Ammar bin Hassan Tai
 | |
| İsmi | Ammar bin Hassan bin Şureyh el-Tai |
|---|---|
| Nesebi ve kabilesi | Tay (Beni Tay) kabilesi |
| Ünlü akrabaları | Hassan bin Şureyh el-Tai |
| Şehid olduğu tarih | 10 Muharrem 61 h.k |
| Vefat yeri | Kerbela |
| Şehadet şekli | Ömer bin Sa'd'ın ordusu tarafından |
| Türbe | İmam Hüseyin Haremi |
| Kimin Sehabesi | İmam Hüseyin (a.s) |
| Faaliyetleri | Kerbela Vakıası |
| Ehlibeyt Ashabı | |
| Habib bin Muzahir • Meysem-i Tammar • Müslim bin Avsece • Müslim bin Akil • Hâni bin Urve • Kumeyl b. Ziyad Nahai • vb. | |
Ammâr bin Hassân et-Tâî (Arapça: عمّار بن حسّان الطائي), İmam Hüseyin'in (a.s) ashabından olup Kerbela şehitlerindendir. Ziyaretü'ş Şüheda (meşhur olmayan Nehiyye Ziyareti) metninde ondan bahsedilmiştir. Tarihi kaynaklara göre 61 h.k yılında, Ammar b. Hassan, İmam Hüseyin'le (a.s) birlikte Mekke'den Kerbela'ya gelmiş ve Kerbela hadisesi sırasında Aşura günü şehit olmuştur.
İsmi ve Nesebi
Ammar b. Hassan, Tay kabilesindendi.[1] Onun, hicri birinci yüzyıl Şiilerinden ve İmam Hüseyin'in (a.s) ashabından olduğu kabul edilir.[2] Bazı kaynaklarda ismi “Âmir b. Hassân” şeklinde de geçmektedir. Araştırmacıların bazıları, bu farkın, ismin Amir bin Müslim (Kerbela şehitlerinden ve muhtemelen Ammar'ın yeğeni) ile benzerliği nedeniyle ortaya çıktığını; ya da bu iki ismin aslında aynı kişinin iki farklı okunuşu olabileceğini ileri sürmüştür.[3] Muhammed Taki Şuştari de Kamusü'r-Rical adlı eserinde, Ammar bin Hassan ile “Ammar bin Ebi Selame”nin (Kerbela şehitlerinden) aynı kişi olabileceğini ihtimal dahilinde saymıştır.[4]
Ammar'ın babası “Hassan bin Şureyh”, İmam Ali'nin (a.s) ashabındandı. Onun Cemel ve Sıffîn savaşlarında İmam Ali'nin (a.s) ordusunda yer aldığı, hatta Sıffîn savaşında şehit düştüğü aktarılmaktadır.[5] Şii ravilerden Abdullah b. Ahmed, Ammar'ın torunu sayılır ve “Kazaya Emiri'l-Mü'minin” adlı eserin müellifi olarak tanınır.[6]
Kerbela'da Şehadeti
Necaşi, Ammar (Amir) b. Hassan'ın, 61 h.k yılının Aşura günü Kerbela'da şehit olduğunu belirtmektedir.[7] Araştırmacılara göre Ammar, İmam Hüseyin'in (a.s) Mekke'den hareketi sırasında ona katılmıştır.[8] Tarihi kaynaklara göre Kerbela olayında, İmam Hüseyin (a.s), Ömer b. Sa'd'ın ordusuna hitap ederek onları savaştan vazgeçirmeye çalışmış; fakat bu öğüt kabul görmemiştir. Bu konuşmanın ardından Şimr bin Zi'l-Cevşen, askerleriyle birlikte İmam Hüseyin'in (a.s) çadırlarının sağ ve sol kanadından saldırarak çadırları ok yağmuruna tutmuştur. Bu saldırı, tarih kitaplarında “ilk hücum” olarak anılmaktadır.[9] Ammar b. Hassan'ın bu hücumda şehit düştüğü aktarılmaktadır.[10] Bununla birlikte bazı kaynaklarda, Ammar'ın savaş meydanında ve İmam Hüseyin'in (a.s) gözleri önünde şehit olduğu da belirtilmektedir.[11]
Ziyaretü'ş Şüheda metninde “es-Selâmü alâ Ammâr bin Hassân” ifadesiyle ona selam gönderilmiştir.[12]
Kaynakça
- ↑ es-Sımeyyânî, Mûsûʿat fî Ẓilâl Şühedâʾi'ṭ-Ṭaf, 1434 h.k, c.1, s.214.
- ↑ Zehîretü'd-dâreyn, 1379 h.ş, s.416.
- ↑ es-Sımeyyânî, Mûsûʿat fî Ẓilâl Şühedâʾi'ṭ-Ṭaf, 1434 h.k, c.1, s.227.
- ↑ Şûştarî, Kāmûsü'r-ricâl, 1417 h.k, c.8, s.7.
- ↑ es-Sımeyyânî, Mûsûʿat fî Ẓilâl Şühedâʾi'ṭ-Ṭaf, 1434 h.k, c.1, s.217.
- ↑ İbṣârü'l-ʿayn, 1419 h.k, c.1, s.197; Neceşî, Ricâlü'n-Neceşî, c.1, s.229.
- ↑ Necaşî, Ricâlü'n-Necaşî, c.1, s.229.
- ↑ Zehîretü'd-dâreyn, 1379 h.ş, s.416.
- ↑ es-Sımeyyânî, Mûsûʿat fî Ẓilâl Şühedâʾi'ṭ-Ṭaf, 1434 h.k, c.1, s.235.
- ↑ İbn Şehrâşûb, Menâḳıb Âli Ebî Ṭâlib, c.3, s.259.
- ↑ Pejuheşî pîrâmûni şühedâyi Kerbelâ, 1381 h.ş, s.207.
- ↑ Bkz. Meclisî, Biḥârü'l-envâr, 1368 h.ş, c.98, s.273.
Bibliyografi
- İbn Şehrâşûb, Muhammed b. Ali, Menâḳıb Âli Ebî Ṭâlib, Necef, el-Mektebetü'l-Hayderiyye, t.y.
- es-Sımeyyânî, Haydar, Mûsûʿat fî Ẓilâl Şühedâʾi'ṭ-Ṭaf, Kerbelâ, el-ʿAtabetü'l-Ḥüseyniyye el-Muḳaddese, 1434 h.k
- Müellifler Heyeti, Pejuheşî pîrâmûni şühedâyi Kerbelâ, Kum, Yâḳūt, 1381 h.ş
- Müellifler Heyeti, Zehîretü'd-dâreyn fîmâ yeteʿalleḳu bi-meṣâʾibi'l-Ḥüseyn (a.s), Kum, Teḥsîn, 1379 h.ş
- Semâvî, Muhammed b. Ṭâhir, İbṣârü'l-ʿayn fî Ensâri'l-Ḥüseyn, Merkezü'd-Dirâsâti'l-İslâmiyye li-Ḥerse's-Sevrâ, 1419 h.k
- Şûştarî, Muhammed Takî, Kāmûsü'r-ricâl, Kum, Câmiʿe-i Müderrisîn-i Ḥavze-i ʿİlmiyye-i Kum, 1417 h.k
- Meclisî, Muhammed Bâḳır, Biḥârü'l-envâr, Beyrut, Dârü İḥyâʾi't-Türâs̱i'l-ʿArabî, 1368 h.ş
- Necaşî, Ahmed b. Ali, Ricâlü'n-Neceşî, Kum, Müessesetü'n-Neşri'l-İslâmî, t.y.