeşitleri

Üç çeşit evlilik (nikah) vardır: 1. Daimi evlilik, 2. Geçici (muta) evlilik, 3. Milki Yemin (köle ve cariye ile evlilik).

Daimi Evlilik

Daimi nikah ve evlilik, halk arasında yaygın olan evliliktir. Erkek ve kızın istemesi, mihrin belirlenmesi ve nikâh akdinin okunmasıyla erkek ve kadın birbirleri ile karı koca kimliğine kavuşurlar. Nikâh akdi okunmadan önce mahremiyet oluşmaz ve akdin okunmasından sonra ise, her ne kadar aynı evde yaşamasalar da artık karı kocadırlar.

Geçici Evlilik

Geçici evlilik veya muta nikâhı, İran’da “siga” olarak bilinen evliliktir. Kadın (ya da vekil tayin ettiği kişi) geçici şer’i nikâh akdini okuduktan sonra belirli bir süre ve belirli bir mihr karşılığında erkeğin nikâhlısı olur. Daimi evlilik ile geçici evlilik birçok şer’i hükümde ortaktır. Bundan dolayı geçici evlilik yapan erkek ve kadın için de "eş" kelimesi kullanılmakta ve bu evlilik yoluyla doğan çocuğun, daimi evlilik sonucu doğan çocuktan şer’i olarak hiçbir farkı bulunmamaktadır. Geçici evlilikte erkek kadının elbise, barınma ve diğer ihtiyaçlarını karşılama konusunda bir sorumluluğu bulunmamakta ve aynı şekilde kadının da evden dışarı çıkmak ve benzeri durumlar için erkekten izin alması gerekmemektedir. Nikâh akdinde belirlenen sürenin dolması veya erkeğin akdin süresini kadına bağışlamasıyla, talak (boşanma) akdinin okunmasına gerek kalmadan birbirlerinden ayrılmış olurlar ve kadının bir takım şartlar altında şer’i olarak iddet beklemesi gerekmektedir.

Geçici evlilik, toplumda çokça konuşulan konulardan biridir. Maalesef geçici evlilik konusunda yapılan bazı suistimaller, bazılarının bu evliliğe karşı çıkmalarına neden olmuştur.

Milki Yemin (Cariye) Evliliği

Milki yemin evliliği cariyelerle yapılan evliliğe denmektedir ve iki şekilde gerçekleşir. Bazen insan bir cariyenin malikidir. Bu durumda sahibin (eğer bir başkası ile evlenmemişse) cariye ile ilişkisi caizdir. Bazen de cariyenin sahibi, bir başkasına cariyesi ile ilişki kurma izni verir ve buna terim olarak “Tahlil” denir. Her iki durumda da cariye sahibinin eli (nikahı) altındadır. Çoğunluk "tahlil-i temliki" menfaat bilmiştir. Ancak bazıları onu bir çeşit akid olarak saymıştır.

Evlilik Akdi

Evlilik, akdin okunmasıyla başlar. Nikâh akdi okunmadan kadın ve erkek bir birlerine mahrem olmazlar. İki namahrem arasında var olan bütün yasaklar, onlar arasında da geçerlidir.

Nikâh akdinin bazı şartları bulunmaktadır. O şartlardan bazıları şunlardan ibarettir: Okunan akidde inşa kastının (akdi okumakla evliliği inşâ etmeyi kastetmelidirler. Yani, eğer kadın ve erkeğin kendileri akdi okuyorlarsa, kadının; "Kendimi sana eş yaptım" demekten maksadı, kendisini o andan itibaren erkeğin karısı yapmak olmalı; erkeğin de "Evliliği kabul ettim" demekten maksadı, onun kendisine eş olmasını kabul etmek olmalıdır) olması; okunan akdin içeriğine dikkat edilmeli; muvalat (nikâh akdinde gerçekleşen icap ve kabul kıraati arasında çok fazla sürenin geçmemesi); akdin Tenciz (yani akdin kesin olması ve belirsiz bir duruma veya işe bağlı olamaması) ve akdi okunan kadın ve erkeğin isim, vasıf veya işaret edilerek belirlenmesi ve akdin doğru olarak telaffuz edilmesi gibi.

