İçeriğe atla

Mücemmi' bin Abdullah el-Aizi

wikishia sitesinden
Mücemmi' bin Abdullah el-Aizi
İmam Hüseyin (a.s) Haremi'ndeki Kerbela Şehitlerinin Mezarı
İsmiMücemmi' bin Abdullah bin Mücemmi' el-Aizi
Nesebi ve kabilesiMezhic kabilesi
Ünlü akrabalarıAbdullah bin Mücemmi' el-Aizi (baba)
Aiz bin Mücemmi' (oğul)
Şehid olduğu tarih10 Muharrem 61 h.k (680)
Vefat yeriKerbela
Şehadet şekliÖmer bin Sa'd'ın ordusu tarafından
Türbeİmam Hüseyin Haremi
Kimin Sehabesiİmam Hüseyin (a.s)
İmam Ali (a.s)
FaaliyetleriSıffin Savaşı'na katılım
Ehlibeyt Ashabı
Habib bin Muzahir • Meysem-i Tammar • Müslim bin Avsece • Müslim bin Akil • Hâni bin Urve • Kumeyl b. Ziyad Nahai • vb.


Mücemmi' b. Abdullah el-Aizi (Arapça: مُجَمّع بن عبد الله العائذي), İmam Ali'nin (a.s) ashabından[1] ve Kerbela şehitlerindendir.[2] O, tabiinden[3] ve Mezhic kabilesindendi.[4] Babası Abdullah bin Mücemmi', Peygamber'in (s.a.a) sahabelerinden sayılmıştır.[5]

Kaynaklara göre, Mücemmi', Tirmmah bin Adiy'nin rehberliğinde dört kişilik[Not 1] bir grupla birlikte Kufe'den İmam Hüseyin'in (a.s) yanına gitmiş ve Kufe yakınlarındaki Uzeyb el-Hicanat bölgesinde ona katılmıştı.[6] Bu sırada Hür b. Yezid Riyahi, İmam'ın yanına gelip onların beraberinde olmadığını söylemiş ve ya geri döndürmesi ya da teslim alması gerektiğini belirtmişti. Ancak İmam Hüseyin (a.s) onlara sahip çıkarak, onların yardımcıları ve yaranı olduğunu bildirmiş ve Hürr'a, eğer onlara ilişirse onunla savaşacağını söylemiştir. Bunun üzerine Hür geri çekilmiştir. İmam Hüseyin (a.s), bu dört kişiye arkalarında bıraktıkları halkın durumunu sormuş, Mücemmi' de şöyle cevap vermiştir: Üst tabaka ve büyükler, para ve rüşvetle satın alındı; çuvalları dolduruldu ve hepsi sana karşı birleşti. Diğer insanlar ise kalben seninle birlikte, ancak yarın kılıçları senin üzerine olacaktır.[Not 2] Ardından İmam Hüseyin (a.s), kendi elçisi Kays bin Müsher es-Saydavi’den haber sormuş ve onlar, Kays’in şehit edildiğini bildirmişlerdir.[7] Bazı tarihi kaynaklarda bu anlatım Mücemmi' bin Abdullah el-Amiri hakkında zikredilmiştir.[8]

Ebu Mihnef ve Taberi’ye göre, Mücemmi', Amr bin Halid es-Saydavi, onun kölesi Sa'd ve Cabir bin Haris es-Selmani ile birlikte savaşın başında meydana girmiş; fakat Ömer bin Sa’d’ın ordusu tarafından kuşatılmışlardı. Bu esnada Abbas bin Ali (a.s) onları kurtarmış; ancak hepsi ağır yaralanmıştı. Düşman tekrar saldırınca bu dört kişi aynı yerde şehit edilmiştir.[9] Mücemmi’nin şehadet anındaki yaşı elli olarak kaydedilmiştir.[10] O, Sıffin Savaşı’na da katılmıştır.[11]

Ziyaretü’ş Şüheda[12] ve Recebiyye Ziyareti’nde[13] “es-Selâmü alâ Mücemmi' bin Abdullah el-Aizi” ifadesiyle kendisine selam verilmiştir. İbn Meşhedî'nin el-Mezarü’l Kebir adlı eserinde yer alan Ziyaretü’ş Şüheda rivayetinde ise ismi “el-Âizî” şeklinde geçmektedir.[14].

