Hac Suresi

wikishia sitesinden
(Hac Suresinin Arapçası sayfasından yönlendirildi)
Hac Suresi
Sure Numarası22
Cüz17
Nüzul
Nüzul Sırası104
Mekki/MedeniMedeni
İstatistiksel Bilgiler
Ayet Sayısı78
Kelime Sayısı1282
Harf Sayısı5315


Hac Suresi (Arapça:سورة الحج), Hac Suresi , Kur'an-ı Kerim'in 17-ci bölümünde yer alan yirmi ikinci sure ve Medeni surelerden biridir. Bu sure, 25 ila 37-ci ayetlerde Hac ile ilgili hüküm ve hususlara değinilmesinin yanı sıra Haccın genel duyurusu vesilesiyle bu isimle seçilmiştir.

Bu sure, Hac ferizesi, kurban kuralları, hayvan etinin helalliği, Hac sırasında Allah'ın evini tavaf etme zorunluluğu vb. gibi Hac'ın çeşitli fıkhî kurallarını içerir.

Hacın genel duyurusunu anlatan 27-ci ayet, ibadetlere boyun eğmeyi anlatan 32-ci ayet ve Allah'ın müminleri savunmasını anlatan 38-ci ayet Hac Suresi'nin meşhur ayetleri arasındadır. Bu sureyi okuyana, hac ve umre sevabına benzer bir sevap rivayet edilmiştir.

Cihad izni ayeti olarak bilinen 39-cu ayet bu surenin en önemli ayetlerinden biridir ve müşriklere karşı cihad iznine ilişkin ilk ayettir.

Surenin Tanıtımı

  • İsimlendirilmesi

Hac konusunun önemi, 25. ayetten 37. ayete kadar haccın hüküm ve meselelerine değinilmesi ve ayrıca haccın herkese farz oluşunun ilanı (27. ayette) gibi nedenlerden dolayı sureye bu adı vermişlerdir.

  • Nüzul Sırası ve Yeri

Sure, Medeni suredir. Hac Suresi, Peygamber Efendimizin (s.a.a) Mekke’den Medine’ye hicretinin ilk yıllarında, yani Bedir savaşı öncesinde nazil olmuştur. [1] Mushaf’taki sıralamasına göre yirmi ikinci ve nüzul sırasına göre ise, yüz dördüncü suredir.[2]

  • Ayet Sayısı ve Diğer Özellikleri

Kufe karilerine göre ayet sayısı 78, Mekke karilerine göre 86, Basra karilerine göre 75 ve Şam karilerine göre ise, 74’tür. Lakin birinci görüş daha meşhur ve yaygındır. Kelime sayısı 1282 ve harf sayısı ise, 5315’dir. Secde tilavetinin olduğu on dört surenin altıncısıdır. 18 ve 77. ayetlerinde müstahap secdesi vardır. Hacim açısından mesani surelerden olup, nispeten orta büyüklüktedir. Kur’an’ın yaklaşık olarak yarım cüzüne sahiptir.

  • Müstehap Secdeye Sahiptir

Hac Suresi'nin 18 ve 77. ayet-i kerimeleri müstehap secdelere sahiptir. Kur’an-ı Kerim'de müstehap secdeye sahip olan 14 sureden altıncısıdır.

Kavramlar

Bu surenin birkaç fıkhi hükmü bulunmaktadır: haccın farz oluşu, hacda kurban kesme hükümleri, açıklanan istisnalar ve haramlar dışında hayvan etlerinin helal oluşu ve hacda Allah’ın evinin (Kâbe'nin) tavaf edilmesi. Fıkıhta müçtehitler tarafından kullanılan “La Herec” kuralı, bu surenin son ayetinden istihraç edilmiştir. Surenin başında herkes Allah’ın emirlerine uymaya çağırılmakta ve insanlar kıyamet sarsıntılarından korkutulmaktadır. Habersiz ve bilgisiz bir grubun Allah ile mücadeleye kalkışmalarından ve önlerine gelen her şeytana tabi olmalarından bahsedilmektedir. Allah yolundakiler ile tağut yolunda olanların her daim mücadele halinde oldukları; zorba kâfirlerin acizlik ve yetersizlikleri bir deyimle örneklendirilmektedir.[3]

