Cenaze Namazı
 | Bu makale konuyu genel bakımdan ele almış açıklayıcı bir amaçla yazılmıştır ve fıkhi hükümleri ayrıntılı olarak anlamak için yeterli değildir. |
| Fıkıh Hükümlerı |
|---|
 |
Cenaze Namazı veya Meyyit Namazı (Arapça: صلاة الميت; vefat etmiş her bir Müslüman birey için kılınan farz namazlardandır. Cenaze namazı, beş tekbirden oluşmakta ve son tekbir dışında her tekbirden sonra kendisine has dua ve zikirleri vardır.
Cenaze namazının rükû, secde, teşehhüt ve selamı yoktur. Her ne kadar namazlarda riayet edilmesi gereken farz kurallara burada da uymak iyi olsa da cenaze namazını kılmak için abdest, gusül ve teyemmüme veya bedenin temiz olmasına ihtiyaç yoktur.
Ayrıca memunların (cemaat imamına bağlanıp uyanların) tekbir ve duaları kendilerinin okuması gerekse de, bu namazı cemaatle kılmak mümkündür.
Namazın Konumu
Cenaze namazı, farz-ı kifayedir. Dolayısıyla bu dünyadan göçen bir Müslümanın cenazesine gusül vermek, kefenlemek, cenaze namazını kılmak ve onu defnetmek bu din mensuplarının öteki fertlerine farzdır. Herhangi bir kimse bunları yerine getirirse, öteki Müslümanlardan bu farz düşer.
Din önderleri için birkaç cenaze namazı kılmak mümkündür. Şöyle ki çeşitli insanlar bireysel ve cemaatle cenaze namazı kılabilirler. Cenaze namazı kılmak o kadar önemlidir ki eğer birisi cenaze namazı kılınmadan veya doğru bir şekilde cenaze namazı kılınmadan defnedilmişse, bazı durumlarda mevta (ölü) mezardan çıkarılır ve cenaze namazı kılındıktan sonra yeniden defnedilir. Bazı durumlarda ise, kabir üzerinden mevtaya cenaze namazı kılınır.
Altı yaşın üzerindeki Müslüman meyyitlere (bazı detaylarla birlikte[1]) cenaze namazı kılmak farz ve gayri Müslimlere cenaze namazı kılmak ise, haramdır.
Namaz Kılan Kişinin Şartları
Diğer namazların aksine cenaze namazında, taharet (abdest, gusül veya teyemmüm) yahut beden ve elbisenin temiz olması ya da ayakkabıların çıkarılması gerekmemektedir.
Bu namazın zikir ve dualarının sahih (doğru) kıraatle okunması gibi, diğer namazlarda olması gereken şartların yerine getirilmesi gereklidir.
Meyyit Namazının Kılınışı
Meyyite gusül verildikten ve kefenlendikten sonra, meyyitin başı namaz kılanların sağına gelecek şekilde kıble karşısına konulur. Namaz kılanlar, cenaze namazına niyetlendikten sonra[2] ayakta, beş tekbir alır ve dördüncü tekbirden sonra kendisine has dua okunur ve beşinci tekbirle namaz sona erer.
Bu namazı cemaatle kılmak mümkündür. Ancak namazı kılanlar tüm tekbir ve duaları kendileri okumalıdır.
Birinci duada Allah’ın vahdaniyet ve Hz. Muhammed’in (s.a.a) nübüvvetine tanıklık, ikinci duada Muhammed ve Al-i/Ehlibeytine salavat, üçüncü duada tüm mümin ve Müslümanlar için mağfiret, dördüncü duada mevtanın kendisi için Allah’tan bağışlanma dilemek gerekir.
Dualarda farzlarla yetinilebilir veya daha detaylı olan müstahapları ile de okunabilir. Dördüncü duada erkek ve kadın mevta arasında küçük bir farklılık vardır. Farkı ise Arapça’da erkek ve kadın için farklı kelime kalıplarından kaynaklanmaktadır.[3]
| Tekbir | Farz Dua | Müstahap Dua |
|---|---|---|
| Birinci → | اَشْهَدُ اَنْ لا الهَ الَّا اللَّهُ وَ اَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ اللَّهِ |
اَللَّهُ اَکبَرُ اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اللَّهُ وَحْدَهُ لاشَریک لَهُ وَ اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ اَرْسَلَهُ بِالْحَقِّ بَشیراً وَ نَذیراً بَینَ یدَی السّاعَةِ[4]
|
| İkinci → | اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ |
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ بارِک عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَارْحَمْ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ کاَفْضَلِ ما صَلَّیتَ وَ بارَکتَ وَ تَرَحَّمْتَ
عَلی اِبْرهیمَ وَ آلِ اِبْرهیمَ اِنَّک حَمیدٌ مَجیدٌ وَ صَلِّ عَلی جَمیعِ الاَنْبِیآءِ وَالْمُرْسَلینَ[5]
|
| Üçüncü → | اَللَّهُمَّ اْغفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ وَ الْمُؤْمِناتِ |
