İmam Ali'nin Faziletleri

wikishia sitesinden

Hz. Ali (a.s)

Hayatı
Şecerename, Gadir Vakıası, Leyletü'l Mebit, Yevmu'd Dar Hadisi, Peygamber'in halefi, Hayat Çizelgesi, Torunları

Miras
Nehcü'l Belaga, Gureru'l Hikem ve Dureru'l Kelim (kitap), Şıkşıkiyye Hutbesi, İmam Ali'nin (a.s) Elifsiz Hutbesi, İmam Ali'nin (a.s) Noktasız Hutbesi, İmam Ali’nin (a.s) Türbesi

Faziletler
Ehlibeytin Faziletleri, Velayet Ayeti • Ehle’z-Zikr Ayeti • Şira Ayeti • Ulu'l-Emr Ayeti • Tathir Ayeti • Mubahele Ayeti • Meveddet Ayeti • Sadıkin Ayeti-Medinetu’l-İlm (İlmin Şehri) Hadisi • Sekaleyn Hadisi • Kırtas Hadisesi • Bayrak Hadisi • Sefine Hadisi • Kisa (Aba) Hadisi • Gadir Hutbesi • Menzilet Hadisi • Yevmu'd Dar Hadisi • Seddu'l-Ebvab

Ashab
Ammar bin Yasir, Malik Eşter, Ebu Zer Gifari, Abdullah b. Ebi Rafi, Hucr b. Adiy, Diğerleri


İmam Ali'nin faziletleri, Şia İmamlarının ilki olan İmam Ali'nin (a.s) sıfatları ve özellikleridir. Bu faziletler tarihi olayların yanı sıra Kur'an ve hadislerde de işaret edilmiş üstün özelliklerdir. Peygamber Efendimiz'den (s.a.a) nakledildiğine göre İmam Ali'nin faziletleri saymakla bitmeyecek kadar çoktur. Yine Peygamber Efendimiz'den edinilen bir diğer rivayette de imam Ali'nin faziletlerini görüp dinlemek günahların bağışlanması için bir vesile olur.

İmam Ali'nin (a.s.) faziletleri kendine mahsus faziletler ve Ehlibeyt ile ortak olan diğer faziletleri olarak iki kola ayrılır; Vilayet Ayeti, Şira Ayeti, İnfak Ayeti, Gadir Hum Hadisi, Tayr Hadisi, Menzilet Hadisi, Kabe'de dünyaya gelişi ve Yüzük İnfağı İmam Ali'nin (a.s) kendine mahsus faziletlerinden bazılarıdır. Tathir Ayeti, Zikir Ehli Ayeti, Meveddet Ayeti ve Sakaleyn Hadisi ise yine İmam Ali'nin Ehlibeyt ile ortak faziletlerinden bazıları olarak sıralanır.

Ben-i Ümeyye döneminde imam Ali'nin faziletlerinden bahseden yazılı eserlerin önü kesilmişti. Bu dönemde bu faziletleri nakletmenin cezası ölüm veya zindana atılmaktı. Aynı şekilde Muaviye de imam Ali'nin şanını gölgede bırakmak amacıyla ilk üç halifeyi ön plana çıkaran faziletler uyduran nakilcilere tam destek veriyordu. Bazı alimler Ehli Sünnete bu durum yüzden İmam Ali hakkında çok daha az hadis nakledildiği inancındadır.

Bununla beraber Şia ve Sünni kaynaklarında Ali bin Ebu Talib hakkında çok fazlaca faziletler nakledilmiştir. Her iki mezhepten alimler de münferid (tek başına) olarak imam Ali’nin faziletleri hakkında kitaplar yazmışlardır. Emirel Müminin faziletleri hakkında yazılan İbn-i Cenbel, Hesaes Emirel Müminin Nisai ve Umdetü Uyuni Sihahi-l Ehbar fi Menakıbi İmam el-Ebrar ibn-i Batrik [Not 1] gibi kitaplar bunlardan bazılarıdır.

Tanımı, Önemi ve Konumu

Fazilet, bir bireyin ya da bir grup insanın diğer insanlardan üstün kılan sıfat ve özelliklerin bütünüdür.[1] Dolayısıyla "İmam Ali'nin Faziletleri"ni gerek tarihi kaynaklarda gerekse ayet ve hadislerde ilk Şii İmam olan İmam Ali'yi (a.s) atıfta bulunarak onun diğerlerinden üstün kılan sıfatlarının ve özellikleri olarak da tanımlanır. İmam Ali'nin (a.s) faziletleri, imamlığının ispatı, halifelik makamını hak ettiği ve üstünlüğünü kanıtlamak için Şia’nın teoloji kitaplarında da sıkça belirtilmiştir. [2] İmam Ali'nin (a.s) faziletlerinin sayılamayacak kadar fazla olduğunu Peygamberimiz (s.a.a) tarafından birçok hadislerinde rivayet edilmiştir. [3] Ehli Sünnetin de bunu kabul ettiğini şuradan anlayabiliriz; Hanbeli mezhebinin lideri Ahmed bin Hanbel Ali bin Ebu Talib’in faziletleri için rivayet edilen hadislere nispeten hiçbir sahabe hakkında bu kadar hadis rivayet edilmediği teyit belirtmiştir. [4]

İmam Ali’nin (a.s) faziletleri iki kola ayrılır:

  1. İmam Ali’nin (a.s) ayrıcalıklı kişisel faziletleri veya hususi özellikleri: örneğin Leyletü’l Mebit gecesi Hz. Peygamber'in (s.a.a) yatağında yatması ve bununla ilgili Şıra Ayeti’nin nüzulü gibi kendisine özgü faziletlerdir.
  2. Ortak faziletleri: Ehlibeyt'in diğer mensuplarının da bulunduğu beş masuma ithaf edilmiş olan Sakaleyn Hadisi ve Kisa Hadisi gibi ehlibeytin faziletlerini anlatan rivayetlerdir.

İbn-i Şazan Kumi'nin Peygamber Efendimiz'den (s.a.a) rivayet ettiğine göre, kim İmam Ali'den bir fazilet yazarsa, ondan bir eser olduğu müddetçe melekler onun için bağışlanma dileyeceklerdir. Aynı zamanda İmam Ali’nin faziletini dinleyen kişi kulağıyla işlediği günahları, onun faziletlerine bakan kişinin ise gözleriyle işlediği günahları bağışlanır. [5]

Kur’an’da Belirtilen Faziletleri

Kur’an’da belirtilen faziletler, İmam Ali (a.s) hakkında nüzul olan veya İmam Ali’yi işaret eden Kur’an ayetlerdir. İbn-i Abbas'sın naklettiğine göre Hz. Ali (a.s) hakkında inen ayetleri göz önünde bulundurduğunda başka hiç kimse hakkında bu kadar ayet nüzul olmadığını söylemiştir. [6] Yine İbn-i Abbas’ın Allah Resulünden (s.a.a) rivayet ettiğine göre, Peygamberimiz, Allah’ın hiçbir ayeti yoktur ki “یا أیها الذین آمنوا” (Ey iman edenler!) diye hitap ettiği kimselerin başında Ali olmasın diye buyurmuşlardır.[7] Aynı şekilde bu zat 300'den fazla ayetin Hz. Ali'nin (a.s) övmek için indiğini belirtmiştir. [8] İmam Ali'nin Kur’an’da belirtilen faziletlerinden bazıları şunlardır:

  1. Vilayet Ayeti: Maide Suresi'nin 55. Ayetinde Allah'a, Peygamber'e (s.a.a) ve namaz esnasında rükuda eğilirken zekat verenlere itaat edilmesi gerektiğinde böylece halk üzerinde velayet sahibi olduğunu açıkça ifade edilmiştir. [9] Hem Sünni hem de Şii müfessirlerden edinilen kaynaklarda Yüzük İnfağı vakasında İmam Ali'nin rükuda yüzüğünü bir fakire uzattığı (zekat verdiği) bilinmektedir.[10]
  2. Şira Ayeti: Bakara Suresi'nin 207. ayetinde sırf Allah'ın rızasını kazanmak için karşılığında canlarını feda etmeye razı olanlardan övgüyle bahseder. [11] Mutezile alimi İbn-i Ebi-l Hadid'e göre tüm müfessirler, bu ayetin İmam Ali’in (a.s.) faziletinden bahsettiği inancındadırlar.[12] Allame Tebatebayi tefsirinde şöyle yazmıştır: Bu ayet tıpkı rivayetlerde de teyit edildiği gibi Leyletü’l Mebit hadisesi hakkında nüzul olmuştur.[13] Müşrikler, Peygamber Efendimizin (s.a.a) Mekke'deki evine saldırarak onu öldürmek istediler. O gece İmam Ali (a.s.) Peygamberimizin hayatını kurtarmak için onun yatağına yattı. [14]
  3. Tebliğ Ayeti: Maide Suresi 67. Ayetinde Allah Peygamber Efendimiz'in (s.a.a) insanlara kendisinden istenen mesajı tebliğ etmezse peygamberlik görevini yerine getirememiş sayılacağını ve bu önemli mesajı mutlaka iletmek zorunda olduğunu buyurmuştur. [15] Şii ve Sünni müfessirlere göre Tebliğ ayeti Gadir-i Hum’da nazil olmuştur. [16] Rivayetler göre Gadir-i Hum vakasında ayetin asıl vahiy sebebi İmam Ali'nin peygamberden sonra halef olarak ilan edilmesi şeklinde aktarılmıştır. [17]
  4. İkmal Ayeti: Maide Suresi 3. Ayetinde, İslam dininin tamamlanmasından (kemale ermesinden) bahseder. [18] Şii müfessir Ayetullah Mekarim ve Şii alimlerin çoğunluğuna göre dinin kemale ermesinden kast edilenin İmam Ali'nin (a.s.) vilayeti ve halifeliğinin ilan etmek olduğunu belirtmekte ve bunu rivayetlerle de doğrulamaktadır. [19] Şii alimleri İkmal Ayetinin Gadir-i Hum vakası hakkında nazil olduğuna inanırlar. [20]
  5. Sadıkeyn Ayeti: Tevbe Suresi'nin 119. Ayetinde Allahu Teala müminlere sadıklarla birlikte olmalarını ve onların takipçisi olmalarını emrediyor.[21] Şii rivayetlerinde sadıklar Ehlibeyt (a.s) olarak tefsir edilmiştir. [22] Muhakkık Tusi, bu ayeti Hz. Ali’nin (a.s) İmamlığının kanıtlarından biri olarak değerlendirmiştir. [23]
  6. Hayrü-l Beriye: Beyyine Suresi'nin yedinci ayeti, iman edenler ve salih amel işleyenleri yaratılmış en yüce varlıklar olarak tanıtır.[24] Şii ve Sünni ravilere göre bu grup İmam Ali (a.s) ve takipçileridir (Şialarıdır). [25]
  7. Salihü-l Müminin: Tahrim Suresi'nin 4. Ayetinde Allah, Hz. Ali’yi (a.s), Cebrail’i ve diğer melekleri İslam Peygamber'inin (s.a.a) yardımcıları olarak tayin etmiştir. Her iki mezhep üzerinden rivayetlere yer veren tefsirlerde, [26] Salihü-l Müminin tek örneği İmam Ali'dir. [27]
  8. İnfak Ayeti: Bakara Suresi'nin 274. Ayetidir. Bu ayet, gece gündüz, gizlice ve açık bir şekilde infak edenlerin Rableri katındaki mükafatı hakkındadır.[28] Müfessirlere göre bu ayet İmam Ali (a.s) hakkında indirilmiştir. Dört dirhemi olan Ali (a.s) birini gece, birini gündüz, birini gizli, birini de açıkta infak etmiştir.[29]
  9. Necva Ayeti: Mücadele Suresi'nin 12. Ayetidir. Zengin Müslümanların İslam Peygamberi (s.a.a) ile Necvadan (başbaşa görüşme) önce sadaka vermelerini emrediyor. [30] Tabersi Şii ve Sünni müfessirlerin çoğunun görüş birliği içinde bu ayetteki kaideye göre hareket eden tek kişinin İmam Ali (a.s.) olduğunu aktarıyor. [31]
  10. Vûd Ayeti: Meryem Suresi 96. Ayetinde, Allah müminlerin sevgisini diğerlerinin kalplerinde karar kılar, şeklinde buyurulmuştur. [32] Bazı rivayetlere göre Peygamberimiz (s.a.a) Ali'den şöyle dua etmesini istedi: Ey Rabbim, inananların kalplerine benim sevgimi yerleştir. İmam Ali’nin duasından sonra bu ayet indirildi. [33]
  11. Mübahele Ayeti: Al-i İmran Suresi'nin 61. Ayeti Peygamberimiz'in (s.a.a) Necranlı Hristiyanlar ile karşılıklı lanetleşmesini anlatmaktadır. Tefsirlere göre bu ayette İmam Ali (a.s) Peygamber Efendimizin (s.a.a) kendi nefsinden şeklinde tanıtılmaktadır.[34]
  12. Tathir Ayeti: Ahzab Suresi’nin 33. Ayetidir. Ehlibeyt’in (a.s) Allah'ın iradesi ile kusur ve hatalardan arınmasından söz eder. Şii yorumcular, bu ayetin Ashabı Kisa (Al-i Âba) hakkında indirildiğine inanırlar. [35]
  13. Ulu’l Emr Ayeti: Nisa Suresi 59. Ayetidir. Müminlere Allah'a, Resülullah'a (s.a.a) ve Ulu’l Emr’e itaat etmelerini emreder. [36] Şii ve Sünni müfessirlere göre bu ayette Ulu’l Emr’in ismet (hatasız) sıfatına işaret etmektedir. [37] Rivayetlerde Ulu’l Emr’den kasıt Şii İmamları olarak tanımlanmaktadır. [38]
  14. Meveddet Ayeti: Şura Suresi 23. Ayetidir. Bu ayette Peygamberimizin görevinin mükafatı olan " اَلْقُرْبیٰ" (yakın akrabaya karşı) sevgi ve muhabbet beslemesi Müslümanlara farz kılınmıştır. [39] Yakın akrabadan kast edilenlerin Ali, Fatıma, Hassan ve Hüseyin olduğunu İbn-i Abbas Hz. Peygamber'den rivayet etmektedir. [40]
  15. İtam Ayeti: Nisa Suresi 8. Ayettir. Bu ayette iyilik yapanlardan bahsedilmektedir, bu insanları kendileri de yiyeceğe ihtiyaçları olmasına rağmen sırf Allah rızası için kendi yiyeceğini fakirlere, yetimlere ve esirlere veren kimseler olarak tanıtır. [41] Ravilerin rivayetine göre bu ayet İmam Ali (a.s) ve Hz. Zehra'nın (s.a) cömertliği hakkında inmiştir.[42] Günümüze ulaşan hadislere göre İmam Ali (a.s), Hz. Fatıma (s.a) ve Hasaneyn (a.s) hep birlikte üç gün boyunca oruç tutmuşlar ancak her seferinde iftarlıklarının bir kısmını fakir, yetim ve esirlerle paylaşmışlardır.[43]