Bu sure birkaç fıkhi hükme sahiptir: Haccın farz oluşu, Hacda kurbanlığın hükümleri, eti helal olan hayvanlar, haram olanlar ve istisna olanlar hariç, Hac’da Allah’ın evini tavaf etmenin farz oluşu. Aynı zamanda bir fıkıh kuralı olan ‘‘La Herec’’ kaidesi bu surenin son ayet-i kerimesinden istihraç edilmiştir. Surenin başlangıcında tüm insanlar Allah’a karşı itaatsizlikten kaçınmaya davet ediliyor. İnsanları kıyametin korkunç zelzele ve depreminden korkutuyor. Her serkeş şeytanı takip eden, bilinçsiz ve bilgisizce Allah hakkında mücadele eden bir gruba işaret ediyor. Biri Allah yolunda ve diğeri ise, tağut yolunda bir diğeriyle çatışma halinde olan iki grubun gerçek yüzünü resmederek, zorba kâfirlerin acizliği ve güçsüzlüğünü bir atasözü kalıbında beyan ediyor.


Tarihi Rivayetler ve Öyküler

Hz. İbrahim (a.s) ve Kâbe’nin perdedarlığı: ayet 26. Önceki peygamberlerin tekzip edilmesi ve kavimlerin azap edilmesi 42-45. ayet-i kerimeler.

Fazilet ve Özellikleri

Bu sure hakkında birçok fazilet nakledilmiştir. Onlardan birisi de Allah Resulü’nden (s.a.a) nakledilen şu hadis-i şeriftir: "Hac Suresi'ni okuyan herkes, aynı Hac ve umre yapmış kimse gibidir. Geçmişte ve gelecekte, hac ve umre yapmış ve yapacak olan kimselerin sevabı ona verilecektir." [5] Yine aynı şekilde İmam Sadık (a.s) şöyle buyurmuştur: "Her kim, her üç günde bir Hac Suresi'ni okursa, o yıl içinde Allah’ın evini ziyaret etmeye nail olur; eğer Hac seferi sırasında dünyadan göçerse, cennete gider. [6]

Ayatü'l Ahkâm

Ayet Sayısı Ayet Bab Konu
5 واحلت لکم الانعام الا ما یتلی علیکم
26 والبدن جعلناها لکم من شعائرالله
28 علی ما رزقهم من بهیمة الانعام فکلوا منها و..
27-29 واذن فی الناس بالحج یاتوک رجالا
36 والبدن..من شعائر الله... فکلوا منها واطعموا القانع و المعتر
60 ومن عاقب بمثل ما عوقب به ثم بغی علیه لینصرنه الله
60-61 واعدوا لهم ما استطعتم من قوة و من رباط الخیل
77 یا ایها الذین آمنو ارکعوا و اسجدوا واعبدوا ربکم

Surenin Arapça ve Türkçe Meali


Önceki Sure
Enbiya Suresi
Hac Suresi Sonraki Sure
Mü'minun Suresi

Dış Bağlantılar

Kaynakça

  1. Tabatabai, el-Mizan, 1417 h.k. c 14, s 338.
  2. Marifet, Amuzeş-i Ulum-u Kur’an, 1371 h.ş, c 2, s 168.
  3. Danışname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1243.
  4. Hameger, Muhammed, Kur’an sureleri, Nuru’s-Sakaleyn Kur’an ve İtret Kültür merkezi, birinci baskı, Kum, Neşri Nuşera, ş. 1392.
  5. Tabersi, Mecmau’l Beyan, 1382 h.ş, c 7, s 109.
  6. Tabersi, Mecmau’l Beyan, 1382 h.ş, c 7, s 109.


Bibliyografi

  • Kur’an-ı Kerim, tercüme: Muhammed Mehdi Fuladvend, Tahran, Daru’l Kur’ani’l Kerim, 1418h.k. / m. 1376.
  • Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, Bahaddin Hürremşahi’nin katkılarıyla, Tahran, Dustan, Nahid, 1377 h.ş.
  • Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizan fi Tefsiri’l Kur’an, Kum, Defter-i İntişarat-ı İslami Camia Müderrisin-i Havza-i İlmiye Kum, beşinci baskı, 1417 h.k.
  • Tabersi, Fadıl b. Hasan, Mecmau’l Beyan fi Tefsiri’l Kur’an, Tahran, İntişarat-ı Nasır Hosro, üçüncü baskı, 1372 h.ş.