İçeriğe atla

Numan bin Aclan el-Ensari

wikishia sitesinden
Numan bin Aclan
Kişisel Bilgiler
İsimNuman bin Aclan ez-Zureki el-Ensari
Muhacir/ EnsarEnsar
Nesep/kabileHazrec kabilesi (Beni Zureyk)
Ünlü akrabalarıNaim bin Aclan el-Ensari (kardeş)
Sehabelik Bilgiler
Katıldığı savaşlarCemel SavaşıSıffin Savaşı
Şöhretinin nedeniMuaviye'ye Katılmak
ÖzelliğiSakifa'da İmam Ali'yi (a.s) Savunmak
Diğerİmam Ali (a.s) tarafından Bahreyn ve Umman valiliğine atanmıştı
Sehabeler
İmam Ali aleyhi selamAmmar bin YasirEbu BekirÖmer İbn HattabZübeyr bin AvvamZeyd bin HariseSelman-ı FarisiEbu Zer GifariMikdad bin AmrTalha bin UbeydullahEbu Eyyub El-EnsariEbu Talibvb.


Nu‘mân b. Ac‘lân ez-Zureḳî el-Ensârî (Arapça: نُعْمان بن عَجْلان الزُرَقي الأنصاري), İmam Ali’nin (a.s) Bahreyn ve Umman’daki görevlisiydi; ancak daha sonra onu terk ederek Muaviye’nin safına geçti.

Numan, sahabilerden ve Ğadir Hadisi ravilerinden olup Cemel ve Sıffin savaşlarında İmam Ali’nin ordusunda yer aldı ve şiirleriyle İmam’a destek verirdi. Bahreyn valiliği döneminde, Beytü’l-mal gelirini Beni Zureyk’e bağışladığı için İmam Ali ona bir mektup yazarak bu davranıştan sakındırdı. Numan, bu mektubu aldıktan ve Beytü’l-mal konusunda yaptığı sapma açığa çıktıktan sonra İmam’ı terk etti ve Muaviye’ye katıldı.

İmam Ali’nin (a.s) Numan b. Aclan’a Mektubu:
“Emanete karşı gevşek davranan, ihanete meyil gösteren ve nefsini ve dinini arındırmayan kimse, dünyada kendine zarar verir; fakat sonrasında karşılaşacağı şey daha acı, daha kalıcı, daha kötü ve daha uzun olur. Allah’tan sakın. Sen faziletli bir kavimdensin. Davranışlarınla sana iyi zan beslememi sağla ve eğer bana ulaşan haber doğruysa, bu durumdan vazgeç ve hakkındaki görüşümü değiştirmeme sebep olma. Bölgenin vergi durumunu gözden geçir ve bana bir mektup yaz; ki sana görüşümü bildireyim. İnşâallâh.”

—Ya‘kūbî, Târîḫu Ya‘kūbî, Dâr Ṣâdir, c.2, s.201.[1]

Tanıtım ve Konum

Numan bin Aclan ez-Zureki, Ensar’dan ve Beni Zureyk kabilesindendi.[2] ve hem Peygamber (s.a.a)[3] hem de İmam Ali’nin (a.s)[4] ashabındandı. Bir süre İmam Ali (a.s) tarafından Bahreyn ve Umman’a vâli olarak atanmıştı.[5] Daima Ensar arasında saygı görmekteydi.[6] Numan, Hamza b. Abdilmuttalib’in şehadetinden sonra, onun eşi Havle bt. Kays ile evlendi.[7] Hastalandığı günlerde Peygamber (s.a.a) onu ziyaret ederek kendisine dua etti.[8] Ensabü’l-eşraf adlı eserde Numan, Muaviye’ye karşı Ehlibeyt’in (a.s) müdafîlerinden biri olarak tanıtılmıştır.[9] Ayrıca Allame Emini de onu Ğadir Hadisi’nin ravileri arasında saymıştır.[10] Numan, Cemel[11] ve Sıffin[12] savaşlarında İmam Ali’nin (a.s) ordusundaydı. Menkari, Vaka'tu Sıffin adlı eserinde, onun Hakemiyet olayına tanıklık edenlerden olduğunu yazmıştır.[13]

Kerbela şehitlerinden Naim bin Aclan onun kardeşidir.[14]

İmam Ali’den Ayrılması

İmam Ali (a.s), Sıffin savaşından sonra Numan’ı Bahreyn ve Umman’a vâli olarak atadı.[15] Numan, Bahreyn valiliği döneminde Beytü’l-mal gelirinden Beni Zureyk’e bağışta bulunuyordu.[16] Üçüncü yüzyıl tarihçilerinden Yakubi’nin aktardığına göre, İmam Ali (a.s) ona bir mektup yazarak bu hareketten vazgeçmesini istedi. Ancak Numan, mektubu aldıktan ve Beytü’l-mal konusundaki sapması açığa çıktıktan sonra İmam Ali’yi terk etti ve Muaviye’ye katıldı.[17]

İmam Ali’yi Destekleyen Şiirleri

Numan aynı zamanda şairdi.[18] Sakife olayında[19] ve Sıffin günü,[20] İmam Ali’yi destekleyen şiirler söylemiştir:[21]

وَصيُّ النَّبيِّ الْمُصْطَفى وَ ابْنُ عَمِّهِ / وَ قاتِلُ فُرْسانِ الضَّلالَةِ وَ الْكُفْرِ

Anlam: “Biz Ali’yi istiyorduk, o hilâfete en lâyıktı; çünkü senin bildiğin ve bilmediğin sebeplerle, o Allah’ın seçtiği Peygamber’in vasisiydi ve onun amcaoğluydu. O, sapkınlık ve inkârın süvarileriyle savaştı ve onları ortadan kaldırdı.”