  16. Ehle’z Zikr Ayeti: Nahl Suresi 43. Ayeti ve Enbiya Suresi 7. Ayetidir. Zikir ehline sorulması gerektiğini belirtmektedir. [44] Bazı rivayetlere göre zikir ehli, Peygamber’in (s.a.a) ailesiyle sınırlıdır. [45]

Hadislerdeki Faziletleri

Zikru Aliyyin ibadetun hadisi, Reza Bedrus-sema

Hz. Peygamber'in (s.a.a) İmam Ali (a.s) hakkında söylediği rivayet edilen övgü ve faziletini ifade eden hadisleridir. Bu hadislerden bazıları şunlardır:

  1. Gadir Hum Hadisi: Peygamber Efendimizin (s.a.a) Gadir Hum'da Hz. Ali'yi Müslümanların mevlası olarak ilan ettiği Veda hutbesindeki hadistir. Bu hadis Şii ve Sünni kaynaklarda rivayet edilmiştir [46] ve Şiilerin İmam Ali'nin imamlığını ve halifeliğini ispatı için öne çıkan meşhur bir hadistir.[47]
  2. Menzilet Hadisi: İmam Ali'nin (a.s) İslam Peygamber (s.a.a) ile ilişkisini Hz. Musa’nın Harun ile ilişkisine benzeten bir rivayettir. [48]
  3. Medinetu’l İlim Hadisi: Peygamber Efendimiz'in (s.a.a) kendisini ilmin şehri ve Hz. Ali'yi (a.s) de giriş kapısı olarak tanıttığı bir hadistir.[49] El-Kadir kitabında, bu hadisi doğru bulan ya da kabullenen 21 Sünni ravilerin isimlerini sıralanmıştır. [50]
  4. Yevmu’d Dar Hadisi: Hz. Peygamber'in (s.a.a) yakınlarından davetini kabul etmelerini ve aynı zamanda Ali bin Ebu Talib'in (a.s) iradesini ve halifeliğini kabul etmesini istediği bir rivayettir.[51] Şii ilahiyatçılar İmam Ali’in (a.s) İmamlığını ispatlamak için bu hadisi delil göstermişlerdir.[52]3
  5. Vasilik Hadisi: Peygamber Efendimizin (s.a.a) İmam Ali'nin (a.s) kendisinin vasisi ve kendisinden sonraki halefi olarak ilan ettiği bir hadisidir. [53] Şii alimler İmam Ali’nin (a.s) İmamlığına dayanak olarak bu hadisi göstermişlerdir. [54]
  6. Vilayet Hadisi: Peygamberimiz'in (s.a.a) kendisinden sonra yerine müminlerin velisi olarak İmam Ali'yi gösterdiği bir hadisidir. Bu hadis Şii ve Sünni kaynakları arasında farklı şekilde ifadelerle aktarılmıştır. [55] Şiiler, "عَلِیٌّ وَلِیُّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مِنْ بَعْدِی" [56] ayetinde kullanılan “ولیّ” kelimesini İmam ve veli anlamında kabul etmişlerdir ve böylece bunu İmam Ali'nin (a.s) imamlığını ve velayetini ispat niteliğinde kabul ederler. [57]
  7. Tayr Hadisi: Peygamberimiz'in (s.a.a) tavuk ızgara yemek üzereyken Allah'tan onun en iyi kuluyla yemek için dua etti. Bir süre sonra yanına İmam Ali (a.s) geldi ve böylece birlikte yemek yediler. [58] Bu rivayet hem Şii ve hem de Sünni kaynaklarında yer almaktadır. [59]
  8. Bayrak Hadisi: Hayber kuşatmasında Hz. Muhammed’in (s.a.a) İmam Ali (a.s) ile ilgili buyurduğu meşhur bir hadistir: "Yarın sancağı öyle birisinin vereceğim ki, Allah ve Resulü onu sever, o da Allah ve Resulünü sever. Allah onun eliyle Hayber'in kapısını açacak ve fetih gerçekleşecektir." [60]
  9. Sakaleyn Hadisi: Peygamberimizin (s.a.a) Kuran ve Ehlibeyt konumu hakkında çok meşhur bir hadistir. Bu hadis-i şerifte Peygamberimiz: "Ben size iki paha biçilmez ağır emanet bırakıyorum ki bunlara sıkı sıkıya sarıldığınız müddetçe asla doğru yoldan sapmazsınız. Bunlardan biri Kur’an, diğeri ise Ehlibeytimdir. [61] Bu hadis Şii ve Sünni kaynaklarca aktarılmıştır. [62]
  10. Kisa Hadisi: Âl-i Abâ’nın (beş masum) fazileti üzerine bir hadistir. Şii [63] ve Sünni[64] kaynaklarda geçen bu hadise göre, Peygamber Efendimiz (s.a.a) ailesini abâsıyla "کِساء:Kisa” örterek şöyle dua etti: “Ey Rabbim işte bunlar benim ehlibeytimdir. Bunların kusurlarını gider ve kendilerini arındırarak tertemiz yap!” [65]
  11. Sefine Hadisi: İslam Peygamberi'nin (s.a.a) Ehlibeytini Nuh'un gemisine benzettiği çok iyi bilinen bir hadisidir. Her kim ona binerse kurtulur ve her kim ondan geri kalırsa boğulur. [66] Bu hadis Şii ve Sünni kaynaklarında bulunmaktadır.[67]
  12. Şecere Hadisi: Peygamberimiz buyurmuşlar (s.a.a): “Ben ve Ali aynı ağaçtan yaratıldık ve diğer insanlar muhtelif ağaçlardan.” [68] Bazı müfessirler bu hadisten yola çıkarak Peygamber Efendimiz (s.a.a) ile İmam Ali'nin (a.s) aynı kaynaktan yaratılmasının kendilerine itaat ve vilayet konusunda da eşitliklerinin bir kanıtı olarak gördüler. [69]
  13. Levh Hadisi: Resul-i Ekrem'den (s.a.a) rivayet edilen ve kendisinden sonraki 12 imamın hilafetinin ispatı niteliğinde olan hadislerden biridir. İlk imam olan İmam Ali'den (a.s) on ikinci imam Hz. Mehdi’ye (a.s) kadar tüm imamların isimleri zikredilmiştir. [70]
  14. Hak Hadisi: Peygamberimizin (s.a.a) Hz. Ali'yi (a.s) hakikatin miyarı (tartısı) olarak tanıtan meşhur hadisleridir. Bu rivayetlerden birinde şöyle geçmektedir: "Ali hak ile beraberdir ve hak da Ali'yle beraberdir. Bu ikisi hiçbir zaman birbirinden ayrılmayacak ve Kevser havuzunun başında bana ulaşacaklardır." [71]
  15. Teşbiye Hadisi: Hz. Peygamber'in (s.a.a) Ali'yi (a.s) diğer peygamberlere benzettiği bir hadistir. Bu hadis Şii [72] ve Sünni [73] kaynaklarda rivayetleri bulunmaktadır.
  16. La Fetta İlla Ali Hadisi: Bu hadis, Ali gibi başka bir yiğit olmadığı anlamındadır. Rivayetler ve tarihi kaynaklara dayandırılarak bu hadisin İmam Ali'nin (a.s) Uhud savaşında gösterdiği fedakârlık ve cesaret nedeniyle Cebrail tarafından bu sözlerle övüldüğü rivayet edilmiştir. [74] Bu hadis Şii ve Sünni kaynaklarca doğrulanmıştır. [75]
  17. Kasimü-l Nar ve-l Cenneh Hadisi: İslam Peygamberi'nin (s.a.a) Ali'nin cennetle ve cehennemi ayıran kişi olarak tanıttığı bir rivayetidir. [76] Bu hadis Şii[77] ve Sünni[78] kaynaklarca teyit edilmektedir. Farklı raviler tarafından çeşitli şekillerde aktarılmıştır.

