Yevmu'l-Hedm
Yevmu’l-Hedm (Tahrip Günü) (Arapça:یَومُ الهَدم); Baki kabristanının tahribinin yıl dönümüdür. Hicri kameri 1344 yılı, Şevval ayının sekizinci günü Vahhabiler tarafından gerçekleşen bu elem hadise sonucunda, Baki imamlarının (a.s) kabri ve Baki kabristanlığındaki diğer mezarlar tahrip edilmiştir.
Tarihçe
- Ana Madde: Baki’nin Tahribi
İlk Tahrip: Vahhabiler hicri kameri 1220 yılında Medine’yi kuşatma altına aldılar. Şehir halkının teslim olmasının ardından Suud b. Abdulaziz’in emriyle Cennetü’l-Baki’deki dört imamın (a.s) kabri ve Beytu’l-Ahzan (Hüzünler evi) olarak bilinen Hz. Fatıma (s.a.a) kubbesi yıkıldı veya ağır hasarlar verildi. [1] Abdurrahman b. Ceberti’nin naklettiğine göre, Vahhabiler bir buçuk yıl süren kuşatmadan ve Medine’de kıtlık yaratmadan sonra şehre girdiler ve Hz. Resulü Ekrem’in (s.a.a) mübarek kabri dışında diğer bütün kabirleri yerle bir ettiler.[2]
Restorasyon: Osmanlı Devleti, zamanın padişahının oğlu İbrahim Paşa komutasında bir orduyu Vahhabilerle savaşmak üzere Medine’ye gönderdi.[3] Onlar Medine’yi muhasara altına aldıktan sonra Vahhabilerden birçoğunu öldürdüler ve Babu’ş-Şami yakınlarındaki bir kaleye sığınan çok sayıda Vahhabiyi de tutukladılar.[4] Baki’deki bazı türbe ve kubbeler hicri kameri 1234 yılında İkinci Sultan Mahmut’un (Hükumet dönemi: 1223 - 1255) emriyle restore edildi.[5] Yenilgiye uğrayan Suud b. Abdulaziz’in kendisi ve yârenlerini Osmanlı padişahının yanına göndermemesi için Muhammed Ali Paşa’yı ikna girişimleri ise sonuçsuz kaldı.[6]
İkinci Tahrip: Vahhabilerin hicri kameri 1344 yılında Medine’ye yaptıkları diğer saldırıda, bu kabristanlığın bütün tarihi eserleri, Suudi baş kadısı Şeyh Abdullah b. Belihed’in, kabir ziyaretinde bulunmanın şirk ve bidat olduğu bahanesiyle verdiği fetvayla, bu yılın şevval ayının sekizinde viran edildi.[7] Bu nedenle Şevval ayının sekizinci günü Yevmu’l-Hedm (tahrip günü) olarak meşhur oldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Bibliyografi
- Emini, Muhammed Emin, Bakiu’l-Garkad fi Dirasetin Şamile, Tahran, Meş’ar, 1428.
- Ceberti, Abdurrahman, Acaibu’l-Asar, Beyrut, Daru’l-Ceyl.
- Caferiyan, Resul, Pencah Sefernameyi Haccı Kacari, Tahran, Neşri İlm, 1389.
- Hamid el-Casir, Resail fi Tarihi’l-Medine, Riyad, Daru’l-Yemame.
- Es-Sebai, Ahmed, Nadi Mekketu’s-Sakafi, 1404.
- Abdullah b. Abdurrahman b. Salih, Hazanetu’t-Tevarihu’n-Necdiyye, A’li Sebam, 1419.
- Necefi, Seyyid Muhammed Bakır, Medine Şinasi, Tahran, Şirketi Kalem, 1364.