Muhammed Semavi, İbsarü’l Ayn adlı eserinde, siyer yazarlarından naklen, Mücemmi’nin oğlu Aiz’in de Kerbela Vakıasında babasıyla birlikte[15] şehit olduğunu belirtmiştir.[16] Dört kişilik bu grubun isimleri Amr bin Halid, Cünade, Mücemmi' ve oğlu olarak zikredilmiştir. Hür bin Yezid onların İmam’a katılmasına engel olmuş ama daha sonra katılmışlardır. Ayrıca Haris’in mevlası Vazih ile Amr bin Halid’in mevlası Sa’d’ın da isimleri bazı kaynaklarda yer almaktadır.[17]

İlgili Konular

Kaynakça

  1. ↑ Semavî, İbsârü’l-ayn, 1384 h.ş, s. 129.
  2. ↑ İbn Zübeyr-i Kûfî, Tesmiyetü men katla me'a'l-Hüseyin (a.s), 1406 h.k, s. 154; Semavî, İbsârü’l-ayn, 1384 h.ş, s. 129.
  3. ↑ Semavî, İbsârü’l-ayn, 1384 h.ş, s. 129.
  4. ↑ Belâzurî, Ensâbü’l-eşrâf, 1417 h.k, c. 3, s. 172; Semavî, İbsârü’l-ayn, 1384 h.ş, s. 129.
  5. ↑ Semavî, İbsârü’l-ayn, 1384 h.ş, s. 129.
  6. ↑ Belâzurî, Ensâbü’l-eşrâf, 1417 h.k, Cild 3, s. 172; İbn Kesîr Dımışkî, El-Bidâye ve’n-Nihâye, 1398 h.k, Cild 8, s. 173.
  7. ↑ Bkz: Taberî, Târîhu’t-Taberî, Dârü’t-türâs, c. 5, s. 404-405; Ebû Mihnef, Vâkıatü’t-Taff, 1417 h.k, s. 173-174.
  8. ↑ İbnü’l-Esîr, el-Kâmil, 1385 h.k, c. 4, s. 49; İbn Kesîr ed-Dımeşkî, el-Bidâye ve’n-nihâye, 1398 h.k, c. 8, s. 173.
  9. ↑ Ebû Mihnef, Vâkıatü’t-Taff, 1417 h.k, s. 238-239; Taberî, Târîhu’t-Taberî, Dârü’t-türâs, c. 5, s. 446.
  10. ↑ Sengerî, Âyine-dârân-ı Âftâb, 1390 h.ş, c. 2, s. 769.
  11. ↑ Sengerî, Âyine-dârân-ı Âftâb, 1390 h.ş, c. 2, s. 769.
  12. ↑ Seyyid bin Tâvûs, el-İkbâl, 1376 h.ş, c. 3, s. 79.
  13. ↑ Seyyid bin Tâvûs, el-İkbâl, 1376 h.ş, c. 3, s. 345.
  14. ↑ İbn Meşhedî, el-Mezârü’l-Kebîr, 1419 h.k, s. 494.
  15. ↑ Sengerî, Âyine-dârân-ı Âftâb, 1390 h.ş, c. 2, s. 769
  16. ↑ Semavî, İbsârü’l-ayn, 1384 h.ş, s. 130.
  17. ↑ Semavî, İbsârü’l-ayn, 1419 h.k, s. 146.
  1. ↑ Belazuri'nin Ensâbü'l-Eşrâf adlı eserine göre dört kişi vardı: Mücemmi' bin Abdullah, Nafi' bin Hilal, Amr bin Halid es-Seydavi ve kölesi Sa'd; (Belazuri, Ensâbü'l-Eşrâf, 1417 h.k, c.3, s.172) ancak Ebsârü'l-Eyn adlı eserde bu dört kişinin isimleri şöyle bildirilmiştir: Amr bin Halid es-Seydavi, Mücemmi' bin Abdullah ve oğlu ile Cenâde bin Haris es-Selmani, Tirmmah bin Adiy rehberliğinde. (Semavi, Ebsârü'l-Eyn, 1384 h.ş, s.106 ve 130)
  2. ↑ "İnsanların kalpleri seninle, kılıçları ise Beni Ümeyye'nin yanında", bu söz Ferezdek'e de nispet edilir; Kerbela yolunda Mekke'den giderken İmam Hüseyin (a.s) ile Ferezedek arasında Zat-ı Ark'ta gerçekleşen görüşmede söylenmiştir. (Atârudi, Müsnedü'l-İmâm eş-Şehid Ebi Abdullah el-Hüseyin bin Ali (a.s), c.1, s.432)