اَللّهُمَّ اغْفِرْ لِلْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ وَالْمُسْلِمینَ وَالْمُسْلِماتِ الاَحْیآءِ مِنْهُمْ وَالاَمْواتِ تابِعْ بَینَنا وَ بَینَهُمْ بِالْخَیراتِ اِنَّک مُجیبُ الدَّعَواتِ اِنَّک عَلی کلِّ شَیئٍ قَدیرٌ [6]
|
| Dördüncü → | Meyyit erkekse:
Meyyit kadınsa: |
Meyyit erkekse:
اَللّهُمَّ اِنَّ هذا عَبْدُک وَابْنُ عَبْدِک وَابْنُ اَمَتِک نَزَلَ بِک وَ اَنْتَ خَیرُ مَنْزُولٍ بِهِ اَللّهُمَّ اِنّا لا نَعْلَمُ مِنْهُ اِلاّ خَیراً وَ اَنْتَ اَعْلَمُ بِهِ مِنّا اَللّهُمَّ اِنْ کانَ مُحْسِناً فَزِدْ فی اِحْسانِهِ وَ اِنْ کانَ مُسَّیئاً فَتَجاوَزْ عَنْهُ وَاغْفِرِ لَهُ اَللّهُمَّ اجْعَلْهُ عِنْدَک فی اَعْلا عِلِّیینَ وَاخْلُفْ عَلی اَهْلِهِ فِی الْغابِرینَ وَارْحَمْهُ بِرَحْمَتِک یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ[7] Meyyit kadınsa: اَللّهُمَّ اِنَّ هذِهِ اَمَتُک وَ ابْنَةُ عَبْدِک و ابْنَةُ اَمَتِکَ نَزَلَتْ بِک وَ اَنْتَ خَیرُ مَنْزوُلٍ بِهِ اَللّهُمَّ اِنّا لا نَعْلَمُ مِنْها اِلاّ خَیراً وَ اَنْتَ اَعْلَمُ بِهامِنّا اَللّهُمَّ اِنْ کانَتْ مُحْسِنَةً فَزِدْ فی اِحْسانِها وَ اِنْ کانَتْ مُسیئةً فَتَجاوَزْ عَنْها وَاغْفِرْ لَها اَللّهُمَّ اجْعَلْها عِنْدَک فی اَعْلا عِلِّیینَ وَاخْلُفْ عَلی اَهْلِها فِی الْغابِرینَ وَارْحَمْها بِرَحْمَتِک یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ[8] |
| Beşinci → | Namazın sonu | Namazın sonu |
Tarihi Namazlar
- Hz. Ali (a.s) ve Hz. Fatıma (s.a) gece defnedilmeyi ve insanların onların namazlarından haberdar olmamaları için vasiyette bulunmuşlardır.
- İmam Humeyni’ye kılınan cenaze namazı tarihte kaydedilmiş en kalabalık cenaze namazlarından biri olmuştur. Cenaze namazını Ayetullah Gulpeygani kıldırmıştır.
Kaynakça
- ↑ Enhar portalı.
- ↑ "Bu meyyit için namaz kılıyorum, gurbeten ilallah. (Allah rızası için bu meyyite namaz kılıyorum)"
- ↑ Namaz ikame merkezi sitesi
- ↑ Şehadet ederim ki Allah'tan başka, bir ilâh yoktur; tektir, ortağı yoktur. Şehadet ederim ki Muhammed O'nun kulu ve elçisidir. Onu hak üzere kıyamet öncesine kadar müjdeleyici ve korkutucu olarak göndermiştir.
- ↑ Allah'ım! İbrahim ve soyuna ettiğin rahmetin ve onları mazhar kıldığın rahmet ve bereketinin en üstünü gibi, Muhammed ve Ehlibeyti'ne rahmet et; Muhammed ve Ehlibeyti'ne bereket ver; Muhammed ve Ehlibeyti'ne merhamet eyle. Şüphesiz sen beğenilen ve yücesin. [Allah'ım!] Peygamberlerin, resullerin, şehitlerin, sıddıkların ve salih kullarının hepsine rahmet et.
- ↑ Allah'ım! Bütün mümin erkek ve mümin kadınları, Müslüman erkek ve Müslüman kadınları, onlardan hayatta olanları ve ölenleri bağışla. Hayırlarla bizimle onların arasındaki ilişkiyi koru. Şüphesiz sen duaları kabul eden ve her şeye güç yetirensin.
- ↑ Allah'ım! Bu senin kulundur. Senin erkek ve kadın kulunun evladıdır. O sana misafir oldu ve sen huzuruna varılanların en hayırlısısın. Allah'ım! Biz bunun hakkında iyilikten başka hiçbir şey bilmiyoruz. Ancak sen, onu bizden daha iyi bilirsin. Allah'ım! Eğer o, iyilikte bulunan kimselerden ise, iyiliğini artır; eğer kötülükte bulunan kimselerden ise, ondan geç ve onu bağışla. Allah'ım! Ona kendi katında en yüce derecelerde yer ver. Geride bırakılanlar arasında ailesi hakkında onun yerine geç. Kendi rahmetinle ona rahmet et, ey merhametlilerin en merhametlisi.
- ↑ Allah'ım! Bu senin kadın kulundur. Senin erkek ve kadın kulunun evladıdır. O sana misafir oldu ve sen huzuruna varılanların en hayırlısısın. Allah'ım! Biz bunun hakkında iyilikten başka hiçbir şey bilmiyoruz. Ancak sen onu bizden daha iyi bilirsin. Allah'ım! Eğer o, iyilikte bulunan kimselerden ise, iyiliğini artır; eğer kötülükte bulunan kimselerden ise, ondan geç ve onu bağışla. Allah'ım! Ona kendi katında en yüce derecelerde yer ver. Geride bırakılanlar arasında ailesi hakkında onun yerine geç. Kendi rahmetinle ona rahmet et, ey merhametlilerin en merhametlisi.
Bibliyografi
- Makalenin kaynağı
- Tovzihu'l Mesail-i Meraci, Defter-i İntişar-ı İslami