İçeriğe atla

Müslüman

wikishia sitesinden
(Müslümanlar sayfasından yönlendirildi)

Müslüman veya Müslim (Arapca: المُسلِم), İslam dininin öğretilerine inanan ve bu öğretilere göre amel eden kişidir. Şii fakihlerinin görüşüne göre, Müslümanlık yalnızca şehadeteyn’i (Allah’tan başka ilah olmadığına ve Muhammed’in Allah’ın resulü olduğuna şehadet) söylemekle sabit olur ve bu Müslümanlık üzerine; bedenin temiz sayılması, canın, malın ve onurun dokunulmazlığı ile ibadetlerin sahih kabul edilmesi gibi hükümler bina edilir. Tevhid (Allah’ın birliği), nübüvvet (peygamberlik) ve mead (ahiret inancı), bütün Müslümanların ortak inançlarındandır. Namaz, oruç ve hac ise Müslümanların ortak ibadetlerinden bazılarıdır. Tarihçilerin rivayetlerine göre, Hz. Ali (a.s) ile Hz. Hatice (s.a), İslam’a ilk inanan ve Müslüman olan kimseler olmuşlardır.

PEW Araştırma Merkezi tarafından yayımlanan rapora göre, dünya Müslümanlarının nüfusu 2015 yılına gelindiğinde yaklaşık bir milyar 752 milyon 620 bin kişiye ulaşmıştır. Bu raporda İslam dini, Hristiyanlıktan sonra dünyanın en fazla mensubu bulunan ikinci din olarak tanıtılmıştır. Aynı araştırma merkezinin yaptığı tahlile göre, dünya Müslümanlarının yaklaşık üçte ikisi yani %62’si Asya ve Pasifik bölgesinde yaşamaktadır.

Müslüman kelimesi, Allah’ın emir ve hükümlerine teslim olan kimse anlamında da kullanılmaktadır. Kur’an-ı Kerim’de Müslim kelimesi ve ondan türeyen diğer kelimeler daha çok bu anlamda kullanılmıştır.

Konum ve Tarihçe

Hz. Peygamber’in (s.a.a) şu hadisinin hat sanatıyla yazılmış bir örneği: “el-Müslim men selime’l-müslimûn min lisânihî ve yedihî – Müslüman, Müslümanlar onun dilinden ve elinden zarar görmediği kimsedir.” Bu eser Hasan Kanaan tarafından sülüs hattıyla yazılmıştır.

İslam dini, 610 yılında Arabistan Yarımadası’nda bulunan Mekke şehrinde Hz. Muhammed’in (s.a.a) peygamberliğe gönderilmesiyle ortaya çıkmış ve bu dine inananlar “Müslüman” olarak adlandırılmıştır.[1] Şii ve Sünni rivayet ve tarih kaynaklarına göre Hz. Ali (a.s), Şiilerin ilk imamı, ve Hz. Hatice (s.a), Peygamber’in eşi, İslam’ı kabul eden ilk şahsiyetler olmuşlardır.[2] İbn Hişam’ın es-Sîretü’n Nebeviyye adlı eserinde aktardığına göre, Hz. Ali (a.s) ve Hz. Hatice’den (s.a) sonra Zeyd b. Harise, Ebu Bekir b. Ebi Kuhafe, Osman b. Affan, Sa‘d b. Ebi Vakkas, Zübeyr b. Avvam, Abdurrahman b. Avf ve Talha b. Ubeydullah, İslâm’ı benimseyen ilk kişiler arasında yer almışlardır.[3]

“Müslüman” veya “İslam” kavramı bazı fıkhi rivayetlerde[4] (hadis kaynaklı hukuki açıklamalarda) geçmekte, ayrıca fıkıh ilminin birçok bölümünde —örneğin taharet (dini temizlik), namaz, zekât, oruç, hac, cihad, ticaret, vekalet, vasiyet, nikah, avcılık ve kesim, ihyaü’l mevat (ölü araziyi canlandırma), hadler ve kısas— konu edilmektedir.[5]

Kavramın Kökeni

قَالَتِ الْأَعْرَابُ آمَنَّا ۖ قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَلَٰكِنْ قُولُوا أَسْلَمْنَا وَلَمَّا يَدْخُلِ الْإِيمَانُ فِي قُلُوبِكُمْ؛

“kâleti’l-a‘râbu âmennâ. kul lem tu’minû ve lâkin kûlû eslemnâ ve lemmâ yedhul’il-îmân fî kulûbikum;”

Bedeviler dedi ki: İman ettik. De ki: Siz iman etmediniz, fakat ‘Müslüman olduk’ deyin; çünkü iman henüz kalplerinize girmemiştir.[6]

—Kur’an, Hucurat Suresi, 49. Ayet.