Bibliyografi

  • İbnü’l-Esîr, ʿAlî bin Muḥammed, el-Kâmil fî’t-târîḫ, Dârü Iḥyâʾi’t-Türâsi’l-ʿArabî, Beyrût, 1385 h.k.
  • İbn Zübeyr-i Kûfî, Fuzeyil, Tesmiyetü men ḳutile meʿa’l-Ḥüseyn (a.s), taḥḳīḳ: Muḥammed Rıza Hüseyini Celâli, Ḳum, Âl el-Beyt Kurumu, 1406 h.k.
  • İbn Kesîr ed-Dımeşkî, İsmâʿîl bin ʿÖmer, el-Bidâye ve’n-nihâye, Dârü’l-Fikr, Beyrût, 1398 h.k/1978.
  • İbn Meşhedî, Muḥammed bin Caʿfer, el-Mezârü’l-Kebîr, İnceleme: Cevad Kiyûmî Esfahânî, Kum, İslâmî Neşriyat Dairesi, Birinci Baskı, 1419 h.k.
  • Ebû Miḥnef, Lûṭ bin Yaḥyâ, Vâḳıʿatü’ṭ-Ṭaff, taḥḳīḳ: Muhammed Hâdî Yûsefî Garavî, Kum, Câmiatü’l-Muderrisîn, Üçüncü Baskı, 1417 h.k.
  • Belâzurî, Aḥmed bin Yaḥyâ, Ensâbü’l-eşrâf, taḥḳīḳ: Suhayl Zekâr ve Riyâz Zerkelî, Beyrut, Dârü’l-Fikr, Birinci Baskı, 1417 h.k / 1996 m.
  • Seyyid bin Ṭâvûs, ʿAlî bin Mûsâ, el-İḳbâl bi’l-aʿmâli’l-ḥasenât fî mâ yu‘malu marra fî’s-sene, tahkik: Cevad Kiyûmî Esfahânî, Kum, Dâfter-i Tablîgât-ı İslâmî, Birinci Baskı, 1376 h.ş.
  • Semavî, Muḥammed bin Ṭâhir, İbṣârü’l-ʿayn fî enṣâri’l-Ḥüseyn (a.s), taḥḳīḳ: Muhammed Ca‘fer Tebsî, Kum, Zemzemi Hidâyet, 1384 h.ş.
  • Sengerî, Muḥammed Rıza, Âyine-dârân-ı Âftâb: Hayât ve Şehâdet-i Enesâri Eba Abdullah El-Hüseyn (a.s) üzerine yeni araştırma ve yazım, Tahran, Sâzemân-ı Tablîgât-ı İslâmî, Şirket-i Çap ve Neşr-i Beynel-Melal, Dördüncü Baskı, 1390 h.ş.
  • Ṭaberî, Muḥammed bin Cerîr, Târîḫu’l-ümem ve’l-mülûk, Dârü’t-türâs, Beyrût, t.y.
  • ʿAṭârudî, ʿAzîzullâh, Müsnedü’l-imâm eş-Şehîd Ebî ʿAbdillâh el-Ḥüseyn bin ʿAlî (a.s), Dârü’l-Ḥadîs, Ḳum.
"https://tr.wikishia.net/w/index.php?title=Mücemmi%27_bin_Abdullah_el-Aizi&oldid=98419" sayfasından alınmıştır