Halk arasında yaygın olan "nikah akdi (daimi ve geçici) okunmaksızın nişanlılık durumunun bazı mahremiyetleri oluşturduğu" inancı yanlıştır. Nikâh akdinde asıl karar hakkı, kadın ve erkeğe aittir. Yalnızca evlenecek olan bayan bakire ise, fakihlerin çoğu kızın babasının veya büyük babasının iznini nikâh için şart bilmektedir. (bkz. Baba ve Büyük Babanın Velayeti)

Evliliğin Yasak Olduğu Durumlar

Bir kadınla erkeğin evlenmesi çeşitli yollardan haram olabilir. Bu durum (evlenmenin haram olması) bazen daimi ve bazen de geçicidir. Şii fakihlerinin meşhur görüşleri kuramında evliliğin yasak olduğu durumlar şunlardan ibarettir:

Evlenilmesi Haram Olan Kadınlar	Açıklama
1. Nesep yolu ile haram olan yakın akrabalar	Anne, Kız, Kız kardeş, Hala, Teyze, Erkek kardeşin kızı ve Kız kardeşin kızı.
2. Süt emme yolu ile haram olanlar	Nesep yolu ile haram olan yakın akrabalar, süt emmekle veya süt kardeşliği yoluyla da birbirine haram olurlar. (…sizi emziren süt anneleriniz, süt kız kardeşleriniz… Nisa Suresi, 23)
3. Evlenme ile (Sebebi) akraba olanlar	Kayınvalide, Eşin babasının annesi (Eşinin babaannesi), Eşin annesinin annesi (Eşin anneannesi), ve … Eşin diğer kocasından olan kızı, gelini, baldız, üvey anne.
4. Eşi olan ve iddet beklemeyen kadın (İhsan ve İ’tidat).
5. Eşi olan evli kadınla veya Ric’i olarak iddet bekleyen kadınla zina yapmak	Ebedi olarak evlenilmesi haram olur.
6. Üçüncü Talak (üç kez boşama)
7. Dört kez daimi evlilik yapmak.
8. Kafirlerle evlenmek.
9. Kitap ehli ile evlenmek.	Müslüman kadının kitap ehli (Yahudi, Hristiyan gibi semavi din mensupları) ile mutlak olarak; Müslüman erkeğin ise, daimi evlilik yapması haramdır. (Ancak Müslüman erkeklerin kitap ehli kadınlarla geçici nikah kıymalarında bir sakınca yoktur).

Evliliği Sona Erdiren Sebepler

Geçici evliliğin akdi, belirtilen sürenin son bulmasıyla veya erkeğin kalan süreyi kadına bağışlamasıyla biter. Genellikle daimi evlilik öncesi kızın istenmesinden sonra, kızın babasının izniyle nişanlılar arasında geçici evlilik akdi okunur. Böylelikle kız ve erkek arasında mahremiyet oluşur. Burada daimi akdin okunmasından önce erkeğin, eğer geçici akdin süresinden bir süre kalmışsa, kalan bölümünü eşine bağışlamış olması gerektiği konusuna dikkat edilmelidir.

Daimi evlilik akdi, gerekli şartlar doğrultusunda ve doğru bir şekilde meydana geldiyse, aşağıdaki durumların meydana gelmesiyle son bulur:

1. Erkeğin eşini boşaması,
2. Ölüm,
3. Taraflardan birinin dinden çıkması,
4. Evlilik zamanında Müslüman olmayan çiftlerden birinin evlilik sonrası İslam dinini kabul edip Müslüman olması (kendine özgü şart ve kaideleri ile),
5. Lian (Lian boşama: Eşlerin bir takım sebeplerle oluşan geçimsizlik durumunda birbirlerinden lanetleşme ile boşanmalarıdır.)

Eşlerin Hakları

Eşlerin her birinin kendi hakları bulunmaktadır. Kuran-ı Kerim’de bu konuya “Kadınların, yükümlülükleri kadar meşru hakları vardır.” ayetinde işaret edilmiştir. Kadın ve erkek her ikisi de toplumun bir bireyi oldukları için, benzer medeni haklara sahiptirler. Ama aile içinde bu iki birey birbirlerinden ayrı görülmemekte ve hatta birbirlerinin tamamlayıcısı rolündedirler. Her ne kadar aile içinde denge kursalar da aile içindeki görev ve vazifelerinden ötürü aynı hak ve hukuka sahip değillerdir. Aile nizamı gibi her düzenin bir müdür ve yöneticiye ihtiyacı vardır. Aile ocağında bu görev erkeğin omuzlarına yüklenmiştir.

