Saki-i Kevser
Saki-i Kevser (Arapça: ساقي الكوثر); Hz. Ali b. Ebi Talib’in (a.s) lakaplarından biridir ve Kevser havuzundan diğerlerine su sunan kişi anlamına gelmektedir.
“Saki-i Kevser” kelimesi, “Saki” ve “Kevser” kelimelerinin bileşimidir. Bu terkip Kur’an-ı Kerim’de zikredilmemiştir. “Saki”, su sunan veya diğerlerine su ve içecek (şarap) veren kimse manasına gelmektedir.[1][2] Geçmişte suyu kaba döktükten sonra diğerlerine sunan kimselere “saki” derlermiş. “Kevser” de çok fazla hayır (Hayr-ı Kesir) anlamına gelir.[3]
Bazı müfessirler Kevser suresinin başındaki Kevser kelimesini, suyu sütten daha beyaz ve baldan daha hoş ve lezzetli olan Hz. Resul-ü Ekrem’in (s.a.a) havuzu olarak tefsir etmişlerdir.[4] Şii ve Ehlisünnet rivayetleri esasınca bu havuzun sakisi İmam Ali’dir.[5]
Şiirlerde de Hz. Ali’den (a.s) defalarca “Saki-i Kevser” olarak yâd edilmiştir.[6]
| اسرار کرم ز خواجه قنبر پرس | مردی زکنندۀ در خیبر پرس | |
| سرچشمه آن ز ساقی کوثر پرس | گر طالب فیض به صدفی حافظ | |
| Erliği (mertliği), Hayber kapısını koparandan, | Kerem sırlarını Kanber’in efendisinden sor. | |
| Hak feyzini sadakatle istiyorsan, Hafız, | kaynağını Kevser Sâkisinden sor!”[7] |
Kaynakça
- ↑ Ferhengi Lügat-i Amid, “Saki” kelimesinin açıklaması.
- ↑ Dehhuda, Lügat name, “Saki” kelimesinin açıklaması.
- ↑ Danişname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1269.
- ↑ Abdurrahman b. Ebi Bekr Suyuti, Kevser suresi tefsiri, 1. ayet; ed-Durru’l-Mensur fi’t’Tefsiri bi’l-Me’sur, Suyuti, Kevser suresi tefsiri, 1. ayet.
- ↑ Bakınız; Muvaffak b. Ahmed Ahtab Harezmi, el-Menakıb, c. 1, s. 294; Ahmed b. Abdullah Taberi, Zehairu’l-Ukba fi Menakıbi Zevi’l-Kurba, c. 1, s. 86.
- ↑ Bakınız; Divan-ı Eş’ar-ı İbn-i Yemin, s. 39 – 40; Divan-ı Hace Şemseddin Muhammed Hafiz Şirazi, s. 743; Mevlevi, Celaluddin Muhammed, Kulliyatı Şemsi Tebrizi, Gazel 3213, s. 1189; Attar-ı Nişaburi, Mantıku’t-Tayr, s. 26.
- ↑ Divan-ı Hafız, s. 743.
Bibliyografi
- Divan-ı Hace Şemseddin Muhammed Hafiz Şirazi, tahkik: Seyyid Muhammed Rıza Celali Naini ve Nezir Ahmet, Tahran, Emir Kebir, 1361.
- İbn-i Yemin Feryumedi, Divan-ı Eş’ar, tashih: Hüseyin Ali Bastanirad, İntişarat-ı Kitaphane-i Senai, 1344.
- Attar-ı Nişaburi, Feriduddin Muhammed, Mantıku’t-Tayr (Makamatu’t-Tuyur), tahkik: Seyyid Sadık Guhereyn, Tahran, Bongah-ı Tercüme ve Neşr-i Kitap, 1356.
- Suyuti, Abdurrahman b. Ebi Bekr, ed-Durru’l-Mensur fi’t’Tefsiri bi’l-Me’sur, neşr: Necdet Necip, Beyrut, 1421 / 2001.
- Muvaffak b. Ahmed Ahtab Harezmi, baskı: Malik Mahmudi, Kum, 1414.
- Taberi, Ahmed b. Abdullah, Zehairu’l-Ukba fi Menakıbi Zevi’l-Kurba, Kahire 1356, baskı ofset Beyrut.
- Hasan Amid, Ferhengi Lügat-i Amid, telif ve düzenleme sorumlusu: Ferhat Kurbanzade, naşir: Eş’ce’, birinci baskı, 1389.
- Hürremşahi, Bahauddin; Danişname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, Dustan – Nahid, Tahran, 1377, “Kevser” terimi, s. 1908 – 1909.