Sare

infobox'siz
navbox'siz
wikishia sitesinden
Hz Sarenin kabri, El-Halil şehri

Sare (Arapça: سارة), Hz. İbrahim'in (a.s) ilk karısı ve Hz. İshak'ın (a.s) annesidir. Kur'an-ı Kerim'in iki suresinde belirtildiğine göre melekler ona 90 yaşındayken İshak adında bir çocuğun doğumunu müjdelediler. Sare, tıpkı Hz. Meryem ve Hz. Fatıma’da olduğu gibi meleklerle konuştuğu için Sare'ye Muhaddese (hadis nakleden) denir.

Sare, Hz. İshak doğmadan yıllar önce cariyesi Hacer'i Hz. İbrahim'e çocuk sahibi olması için vermiştir. Şeyh Saduk, Hz. İsmail'in doğumundan sonra Sare'nin kıskançlığına değinen rivayetler nakletmiştir. Ancak çağımızın bazı alimleri bu hadislerin manası ve senedi (kaynağı) hususunda şüpheci davranmışlardır.

Hayat

İslami rivayetlere göre Sare Hz. İbrahim (a.s) ile hem amca çocukları ve teyze çocuklarıdır. [1] Sare’nın annesi ile Hz. İbrahim'in annesi Lahec peygamberin kızlarıdır. Bu iki kız kardeşten biri Hz. İbrahim'in babası Taruh ile diğeri ise Sare’nin babası Betuvail ile evlenmişlerdir. [2] Sare aynı zamanda Hz. Lut'un kız kardeşidir. [3] Sare’nın doğum yeri, günümüzde Irak topraklarında olan Babil dağlarındaki Kusi bölgesindedir. [4]

Sare, kardeşi Hz. Lut ile birlikte Hz. İbrahim'e inanmış ve tektanrıcı olmuştur. [5] Aynı zamanda Sare amca oğlu Hz. İbrahim ile evlenmiştir. [6] Sare zamanının en güzel kadınlarından biri olarak bilinmektedir. [7] Sare birçok tarım arazisi, hayvanları ve bütün mal varlığını Hz. İbrahim'e bağışlamıştır. [8]

Hz. İbrahim her ne kadar Hz. Lut'un amcası olsa da Hz. İbrahim ve Sare'nin evliliği amca-yeğen evliliği değildir. Çünkü Sare, Hz. Lut'un anne tarafından kardeşidir ve Sare ile Hz. Lut'un babaları farklıdır.

Mısır'a Göçmesi

Hz. İbrahim'in (a.s) Babil'de tek ilah olan Allah’a davetinden sonra birkaç kişi ona inandı. Bu nedenle Hz. İbrahim Sare ve Hz. Lut ile birlikte Şam’a hicret etti. Fakat kıtlık ve hastalığın baş göstermesi sonucu Sare ve kocası Hz. İbrahim (a.s) Mısır'a göç etmişlerdir. [9] Tarihî rivayetlere göre, Mısır kralı Sare’nın güzelliğinden haberdar olmuştur [10] ve Hz. İbrahim, Sare ile bağlarının sorulması üzerine onu kız kardeşi olarak tanıtmıştır. [11] İbn-i Esir'in belirttiğine göre Hz. İbrahim Sare'yi karısı olarak tanıtırsa kralın Sare'yi elde etmek için kendisi hakkında ölüm emri vereceğini bildiği için gerçeği saklamıştır. [12] Mısır kralı Sare'yi çağırır ve onu kendisi için almaya çalışır ancak bu arada kralın elleri taş kesilir. [13] Kral Sare'den elinin tekrar sağlıklı olması için dua etmesini ister ve böylece onu bırakacağına söz verir. Ancak Sare dua edip kralın eli tekrar sağlığına kavuştuktan sonra tekrar Sare'ye yaklaşmaya çalışır ve bu üç kez tekrarlanır. [14] Bunun üzerine kral yaptığı işten pişmanlık duyar ve Hacer adında bir cariyeyi ona hediye olarak verir ve Sare’ye hediyeler verir ve onu serbest bırakır. [15]