Kuran-ı Kerim’de "biz bazı insanları bazılarına yönetici karar kıldık" demekte ve "erkekleri kadınlara üstün kıldık" dememektedir. Asıl itibari ile insanların bir arada yaşadığı toplum, her cüzün bir vazifesinin olduğu bir mecmuadır. Bu mecmuanın her parçasının bir görevi vardır. Aile hukuku üç ana başlık altında incelenmektedir:

Kadın Hakları	Erkeğin Hakları	Kadın ve Erkeğin Karşılıklı Hakları
1. Mehriye ve onun erkek tarafından ödenmesini istemek ve mehriye miktarının kadın tarafından düşük tutulması. 2. Nafaka 3. Süt verme ve çocuğa bakma hakkı 4. Birlikte uyuma ve cinsel yakınlıkta bulunma hakkı	1. Boşanma (Talak) Hakkı 2. İstimta Hakkı 3. Kocaya itaat etme; Dışarı gidiş ve gelişlerde ve başkalarının eve gidiş gelişinde kadının eşinden izin alması 4. İddet Bekleme	1. Birbirinin inanç ve ahlakına önem göstermek. 2. Güzel Geçinme ve Muaşeret. 3. Miras Hakkı

İmam Seccad (a.s) hukuk risalesinde eşler arasında var olan hukuku şöyle tanıtmaktadır: “Bil ki eşin sana Allah katından verilmiş bir nimet ve senin huzur, esenlik, muhabbet ve sükûnet kaynağındır. Bu ilahi nimetin şükrünü yerine getir ve kadrini bildiğini ona saygı göstererek ve hüsnü muaşeret ile davranarak, geçimli olarak göster. Kadının erkeğin üzerindeki hakkı erkeğin ona karşı merhametli ve muhabbetli olması, kendisinin ve eşinin, huzur ve sükûnetini sağlaması ve onun doğal ihtiyaçlarını karşılamasıdır. Erkeğin kadının üzerindeki hakkı kadının eşinin sözünü günaha davet olmadığı sürece kabul etmesi, tartışma çıkarmamasıdır. Bu ağır sorumluluk kadının üzerinedir. Başka bir hadiste ise, şöyle rivayet edilmektedir: Erkeğin cihadı savaş meydanlarında savaşmak olarak ve kadının cihadı ise, eşlik görevini yerine getirmek ve kocasının bazı hoyrat davranışlarına tahammül etmek olarak tanıtılmıştır.

Hukuk konusunun ele alınmasıyla kadın veya erkek tarafından “Nuşuz” (eşin hakkına riayet edilmemesi) meselesinin de gündeme gelmesi mümkündür. Kadının erkeğin hukukunu ihlal etmesi ve yaşantısında sorunların çıkması durumunda, aile yuvasını ıslah etmesi için bir takım aşamalar Kur’an-ı Kerim’de belirtilmiştir.

Eş Seçimi

İslam dininde eş seçimi ve kız istemek için özel bir yöntem yoktur. Erkek ve kadından her biri evlilik tavsiyesinde bulunabilirler. Elbette toplumların genelinde erkekler kızları istemeye gitmektedir.

Eş Seçiminde Ölçüler

Eş seçimi için tavsiye edilen bazı ölçüler şunlardır:

1. Din ve dindarlıkta iki taraflı tevafuk ve denklik: Elbette kasıt, ameli olmasa da dine bağlılıktır. Ayrıca özellikle içki içen zina yapan insanlarla evlilik yapmak sakıncalıdır.

2. Güzel ahlak: Şahsın birisi İmam Rıza’ya (a.s) şöyle sordu: “Kızımı kötü ahlaka sahip birisi istemeye geldi. Acaba kızımı ona vereyim mi? İmam Rıza (a.s) şöyle cevap verdi: "Eğer kötü ahlaka sahipse, kızını ona verme."

3. Şerefli bir aileden olması.