İmam Ali'nin faziletleri hakkında Peygamberimizden başka rivayetler de mevcuttur. Örnek olarak: "Ali'nin Hendek Savaşındaki darbesi cinlerin ve insanların ibadetlerinden daha hayırlıdır."; [79] "Ali'ye hakaret eden bana lanet etmiş gibidir."; [80] "Ali'yi kızdıran beni de kızdırmıştır."; [81] "Mümin ile münafığı ayıran Ali’nin dostluğudur.";[82] "Ali benden, ben de Ali'denim.";[83] "Ali'yi hatırlamak ibadettir."; [84] "Ali'ye bakmak ibadettir."; [85] Hasifü-l Nal Hadisi [86] hadisi ve Ma’hat Hadisi (sen benim kardeşimsin) hadisi. [87]

Sıddık-i Ekber lakabı [88] ve Fariku-l Azam[89] unvanları da rivayetlerde beyan edilen İmam Ali'nin faziletleri olarak kabul edilir.

İmam Ali ile İlgili Olaylar ve Ayrıcalıkları

İmam Ali’nin (a.s.) bazı olayları, özellikleri ve ayrıcalıkları şunlardır: Hz. Zehra (s.a) ile Evliliği: İmam Ali’nin (a.s.) önemli faziletlerinden biri de Allah'ın emriyle Peygamber Efendimizin kızıyla evlenmesi olarak bilinir. [90] Ali (a.s) olmasaydı Fatıma (s.a) için münasip bir eş adayı olmayacağı rivayet edilir. [91] Kabe'de dünyaya gelişi: Kabe'de doğan anlamına gelen bu nitelik, İmam Ali’nin (a.s.) yine özel faziletlerinden biri olarak ifade edilir.[92]

  1. Emirel Müminin lakabı: Müslümanların lideri, komutanı ve rehberi anlamına gelen bu lakap Şii itikadına göre İmam Ali'ye verilmiş bir unvandır. Yine Şii inancına göre bu unvan ilk olarak Hz. Peygamber (s.a.a) döneminde Ali bin Ebi Talip için kullanılmıştır. [93] Yedinci yüzyılda yaşamış Şii muhaddis Seyit bin Tavus Kitabü-l Yakin Bihtisasi Mevlana Ali bi Emriel Müminin adlı eserinde ehli Sünnet kaynaklarına dayandırılan 220 hadis ile Emirel Müminin lakabının İmam Ali'ye özgü olduğunu savunmuştur.[94]
  2. Seddu’l Ebvab: Kapıların kapatılması anlamına gelen bu hadis, Peygamber Efendimizin (s.a.a) Allah'ın buyruğu ile İmam Ali’nin (a.s.) evi hariç, kapısı Mescidi Nebevi’ye açılan tüm evlerin kapılarının kapatılmasını emrettiği olayı ifade etmektedir.[95]
  3. Peygamberin Kardeşliği: Peygamber Efendimiz (s.a.a), Medine'ye hicret etmeden önce Muhacirler arasında ikili kardeşlik bağı kurmalarını emretti. Medine'de de Muhacirlerle Ensar arasında benzer kardeşlik bağı kurmalarını emretti ve yine İmam Ali’yi (a.s) kendine kardeş seçti. Böylece her ikisinde de kendisini Ali'yle kardeş olarak göstermiş oldu.[96]
  4. İlk Müslüman: Şii kaynaklarca ve bazı Sünni âlimlere göre Hz. Peygamber'e ilk iman eden kişi İmam Ali'dir.[97]
  5. Masumiyet Ayetleri: Tefsir-i Numune’nin belirttiğine ve hemen hemen tüm yorumcularla tarihçilerin görüşüne göre Tevbe Suresi (veya ilk ayetleri) vahyedildiğinde müşrikler Müslümanlarla ile olan antlaşmayı bozmuştu. İslam Peygamber (s.a.a) bu ayetlerin hac esnasında Mekke’de halka ilan edilmesi için ilk olarak Ebu Bekir'i görevlendirmişti. Ancak daha sonra Allah’ın buyruğu bu görevi Ali'ye (a.s) verdi ve İmam Ali (a.s) ayetleri alıp Mekke’ye giderek hac sırasında halka ilan etti.[98] Bu olay Sünni kaynaklarda anlatılmıştır. [99]
  6. Yüzük İnfağı: Yüzük İnfağın’den kasıt, İmam Ali'nin (a.s.) eğilirken yüzüğünü bir fakire verdiği olaydır. Bu vaka Şii ve Sünni hadis kitaplarında anlatılmıştır. [100]
  7. Reddu’ş Şems Hadisesi: Bu olayda, batmak üzere olan güneş Hz. Peygamber'in (s.a.a) duası üzerine geriye dönmüş ve İmam Ali (a.s) ikindi namazını eda etmiştir. [101] Ayrıca Şeyh Müfid'e göre, İmam Ali (a.s) zamanında yapılan savaşlardan birinde bir kısım asker ikindi namazlarını kılamamıştı ve İmam Ali'nin (a.s) duasıyla güneş geri döndü. [102]

İmam Ali’nin Faziletlerinin Yazılmasının Önüne Geçilmesi

Tarihi kaynaklara göre Ben-i Ümeyye döneminde Muaviye’nin emri ile İmam Ali'nin (a.s.) faziletlerinin rivayet edilmesi engellenmiştir: Üçüncü yüzyıl tarihçisi Ali bin Muhammed Madaini'ye göre Muaviye adamlarına İmam Ali (a.s.) ve ailesinin faziletleri hakkında herhangi bir rivayet anlatan kişinin canı ve malı için herhangi bir hürmet olmadığını yazmıştır. [103] Yine aynı tarihçi İmam Ali’yi (a.s) iyilikle anmak, övmek ve çocuklarına onun ismini vermenin de yasak olduğunu belirtmektedir.[104] Muaviye, İmam Ali'ye birçok kez hakaret “سَبّ علی” etmiştir. Şöyle derdi: Onun faziletlerinden bahseden hiç kimse kalmayana kadar bunu yapmayı bırakmayacağım.[105] Muaviye’nin emri ile emriyle minberlerde Hz. Ali’ye lanet edildi [106] "سَبّ علی" ve bu Ömer bin Abdul Aziz dönemine kadar yaklaşık 60 yıl devam etti.[107]

Muhammed Cevad Muğniye'ye göre Emeviler, İmam Ali'nin bir faziletinden bahseden veya ondan hadis aktaranlara işkence yapmışlardır. İmam Ali'nin talebeleri olan Meysem-i Tamar, Amr bin Hamik Huzay'i, Rüşeyd Heceri, Hujr bin Adiy ve Kumeyl b. Ziyad Nahai gibi müritlerini sırf kimsenin onların vesilesiyle İmam Ali’nin (a.s.) faziletlerini ve yeni haberleri öğrenmemesi için öldürüldü. [108] Ayrıca Sünni âlimlerden Şeyh Muhammed Ebu Zuhre'ye göre Emevi hükümetinin Hz. Ali'nin (a.s) pek çok eserinin gizlenmesinde ciddi bir etkiye sahipti ve bu nedenle Sünni kaynaklarda ona isnat edilen çok az hadis aktarılmıştır. [109]