Allame Tabatabai’ye göre Hz. İbrahim Sare’yi kız kardeş olarak tanıtması peygamberlik makamıyla bağdaşmamaktadır. Sünni tarihi ve hadis kaynaklarında da yer alan bu olay halihazırda elimizde bulunan Tevrat'ın çelişkilerinden biridir. [16] Ayrıca Allame Tabatabai yine El-Kafi kitabında belirttiğine göre Hz. İbrahim Sare'yi karısı olarak tanıtmış ve kralın eli her kuruduğunda Hz. İbrahim (a.s) elinin eski haline dönmesi için dua etmiştir. [17]

Doksan Yaşında Çocuk Müjdesi

Tarihi kaynaklara göre melekler Sare'ye 90 yaşındayken bir çocuk dünyaya getireceğinin müjdesini verdiler. [18] O bu sözlere inanamayarak gülmüş ve "Benim gibi yaşlı bir kadın nasıl hamile kalır?" demiştir. [19] Ancak bir süre sonra gerçekten de hamile kalmıştır. Hz. İshak, onun ve Hz. İbrahim’in (a.s) oğludur. [20] Kur'an-ı Kerim'in iki suresinde meleklerin müjdesi ve Sare'nin çocuk müjdesine tepkisi anlatılır. [21]

Sare hamile olacağı ile ilgili müjdeyi almadan önce kısırdı. Bu yüzden cariyesi Hacer'i ondan çocuk sahibi olması için kocası Hz. İbrahim'e verdi. Daha sonra da Hz. İbrahim ve Hz. Hacer'in oğlu İsmail doğdu. [22]

Vefatı

Hz. İbrahim'in (a.s) karısı Sare 127 yaşında Hebron bölgesinde vefat etmiştir. [23] Sare’nın ölümünden sonra Hz. İbrahim, Hevron'da oturanlardan bir yer satın aldı ve Sare’yı oraya gömdü. [24] Daha sonraları ise Hz. İbrahim, Hz. İshak ve Hz. Yakup buraya gömüldüler. [25] Bu yer Hz. İbrahimi Türbesi olarak bilinir ve Kudüs'ün güneyinde el-Halil şehrinde şehrinde bulunur. [26]

Nitelikleri

İmam Ali'ye (a.s) atfedilen bir rivayete göre, melekler onunla konuşup Hz. İshak'ın doğumunu ona müjdeledikleri için Sare’ye Muhaddese denilmiştir. [27] Ayrıca yine bu rivayete göre Hz. Meryem, Hz. Fatımatu-z Zehra ve ayrıca Hz. Musa’nın (a.s) annesi de Muhaddese sıfatını almışlardır. [28] Şia itikadına göre melekler sadece peygamberler ve Enbiyalarla değil; Masum İmamlar, Hz. Fatıma (s.a) ve diğerleriyle de konuşmuşlardır. [29] Kur’an-ı Kerim’de özellikle de Hz. Meryem ile konuşan melekler hakkında nazil olan Al-i İmran Suresi'nin 42 ve 45. ayetleri bu inancı doğrulamaktadır. [30]

Şeyh Saduk ve Ali bin İbrahim Kumi'nin naklettiği rivayetlerinde Sare’nin İsmail'in doğumundan sonraki kıskançlığı ve yaptığı eziyetleri ile Hz. İbrahim'in (a.s) bu konudaki sabrından söz edilmektedir. [31] Ancak çağımızın bazı alimleri bu rivayetleri senetleri ve ravileri bakımından zayıf bulmaktadır. [32] Tevrat'a göre Sare, Hz. İbrahim'den Hacer ve oğlu İsmail'i evinden kovmasını istedi ancak Hz. İbrahim, Sare'nin bu isteğinden oldukça rahatsız oldu. [33] En sonunda Allah ondan Sare’nin bu isteğini yerine getirmesini istedi ve Hz. İbrahim de Allah’ın bu emrine itaat etti. [34]

Bazı rivayetlerde Berzah Alemi'nde müminlerin çocukları bakılmak ve terbiye edilmek ve sonra ana-babalarına teslim edilmek için Sare ve Hz. İbrahim'e verilmiştir. [35]