Müslüman veya müslim, İslam dininin öğretilerine inanan ve bu esaslar doğrultusunda amel eden kimselere denir.[7] Bazılarına göre Müslümanlık, sadece İslam’a girmek ve Hz. Peygamber’e (s.a.a) teslim olmakla gerçekleşir.[8]

“Müslüman” kelimesi ve türevleri Kur’an’da kırktan fazla yerde geçmekte olup, genel (âm) ve özel (hâs) olmak üzere iki farklı anlam taşır.[9] Çoğu ayette “Müslüman”, genel manada Allah’ın emirlerine teslim olan, tevhid (birlik inancı) sahibi ve şirk ile putperestlikten uzak kişi anlamında kullanılmıştır.[10] Bu anlamıyla, bütün semavi dinlerin (göksel dinlerin) takipçileri “Müslüman” olarak adlandırılır.[Not 1] Özel anlamda ise, Hz. Muhammed’in (s.a.a) dinine bağlı ve iman eden kimseye Müslüman denir.[11]

Mümin ile Müslüman Arasındaki Fark

Fakihler (İslam hukukçuları), bazı ayetlere[12] ve hadislere[13] dayanarak “Müslüman” ve “Mümin” arasında fark olduğunu belirtmişlerdir. Buna göre mümin (iman eden), genel manada, Peygamber’den (s.a.a) gelen her şeyi kalben tasdik eden ve diliyle ikrar eden kişidir.[14] Müslüman olmak ise, yalnızca şehadeteyn kelimesini sözlü olarak ikrar etmekle sabit olur.[15] Şii fakihlerine göre özel anlamda mümin, İmamların (a.s) imamet ve velayetine inanan kişidir.[16]

Rivayetlerde Müslümanın Özellikleri

Ahlakî içerikli bazı rivayetlerde, hakiki Müslüman’ın özellikleri belirtilmiştir.[17] Nitekim Hz. Peygamber’den (s.a.a) nakledilen bir hadiste, gerçek Müslüman’ın, insanların dilinden ve elinden zarar görmediği kişi olduğu ifade edilmiştir.[18] Hz. Ali (a.s) ise bir rivayette, akıllı davranmak, namusunu korumak, doğruluk, bilinçle Kur’an okumak, Allah yolunda dostluk ve düşmanlık etmek, Ehl-i Beyt’in (a.s) velayetini tanımak, başkalarının hakkına riayet etmek ve komşularla iyi geçinmek gibi nitelikleri gerçek Müslüman’ın özellikleri arasında saymıştır.[19]

İnanç Esasları

Kur’an-ı Kerim, Müslümanların kutsal kitabı
Ana madde: Usul-i Din

Bütün Müslümanlar arasında ortak kabul gören bazı inanç esasları şunlardır:

Tevhid (Allah’ın birliği): Müslümanların inanç sisteminin temel taşı tevhiddir.[20] Tüm Müslümanlara göre Allah, evrenin tek yaratıcısıdır ve hiçbir ortağı yoktur.[21]

Meâd (âhiret, yeniden diriliş): Müslümanların inancına göre kıyamet günü ruh tekrar bedene dönecek, insanlar yeniden diriltilecek ve amelleri incelenecektir. İyilik yapanlar cennette ebedi nimetlere kavuşacak, kötülük yapanlar ise azap görecektir.[22]

Nübüvvet (peygamberlik): Müslümanların nübüvvet inancı üç esas üzerine kuruludur: Birincisi, Hz. Muhammed’in (s.a.a) Allah tarafından peygamber seçilmesidir.[23] İkincisi, Kur’an-ı Kerim’in Allah tarafından ona vahyedilmiş olmasıdır.[24] Üçüncüsü, Hz. Muhammed’in (s.a.a) son peygamber olduğuna ve ondan sonra başka peygamber gelmeyeceğine inanılmasıdır.[25]