Seyit Ali Şehristani “تا كسى به‌وسيله آنها به اخبار و آثار حضرت على(ع) آگاه نشود” (Hadis Rivayeti Yasağı) adlı kitabında şöyle yazmıştır: Şii yazarların çoğu, hadis rivayetlerinin yasaklanmasının İmam Ali'nin (a.s) faziletlerinin yayılmasını engelleyen en önemli faktörlerden biri olduğuna inanmaktadır;[110] Çünkü Peygamber Efendimiz'in Ehlibeyt’i ile ilgili hadislerinde Ehlibeyt’in (a.s) üstünlüğüyle halifelik hakkı belirtilmiş ve bu Ben-i Ümeyye hükümetinin menfaatlerine aykırıydı.[111]

İmam Ali’nin (a.s) Faziletlerinin Gölgede Bırakma Çabası

İbn-i Ebi-l Hadid, Hicri kameri üçüncü yüzyılının Mutezile ilahiyatçısı Ebu Cafer el-İskafi'nin aktardığına göre, Muaviye, İmam Ali'yi (a.s) kınayan hadisler uydurmaları için bir sahabe ve tabiini görevlendirmişti.[112] Adamlarına yazdığı bir mektupta, onlardan Osman bin Affan'ın sevdiklerini tespit ederek onlara yaklaşmalarını ve bu insanlara Osman'ın faziletleriyle ilgili uydurma alıntılar yazmalarını istedi.[113] Medaini'ye göre halk maddi çıkarlarına ulaşmak için Osman'ı öven hadisler getirmişler ve Osman'ın faziletleri hakkında çok fazla rivayet birikmişti; [114] Bu nedenle Muaviye, adamlarına gönderdiği başka bir mektubunda, halkı sahabeler ve ilk üç halifenin faziletleri hakkında hadisler yazmaya teşvik etmelerini istedi. Asıl amacı İmam Ali’nin (a.s) faziletlerini gölgede bırakmak olduğu için İmam Ali’nin kınandığı rivayetler dışında Hz. Ali hakkında hiçbir rivayete izin vermediğini de bu mektupta açıkça belirtmiştir.[115]

İmam Ali’nin (a.s.) Faziletlerinin İnkâr Edilmesi

Selefilerin önderi İbn-i Teymiyye (Hic. Kam. 661-728), İmam Ali’nin (a.s) faziletleri hakkında rivayet edilen hadislerin çarpıtılmış veya uydurulmuş olduğunu düşündüğünü belirtmiştir.[116] Ayrıca İbn-i Kesir (Hic. Kam. 701-774) olarak tanınan Ömer bin Kesîr ed-Dımışkî’nin talebesi olarak bilinen İsmail bin Ömer, Hz. Ali (a.s) hakkında münferid olarak bir ayetin inmediğini ve bahsedilen ayetlerde Ali (a.s) ile birlikte başka şahıslardan da bahsedildiğini savunmuştur.[117] Bu hususta İbn-i Abbas ve diğerlerinin rivayetlerinin doğru bulmadığını da belirtmiştir.[118] Yine aynı şahıs İmam Ali faziletleri hakkında rivayet edilen birçok hadisin sahihliğini de zayıf saymıştır.[119]

İbn-i Teymiye'nin başka bir müridi olan İbn-i Kayyim Cevzi (Hic. Kam. 751’de öldü), Hz. Ali’nin (a.s.) Gadir-i Hum’de İmametinin ilan edildiği hadisenin uydurma olduğunu savunmuştur.[120] Ancak Allame Emini'ye göre Gadir-i Hum hadisi Şii ve Sünni kaynaklarda birçok kez farklı şekillerde rivayet edilmiştir.[121] Ayrıca Sünni bir alim olan İbn-i Cûzi (Hic. Kam. 597'de öldü) Mevzuat adlı kitabında İmam Ali'nin (a.s) faziletlerinden bazı hadislerin sahte hadis olduğunu belirtmiştir.[122]

İlgili Kitaplar

Sünnilerin çoğu hadis kitaplarında özellikle Kütüb-i Sitte gibi sahih olarak kabul ettikleri hadis kaynaklarında İmam Ali'nin (a.s) faziletleri ve üstün özellikleri hakkında Ali bin Ebu Talib'in faziletleri şeklinde özel bölümler oluşturularak bahsedilmektedir.[123] Ayrıca Ehlibeyt’in faziletleri hakkında yazılan kitaplarda da İmam Ali'nin faziletleri ve üstün özellikleri hakkında özel bölümlere ayrılarak yazılmıştır. Şii ve Sünni camiasından alimler İmam Ali’nin (a.s.) faziletleri ve üstünlükleri konusu üzerine muhtelif kitaplar yazmışlardır:

Ehli Sünnet Kitapları

  • Fezail Emirel Müminin: Ehli Sünnet'in dört ameli mezhebinden biri olan Hanbeli Mezhebinin kurucusu Ahmet bin Hanbel’in (Hic. Kam. 303'te öldü) kaleme aldığı bu kitapta İmam Ali’nin faziletlerinden ve üstünlüklerinden bahseden 369 adet nakledilmiş rivayetler yer almaktadır.[124] İbn-i Hanbel ayrıca bu kitapta Gadir-i Hum Günü Ömer bin Hattab’ın İmam Ali’yi velayetinin ilanı dolayısıyla tebrik ettiğini de yazmıştır.[125]
  • Hesaisü Emirel Müminin Kitabı: Ehli Sünnet'in Hadis yazarı Ahmed bin Şueyb Nisa'i'nin (Hic. Kam. 303'te öldü) Kütüb-i Sitte’yi kaynak alarak yazdığı bir kitaptır. Arapça yazılmış olan bu kitapta Hz. Ali’nin (a.s) Hz. Peygamber (s.a.a) nezdindeki konumu, onunla olan akrabalık ilişkisi, eşiyle çocuklarının İslam dinindeki yeri ve önemini ele almaktadır.
  • Manakibü-l İmam Ali bin Ebi Talib: İbn-i Meğazili tarafından (Hic. Kam. 483 öldü) yazılan bu kitabın tamamı Arapçadır. İmam Ali’nin (a.s) Kâbe’de doğumu, İslam'ı ilk kabul eden kişi olması, Peygamberimiz’in (s.a.a) omuzlarında gezinmesi gibi İmam Ali ile ilgili hadis ve ayetleri kaynak göstererek faziletlerinden bahsedildiği bir kitaptır.

Ahmed bin Musa bin Mardeveye’nin (Hic. Kam. 410'da öldü) eseri olan Manakibü-l İmam Ali bin Ebi Talib, Mutezile alimi Muhammed bin Abdullah İskafi (Hic. Kam. 240’da öldü) tarafından yazılmış “اَلْمعیار و المُوازنة فی فضائل الإمام أمیرالمؤمنین علی بن أبی‌طالب(ع”, Muhammed bin Ebî Bekir Telmesani (Hicri 7. Yüzyıl) tarafından kaleme alınan “الجوهرة فی نسب الامام علی و آله” , Şemsü-l Din Ba'uni’nin eserlerinden (Hic. Kam. 871'de öldü) “ جواهر المطالب فی مناقب الامام علی بن ابی‌طالب”, Muhammed bin Yusuf Genci (Hic. Kam. 658’de vefat etti) tarafından yazılan “کفایة الطالب فی مناقب علی بن ابی‌طالب”, İbn-i Ahmed Harazmi'nin (Hic. Kam. 568'de öldü) eseri Menakıbe-l İmam Emirel Müminin, Mir Muhammed Salih Tirmizi (Hic. Kam. 1060'da öldü) tarafından yazılan Menakıb Murtezevi gibi Sünni alimlerin yazmış olduğu İmam Ali'nin faziletleri hakkındaki diğer eserleridir.

Şia Kitapları

  • El-Meratib fi Fezail Emirel Müminin “المراتب فی فضائل امیرالمؤمنین” Bu kitap, Hicri Kameri dördüncü yüzyılda Zeydilik alimi Ebû-l Kasım Bûsti tarafından yazılmıştır. Bu eserde Ali ibn Ebî Talib'in (a.s) 450 farklı faziletinden bahsedilmektedir.
  • Tafzil Emirel Müminin “تفضیل امیرالمؤمنین” Şeyh Mufid (Hic. Kam. 413 öldü) kaleme almıştır. Şeyh Mufid bu kitabında, Şii ve Sünni hadislerden alıntılar yaparak, Hz. Ali’nin faziletlerinin Hz Muhammed hariç diğer bütün peygamberlerden üstün olduğunu ispatlayarak açıklamıştır. Arapça olan bu eser Farsçaya da çevrilmiştir.
  • El-Risaletü-l Aleviye fi Fezli Emirel Müminin (a.s) “الرّسالَةُ العَلَویة فی فَضلِ أمیرالمؤمنین(ع) عَلی سائرِ البَرّیة سِوی سیدنا رَسولُ الله (ص)” Bu kitap Arapça olarak Ebu-l Feth Keracki (Hic. Kam. 449'da öldü) tarafından yazılmıştır. Kuran ayetlerine göre İmam Ali’nin (a.s.) üstünlüğünden ve özelliklerinden bahseden bu kitap ayrıca onun hakkındaki şüpheli soruları da cevaplamaktadır.
  • El-Yakin bi-İhtisasi Mevlana Ali (a.s) “الیَقین بِاختِصاصِ مولانا عَلیّ علیه‌السلام بِإمرَةِ المُؤمِنین” Bu kitabın yazarı Seyyid bin Tavus'tur (Hic. Kam. 664'te öldü). Sünni kaynaklardan 220 hadisi dayanak gösterdiği bu kitapta, Peygamberimizin (s.a.a) İmam Ali’ye (a.s.) verdiği "Emirel Müminin" lakabının sadece hazretin kendisine mahsus olduğunu ele almıştır.

