Hz. Yusuf (a.s)

wikishia sitesinden
(Yusuf sayfasından yönlendirildi)
Hz. Yusuf (a.s)
Hz. Yusuf'a (a.s) atfedilen Makberi Şerifi, Filistin
Nübüvvet
KonumPeygamber
Kuran'da AdıYusuf
Adın Kur'an'da Tekrarı27
DinTevhid
Devrindeki PeygamberHz. Yakub (a.s)
Önemli OlaylarKardeşleri tarafından kuyuya atılması, Züleyha hikayesi, Mısır’ın azizine makamına yücelmesi, Mısır halkını açlıkdan kurtarması
Kişisel Bilgiler
İsimYusuf
Yaşadığı YerKenan, Mısır
Ömür120 yıl
TürbeFilistin
Peygamberler



Hz. Yusuf (a.s) (Arapça: یوسُف), Ben-i İsrail’in peygamberlerinden biriydi ve Hz. Yakup (a.s) peygamberin oğluydu. Mısır'ı uzun yıllar peygamber olarak yönetti. Kur’an-ı Kerim’deki Yusuf Suresi ona atfetmektedir ve Kur'an onun hayat hikayesini ayrıntılı olarak ele almaktadır.

Hz. Yusuf çocukken kardeşleri tarafından bir kuyuya atıldı. Ancak bir grup insan onu kuyudan kurtardı ve onu bir köle olarak Mısır’ın Azizine sattı. Mısır Azizi’nin karısı Züleyha, Yusuf'a âşık oldu ama Yusuf onunla herhangi bir ilişkiye girmeyi reddetti. Daha sonra Azizin Karısı, Yusuf'u Mısır'ın Azizine ihanet etmekle suçlayarak iftirayla hapse attırdı.

Hz. Yusuf'un yıllar sonra masumiyetini kanıtladı ve hapisten çıktı. Mısır kralının rüyasını yorumlayarak Mısır’daki kıtlık sorununa çözüm önerileri sundu ve onun sevgisini kazandı. Böylelikle daha sonra kralın veziri oldu.

Hz. Yusuf'un (a.s) Kur’an'da anlatılan hikayesi ile Tevrat'ta anlatılanlar birbirlerinden farklıdır; Örneğin, Kur’an'a göre kardeşleri, Yakup'tan Yusuf'u onlarla birlikte göndermesini isterler ancak Tevrat'a göreyse Yakup, Yusuf'tan kardeşlerine eşlik etmesini istemiştir.

Hz. Yusuf'un (a.s) 120 yaşında olduğu ve Filistin'de gömülü olduğu söylentiler arasındadır.

Yeri ve Önemi

Hz. Yusuf (a.s), Hz. Yakup'un (a.s) oğlu, Ben-i İsrail'in peygamberlerindendi ve annesinin adı Rahil'di.[1] On bir erkek kardeşi vardı ve yalnızca Bünyamin ile aynı annedendi.[2] Hz. Yusuf (a.s), Bünyamin dışındaki tüm kardeşlerin en küçüğüydü.[3]

Hz. Yusuf'un (a.s) adı Kur’an'da[4] 27 kez geçmekte ve Kur’an'ın on ikinci suresi onun adını taşımaktadır. Kur’an-ı Kerim, Hz. Yusuf'u (a.s) Allah’ın halis (samimi) kullarından biri olarak tanıtır.[5] Allame Tebatebayi'ye göre, Züleyha'nın kendisiyle ilişki kurma isteğini kabul etmemesi sadece görünürde değil kalben bile bu eğiliminde olmadığı anlamına gelmektedir.[6] Ayrıca Kur’an-ı Kerim’de belirtildiği üzere Hz Yusuf (a.s), muhsinlerden (hayırseverlerden) biri olarak kabul edilir.[7]