İbadetler

Ana madde: Füru-u Din
Mescid-i Haram’da hac ibadetini yerine getiren Müslümanlar

Bütün Müslümanların ortak kabul ettiği belli başlı ibadetler şunlardır:

Namaz (salst): Her Müslüman, günde on yedi rekat namaz kılmakla yükümlüdür.[26] Bu on yedi rekat, günlük farz namazlar olarak bilinir.[27] Bunlar: sabah namazı iki rekat, öğle namazı dört rekat, ikindi namazı dört rekat, akşam namazı üç rekat ve yatsı namazı dört rekattır.[28]

Oruç (ṣavm): Her Müslüman, Ramazan ayında bir ay boyunca imsak (sabah ezanı) ile akşam ezanı arasındaki sürede orucu bozan şeylerden (muftirat) uzak durmakla yükümlüdür.[29]

Hac: Gücü yeten her Müslümanın, ömründe en az bir kez hac ibadetini yerine getirmesi farzdır.[30] Hac ibadeti her yıl Zilhicce ayında Mekke’de yapılır. Dünyanın dört bir yanından gelen Müslümanlar Kabe’nin etrafında toplanarak hac menasikini (ibadet uygulamalarını) yerine getirir.[31]

Fıkhî Hükümler

Şii fakihlere (İslam hukukçuları) göre, Müslüman olmak sadece şehadeteyn’i (kelime-i şehadet: “Eşhedü en la ilâhe illallah ve eşhedü enne Muhammeden resulullah”) söylemek ya da onun tercümesini dile getirmekle gerçekleşir.[32] İslam şeriatında Müslüman için birtakım hükümler ve sonuçlar vardır. Bunlardan bazıları şöyledir:

İmam Cafer Sadık (a.s) şöyle buyurmuştur:
الْإِسْلَامُ يُحْقَنُ بِهِ الدَّمُ وَ تُؤَدَّى بِهِ الْأَمَانَةُ وَ تُسْتَحَلُّ بِهِ الْفُرُوجُ وَ الثَّوَابُ عَلَى الْإِيمَانِ؛

“el-İslâmu yuḥkanu bihi’d-dem ve tuʾeddâ bihi’l-emâne ve tustaḥallu bihi’l-furûc ve’ṯ-ṯavâbu ʿalâ’l-îmân.”

İslam sayesinde can korunur, emanetler ödenir, evlilik (furuç: nikâh ilişkisi) helâl olur; fakat âhiret sevabı imanladır.[33]

—Kuleyni, el-Kafi, 1387 h.ş, c.3, s.69.
  • Müslümanın bedeni ve bedeninden çıkan rutubet (ıslaklık, salgılar) temiz kabul edilir.[34]
  • Müslümanın canı, malı ve onuru dokunulmazdır.[35]
  • Müslümanın, yaşlı bile olsa, sünnet (hitan) olması farzdır.[36]
  • Müslüman olmak, ibadetlerin ve kurbet niyeti'ne (Allah’a yaklaşma niyeti) bağlı olan amellerin sıhhat şartıdır.[37]
  • Müslümanın gayrimüslim ile evliliği sahih değildir.[38] Müslüman kadının ehl-i kitaptan (Hristiyan veya Yahudi) biriyle evliliği de geçerli değildir.[39]
  • Kafirin Müslüman üzerinde velayeti ve hakimiyeti yoktur; yani “Nefy-i Sebil” kaidesine göre Allah, kafirin Müslüman üzerinde egemenliğine yol açacak hiçbir hüküm koymamıştır.[40]
  • Şii fakihlere göre, bir kimse Müslüman iken açıkça İslam’dan çıktığını, artık Müslüman olmadığını söylerse veya dinin zaruri (kesin ve inkarı mümkün olmayan) hükümlerinden birini inkar ederse yahut Müslümanlar veya Şiiler arasında icma ile kabul edilmiş bir hükmü reddederse, mürted (dinden dönen) sayılır ve irtidat hükümleri ona uygulanır.[41]

Müslümanların Mukaddes Mekanları

Müslümanlar nezdinde kutsal kabul edilen bazı mekanlar şunlardır:

