Yağmur Namazı

Önceliksiz, kalitesi olmayan: c
linksiz
navbox'siz
yönlendirmesiz
wikishia sitesinden

İstiska (Arapça: اِسْتِسْقاء), özellikle kuraklık ve yağmur yağmadığı dönemlerde Allah’tan yağmur talebinde bulunmak için yapılan kendisine has bir ibadettir.

Sözlük Anlamı

İstiska, sözlükte istek ve talep anlamına gelen “seka” kökünden ve “istifal” babındandır.

Tarihçe

Yağmur yağmadığı ve kuraklık döneminde Allah’tan yağmur isteğinde bulunmak çok eski tarihlerden beri farklı milletler arasında süregelen bir durumdur.

Kur’an-ı Kerim’de İstiska

Kur’an-ı Kerim’de Bakara Suresi[1] ve A’raf Suresinde[2] Hz. Musa’nın (a.s) istiskasından açıkça bahsedilmiş ve başka ayetlerde[3] de istiska kelimesine değinilmeden yağmur isteğinde bulunulduğuna dair açıklamalarda bulunulmuştur.

Hz. Peygamberimizin Ailesinde İstiska

İstiska’nın İslam öncesi merasimleri hakkında nakledilen şu rivayete bakmak gerekir. Kuraklığın yaşandığı yıllardan birinde Hz. Peygamber Efendimizin (s.a.a) dedesi Abdulmuttalib, torunu Hz. Muhammed Mustafa’yı (s.a.a) omzuna alarak Allah’tan yağmur yağması için yağmur talebinde bulunmuştur.[4]

Yine bazı rivayetlere göre, Ebu Talib zamanında yaşanan bir kuraklık döneminde Ebu Talib yağmur talebinde bulunmak için Abdulmuttalib’in çocuklarından bazılarını yanına alarak Allah’ın evine gitmiştir. Kendisinden nakledilen ünlü “lamiye”yi bu konu hakkında okumuştur.[5] İslam’ın zuhurundan sonra, Hz. Fahri Kainat Efendimiz (s.a.a) tarafından istiska merasimlerinin yapıldığına dair hadisler nakledilmiştir.[6]

Hz. Peygamber Efendimizden Sonra İstiska Merasimleri

Hz. Fahri Kainat Efendimizden (s.a.a) sonra da istiska sünneti aynı şekilde uygulanmıştır. Bir kere Ömer’in hilafeti döneminde Peygamber Efendimizin (s.a.a) amcası Abbas, onunla birlikte istiska merasimine katılmıştır.[7]

Nehcü’l Belağa’da İstiska

Nehcü’l Belağa’da Hz. Ali (a.s) tarafından iki hutbede istiskadan bahsedilmiştir.[8]

Tarihteki En Meşhur İstiska Namazları

Tarihteki en meşhur yağmur namazlarından birisi, kuraklık dönemlerinden birinde Abbasi Halifesi Memun’un isteği üzerine İmam Rıza (a.s) tarafından kılınan istiska namazıdır.[9]

Yine muasır tarihteki en ünlü istiska namazlarından birisi Ayetullah Seyyid Muhammed Taki Hansari tarafından kılınmıştır.

Yazıldığına göre hicri 1363 yılında müttefik güçler İran’ı işgal ettiklerinde, Kum’da yağmur yağmaz olmuş ve bağlar ve ekinler kurumuştur. Dolayısıyla Kum halkını kuraklık ve kıtlık korkusu sarmış. Ayetullah Seyyid Muhammed Taki Hansari, iki gün üst üste yağmur namazı için Kum’un etrafındaki çöllere gitmiş ve binlerce kişi ile birlikte yağmur namazı kılmıştır.

Bu durum, gaybi ve manevi konulara inancı olmayanlar arasında alay konusu olsa da ikinci gün o kadar çok yağmıştır ki bölgede yağmurdan seller oluşmuştur.[10]

İstiska Namazı Nasıl Kılınır?

Fıkhi açıdan bu merasimin temelini cemaatle kılınan müstahap namaz oluşturur. Şii-İmamiye’ye göre bu namaz şu şekilde kılınır:

  • İstiska namazındaki tekbirler ve kunutlar bayram namazları ile aynıdır.
  • Kıraatin, cehr (sesli) şeklinde okunması ve bayram namazlarında okunması müstahap olan surelerin burada da okunması müstahaptır.
  • 3 gün boyunca insanlardan oruç tutmaları istenmesi ve üçüncü gün yaşlılar ve çocuklarla birlikte çöl ve sahralara gidilmesi ve gidilirken cami minberini yanlarında götürmeleri ve müezzinin de cemaat imamının yanında durması müstahaptır.
  • Namaz kılmak için en iyi saat bayram namazı için belirlenen saattir.
  • Bu namazda ezan ve ikame için yalnızca 3 kere “es-Salat” denilmesi yeterlidir.
  • İmam, namazı bitirdikten sonra, zikir ve duanın ardından hutbe okumalı ve sonra abasını ters çevirerek giymeli (acziyet ve Allah karşısındaki zayıflığını göstermek için) ve oradaki insanlarla birlikte dua ve zikirler ederek Allah’tan yağmur isteğinde bulunmalıdır.[11]