4. Aynı sosyal statüyü paylaşmak: Yani eğitim, yaş, kültür, düşünce, ahlaki tutum gibi realitelerde birlik, eşitlik ve denge. Bu ne kadar çoksa, aile içi sorunlar da bir o kadar az olacaktır. Kız ile erkeğin ruhsal halleri birbirine her ne kadar yakınsa, bu evlilik daha güçlü bağlara sahip olur. Bağımlılık ve benzeri sorunların aynı sosyal statüye sahip olma imkânını yok ettiği unutulmamalıdır.

Diğer ölçü ve meseleler daha çok kişisel olup, ferdin toplumsal konumu ile ilgilidir. Bunlar ikinci derecede önem taşır. Gerekli danışmayı yapılıp sonuçları göz önünde bulundurulduğunda, çözülebilinir şeylerdir. Örneğin: dış güzellik, aynı ırktan olmak, ekonomik güç,…

Evlilik Adabı ve Kültürü

Her kültürde evlenmenin kendine özgü farklı adabı vardır. İlk adım tarafların birbirlerini tanımasıdır. Geçmişte toplumların yaşam alanlarının küçük olması sebebiyle, erkek çocuğun ailesi kendi ailesinin kültürüne ve adabına uygun çocuklarının da kişiliğini göz önünde bulundurarak, evlenilecek eş adaylarını evlatlarına önerirlerdi. Erkek çocuk ise, genellikle bu adaylar arasından birisini seçer ve ailesiyle birlikte kız istemeye giderdi.

Günümüzde ise toplumların yaşam alanlarının genişlemesi sonucu, gençler çoğunlukla kendileri bu görevi üstlenip, kendileri için ideal olan eşi ailelerine tanıtmaktadır. Ailelerin rıza göstermesi, tanışması ve ilk araştırmalar sonrasında kız isteme merasimi resmiyet kazanmaktadır.

İran bilimsel yardımlar encümeninin yaptığı bir araştırmanın sonuçları şöyledir: Kız ve erkek çocukların arasında meydana gelen "arkadaşlık" adı altındaki yakınlaşmaların yalnızca yüzde onu evlilikle sonuçlanmaktadır. Bu yüzde onluk kesimin gerçekleştirdiği evliliklerin en az yarısı ise, ilk bir yıl içeresinde boşanmayla sonuçlanmaktadır. Bu tür arkadaşlıklar ve yakınlaşmalar İslam dininin doğru bulmadığı ve çoğunlukla da haram olan davranışlardır.

Genellikle evlilik yolunda ilk adımı erkek tarafı atar. Ama kız tarafı da sahip olduğu şartları göz önünde bulundurarak, böyle bir adım atabilir. Bunun bir sakıncası yoktur. Kuran-ı Kerim’de geçen Hz. Şuayb (a.s) ve Hz. Musa’nın (a.s) hikayesinden anlaşıldığı üzere, ilk adımı kızın ailesi atmıştır.

Evlilik gerçekleşinceye kadar düzenlenen merasimler, resmi olarak kız isteme merasimi, erkeğin kıza evlilik teklif etmesi, tatlı dağıtılması, nişan merasimi, kına geçesi, düğün vb… çeşitli kültürlerde farklı adablarla gerçekleştirilmektedir. Doğal olarak bu merasimlerin bir kısmı evliğinin ruhuna uygun ve bazıları ise, İslam dininin şer'i hükümleriyle çelişmektedir.

Dış Bağlantılar

• Ayet ve Hadisler ışığında evlilik hakkında her şey (1)
• Ayet ve Hadisler Işığında Evlilik Hakkında Her Şey (2)
• Evlilik Hakkında Genel Soru Ve Cevaplar
• Evlenmek isteyen ve gönlüne göre eş bulamayan kızlar için okunması gereken dua

Ayrıca Bakınız

• İstimna
• Cinsel İlişki
• Cenabet
• İstimta
• Muta
• Talak

Ahirette (Cennette) Evlilik

Kuran-ı Kerim’de cennet ehli eşlerden bahsedilir. Bu eşler ya huriler ya da cennetteki mümin kadınlardır. Eğer eşlerin ikisi de cennet ehli ise ve cennette de birlikte yaşamaya temayülleri varsa, bu evlilik sürecektir. Cennet kadınları için bazı vasıflar zikir edilmiştir.
Örneğin: 1. Güzellik, 2. Muhabbet ehli olmaları, 3. Bekaret, 4. Üstün ahlak 5. Yaş eşitliği 6. Sonsuzluk.