  • Kabe, İslam dünyasında en kutsal dini mekan olup Mekke şehrinde bulunmaktadır ve tüm Müslümanların kıblesidir.[42] Bunun yanı sıra Kabe’nin etrafını kuşatan Mescidü’l Haram, Müslümanların en önemli camilerinden biridir.[43]
  • Mescidü’n Nebi, Müslümanların mukaddes ve dini mekanlarından bir diğeridir.[44] Bu cami Medine şehrinde yer almakta olup Hz. Peygamber (s.a.a), Medine’ye ilk girişinde bizzat kendisi tarafından inşa edilmiştir.[45]
  • Mescidü’l Aksa, Müslümanların ilk kıblesi olup yine mukaddes ve dini mekanlardan sayılmaktadır.[46] Bu cami, Beytü’l Makdis (Kudüs) şehrinin güneydoğusunda bulunmaktadır.[47]
  • Hırâ Mağarası, İslam Peygamberi (s.a.a) üzerine ilk vahyin nazil olduğu mekan olup Müslümanların kutsal yerlerinden sayılmaktadır.[48]

Nüfus

İslam dini, Hristiyanlıktan sonra dünyanın en çok nüfusa sahip ikinci dini olarak bilinmektedir.[49] Pew Araştırma Merkezi’nin (Pew Research Center) raporuna göre, 2020 yılında dünya Müslüman nüfusu 1 milyar 907 milyon (dünya nüfusunun %24,9’u) olarak açıklanmıştır. Aynı merkezin öngörüsüne göre bu sayı 2050 yılına kadar 2 milyar 761 milyona (%29,7) ulaşacaktır.[50]

Pew Merkezi’nin analizine göre, dünya Müslümanlarının yaklaşık üçte ikisi (%62’si) Asya ve Pasifik bölgesinde yaşamaktadır.[51] Yine Pew Araştırma Merkezi’nin 2015 yılında hazırladığı rapora göre, en çok Müslüman nüfusa sahip 10 ülke şu tabloda gösterilmiştir:[52]

Sıra Ülke Nüfus Ülke Nüfusunun Yüzdesi
1 Endonezya 219.960.000 kişi %87,1
2 Hindistan 194.810.000 kişi %14,9
3 Pakistan 184.000.000 kişi %96,4
4 Bangladeş 144.020.000 kişi %90,6
5 Nijerya 90.020.000 kişi %50
6 Mısır 83.870.000 kişi %95,1
7 İran 77.650.000 kişi %99,5
8 Türkiye 75.460.000 kişi %98
9 Cezayir 37.210.000 kişi %97,9
10 Irak 36.200.000 kişi %99

Ayrıca Pew Araştırma Merkezi’nin 2017 yılına dair verilerine göre, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Müslüman nüfusu yaklaşık 3 milyon 450 bin olup, bu sayı ülke toplam nüfusunun %1,1’ine tekabül etmektedir.[53] Avrupa kıtasında ise Müslümanların sayısı 2010’dan 2016’ya kadar 19 milyon 500 binden 25 milyon 800 bine yükselmiş (oran olarak %3,8’den %4,9’a çıkmıştır).[54]

Fırkalar

Müslümanlar arasında en kalabalık fırkalar Şiilik ve Sünniliktir. “Pew Forum on Religion and Public Life” raporuna göre, dünya Müslüman nüfusunun %10-13’ü Şia, %87-90’ı ise Sünni’dir.[55] Başka bir rapora göre ise bugün Şiilerin (İmamiyye, İsmailiyye ve Zeydiyye dahil) toplam nüfusu 300 milyonu aşmış olup, bu rakam dünya Müslümanlarının %19,1’ine (yaklaşık beşte biri) ve dünya nüfusunun %4,1’ine (yaklaşık yirmi beşte biri) tekabül etmektedir.[56]

Galeri

  • Mescid-i Haram, Mekke, Suudi Arabistan
    Mescid-i Haram, Mekke, Suudi Arabistan
  • Mescid-i Nebevi, Medine, Suudi Arabistan
    Mescid-i Nebevi, Medine, Suudi Arabistan
  • Mescid-i Aksa, Kudüs, Filistin
    Mescid-i Aksa, Kudüs, Filistin
  • Cemaatle namaz kılan Müslümanlar
    Cemaatle namaz kılan Müslümanlar