İbn Ebi’l-Hadid, Şerh Nehcü’l-belâga adlı eserinde bu şiiri, Numan’ın Sakife’de Amr bin As’ın sözlerine verdiği cevap olarak nakletmiş ve şu beyti de eklemiştir:[22]

فذاک بعون الله یدعو إلی الهدی / و ینهی عن الفحشاء و البغی و النکر

Kaynakça

  1. Ya‘kūbî, Târîḫu Ya‘kūbî, Dâr Ṣâdir, c.2, s.201.
  2. Ṭûsî, Ricâl, 1373 h.ş, s.83.
  3. İbnü’l-Esîr, Esedü’l-ġâbe, 1970, c.5, s.334.
  4. Ṭûsî, Ricâl, 1373 h.ş, s.83.
  5. Ṭûsî, Ricâl, 1373 h.ş, s.83.
  6. İbnü’l-Esîr, Esedü’l-ġâbe, 1970, c.5, s.334.
  7. İbn Ḥacer el-‘Asḳalânî, el-İṣâbe, 1415 h.k, c.6, s.351.
  8. İbn Ḥacer el-‘Asḳalânî, el-İṣâbe, 1415 h.k, c.6, s.351.
  9. Belâẕurî, Ensâbü’l-eşrâf, 1417 h.k, c.5, s.30.
  10. Emînî, el-Ğadîr, 1416 h.k, c.1, s.142.
  11. Müfîd, el-Cemel ve’n-Naṣra, 1413 h.k, s.101-105.
  12. Menḳarî, Vâḳa‘tu Ṣıffîn, 1404 h.k, c.1, s.380.
  13. Menḳarî, Vâḳa‘tu Ṣıffîn, 1404 h.k, s.507.
  14. Mâmḳānî, Tenḳīḥu’l-maḳāl, Necef, c.3, s.274.
  15. Ṭûsî, Ricâl, 1373 h.ş, s.83.
  16. İbn Ḥacer el-‘Asḳalânî, el-İṣâbe, 1415 h.k, c.6, s.352.
  17. Ya‘kūbî, Târîḫu Ya‘kūbî, Dâr Ṣâdir, c.2, s.201.
  18. İbn Ḥacer el-‘Asḳalânî, el-İṣâbe, 1415 h.k, c.6, s.351.
  19. Ḥüseynî, Meṣâdiru Nehcü’l-belâġa, c.3, s.334.
  20. Menḳarî, Vâḳa‘tu Ṣıffîn, 1404 h.k, s.380.
  21. Menḳarî, Vâḳa‘tu Ṣıffîn, 1404 h.k, s.380.
  22. İbn Ebî’l-Ḥadîd, Şerḥu Nehcü’l-belâġa, 1404 h.k, c.6, s.30-31.

Bibliyografi

  • İbn Ebî’l-Ḥadîd, ʿAbdülḥamîd, Şerḥu Nehcü’l-belâġa, Dâru iḥyâi’l-kütübi’l-ʿArabiyye, Kahire, 1404 h.k.
  • İbnü’l-Esîr, ʿAlî b. el-Esîr, Esedü’l-ġâbe fî maʿrifeti’ṣ-ṣaḥâbe, Dârü’l-fikr, Beyrut, 1970.
  • İbn Ḥacer el-‘Asḳalânî, Aḥmed b. ʿAlî, el-İṣâbe fî temyîzi’ṣ-ṣaḥâbe, Dârü’l-kütübi’l-ʿilmiyye, Beyrut, 1415 h.k.
  • Emînî, ʿAbdülḥüseyn, el-Ğadîr, Dârü’l-kütübi’l-İslâmiyye, Tahran, 1416 h.k.
  • Belâẕurî, Aḥmed b. Yaḥyâ, Ensâbü’l-eşrâf, Dâru’l-fürḳān, Beyrut, 1417 h.k.
  • Hüseynî, Abdü’z-Zehrâ, Mesâdiru Nehci’l-Belâğa ve Esânîduhû, Beyrut, Dâru’z-Zehrâ, 1409 h.k.
  • Tûsî, Muhammed b. Hasan, Ricâlü’t-Tûsî, Kum, Dâru’n-Neşri’l-İslâmî (Câmiʿatü’l-Müderrisîn), üçüncü baskı, 1373 h.ş.
  • Mâmḳānî, ʿAbdullâh, Tenḳīḥu’l-maḳāl fî aḥvâli’r-ricâl, Necef, t.y.
  • Müfîd, Muḥammed b. Muḥammed, el-Cemel ve’n-Naṣra, Müessesetü’l-eʿlâ li’l-maṭbûʿât, Beyrut, 1413 h.k.
  • Menḳarî, Naṣr b. Müzeḥim, Vâḳa‘tu Ṣıffîn, Dâru’l-maʿrife, Beyrut, 1404 h.k.
  • Ya‘ḳūbî, Aḥmed b. Ebî Ya‘ḳūb, Târîḫu Ya‘ḳūbî, Dâr Ṣâdir, Beyrut, t.y.