Kaynakça

  1. ↑ Esgarpur, "Ehlibeyt Menkibelerinin Faydaları", Sayfa 267.
  2. ↑ Örnekler için bknz. Bayazi, El-Suratü-l Mustakim, Hic. Kam. 1384, Cilt 1, Sayfa 151-299.
  3. ↑ İbn-i Şazan, Maite Menkibe, Hic. Kam. 1407, Sayfa 177.
  4. ↑ Hakim Nişaburi, el-Mustedrek Ali el-Sahihin, Hic. Kam. 1411, Cilt 3, Sayfa 116.
  5. ↑ İbn-i Şazan, Maite Menkibe, Hic. Kam. 1407, Sayfa 177.
  6. ↑ İbn-i Menzur, Şam Tarihinin Özeti, Hic. Kam. 1402, Cilt 18, Sayfa 11.
  7. ↑ Heskani, Şevahidü-l Tenzil, Hic. Kam. 1411, Cilt 1, Sayfa 63-71; Şeblenci, Nuru-l Besar, El-Şerifü-l Razi, Cilt 1, Sayfa 159.
  8. ↑ Genci Şafii, Kefayetü-l Talib, Hic. Kam. 1404, Sayfa 231; Kunduzi, Yenabi'ü-l Mevda, Hic. Kam. 1422, Cilt 1, Sayfa 337.
  9. ↑ Maide Suresi, 55. Ayet.
  10. ↑ Tebatebayi, el-Mizan, Hicri Kam. 1418, Cilt 6, Sayfa 25; Suyuti, el-Derü-l Mensur, Hicri Kam. 1404, Cilt 2, Sayfa 293; Heskani, Şehadetü-l Tenzil, Hic. Kam. 1411, Cilt 1, Sayfa 209-239.
  11. ↑ Bakara Suresi, 207. Ayet.
  12. ↑ İbn-i Ebi-l Hadid, Şerh Nehçül Belağa, Hic. Kam. 1404, Cilt 13, Sayfa 262.
  13. ↑ Tebatebayi, el-Mizan, Hic. Kam. 1390, Cilt 2, Sayfa 100.
  14. ↑ Tusi, el-Ameli, Hic. Kam. 1414, Sayfa 466-467.
  15. ↑ Maide Suresi, 67. Ayet.
  16. ↑ Örnekler için bknz. İyaşi, Tefsirü-l İyaşi, Hic. Kam. 1380, Cilt 1, Sayfa 332; Siyuti, el-Darü-l Mensur, Hic. Kam. 1404, Cilt 2, Sayfa 298; Alusi, Ruhu-l Meani, Hic. Kam. 1405, Cilt 6, Sayfa 194.
  17. ↑ Kûleyni, el-Kafi, Hic. Kam. 1407, Cilt 1, sayfa 290; Tabersi, el-Hetcac, Hic. Kam. 1401, Cilt 1, Sayfa 57.
  18. ↑ Maide Suresi, 3. Ayet.
  19. ↑ Mekarim Şirazi, Numune Tefsirler, Hic. Kam. 1374, Cilt 4, Sayfa 264 ve 265.
  20. ↑ Amini, el-Gadir, Hic. Kam. 1368, Cilt 2, Sayfa 115.
  21. ↑ Tevbe Suresi, 119. Ayet.
  22. ↑ Kûleyni, el-Kafi, Hic. Kam. 1401, Cilt 1, sayfa 208; Amedi, Gayü-l Meram, Hic. Kam. 1391, Cilt 3, Sayfa 52.
  23. ↑ Hilli, Kaşfü-l Murad, Hic. Kam. 1413, Sayfa 371.
  24. ↑ Beyyine Suresi, 7. Ayet.
  25. ↑ Heskani, Şevahidü-l Tenzil, Hic. Kam. 1411, Cilt 2, Sayfa 459; Suyuti, el-Derü-l Mensur, Hicri Kam. 1404, Cilt 6, Sayfa 379.
  26. ↑ Örnekler için bknz: Heskani, Şevahidü-l Tenzil, Hic. Kam. 1411, Cilt 2, Sayfa 352-341; Suyuti, el-Derü-l Mensur, Hicri Kam. 1404, Cilt 6, Sayfa 244; Saduk, el-İmali, Hic. Şemsi 1376, Sayfa 31; Hûveyzi, Tefsirü-l Nurü-l Sakaleyn, Hicri Kam. 1415, Cilt 5, Sayfa 370.
  27. ↑ Tebatebayi, el-Mizan, Hic. Kam. 1390, Cilt 19, Sayfa 332.
  28. ↑ Bakara Suresi, Sayfa 274.
  29. ↑ İbn-i Esager, Şam Şehrinin Tarihi, Cilt 38, Sayfa 206.
  30. ↑ Mücadele Suresi, 12. Ayet.
  31. ↑ Tabersi, Mecmue-l Beyan, Hic. Şemsi 1372, Cilt 9, Sayfa 380.
  32. ↑ Meryem Suresi, 96. Ayet.
  33. ↑ Kumi, Tefsirü-l Kumi, Hic. Kam.1404, Cilt 2, Sayfa 56.
  34. ↑ Örnekler için bknz: Suyuti, el-Derü-l Mensur, Hicri Kam. 1404, Cilt 2, Sayfa 39;Tabersi, Mecmue-l Beyan, Hic. Şemsi 1372, Cilt 2, Sayfa 764; Tebatebayi, el-Mizan, Hicri Kam. 1418, Cilt 3, Sayfa 30.
  35. ↑ İbn-i Hakem, Tefsirü-l Haberi, Hicri Kam. 1408, Sayfa 298-311; Tabersi, Mecmue-l Beyan, Hic. Şemsi 1372, Cilt 8, Sayfa 560; Tebatebayi, el-Mizan, Hicri Kam. 1417, Cilt 16, Sayfa 311.
  36. ↑ Nisa Suresi, 59. Ayet.
  37. ↑ Örnekler için bknz: Tebatebayi, el-Mizan, Hicri Kam. 1417, Cilt 4, Sayfa 389; Fahr-i Razi, Mefatihu-l Cinan, Hic. Kam. 1420, Cilt 10, Sayfa 113.
  38. ↑ Kenduzi, Yenabiu-l Meveddeh, Hic. Kam. 1422, Cilt 1, Sayfa 341; İyaşi, Tefsirü-l İyaşi, Hic. Kam. 1380, Cilt 1, Sayfa 251-252.
  39. ↑ Şura Suresi, 23. Ayet.
  40. ↑ Meclisi, Buharü-l Envar, Hic. Kam. 1403, Cilt 23, Sayfa 232.
  41. ↑ Nisa Suresi, 8 ve 9 nolu Ayetler.
  42. ↑ Tebatebayi, el-Mizan, Hic. Kam. 1417, Cilt 20, Sayfa 132.
  43. ↑ Zemahşeri, el-Keşaf, Hicri Kam. 1407, Cilt 4, Sayfa 670.
  44. ↑ Nahl Suresi, 43. Ayet; Enbiya Suresi, 7. Ayet.
  45. ↑ Örnekler için bknz: Heskani, Şevahidü-l Tenzil, Hic. Kam. 1411, Cilt 1, Sayfa 432.
  46. ↑ İbn-i Hanbel, Emirel Müminin Faziletleri, Hic. Kam.1433, Sayfa 197; Emini, el-Gadir, Cilt 1, Sayfa 14-15.
  47. ↑ Örnekler için bknz: Hilli, Kaşfü-l Murad, Hic. Kam. 1413, Sayfa 369.
  48. ↑ Buhari, Sahih el-Buhari, Hic. Kam. 1422, cilt 5, Sayfa 19, Cafer bin Ebi Talib babı (başlığı), Hadis No:3706; Müslim, Sahih-i Müslim,"دار احیاء التراث العربی" Darü-l Ehya el-Teras el-Arabi, cilt 4, s. 1870 ve 1871, Hadis No:2404; Kûleyni, el-Kafi, Hic. Kam. 1407, Cilt 8, Sayfa 106 ve 107, Hadis No:80; İbn-i Hanbel, "فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب" Emirel Müminin Faziletleri Ali bin Ebi Talib, Hic. Kam. 1433, Sayfa 156.
  49. ↑ Kami, Tefsirü-l Kami, Hic. Kam. 1404, Cilt 1,Sayfa 68; Hakim Nişaburi, el-Mustedrek Ali el-Sahihin, Hic. Kam. 1411, Cilt 3, Sayfa 137, Hadis No:4637.
  50. ↑ Emini, el-Gadir, Hic. Kam. 1370, Cilt 6, Sayfa 78 ve 79.
  51. ↑ Heskani, Şevahidü-l Tenzil, Hic. Kam. 1411, Cilt 1, Sayfa 543; Buhrani, el-Burhan, Hic. Kam. 1416, Cilt 4, Sayfa 186-189; Suyuti, el-Derü-l Mensur, Hicri Kam. 1404, Cilt 5, Sayfa 97.
  52. ↑ Örnek için bknz: Şeyh Müfid, el-Fesulü-l Muhtar, Hicri Kam. 1413, Sayfa 96.
  53. ↑ İbn-i Esager, Şam Şehrinin Tarihi, Hic. Kam. 1415, Cilt 42, Sayfa 392; Meclisi, Buharü-l Envar, Hic. Kam. 1403, Cilt 38, Sayfa 154'den 339'a kadar.
  54. ↑ Örnekler için bknz: İstrabadi, el-brahinü-l Katı'e, Hic. Şemsi 1382, Cilt 3, Sayfa 244.
  55. ↑ Örnekler için bknz: Hakim Nişaburi, el-Mustedrek Ali el-Sahihin, Hic. Kam. 1411, Cilt 3, Sayfa 143; İbn-i Hanbel, Emirel Müminin Faziletleri, Hic. Kam. 1421, Cilt 5, Sayfa 180; Seduk, el-Mali, Hic. Şemsi 1376, Sayfa 2.
  56. ↑ Seduk, el-Mali, Hic. Şemsi 1376, Sayfa 2.
  57. ↑ Rahimi İsfahani, İl ve Liderlik, 1995, Cilt 3, s. 119-121.
  58. ↑ Nesai, Hesais Emirel Müminin, Hic. Kam. 1406, Cilt 1, Sayfa 29.
  59. ↑ Örnekler için bknz: Nesai, Hesais Emirel Müminin, Hic. Kam. 1406, Cilt 1, Sayfa 29; Meclisi, Buharü-l Envar, Hic. Kam. 1403, Cilt 38, Sayfa 355.
  60. ↑ Örnekler için bknz: Buhari, Sahih el-Buhari, Hic. Kam. 1422, cilt 5, Sayfa 18, Hadis No:3701 ve 3702; Müslim, Sahih-i Müslim,"دار احیاء التراث العربی" Darü-l Ehya el-Teras el-Arabi, cilt 4, Sayfa 1872, Hadis No:2406; İbn-i Hanbel, Emirel Müminin Faziletleri, Hic. Kam.1433, Sayfa 180.
  61. ↑ Kûleyni, el-Kafi, Hic. Kam. 1407, Cilt 1, sayfa 294.
  62. ↑ Örnekler için bknz: Nesai, el-Sünenü-l Kebiri, Hic. Kam. 1421, Cilt 7, Sayfa 310, Hadis No: 8092; Müslim, Sahih-i Müslim,"دار احیاء التراث العربی" Darü-l Ehya el-Teras el-Arabi, cilt 4, Sayfa 1873, Hadis No:2408 ve 2473;
  63. ↑ Tusi, el-Ameli, Hic. Kam. 1414, Sayfa 368; Kûleyni, el-Kafi, Hic. Kam. 1407, Cilt 1, sayfa 287.
  64. ↑ İbn-i Hanbel, "فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب" Emirel Müminin Faziletleri Ali bin Ebi Talib, Hic. Kam. 1433, Sayfa 184; Müslim, Sahih-i Müslim,"دار احیاء التراث العربی" Darü-l Ehya el-Teras el-Arabi, cilt 4, Sayfa 1883, Hadis No:2424, el-Musterşed, Hic. Kam. 1415, Sayfa 598.
  65. ↑ İbn-i Hanbel, "فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب" Emirel Müminin Faziletleri Ali bin Ebi Talib, Hic. Kam. 1433, Sayfa 184; Müslim, Sahih-i Müslim,"دار احیاء التراث العربی" Darü-l Ehya el-Teras el-Arabi, cilt 4, Sayfa 1883, Hadis No:2424, el-Musterşed, Hic. Kam. 1415, Sayfa 598.
  66. ↑ Hakim Nişaburi, Mustedrek Ali el-Sahihin, Hic. Kam. 1411, Cilt 2, Sayfa 373, Hadis No:3312.