Kaynakça

  1. ↑ Behrâmiyân, “İslâm”, s.395.
  2. ↑ el-Askalânî, el-İsâbe fî temyîzi’s-sahâbe, 1415h.k, c.4, s.464; Ya‘kûbî, Târîhu’l-Ya‘kûbî, Dâr Sâdir, c.2, s.23.
  3. ↑ İbn Hişâm, es-Sîretü’n-Nebeviyye, Dâr İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî, c.1, s.262-273.
  4. ↑ Bkz: Kuleynî, el-Kâfî, 1387h.ş, c.3, s.68-76;
  5. ↑ Müessese-i Dâiretu’l-Ma‘ârifu’l Fıkhi’l İslâmî, Ferheng-i Fekh-i Fârsî, 1385h.ş, c.1, s.511.
  6. ↑ Kur’an, el-Hucurât 49/14.
  7. ↑ Wicks, Dânişnâme-i Akvâm-i Müslim, 1383 h.ş, mukaddime, s.2.
  8. ↑ Seyyid Şerefeddîn, Âyin-i Hemzîstî-i Müslimânân, 1393 h.ş, s.34.
  9. ↑ Tabâtabâî, el-Mîzân, 1393 h.k, c.18, s.328-329.
  10. ↑ Mekârim Şîrâzî, Tefsîr-i Nemûne, 1374 h.ş, c.2, s.703; Musṭafavî, el-Taḥkîk fî Kelimât al-kur’ân, 1368 h.ş, c.2, s.294-295.
  11. ↑ Tabâtabâî, el-Mîzân, 1393 h.k, c.18, s.328-329.
  12. ↑ Kur’an, el-Hucurât 49/14.
  13. ↑ Kuleynî, el-Kâfî, 1387 h.ş, c.3, s.68-76.
  14. ↑ Şehîd-i Sânî, Mesâlik al-Efhâm, 1423 h.k, c.5, s.337.
  15. ↑ Meclisî, Biḥâr al-Anvâr, 1403 h.k, c.65, s.315.
  16. ↑ Şehîd-i Sânî, Mesâlik al-Efhâm, 1423 h.k, c.5, s.338.
  17. ↑ Meclisî, Biḥâr al-Anvâr, 1403 h.k, c.71, s.158-159; İbn Şu‘be Ḥarrânî, Tuḥaf al-‘Ukûl, 1404 h.k, s.196-197.
  18. ↑ Buhârî, Ṣaḥîḥ al-Buhârî, 1422 h.k, c.1, s.11; Kuleynî, el-Kâfî, 1387 h.ş, c.3, s.592.
  19. ↑ İbn Şu‘be Ḥarrânî, Tuḥaf al-‘Ukûl, 1404 h.k, s.196-197.
  20. ↑ Yaḥyâ, “Sîr-i Masʾele-yi Tevhîd der ʿÂlem-i İslâm tâ karn-i Haftom-i Hicrî”, s.196; Ṣâfî, Tecellî-yi Tevhîd der Neẓâm-i Imâmet, 1392 h.ş, s.21.
  21. ↑ Kârîmî, Tevhîd ez Dîdgâh-i Âyât u Rivâyât, 1379 h.ş, s.19-20.
  22. ↑ Allâme Meclisî, Hakkü’l-Yaķîn, İslâmiyye Neşriyâtı, cilt 2, s. 369.
  23. ↑ Ḥillî, Keşfi'l Murâd, 1430 h.k, s.480-485; Îcî, Şerḥ al-Mavâkif, 1325 h.k, c.8, s.243-244.
  24. ↑ Muṭahharî, Mecmûʿe-i Âsâr, 1388 h.ş, c.26, s.127.
  25. ↑ Uskûyî, Nübüvvet, 1390 h.ş, s.202-203.
  26. ↑ Necefî, Cevâhir al-Kelâm, 1362 h.ş, c.7, s.12.
  27. ↑ Muhakkik Hilî, Şerâi’ü’l-İslâm, 1409 h.k, cilt 1, s. 46.
  28. ↑ Muḥakkik Ḥillî, Şerâʾiʿu’l-İslâm, 1409 h.k, c.1, s.46.
  29. ↑ Muhakkik Hilî, Şerâi’ü’l-İslâm, 1409 h.k, cilt 1, s. 139.
  30. ↑ Muḥakkik Ḥillî, Şerâʾiʿu’l-İslâm, 1409 h.k, c.1, s.163; Şeyh Anṣârî, Kitâb al-Ḥaǧǧ, Neşr-i Turâs̱-i Şeyḫ-i Aʿẓam Anṣârî, s.6.
  31. ↑ Muhakkik Hilî, Şerâi’ü’l-İslâm, 1409 h.k, cilt 1, s. 174.
  32. ↑ Meclisî, Biḥâr al-Anvâr, c.65, s.315; Necefî, Cevâhir al-Kelâm, 1362 h.ş, c.41, s.630.
