İçeriğe atla

Sa'd bin Haris Huzai

wikishia sitesinden
Sa'd bin Haris Huzai
İsmiSa'd bin Haris Huzai
Şehid olduğu tarih10 Muharrem 61 h.k (680)
Vefat yeriKerbela
Şehadet şekliÖmer bin Sa'd'ın ordusu tarafından
Türbeİmam Hüseyin Haremi
Kimin Sehabesiİmam Ali (a.s) • İmam Hasan (a.s) • İmam Hüseyin (a.s)
FaaliyetleriAzerbaycan valisi
Kufe'de Şurtetu’l-Hamis
Ehlibeyt Ashabı
Habib bin Muzahir • Meysem-i Tammar • Müslim bin Avsece • Müslim bin Akil • Hâni bin Urve • Kumeyl b. Ziyad Nahai • vb.


Sa'd bin el-Hâris el-Huzâ'î (Arapça: سعد بن الحارث الخزاعي), Kerbela şehitlerinden biridir. O, Ali b. Ebi Talib'in (a.s) hükümet çalışanlarından ve İmam Hasan'nın (a.s) Ashabından olup Aşura gününün ilk hücumunda şehit olmuştur.

Emire'l Mü'minin (a.s) Dönemi

Sa'd, Ali b. Ebi Talib'in (a.s) kölesi[1] ve bir müddet Azerbaycan valisi ile Kufe'de Şurtetu’l-Hamis'in kumandanı olmuştur.[2] Sa'd'ın bu görevleri ne zaman üstlendiği açık değildir, ancak tarih kitaplarından anlaşıldığına göre, o da Kanber gibi imamın (a.s) yakınlarından olup çeşitli idari işlerde görevlendirilmiştir. Nitekim denetleyici olarak, Ziyad b. Ebih'in yönetimindeki bölgeye gönderilmiş ve onunla sözlü tartışma da yaşamıştır.[3] Ayrıca, Rey valisi Yezid b. Huceyye'nin ihaneti üzerine, İmam Ali (a.s) onu hapsetmiş ve Sa'd'ı da gözetimle görevlendirmiştir.[4]

İmam Ali'nin (a.s) Oğullarıyla Birlikte

Sa'd bin Haris Huzai, Emire'l Mü'minin Ali'nin (a.s) 40 h.k yılında şehadetinden sonra, önce Hasan b. Ali'nin (a.s), ardından Hüseyin b. Ali'nin (a.s) yakınlarından olmuş ve Medine'den Mekke'ye, oradan da Kerbela'ya kadar onunla birlikte bulunmuştur. Aşura günü büyük kahramanlıklar sergilemiştir.[5]

Semavi'ye göre, İbn Şehraşub Menakıb[6] adlı eserinde onun adını ilk saldırıda şehit düşenler arasında saymıştır.[7][Not 1]

Sahabeliği Meselesi

Sa'd hakkında onun Peygamber'in (s.a.a) sahabelerinden olduğu rivayet edilmiştir. Ancak bu isnad doğru görünmemektedir; zira hiçbir kaynakta sahabeler arasında adına rastlanmamıştır.[9]

Tüsteri, onun Huzâ'i kabilesinden olduğu ve aynı zamanda Emire'l-Müminin'in (a.s) azatlısı olduğu konusunda tereddüt etmiştir.[10]