Ayrıca Bakınız

Kaynakça

  1. ↑ Hasani Amuli, El Enbiya: Hayatuhum-Kasasuhum, 2002, s. 115.
  2. ↑ Hasani Amuli, El Enbiya: Hayatuhum-Kasasuhum, 2002, s. 115.
  3. ↑ Hasani Amuli, El Enbiya: Hayatuhum-Kasasuhum, 2002, s. 115.
  4. ↑ Mahlati, Riyahinu-ş Şeria, H. Ş. 1369, c. 5, s. 116 ve 117.
  5. ↑ Taberi, Tarihu-l Emem ve-l Muluk, H. 1387, c. 1, s. 245.
  6. ↑ Taberi, Tarihu-l Emem ve-l Muluk, H. 1387, c. 1, s. 245.
  7. ↑ İbni Esir, El Kamil fi-t Tarih, H. 1385, c. 1, s. 101; Mukaddesi, El Bede' ve-t Tarih, Din Kültür Yayınevi, c. 3, s. 51.
  8. ↑ Kuleyni, El Kafi, H. 1407, c. 8, s. 380.
  9. ↑ Dekas, Kur'an Kadınlarıyla Tanışma, H. Ş. 1389, s. 110 ve 111.
  10. ↑ İbni Kesir, El Bedaye ve-n Nihaye, H. 1407, c. 1, s. 150.
  11. ↑ İbni Esir, El Kamil fi-t Tarih, H. 1385, c. 1, s. 101.
  12. ↑ İbni Esir, El Kamil fi-t Tarih, H. 1385, c. 1, s. 101.
  13. ↑ İbni Esir, El Kamil fi-t Tarih, H. 1385, c. 1, s. 101.
  14. ↑ İbni Esir, El Kamil fi-t Tarih, H. 1385, c. 1, s. 101.
  15. ↑ Mukaddesi, El Bede' ve-t Tarih, Din Kültür Yayınevi, c. 3, s. 52.
  16. ↑ Allame Tabatabai, El Mizan, H. 1417, c. 7, s. 226-229.
  17. ↑ Allame Tabatabai, El Mizan, H. 1417, c. 7, s. 231-232.
  18. ↑ Dekas, Kur'an Kadınlarıyla Tanışma, H. Ş. 1389, s. 116-119.
  19. ↑ Dekas, Kur'an Kadınlarıyla Tanışma, H. Ş. 1389, s. 116-119.
  20. ↑ Taberi, Tarihu-l Emem ve-l Muluk, H. Ş. 1375, c. 1, s. 248-249.
  21. ↑ Bkz: Hud Suresi, 71-73 ayetleri; Zariat Suresi, 29 ve 30. ayetler.
  22. ↑ Mukaddesi, El Bede' ve-t Tarih, Din Kültür Yayınevi, c. 3, s. 53.
  23. ↑ İbni Haldun, Divanu-l Mübteda ve-l Haber, H. 1408, c. 2, s. 43.
  24. ↑ İbni Haldun, Divanu-l Mübteda ve-l Haber, H. 1408, c. 2, s. 43.
  25. ↑ Mukaddesi, El Bede' ve-t Tarih, Din Kültür Yayınevi, c. 3, s. 53.
  26. ↑ Hüseyni Celali, Ehli Beyt Türbeleri ve Tarihleri, H. 1415, s. 254.
  27. ↑ Aşur, Ehli-l Beyt Ansiklopedisi, H. 1427, c. 7, s. 24.
  28. ↑ Aşur, Ehli-l Beyt Ansiklopedisi, H. 1427, c. 7, s. 24.
  29. ↑ Emini, Mushaf Fatımi, H. Ş. 1382, s. 60
  30. ↑ Emini, Mushaf Fatımi, H. Ş. 1382, s. 60-61
  31. ↑ Şeyh Saduk, El Hisal, H. 1403, s. 307; Şeyh Saduk, Meaniyu-l Ahbar, H. Ş. 1361, s. 128; Kummi, Tefsiru-l Kummi, H. 1363, c. 1, s. 60.
  32. ↑ Bkz: Tehami, Kur'an ve Rivayetlerde Hz. İbrahim'in Eşi Sare.
  33. ↑ Kitab-ı Mukaddes, Sefer-i Peydayeş, 21. Bab, 9-15 ayetler.
  34. ↑ Kitab-ı Mukaddes, Sefer-i Peydayeş, 21. Bab, 9-15 ayetler.
  35. ↑ Şeyh Saduk, Men La Yehzaratu-l Fakih, H. 1413, c. 3, s. 490; Allame Meclisi, Biharu-l Envar, H. 1403, c. 5, s. 293.