  33. ↑ Kuleynî, el-Kâfî, 1387 h.ş, c.3, s.69.
  34. ↑ Dâʾiretu’l-Maʿârif-i Fikh-i İslâmî, Ferheng-i Fikh-i Fârsî, 1385 h.ş, c.1, s.513.
  35. ↑ Muḥakkik Dâmâd, kavâʿid al-Fikh, 1406 h.k, c.1, s.213-214.
  36. ↑ Necefî, Cevâhir al-Kelâm, 1362 h.ş, c.31, s.263.
  37. ↑ Necefî, Cevâhir al-Kelâm, 1362 h.ş, c.17, s.161.
  38. ↑ Şehîd-i Sânî, er-Ravża al-Bahiyye fî Şerḥi’l-Lumaʿa ad-Dımaşḳiyye, 1427 h.k, c.2, s.412.
  39. ↑ Necefî, Cevâhir al-Kelâm, 1362 h.ş, c.30, s.92.
  40. ↑ Ḥüseynî, el-ʿAnâvîn al-Fikhiyye, 1417 h.k, c.2, s.350; Hâşimî, Der Bâb-i Tekfîr u İrtidâd, 1400 h.ş, s.85.
  41. ↑ Haşimî, Tekfîr ve İrtidat Hakkında, 1400 h.ş, s. 85.
  42. ↑ Kürdî Mekkî, Kâbe ve Mescidü’l-Ḥarâm der Gezar-i Târîḫ, 1378 h.ş, s.11, Mukaddime-i Kitâb.
  43. ↑ Tûneʾî, Ferhengnâme-yi Ḥac, 1390 h.ş, s.885-886.
  44. ↑ Muʾassese-yi Ferhengî-Honeri Meşʿar, Mescidü’n-Nebî (s.a.a), Neşr-i Meşʿar, s.3.
  45. ↑ Muʾassese-yi Ferhengî-Honeri Meşʿar, Mescidü’n-Nebî (s.a.a), Neşr-i Meşʿar, s.3.
  46. ↑ Mûsâ Ğuşe, Târîḫ-i Mecmûʿa-yi Mescidü’l-Akṣâ, 1390 h.ş, s.7.
  47. ↑ Ḥamîdî, Târîḫ-i Ūruşelîm, 1381 h.ş, s.183.
  48. ↑ Tûneʾî, Ferhengnâme-yi Ḥac, 1390 h.ş, s.710-711.
  49. ↑ Desilver, «World’s Muslim population more widespread than you might think», Pew Research Center.
  50. ↑ «Religious Composition by Country, 2010-2050», Pew Research Center.
  51. ↑ Desilver, «World’s Muslim population more widespread than you might think», Pew Research Center.
  52. ↑ Desilver, «World’s Muslim population more widespread than you might think», Pew Research Center.
  53. ↑ Mohamed, New estimates show U.S. Muslim population continues to grow, Pew Research Center.
  54. ↑ Hachett, «5 facts about the Muslim population in Europe», Pew Research Center.
  55. ↑ PEW Genel Din ve Hayat Derneği, Dünya Nüfus Haritası, 1393 h.ş, s. 11.
  56. ↑ PEW Genel Din ve Hayat Derneği, Dünya Nüfus Haritası, 1393 h.ş, s. 11.
  1. ↑ Örnek olarak, Kur’an’da İbrahim’in (a.s) dini, İslam olarak zikredilmiştir: «مِلَّةَ أَبِيكُمْ إِبْرَاهِيمَ هُوَ سَمَّاكُمُ الْمُسْلِمِينَ مِنْ قَبْلُ» «millete ebîküm İbrâhîm hüve semmakumul müslimîne min kablu…» (Hac Suresi, 78) ve kendisi de Müslüman olarak tanıtılmıştır: «مَاكَانَ إِبْرَاهِيمُ يَهُودِيًّا وَ لَا نَصْرَانِيًّا وَلَٰكِنْ كَانَ حَنِيفًا مُسْلِمًا وَ مَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ.» «Mâkâne İbrâhîm yehûdiyyen velâ neşrâniyyen velâkin kâne hanîfan müslimâ ve mâ kâne mine’l-müşrikîn.» (Âl-i İmran Suresi, 67).