Kaynakça

  1. Bakara Suresi, 6.
  2. A’raf Suresi, 160.
  3. Hud Suresi, 52, Nuh Suresi, 10-11.
  4. Bkz. Usdu’l Gabe, c. 5, s. 454-455; es-Siyretu’l Halebiye, c. 1, s. 110-111.
  5. Biharu’l Envar, c. 18, s. 3.
  6. Örneğin Bkz. Sahihi Buhari, c. 2, s. 15-16; el-Emali, s. 301-305.
  7. Sahihi Buhari, c. 2, s. 16; Men La Yahduruhu’l Fakih, c. 1, s. 340.
  8. Nehcü’l Belağa, hutbe, 115 ve 143.
  9. Uyun-u Ahbari Rıza, c. 2, s. 168 sonrası.
  10. Havza dergisi, s. 12, s. 38; Ulema Muasirin, s. 312; Hikmet dergisi, s. 22 ve 29-35; Keyhan-ı Ferhengi dergisi, üçüncü yıl, sayı, 12, s. 7; http://www.hawzah.net/fa/DaneshvarView.html?DaneshvarID=3200
  11. El-Muknie, s. 207-208; el-Mebsut, c. 1, s. 134-135; Şeraiu’l İslam, c. 1, s. 108-109.

Bibliyografi

  • İbn Esir, Ali, Usdu’l Gabe, Kahire, k. 1280-1286.
  • İbn Babaveyh, Muhammed, Uyun-u Ahbari Rıza, Kum, k. 1377.
  • Aynı, Men La Yahduruhu’l Fakih, Hasan Musevi Horasani’nin katkılarıyla, Necef, k. 1377.
  • İbn Hazm, Ali, el-Muhella, Beyrut, Daru’l İfaku’l Cedede.
  • İbn Rüşt, Muhammed, Bidayetu’l Müctehid, Beyrut, k. 1406/1986.
  • İbn Kasım, Abdurrahman, el-Medinetu’l Kubra, Kahire, k. 1324-1325.
  • İbn Kudame, Abdullah, el-Muğni, Beyrut, 1404/1984.
  • İbn Murtaza, Ahmed, el-Bahru’z Zihar, Beyrut, 1394/1975.
  • İbn Habire, Yahya, el-İfsah, Muhammed Rağıb Tabağ’ın katkılarıyla, Halep, 1366/1947.
  • Buhari, Muhammed, Sahih, İstanbul, k. 1315.
  • Halebi, Ali, es-Siyretu’l Halebiye, Kahire, k. 1320.
  • Şafii, Muhammed, el-Umm, Beyrut, Daru’l Marifet.
  • Tusi, Muhammed, Tehzibu’l Ahkam, Hasan Musevi Horasani’nin katkılarıyla, Necef, k. 1379.
  • Aynı, el-Hilaf, Tahran, k. 1377.
  • Aynı, el-Mebsut, Tahran, k. 1388.
  • Kaduri, Ahmed, el-Muhtasar, el-Lubab, Ganimi, Muhammed Muhyiddin Abdulhamid’in katkılarıyla, Kahire, 1383/1963.
  • Kur’an-ı Kerim.
  • Kıfal, Muhammed, Hilyetu’l Ulema, Yasin Ahmed İbrahim Daradke’nin katkılarıyla, Umman, m. 1988.
  • Kasani, Ebu Bekir, Bedaiu’s Sanai, Kahire, 1406/1984.
  • Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu’l Envar, Beyrut, 1404/1984.
  • Muhakkik Hilli, Cafer, Şeriau’l İslam, Abdulhüseyin Muhammed Ali’nin katkılarıyla, Necef, 1389/1969.
  • Muhammed bin Hasan Şeybani, el-Esl, Haydar Abad Dükn, 1386/1966.
  • Aynı, el-Hüccetu ale Ehli’l Medine, Haydar Abad Dükn, 1385/1965.
  • Mufid, Muhammed, el-Emali, Hüseyin Üstad Veli ve Ali Ekber Gaffari’nin katkılarıyla, Kum, k. 1403.
  • Aynı, el-Muknie, Kum, k. 1410.
  • Nehcü’l Belağa.
  • el-Hadi ile’l Hak, Yahya, el-Ahkam, 1410/1990.

Dış Bağlantılar

  • Makalenin kaynağı: Dairetu’l Maarif Bozorg İslami