İlgili Konular

Kaynakça

  1. ↑ İbnü'l-Esîr, el-Kâmil, 1385 h.k, c. 3, s. 288; Hüseynî, Zehîretü'd-dâreyn, Zemzem-i Hidayet, s. 476; Tüsterî, Kâmûsü'r-ricâl, 1414 h.k, c. 5, s. 27; Emîn, A'yânü'ş-Şîa, 1421 h.k, c. 7, s. 221.
  2. ↑ Bkz: Hüseynî, Zehîretü'd-dâreyn, Zemzem-i Hidayet, s. 476; Mâmkânî, Tenkīhu'l-mekāl, Matbaatu'l-Murtazaviyye, c. 2, s. 12; Tüsterî, Kâmûsü'r-ricâl, 1414 h.k, c. 5, s. 27; Emîn, A'yânü'ş-Şîa, 1421 h.k, c. 7, s. 221; Simâ-yi Kârgozârân, c. 1, s. 72, 470.
  3. ↑ «سعد بن حارث خزاعي ، كارگزار آذربايجان», Hz. Velî-i Asr (a.s) Araştırma Enstitüsü.
  4. ↑ İbnü'l-Esîr, el-Kâmil, 1385 h.k, c. 3, s. 288; Şerhu İbn Ebî'l-Hadîd, Neşriyyat: Kütübhâne-i Âyetullah el-'Uzma el-Mer'aşî en-Necefî (r.h), c. 2, s. 251-252; Simâ-yi Kârgozârân, c. 1, s. 284, 378, 379, 406, 470.
  5. ↑ Hüseynî, Zehîretü'd-dâreyn, Zemzem-i Hidayet, s. 476; Mâmkânî, Tenkīhu'l-mekāl, Matbaatu'l-Murtazaviyye, c. 2, s. 12; Emîn, A'yânü'ş-Şîa, 1421 h.k, c. 7, s. 221.
  6. ↑ İbn Şehrâşûb, Menâkıb, 1379 h.k, c. 4, s. 113.
  7. ↑ Bkz: Semâvî, İbsârü'l-'ayn, 1419 h.k, s. 96-97; Nemâzî, Mustedrekâtü 'ilm-i ricâl, 1414 h.k, c. 4, s. 27.
  8. ↑ Taberî, Târîḫu’l-ümem ve’l-mulûk (Târîḫu’ṭ-Ṭaberî), c. 5, s. 429-430; c. 4, s. 322.
  9. ↑ Emîn, A'yânü'ş-Şîa, 1421 h.k, c. 7, s. 221; Tüsterî, Kâmûsü'r-ricâl, 1414 h.k, c. 5, s. 27-28.
  10. ↑ Tüsterî, Kâmûsü'r-ricâl, 1414 h.k, c. 5, s. 27-28.
  1. ↑ Savaşın başladığı Aşura günü hücumlar grup grup halinde başlamış ve ilk hücumlarda İmam Hüseyin'in (a.s) birçok yoldaşı şehit olmuştur. Bu hücuma “ilk saldırı” (hamletü'l-ûlâ) denilmiştir ve bazı tarihi rivayetlere göre bu saldırıda elli kadar kişi şehit düşmüştür.[8]

Bibliyografi

  • İbn Ebî'l-Ḥadîd, Abdulhamîd b. Hibbetullah, Celvetü't-târîḫ fî şerḥi Nehcü'l-belâġa, çev. ve şerḥ: Mahmûd Mehdavî Dâmeġânî, Neşr-i Ney, Tahran, 1367–1379 h.ş.
  • İbn Esîr, Ali b. Muhammed, el-Kâmil fî't-târîḫ, Beyrut, Dâr Ṣâdir, 1385 h.k/1965.
  • Emîn Âmilî, Seyyid Muḥsin, Aʿyânü'ş-Şîʿa, Beyrut, Dâru't-taʿâruf, 1421 h.k.
  • Teşterî, Muhammed Takî, Ḳāmûsü'r-ricâl, Kum, Müessesetü Neşri'l-İslâmî, 1414 h.k.
  • Ḥüseynî Ḥâʾirî Şîrâzî, Abdülmecîd b. Muhammed Rızâ, Zeḫîretü'd-dâreyn fîmâ yeteʿalleḳu bi-meṣâʾibi'l-Ḥüseyin aleyhi's-selâm ve aṣḥâbihî, taḥkik: Bâḳır Deryâb Necefî, Kum, Zemzem-i Hedâyet, betâ.
  • Semâvî, Muhammed b. Ṭâhir, Ibṣârü'l-ʿayn fî enṣâri'l-Ḥüseyin aleyhi's-selâm, taḥkik: Muhammed Caʿfer Ṭebesî, Merkezü'd-dirâsâti'l-İslâmiyye li-Ḥeresi'ṣ-ṣevre, [bey yer], 1377 h.ş/1419 h.k.
  • Mâmḳānî, Abdullah, Tenḳīḥu'l-maḳāl fî ʿilmi'r-ricâl, Necef-i Eşref, Maṭbaʿatü'l-Murtażaviyye, t.y.
  • Nemâzî, Ali, Müstedrekāt ʿilmi'r-ricâl, neşr: Ferzend-i Müellif, Tahran, ilk baskı 1414 h.k.
  • «سعد بن حارث خزاعي ، كارگزار آذربايجان», Hz. Velî-i Asr (a.s) Araştırma Enstitüsü.
"https://tr.wikishia.net/w/index.php?title=Sa%27d_bin_Haris_Huzai&oldid=98183" sayfasından alınmıştır