Bibliyografi

  • İbn Şu‘be Harrânî, Ebû Muhammed Hasan b. Ali, Tuhef’ul ‘Ukûl, Kum, Müessese’t-Tebliğât el-İslâmî, 1404 h.k.
  • İbn Hişâm, Abdülmelik b. Hişâm, es-Sîretü’n Nebeviyye, Beyrut, Dâr İhyâi’t-Türâs el-Arabî, t.y.
  • Pew Din ve Kamu Hayatı Araştırma Merkezi, Dünya Nüfus Haritası, çev. Mahmûd Takîzâde Dâverî, Kum, Şîa-şinâsî, 1393 h.ş.
  • Îcî, Adududdîn, Şerhu’l Mavâkıf, Kum, Birinci Baskı, 1325 h.k.
  • Biyâbânî-Eskevî, Muhammed, Nübüvvet, Tahran, Neşr-i Nebe, 1390 h.ş.
  • Tûneî, Müctebâ, Ferhengnâme-yi Hac, Kum, Meşhûr Yayınları, 1390 h.ş.
  • Behrâmiyân, Ali, “İslâm”, Dâiretu’l Maârif-i Bozorg-i İslâmî, c. 8, Tahran, Merkez-i Dâiretu’l Maârif-i Bozorg-i İslâmî, 1381 h.ş.
  • Hüseynî, Seyyid Mîr Abdülfettâh, el-‘Avânînü’l Fıkhiyye, Kum, Müessese’t-Tebliğât el-İslâmî, İkinci Baskı, 1417 h.k.
  • Seyyid Şerefuddîn, Abdülhüseyin, Müslümanların Birlikte Yaşama Âdâbı, Kum, Neşr-i Habîb, 1393 h.ş.
  • Şehîd Sânî, Zeynüddîn b. Ali, er-Ravzatü’l Behiyye fî Şerhi’l Lum‘ati’d Dımaşkıyye, Kum, Dârü’t-Tefsîr, Yedinci Baskı, 1427 h.k.
  • Şehîd Sânî, Zeynüddîn b. Ali, Mesâlikü’l Efhâm, Kum, Müessese el-Maârif el-İslâmiyye, 1423 h.k.
  • Şeyh Ensârî, Murtazâ, Kitâbü’l Hac, Kum, Turâsü’ş Şeyh el-A‘zam Ensârî, t.y.
  • Sâfî, Lutfullah, İmâmet Sisteminde Tevhîdin Tecellîsi, Kum, Dâire-i Tanzîm ve Neşr-i Âsâr-ı Âyetullâh el-Uzmâ Sâfî Gulpâyigânî, 1392 h.ş.
  • Tabâtabâî, Muhammed Hüseyin, el-Mîzân fî Tefsîri’l Kur’ân, Beyrut, Müessese el-A‘lemî li’l-Matbûât, Üçüncü Baskı, 1393 h.k.
  • Askalânî, Ahmed b. Ali, el-İsâbe fî Temyîzi’s Sahâbe, thk. Âdil Ahmed Abdülmevcûd ve Alî Muhammed Mu‘avvad, Dârü’l Kütübi’l İlmiyye, Beyrut, Birinci Baskı, 1415 h.k.
  • Allâme Meclisî, Muhammed Bâkır, Bihârü’l Envâr, Beyrut, Dâr İhyâi’t-Türâs el-Arabî, 1403 h.k.
  • Allâme Meclisî, Muhammed Bâkır, Hakku’l Yakîn, Kum, Neşr-i İslâmiyye, t.y.
  • Allâme Hillî, Keşfü’l Murâd fî Şerhi Tec­rîdi’l İ‘tikâd, Müessese’t-Tebliğât el-İslâmî, 1430 h.k.
  • Kürdî Mekkî, Muhammed Tâhir, Tarih Boyunca Kâbe ve Mescidü’l Harâm, Tahran, Neşr-i Meş‘ar, İkinci Baskı, 1378 h.ş.
  • Kerîmî, Ca‘fer, Âyetler ve Rivayetler Işığında Tevhîd (2), Tahran, Sepâh-i Pâsdârân-ı İnkılâb-i İslâmî, 1379 h.ş.