Bibliyografya

  • Kur'an-ı Kerim
  • Kitab-ı Mukaddes
  • İbni Esir, Ali bin ebu-l Kerem, El Kamil fi-d Tarih,Beyrut, Darun Sadir, H. 1385.
  • İbni Haldun, Abdurrahman bin Muhammed, Divanu-l Mübteda ve-l Haber (ديوان المبتدأ و الخبر فى تاريخ العرب و البربر و من عاصرهم من ذوى الشأن الاكبر), Araştırma: Halil Şehadet, Beyrut, Daru-l Fikr, H. 1408/1988.
  • İbni Kesir, İsmail bin Ömer, El Bedaye ve-n Nihaye, Beyrut, Daru-l Fikr, H. 1407/1986.
  • Tehami, Fatıma, Azam Fercami, Kur'an ve Rivayetlerde Hz. İbrahim'in Eşi Sare, Sahife-i Mübin Dergisi, Tahran, Kur'an ve İtret

Araştırma Fakültesi, Azad Üniversitesi Kültür Müdürlüğü, Sayı: 43, H. Ş. 1387 Sonbahar.

  • Hasani Amuli, Abdulsahip, El Enbiya: Hayatuhum ve Kasasuhum, Beyrut, El Alemi Yayınları Vakfı, 2002.
  • Hüseyni Celali, Muhammed Hüseyin, Ehlibeyt Türbeleri ve Tarihi, Beyrut, El Alemi Yayınları Vakfı, H. 1415/1995
  • Dekas, Fuat, Hamdu, Kur'an Kadınlarıyla Tanışma, Fatıma Haydari'nin Tercümesi, Tahran, Meşar, H. Ş. 1389.
  • Şeyh Saduk, Muhammed bin Ali, El Hisal, Düzenleme: Ali Ekber Gaffari, Kum, Kum İlim Havzası Öğretmenler Topluluğu (جامعه مدرسین حوزه علمیه قم،), H. 1403.
  • Şeyh Saduk, Muhammed bin Ali, Meaniyyu-l Ahbar, Kum, İslami Yayınlar Ofisi, H. Ş. 1361.

Şeyh Saduk, Muhammed bin Ali, Men La Yehzaratu-l Fakih (من لایحضره الفقیه), Düzenleme: Ali Ekber Gaffari, Kum, İslami Yayınlar Ofisi, Kum İlim Havzası Öğretmenler Topluluğu, H. 1413.

  • Taberi, Muhammed bin Cerir, Tarihu-l Amem ve-l Muluk, Araştırma: Muhammed ebu-l Fazıl İbrahim, Beyrut, Taru-t Turas, H. 1387/1967.
  • Aşur, Ali, Ehli-l Beyt Ansiklopedisi, Beyrut, Dar Nazir Abud (دار نظیر عبود), H. 1427/2006.
  • Allame Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, El Mizan fi Tefsiri-l Kur'an, Kum, İslami Yayınlar Basımevi, 5. Baskı, H. 1417.
  • Allame Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu-l Envar, Beyrut, Darun İhyau-t Turasu-l Arabi (دار إحیاء التراث العربی), H. 1403.
  • Kummi, Ali bin İbrahim, Tefsiru-l Kummi, Seyyid Tayyip Musevi Cezairi, Kum, Daru-l Kitab, H. Ş. 1363.
  • Kuleyni, Muhammed bin Yakup, El Kafi, Düzenleme: Ali Ekber Gaffari, Tahran, Daru-l Kutubu-l İslamiyye, H. 1407.
  • Mahlati, Zebihullah, Riyahinu-ş Şeria (ریاحین الشریعه): Bir Grup Şia Kadın Tercümanın Tercümesi, Tahran, Daru-l Kutubu-l İslamiyye, H. Ş. 1369.
  • Mukaddesi, Muhammed bin Tahir, El Bede' ve-t Tarih, Bursaid, Din Kültür Yayınevi, Bita
"https://tr.wikishia.net/w/index.php?title=Sare&oldid=90564" sayfasından alınmıştır