  67. ↑ Örnekler için bknz: Hakim Nişaburi, Mustedrek Ali el-Sahihin, Hic. Kam. 1411, Cilt 2, Sayfa 373, Hadis No:3312; Numani, el-Gaybe, Hic. Kam. 1398, Sayfa 44.
  68. ↑ Hakim Nişaburi, el-Mustedrek Ali el-Sahihin, Hic. Kam. 1411, Cilt 2, Sayfa 263; Heskani, Şevahidü-l Tenzil, Hic. Kam. 1411, Cilt 1, Sayfa 376 ve 377.
  69. ↑ İbn-i Betrik, "خصائص الوحی المبین فی مناقب امیر المومنین" , Hic. Kam. 1417, Sayfa 246.
  70. ↑ Kûleyni, el-Kafi, Hic. Kam. 1407, Cilt 1, sayfa 528.
  71. ↑ Hatip Bağdadi, Bağdadi Tarihi, Hic. Kam. 1422, Cilt 16, Sayfa 470; Seduk, Almali, Hic. Şemsi 1376, Sayfa 89.
  72. ↑ Örnek olarak bknz: Hasan bin Ali, el-Tefsirü-l Mensub âl-i el-İmamü-l Ager (a.s), Hic. Şemsi 1409, Sayfa 497 ve 498; Seduk, el-Kemalü-l Din, Hic. Şemsi 1395, Cilt 1, Sayfa 25; Teberi Ameli Kebir, "لمسترشد فی الامامة", Hic. Kam. 1487, Sayfa 287; Mufid, el-Mali, Hic. Kam. 1413, sayfa 14; Tusi, el-İmali, Hic. Kam. 1414, Sayfa 418; Teberi Ameli, bi-Şerhü-l Mustafa, Hic. Kam. 1383, Sayfa 83. (Bu kaynakların ifadeleri tek tip değildir.)
  73. ↑ Örnek olarak bknz: Asimi, el-Aslü-l Musfa, Hic. Kam. 1418, Cilt 1, Sayfa 124-126; İbn-i Esaker, Tercümetü-l İmam Ali bin Ebi Talib, Hic. Kam. 1400, Cilt 2, Sayfa 280; İbn-i Meğazeli, Menakıbi Emirel Müminin Ali bin Ebi Talib, Hic. Kam. 1424, Sayfa, 281; Hevarizemi, el-Menakib, Hic. Kam. 1411, Cilt 1, Sayfa 84 ve 312; Hesakani, Şevahedü-l Tenzil, Hic. Kam. 1411, Cilt 1, Sayfa 103; Teberi, Zehairü-l Akebi, Hic. Kam. 1354, Sayfa 93-94; Hemuyi Cuyi, Feraidü-l Semtin, Hic. Kam. 1398, Cilt 1, Sayfa 170.
  74. ↑ Kûleyni, el-Kafi, Hic. Kam. 1407, Cilt 8, sayfa 110.
  75. ↑ Teberi, Tarihü-l Umum ve-l Meluk, Hic. Kam. 1387, Cilt 2, Sayfa 514.
  76. ↑ Şeyh Seduk, Uyuni-l Rıza (a.s), Hic. Kam. 1378, Cilt 2, Sayfa 27 ve 86; Sefar, bi-Sairü-l Derecat, Hic. Kam. 11404, Sayfa 414'den 418'e kadar; Meclisi, Biharü-l Envar, Hic. Kam. 1403, Cilt 39, Sayfa 93'ten 211'e kadar.
  77. ↑ Şeyh Seduk, Uyuni-l Ehbarü-l Rıza (a.s), Hic. Kam. 1378, Cilt 2, Sayfa 27 ve 86; Sefar, bi-Sairü-l Derecat, Hic. Kam. 1404, Sayfa 414'den 418'e kadar; Meclisi, Biharü-l Envar, Hic. Kam. 1403, Cilt 39, Sayfa 93'ten 211'e kadar.
  78. ↑ Örnek olarak bknz:İbn-i Meğazeli, Menakıbi Emirel Müminin Ali bin Ebi Talib, Hic. Kam. 1424, Sayfa 107; Hevarizemi, el-Menakib, Hic. Kam. 1411, Cilt 1, Sayfa 295; Hemuyi Cuyi, Feraidü-l Semtin, Hic. Kam. 1398, Cilt 1, Sayfa 325'ten 326'ya kadar.
  79. ↑ Heskani, Şevahidü-l Tenzil, Hic. Kam. 1411, Cilt 2, Sayfa 14.
  80. ↑ İbn-i Hanbel, "فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب" Emirel Müminin Faziletleri Ali bin Ebi Talib, Hic. Kam. 1433, Sayfa 194.
  81. ↑ İbn-i Hanbel, "فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب" Emirel Müminin Faziletleri Ali bin Ebi Talib, Hic. Kam. 1433, Sayfa 174.
  82. ↑ İbn-i Hanbel, "فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب" Emirel Müminin Faziletleri Ali bin Ebi Talib, Hic. Kam. 1433, Sayfa 172.
  83. ↑ Ahmet bin Hanbel, Mesnedü-l İmam Ahmet, Hic. Kam. 1421, Cilt 5, Sayfa 179.
  84. ↑ İbn-i Esaker, Şam Tarihi, Hic. Kam. 1415, Cilt 42, Sayfa 356.
  85. ↑ Hakim Nişaburi, el-Mustedrek Ali el-Sahihin, Hic. Kam. 1411, Cilt 3, Sayfa 152, Hadis No:4681.
  86. ↑ İbn-i Merduye, Hanbel, Menakib Ali bin Ebi Talib, Hic. Kam. 1424, Sayfa 162.
  87. ↑ Ahmet bin Hanbel, Mesnedü-l İmam Ahmet, Hic. Kam. 1421, Cilt 3, Sayfa 480.
  88. ↑ İbn-i Hanbel, "فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب" Emirel Müminin Faziletleri Ali bin Ebi Talib, Hic. Kam. 1433, Sayfa 183.
  89. ↑ Tusi, el-İmali, Hic. Kam. 1414, Sayfa 552.
  90. ↑ Fetal Nişaburi, Ravze-l Vaizin, Hic. Şemsi 1375, Sayfa 147.
  91. ↑ Fetal Nişaburi, Ravze-l Vaizin, Hic. Şemsi 1375, Sayfa 146.
  92. ↑ Emini, el-Gadir, Hic. Kam. 1397, Cilt 6, Sayfa 21'den 23'e kadar.
  93. ↑ Şeyh Mufid, Hic. Kam. 1413, Cilt 1, Sayfa 48.
  94. ↑ Tekdumi Masumi, Nurü-l Emir fi Tesbiyet Hutbetü-l Gadir, Hic. Şemsi 1379, Sayfa 97.
  95. ↑ Meclisi, Biharü-l Envar, Hic. Kam. 1403, Cilt 39, Sayfa 35; İbn-i Hanbel, "فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب" Emirel Müminin Faziletleri Ali bin Ebi Talib, Hic. Kam. 1433, Sayfa 177.
  96. ↑ İbn-i Abdülber, el-İstiab, Hic. Kam. 141, Cilt 3, Sayfa 1097'den 1098'e kadar.
  97. ↑ el-Nisa-i, el-Sünenü-l Kebiri, Cilt 5, Sayfa 107; İbn-i Hanbel, "فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب" Emirel Müminin Faziletleri Ali bin Ebi Talib, Hic. Kam. 1433, Sayfa 187 ve 186.
  98. ↑ Mekarim Şirazi, Numune Tefsirler, Hic. Şemsi 1371, Cilt 7, Sayfa 275.
  99. ↑ İbn-i Hanbel, Müsned el-İmam Ahmed, Hic. Kam.1421, Cilt 5, Sayfa 179; Nisayi, Hesayi, Hesais, Hic. Kam. 1406, Sayfa 93.
  100. ↑ Tebatebayi, el-Mizan, Hicri Kam. 1418, Cilt 6, Sayfa 25; Suyuti, el-Derü-l Mensur, Hicri Kam. 1404, Cilt 2, Sayfa 293; Heskani, Şehadetü-l Tenzil, Hic. Kam. 1411, Cilt 1, Sayfa 209-239.
  101. ↑ Şeyh Mufid, el-İrşad, Hic. Kam. 1413, Cilt 1, Sayfa 346.
  102. ↑ Şeyh Mufid, el-İrşad, Hic. Kam. 1413, Cilt 1, Sayfa 346.
  103. ↑ İbn-i Ebi-l Hadid, Şerhi Nechü-l Belaga, Hic. Kam. 1404, Cilt 11, Sayfa 44.
  104. ↑ Bknz: Muhammedi Reyşehri, Emirel Müminin Ansiklopedisi, Hic. Kam. 1428, Sayfa 475'ten 483'e kadar.
  105. ↑ İbn-i Ebi-l Hadid, Şerhi Nechü-l Belaga, Hic. Kam. 1404, Cilt 4, Sayfa 54.
  106. ↑ İbn-i Ebi-l Hadid, Şerhi Nechü-l Belaga, Hic. Kam. 1404, Cilt 11, Sayfa 44.
  107. ↑ İbn-i Haldun, İbn-i Haldun Tarihi, Hic. Kam. 1408, Cilt 3, Sayfa 94.
  108. ↑ El-Muğeyni, el-Huseyin ve Betletü Kerbela, Hic. Kam. 1426, Sayfa 187.
  109. ↑ Ebuzehre, el-İmam el-Sadık, Metbaetü Muhammed Ali Muhim, Sayfa 162.
  110. ↑ Şehristani, Men'i Tedvinü-l Hadis, Hic. Kam. 1418, Sayfa 57.
  111. ↑ Esğerpuri, Ehlibeyt'in Faziletleri, Sayfa 270.
  112. ↑ İbn-i Ebi-l Hadid, Nechü-l Belaga Şerhi, Hic. Kam. 1404, Cilt 4, Sayfa 63.
  113. ↑ İbn-i Ebi-l Hadid, Şerhi Nechü-l Belaga, Hic. Kam. 1404, Cilt 11, Sayfa 44.
  114. ↑ İbn-i Ebi-l Hadid, Şerhi Nechü-l Belaga, Hic. Kam. 1404, Cilt 11, Sayfa 44.
  115. ↑ İbn-i Ebi-l Hadid, Şerhi Nechü-l Belaga, Hic. Kam. 1404, Cilt 11, Sayfa 45.
  116. ↑ Örnek olarak bknz: İbn-i Teymiye, Menhacü-l Sünnetü-l Nebeviye, Hic. Kam. 1406, Cilt 8, Sayfa 86-50, 122-126, 164-168.
  117. ↑ İbn-i Kesir, el-Bidaye ve-l Nihaye, Hic. Kam. 1407, Cilt 7, Sayfa 357-358.
  118. ↑ İbn-i Kesir, el-Bidaye ve-l Nihaye, Hic. Kam. 1407, Cilt 7, Sayfa 357.
  119. ↑ Bknz: İbn-i Kesir, el-Bidayeh ve-l Nihaye, Hic. Kam. 1407, Cilt 7, Sayfa 357 ve 358.
  120. ↑ İbn-i Kaym, el-Menarü-l Menif, Hic. Kam. 1390, Sayfa 57.
  121. ↑ Emini, el-Gadir, Hic. Kam. 1416, Cilt 1, Sayfa 19.
  122. ↑ İbn-i Cüzi, el-Mevzuat, Cilt 1, Sayfa 338'den sonraki kısım.
  123. ↑ Örnekler için bknz: Buhari, Sahih el-Buhari, Hic. Kam. 1422, cilt 5, Sayfa 18, Müslim, Sahih-i Müslim,"دار احیاء التراث العربی" Darü-l Ehya el-Teras el-Arabi, cilt 4, s. 1870 ve 1871, Hadis No:2404
  124. ↑ Kaynak, «یادی از محقق طباطبائی به بهانه چاپ فضائل امیرالمؤمنین علیه‌السلام.»
  125. ↑ İbn-i Hanbel, "فضائل امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب" Emirel Müminin Faziletleri Ali bin Ebi Talib, Hic. Kam. 1433, Sayfa 197.
  1. ↑ (عُمْدَةُ عُیونِ صِحاحِ الأخْبار فی مَناقبِ إمامِ الأبرار ابن بطریق)