  • Kuleynî, Muhammed b. Ya‘kûb, el-Kâfî, Kum, Dârü’l Hadîs, Birinci Baskı, 1387 h.k.
  • Muhakkık Dâmâd, Seyyid Mustafâ, Kavâid-i Fıkh, Merkez-i Neşr-i Ulûm-i İslâmî, On İkinci Baskı, 1406 h.k.
  • Muhakkık Hillî, Ca‘fer b. Hasan, Şerâi‘u’l İslâm, Tahran, Neşr-i İstiklâl, İkinci Baskı, 1409 h.k.
  • Mus­tafavî, Hasan, et-Tahkîk fî Kelimâti’l Kur’ân, Tahran, Vezâret-i Ferheng ve İrşâd-i İslâmî, Birinci Baskı, 1368 h.ş.
  • Mutahharî, Murtazâ, Mecmûa-i Âsâr, Kum, Neşr-i Sadrâ, 1388 h.ş.
  • Mekârim Şîrâzî, Nâsır, Tefsîr-i Nemûne, Tahran, Dârü’l Kütübi’l İslâmiyye, 1374 h.ş.
  • Müessese-yi Dâiretu’l Maârif-i Fıkh-i İslâmî, Ferheng-i Fıkh-i Fârsî, Kum, Müessese-yi Dâiretu’l Maârif-i Fıkh-i İslâmî, 1385 h.ş.
  • Necefî, Muhammed Hasan, Cevâhirü’l Kelâm, Beyrut, Dâr İhyâi’t-Türâs el-Arabî, Yedinci Baskı, 1362 h.ş.
  • Weeks, Richard, Müslüman Kavimler Ansiklopedisi, çev. Ma‘sûme İbrâhîmî ve Pîman Metîn, Tahran, Müessese-yi İntişârât-ı Emîr Kebîr, 1383 h.ş.
  • Hâşimî, Seyyid Sadrâ, Tekfîr ve İrtidâd Üzerine, Tahran, Neşr-i Negâh-i Mu‘âsır, Birinci Baskı, 1400 h.k.
  • Yahyâ, Osman b. İsmâil, “İslâm Dünyasında Yedinci Hicrî Asra Kadar Tevhîd Meselesinin Seyri”, çev. Alîrizâ Zekâvetî Karagözlü, Ma‘ârif Dergisi, sayı 16-17, 1368 h.ş.
  • Ya‘kûbî, Ahmed b. Ebî Ya‘kûb, Târîhu’l Ya‘kûbî, Beyrut, Dâr Sâdir, Birinci Baskı, t.y.
  • Diamant, Jeff, “The countries with the 10 largest Christian populations and the 10 largest Muslim populations”, Pew Research Center: Nisan 2019, görülme tarihi: Şubat 2022.
  • Desilver, Drew ve David Masci, “World’s Muslim population more widespread than you might think”, Pew Research Center, 31 Ocak 2017, görülme tarihi: 2 Şubat 2022.
  • Mohamed, Besheer, “New estimates show U.S. Muslim population continues to grow”, Pew Research Center: 3 Ocak 2018, görülme tarihi: 5 Şubat 2022.
  • Hackett, Conrad, “5 facts about the Muslim population in Europe”, Pew Research Center: 29 Kasım 2017, görülme tarihi: 7 Şubat 2022.
  • "Religious Composition by Country, 2010-2050", Pew Research Center, Yayınlanma: 21 Aralık 2022, Ziyaret: 1 Ekim 2023.
"https://tr.wikishia.net/w/index.php?title=Müslüman&oldid=100226" sayfasından alınmıştır