Abdülala bin Yezid Kelbi
| İsmi | Abdü’l-A’lâ bin Yezid Kelbi |
|---|---|
| Nesebi ve kabilesi | Beni Kelb kabilesi |
| Yaşadığı yer | Kufe |
| Şehid olduğu tarih | 60 h.k veya 61 h.k (680 veya 681) |
| Kimin Sehabesi | İmam Hüseyin (a.s) |
| Faaliyetleri | Kufe'de Müslim bin Akil'e destek. |
| Ehlibeyt Ashabı | |
| Habib bin Muzahir • Meysem-i Tammar • Müslim bin Avsece • Müslim bin Akil • Hâni bin Urve • Kumeyl b. Ziyad Nahai • vb. | |
Abdü’l-A’lâ bin Yezid el-Kelbî (Arapça: عبد الأعلى بن يزيد الكلبي), Kufeli genç bir Şii ve Kur’an karisiydi. Müslim bin Akil’le birlikte kıyam etti, hapsedildi ve Müslim ile Hani bin Urve’nin şehadetinden sonra İbn Ziyad’ın emriyle öldürüldü. Bazı kaynaklarda Kerbela’da Aşura günü şehit olanlar arasında sayılmıştır.
Nesebi ve Hayatı
Müslim bin Akil’in Kufe’ye gelişinden önce Abdü’l-A’lâ bin Yezid’in hayatına dair fazla bilgi yoktur. Sadece onun Kufeli genç bir Şii,[1] iyi bir atlı, savaşçı ve cesur biri,[2] ayrıca Kur’an okuyucusu[3] olduğu ve Habib bin Muzahir Esedi ile birlikte Kufe’de halktan İmam Hüseyin’e (a.s) biat aldığı belirtilmiştir.[4]
Müslim’e Destek
Kufeliler Müslim bin Akil’i yalnız bıraktıktan sonra Kesir bin Şihab, Abdü’l-A’lâ bin Yezid’i yakalayarak Ubeydullah bin Ziyad’a gönderdi.[5] Taberi’nin nakline göre Kesir, onu Kufe’de Benî Fityân denilen bir yerde silahlı hâlde Müslim’e katılmak üzereyken yakalayıp Ubeydullah bin Ziyad’a teslim etti. Bunun üzerine Ubeydullah onu hapsettirdi.[6]
Şehadeti
Müslim bin Akil’in öldürülmesinden sonra İbn Ziyad, Abdü’l-A’lâ’yı çağırttı ve ona neden Müslim’le birlikte olduğunu sordu. Abdü’l-A’lâ “Seyretmek için gelmiştim” dedi. İbn Ziyad, ondan yemin etmesini istedi; fakat o yemin etmedi. Bunun üzerine İbn Ziyad, Abdü’l-A’lâ bin Yezid’in Sebi’ (veya Cebbânetü’s-Sebî’) adında bir yere götürülmesini ve orada öldürülmesini emretti.[7][8] Bazı kaynaklara göre, Müslim’in etrafındaki askerler dağıldıktan sonra İbn Ziyad’ın emriyle bazı devrimciler yakalandı; bu isimler arasında Abdü’l-A’lâ bin Yezid’in ismi, Umare bin Salhab Ezdi, Muhtar bin Ebu Ubeyd Sekafi, Asbag bin Nubate ve Haris bin A’var Hemdani gibi şahsiyetlerle birlikte geçmektedir.[9] Bazı tarihi rivayetlerde onun şehadet anında 25 yaşında ve bekar olduğu da belirtilmiştir.[10]
Kerbela’da
Bazı kaynaklarda Abdü’l-A’lâ, Aşura günü Kerbela’da şehit düşen Haşimi olmayan İmam Hüseyin (a.s) ashabı arasında sayılmıştır.[11]
İlgili Konular
Kaynakça
- ↑ Muhaddisî, Mevsû'at-u Âşûrâ', s. 302.
- ↑ Semâvî, İbsârü’l-Ayn, 1419 h.k, s. 182.
- ↑ Mecmû'atun minel-müellifîn, Mevsû'atü’l-İmâm el-Hüseyn (a), c. 16, s. 223.
- ↑ Hâ’irî, Zehîretü’d-Dâreyn, s. 497-498.
- ↑ Semâvî, İbsârü’l-Ayn, 1419 h.k, s. 182.
- ↑ Taberî, Târîh, 1967 m, c. 5, s. 370.
- ↑ Taberî, Târîh-i Taberî, Beyrut, Müesseseü’l-A‘lemî, c. 4, s. 276.
- ↑ Semâvî, İbsârü’l-Ayn, 1419 h.k, s. 182.
- ↑ Kureşî, Hayâtü’l-İmâm el-Hüseyn (a), 1413 h.k, c. 2, s. 389.
- ↑ ʿÂmilî, Aʿyânü’ş-Şîʿa, 1403 h.k, c. 1, s. 611.
- ↑ ʿÂmilî, Aʿyânü’ş-Şîʿa, 1403 h.k, c. 1, s. 611.
Bibliyografi
- Semâvî, Muhammed bin Tâhir, İbsârü’l-Ayn fî Ensâri’l-Hüseyn (a), Kum, Şehid Mahallâtî Üniversitesi, 1. baskı, 1419 h.k.
- Taberî, Ebû Caʿfer Muhammed bin Cerîr, tahkik: Muhammed Ebü’l-Fazl İbrâhîm, Beyrut, Dârü’t-Türâs, 2. baskı, 1387 h.k / 1967.
- ʿÂmilî, Seyyid Muhsin Emîn, Aʿyânü’ş-Şîʿa, Beyrut, Dârü’t-Taʿâruf, 1403 h.k.
- Mecmûʿatün mine’l-müellifîn, Mevsûʿatü’l-İmâm el-Hüseyn (a), Tahran, Eğitim ve Öğretim Araştırma Kurumu, Yardımcı Yayınlar Dairesi, 1378 h.ş.
- Muhaddisî, Cevâd, Mevsûʿat-u Âşûrâ', Beyrut, Dârü’r-Resûl el-Ekrem (s.a.a), 1418 h.k.