Bibliyografya

  • İbn-i Ebi-l Hadid, Abdulhamid bin Hubbetullah, Şerh Nehçül Belağa, Tashihi: Muhammed Ebu-l Fezl İbrahim, Kum, Ayetullah el-Meraşi el-Necefi, Hic. Kam. 1404.
  • İbn-i Betrik, "خصائص الوحی المبین فی مناقب امیر المومنین", Kum, Darü-l Kur'an'û-l Kerim, Hic. Kam. 1417.
  • İbn-i Teymiye, Menhacü-l Sünnetü-l Nebeviye, Tahkiki: Muhammed Reşad Salim, Cami'atü-l İmam Muhammed bin Seudü-l İslamiye, İlk Baskı, Hic. Kam. 1406.
  • İbn-i Hanbel, Ahmed bin Hanbel, Mesnedü-l İmam Ahmet bin Muhammed, Tahkiki: Şuayb Arnavut ve Adil Merşed vb..., Risaleh vakfı, Hic. Kam. 1421\ Miladi 2001.
  • İbn-i Hanbel, Emirel Müminin Ali bin Ebi Talib Faziletleri, Tahkiki: Seyid Abdulaziz Tebatebayi, Kum, Darü-l Tefsir, Hic. Kam. 1433\ Şemsi 1390.
  • İbn-i Cüzi, Abdurrahman bin Ali, el-Mevzuat, Tahkiki: Abdurrahman Muhammed bin Osman, Medine, Muhammed Abdulmehsen Sahibü-l Mektebü-l Selefi bi-l Medinetü-l Münevvere, Hic. Kam. 1386\ Miladi 1966.
  • İbn-i Şazan, Muhammed bin Ahmed, Maih Menkebeh min Menakib Emirel Müminin ve-l Eimme, Kum, Medresetü-l Accellahü Teali Ferecehü-l Şerif, Hic. Kam. 1407.
  • İbn-i Şehr Aşûb, Muhammed bin Ali, Menakib Al-i Ebi Talib, Kum, Elame, Hic. Kam. 1379.
  • İbn-i Abdu-l Ber, Yusuf bin Abdullah, Tahkiki: Ali Muhammed Becavi, Beyrut, Darü-l Ceyyl, Hicri Kam. 1412\ Miladi 1992.
  • İbn-i Esager, Şam Şehrinin Tarihi, Tahkiki: Ali Şiri, Darü-l Fikr, Beyrut, Hic. Kam. 1415.
  • İbn-i Esager, Ali bin Hasan, Şam Şehrinin Tarihi'nde Tercümetül İmam Ali bin Ebi Talib Kısmı, Tahkiki: Muhammed bakır Muhammedi, Beyrut, Mahmudi Vakfı, İkinci Baskı, Hic. Kam. 1400.
  • İbn-i Kayyum Cuvziye, Muhammed, bin Ebi Bekir, el-Menarü-l Menif fi-l Sahih ve-l Zaif, Tehkik Abdul Fettah Ebu Gadde, Mektebetü-l Mebtuatü-l İslamiye, Hic. Kam. 1390\ Miladi 1970.
  • İbn-i Kesir Demeşki, İsmail bin ömer, el-Bidaye ve-l Nihaye, Beyrut, Darü-l Fikr, Hic. Kam. 1407\ Miladi 1986.
  • İbn-i Merdeviye İsfahani, Ahmed bin Musa, Menakib Ali bin Ebi Talib, Kum, Darü-l Hadis, Hic. Kam. 1424
  • İbn-i Meğazeli, Ali bin Muhammed, Menakıbi Emirel Müminin Ali bin Ebi Talib (a.s), Darü-l İzva, Üçüncü Baskı, Hic. Kam. 1424.
  • İbn-i Menzur, Muhammed bin Mekrem, Şam Tarihinin Özeti, Tahkiki: Ruhiye-l Nehas ve Rivaz Abdülhamid Murad ve Muhammed Meti, Şam, Darü-l Fikrü-l Tabea ve el-Tevzi ve-l Neşr, Hic. Kam. 1402\ Miladi 1989.
  • Ebuzehre, el-İmam el-Sadık, Hayatı, Zamanı, Fikirleri ve İçtihadı, Metbaetü Muhammed Ali Muhim, Tarihsiz.
  • İstrabadi, Muhammed Cafer, el-Brahinü-l Katı'e fi Şerhi Tecridü-l Akaidü-l Satı-e, Tahkik: Merkez Mutaalat ve Tahkikatü-l Selami, Kum, Mektebü-l İ'lamü-l Selami, Hic. Şemsi 1382.
  • Esğerpuri, Hasan, Ehlibeyt'in Faziletleri, Ulumü Hadis Dergisi, 45. ve 46. Nolu Sayıları, Hic. Şemsi 1386.
  • Buhari, Muhammed bin İsmail, Sahih el-Buhari, Tahkiki: Muhammed Züheyr bin Nasır el-Nasır, Dar Tevku-l Neca, Hic. Kam. 1422.
  • Beyazi, Ali bin Muhammed, el-Sıratü-l Mustakim ila Mustehki el-Takdim, Tashihi: Ramazan Miyağil, Necef, el-Mektebetü-l Haydari, Hic. Kam. 1384.
  • Tekdumi Masumi, Emir, Nurü-l Emir (a.s) fi Tesbiyet Hutbetü-l Gadir; "مؤیدات حدیثیة من کتب أهل السنة لخطبة النبیّ الأعظم الغدیریة", Kum, Kabe'nin Evladı, Hic. Şemsi 1379.
  • Hakim Nişaburi, Muhammed bin Abdullah, el-Mustedrek Ali el-Sahihin, Tahkik: Mustafa Abdulkadir Ata, Beyrut, Darü-l Kütbü-l Ulumiye, Hic. Kam. 1411\ Miladi 1990.
  • Haberi, Hüseyin bin Hakem, Tefsirü-l Haberi, Beyrut, Al-i el-Beyt La Heyai-l Teras Vakfı, Hicri Kam. 1408.
  • Heskani, Abdullah bin Ahmed, Şevahidü-l Tenzil Lekvadi-l Tefzil, Tahkiki: Muhammed Bakır Mahmudi, Tehran, İslami İrşad Bakanlığı Basım ve Yayın Teşkilatı, Hic. Kam. 1411.
  • Hasan bin Ali (İmam Asgeri), Tefsirü-l Mensub İla el-İmamü-l Asgeri (a.s), Kum, İmam Mehdi (a.f) Medresesi, ilk Basım, Hic. Kam. 1409.
  • Hilli, Hasan bin Yusuf, Keşfü-l Murad fi Tecridü-l İtikad Şerhi, Tashihi ve Düzen: Hasan Hasanzade Ameli, Kum, İslami Yayınlar Vakfı, Hic. Kam. 1413.
  • Hemuyi Cuyeni, İbrahim bin Muhammed, Feraidü-l Semtin, Tahkiki: Muhammed Bakır Muhammedi, Mahmudi vakfı, Tarihsiz.
  • Hemuyi Cuyeni, İbrahim bin Muhammed, Feraidü-l Semtin, Tahkiki: Muhammed Bakır Muhammedi, Beyrut, Muhammedi vakfı, İlk Baskı, Hic. Kam. 1398\ Miladi 1978.
  • Huteybi Bağdadi, Ahmed bin Ali, Bağdat Tarihi, Tahkiki: Beşar Evad Meruf, Beyrut, Darü-l Garbü-l İslami, Hic. Kam. 1422\ Miladi 2002.
  • Hevarizemi, Mu'fek bin Ahmed, el-Menakib, Tahkiki: Şeyh Malikü-l Mahmudi, İslami Basımevi Vakfı, İkinci Baskı, Hic. Kam. 1411.
  • Rahimi İsfahani, Gulam Hüseyin, Rehberlik ve Vilayet, Tefriş, Asgeri Basımevi, Hic. Şemsi 1374.
  • Zemahşeri, Muhammed, el-Keşaf An Hekaik Gevamzü-l Tenzil, Beyrut, Darü-l Kitabü-l Arabi, Hicri Kam. 1407.
  • Siyuti, Celalü-l Din, el-Darü-l Mensur fi Tefsirü-l Me'sur, Kum, Ayetullah Meraşi Necefi Kütüphanesi, Hic. Kam. 1404.
  • Şeblenci, Mümin, Nuru-l Besar fi Menakib Âl-ül Muhtar, Kum, el-Şerifü-l Rira, Tarihsiz.
  • Seduk, Muhammed bin Ali, el-Mali, Tahran, Kitabçi, Hic. Şemsi 1376.
  • Seduk, Muhammed bin Ali, Uyunü-l Haberü-l Rıza (a.s), Tahkik ve Tashihi: Mehdi Lacuridi, Tahran, Cihan Yayınları, İlk Basım, Hic. Şemsi 1378.
  • Seduk, Muhammed bin Ali bin Babuye, Kemalü-l Din ve temamü-l Nimah, Tashihi: Ali Ekber Gaffari, Tahran, İslamiye, İkinci Baskı, Hic. Şemsi 1395.
  • Sefar, Muhammed bin Hasan, bi-Sairü-l Derecat fi Fezaül Al-i Muhammed (s.a.a), Tahkik ve Tashihi: Mehsan Kuçe Baği, Kum, Ayetullah Meraşi Necefi Mektebi, Hic. Kam. 1404.
  • Tebatebayi, Muhammed Hüseyin, el-Mizan fi Tefsirü-l Kur'an, Beyrut, İ'lemü-l Metbuat Vakfı, Hicri Kam. 1390,
  • Tabersi, Fezl bin Hasan, Mecmue-l Beyan fi Tefsirü-l Kur'an, Mukaddime: Muhammed Cevad Belaği, Tahran, Nasır Husrevi, Hic. Şemsi 1372.
  • Teberi Ameli, İmadü-l Din Muhammed bin Ebi-l Kasım, Beşarü-l Mustafa leşia-l Murteza, Necef, el-Mektebü-l Hayderiye, İkinci Baskı, Hic. Kam. 1383.
  • Teberi, Mahbü-l Din, Zehairü-l Akebi fi Menakıb Zü-il Kurba, Kahire, Mektebü-l Kuds, Hic. Kam. 1354.
  • Teberi Ameli, Muhammed bin Cerir, el-Musterşid fi İmam Ali bim Abi Talib, Tashihi: Ahmet Muhammedi, Kum, Kuşanpur, Hic. Kam. 1415.
  • Teberi, Muhammed bin Cerir, Milletler ve Krallar Tarihi, Tashihi: Muhammed Ebulfezl İbrahim, Beyrut, Darü-l Teras, Hic. Kam. 1387\ Miladi 1964.
  • Tusi, Muhammed bin Hasan, el-İmali, Tashihi: el-Ba'su Vakfı, Kum, Darü-l Sekafiye, Hic. Kam. 1414.
  • Asimi, Ahmed bin Muhammed, el-Aslü-l Musfa min Tezhib Zeynü-l Feta fi Şerh Suretü-l Hel Ati, Tahkiki: Muhammed Bakır Muhammedi, Kum, İslam Kültürünün Canlandırılması Topluluğu, Hic. Kam. 1418.
  • İyaşi, Muhammed bin Mesud, Tefsirü-l İyaşi, Tashihi: Seyid Haşim Resuli Muhlati, Tahran, el-Metbaatü-l İlmiye, Hic. Kam. 1380.
  • Fetal Nişaburi, Muhammed bin Ahmed, Ravze-l Vaizin ve Basirü-l metuzin, Kum, Rezevi Yayınları, Hic. Şemsi 1375.
  • Fahr-i Razi, Muhammed bin Ömer, el-Tefsirü-l Kebir (Mefatihu-l Gayb), Beyrut, Darü İhya-il Terasü-l arabi, Hic. Kam. 1420.
  • Kumi, Ali bin İbrahim, Tefsirü-l Kumi, Tashihi: Tayib Musevi Cezairi, Kum, darü-l Kitab, Hic. Kam.1404.
  • Kunduzi, Süleyman bin İbrahim, Yenabi'ü-l Mevdetü-l Züyi-l Kurba, Kum, Hic. Kam. 1422.
  • Kûleyni, Muhammed bin Yakub, el-Kafi, Tashihi: Ali Ekber Gaffari ve Muhammed Ahundi, Tahran, Darü-l Kütbü-l islamiye, Hic. Kam. 1407.
  • Genci Şafii, Muhammed bin Yusuf, Kefayetü-l Talib fi Menakib Ali bin Ebi Talib, Tashihi: Muhammed Hadi Emini, Tahran, Darü İhyai-l Teras Ehlibeyt, Hic. Kam. 1404\ Hic. Şemsi 1362.
  • Meclisi, Muhammed Bakır, Buharü-l Envar, Beyrut, Darü İhyai-l Teras Arabi, Hic. Kam. 1403.
  • Muğeyniye, Muhammed Cevad, el-Huseyin ve Betletü Kerbela, Tashihi: Sami Aziz, Kum, Darü-l Kütbü-l islamiye, Hic. Kam. 1426\ Miladi 2005.
  • Şeyh Mufid, Muhammed bin Muhammed, el-İmali, Kum, Tashih ve Tahkiki: Hüseyin Ustad Veli ve Ali Ekber Gaffari, Şeyh Mufid Kongresi, İlk Baskı, Hic. Kam. 1413.
  • Mekarim Şirazi, Nasır, Numune Tefsirler, Tahran, Darü-l Kütbü-l islamiye, Hic. Şemsi 1374.
  • Nisa-i, Ahmed bin Şueyb, el-Sünenü-l Kebiri, Tahkiki: Hasan bin Abdülmenum Ali Horasani, Beyrut, Risale Vakfı, Hic. Kam. 1421.\ Miladi 2001.
  • Nisa-i, Ahmed bin Şueyb, Hesais Emirel Müminin Ali bin Ebi Talib, Tahkiki: Ahmed Meyrin Beluşi, Kuveyt, Mektebü-l Me'la, Hic. Kam. 1406.
  • Numani, Muhammed bin İbrahim, el-Gaybe, el-Numani, Tashihi: Ali Ekber Gaffari, Tahran, seduk Yayınevi, Hic. Kam. 1398.
  • Nişaburi, Muslim bin Hecac, Sahih Muslim, Tahkiki: Muhammed Fuad Abdulbaki, Beyrut, Darü İhyai-l Teras Arabi, Tarihsiz.
"https://tr.wikishia.net/w/index.php?title=İmam_Ali%27nin_Faziletleri&oldid=90190" sayfasından alınmıştır