Peygamberliği

Hz. Yusuf (a.s), büyük peygamberlerden biri olarak kabul edilir.[8] İmam Bakır (a.s), Kur’an ayetlerine atıfta bulunduğu bir rivayette Hz. Yusuf (a.s), Nebi (peygamber) ve Resul (elçi) olarak kabul edilir.[9] Tefsir-i Numune’ye göre, Hz. Yusuf’un (a.s) rüyasında gördüğü on bir yıldız, ay ve güneşin önünde secde etmesi, Hz. Yusuf'un zenginlik ve güce kavuşacağına işarettir.[10] Allame Tebatebayi, Yusuf Suresi'nin 6. ayetinde zikredilen Hz. Yusuf'un (a.s) peygamberlik konumuna gelmesini Allah’ın onun üzerinde nimetlerini tamamlanmasına bir örnek olarak değerlendirir.[11]

Hayatı

Kur’an-ı Kerim’in Yusuf Suresi'nde Hz. Yusuf'un hayat hikayesi ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Kur’an, onun hikayesini “ اَحْسَنُ الْقِصَص ” (en iyi hikaye) olarak nitelendirir[12] ve onu gençlik döneminden başlayarak hayatını ayrıntılarıyla anlatır. Kuyuya atılması, Mısır’ın Azizine satılması, Züleyha ile Hz. Yusuf'un olayı, zindana düşmesi, babası ve erkek kardeşleriyle buluşması ve Mısır'daki yöneticilik yaptığı dönemi anlatmaktadır.[13]

Kuyuya Düşmesi ve Mısır'a Götürülüşü

Ayrıca Bakınız: Yusuf Suresi

Hz. Yusuf'un (a.s) hayat öyküsü Kur’an-ı Kerim'de Yusuf Suresi'nde detaylı olarak anlatılmaktadır. Kur’an'ın anlattığına göre Hz. Yusuf, Hz. Yakup'a on bir yıldız, ay ve güneşin kendisine secde ettiği rüyasını anlatır. Babası ona rüyasını kardeşlerinize anlatmamasını söyler ve “Çünkü kardeşlerin senin başına bir şey getirebilir.” diyerek onu uyarır.[14]

Tefsirciler, söz konusu rüyada on bir yıldızın Yusuf'un kardeşleri, ayın ve güneşin ise anne babasını temsil ettiği anlamına ulaşmışlardır. Hz. Yusuf’un dünyevi ve manevi bir konuma geldiği için ailesinin ona tazim etmeleri olarak kabul edilir.[15]

Hz. Yakup'un (a.s) diğer çocukları, Yusuf ve kardeşinin babamız için bizlerden daha değerli olduklarını söylemişlerdir.[16] Bir gün Hz. Yakup'tan Yusuf'u da beraberlerinde götürüp onunla oynamalarına izin vermesi talebinde bulundular.[17] Daha sonra Yusuf'u götürdüklerinde çöldeki bir kuyuya attılar ve geri döndüklerinde ise Hz. Yakup'a kurdun onu parçalara ayırdığı yalanını söylediler.[18] Kur’an-ı Kerim’in de belirtiğine göre Hz. Yakup onların bu sözlerine asla inanmadı.[19] Daha sonra bu ayrılığın derin hasreti ve Yusuf'a ağlaması nedeniyle Hz. Yakup kör oldu.[20]

Bir kervan Yusuf’u kuyudan kurtararak[21] köle olarak Mısır'a götürdü. Mısır Aziz’i onu satın aldı ve Aziz'i ailesine katılmış oldu. [22]

Yusuf'un Güzelliği ve Züleyha ile Hikayesi

Kısasü-l Kur’an “ قصص القرآن ” (Kur’an Kısaları) kitabında anlatıldığına göre Hz. Yusuf (a.s) genlik döneminde çok güzel ve yakışıklı bir genç olarak tasvir edilmiştir.[23] Bu sebeple Mısır Azizi’nin karısı Züleyha ona aşık oldu ancak Yusuf kendini bundan beri tuttu ve Züleyha'ya itaat etmedi.[24] Bu olay şehirdeki tüm halka yayıldı ve bir grup kadın bu rezaletten dolayı Züleyha'yı suçladı. Bunun üzerine Züleyha bir davet düzenledi. Şehrin ileri gelen kadınlarını davet etti ve onlara meyve ile birlikte soymaları için birer bıçak da verdi. Daha sonra Hz. Yusuf'u meclise davet etti. O içeri girdiğinde kadınlar güzelliğinden o kadar etkilendiler ki şaşkınlıktan o an bıçakla ellerindeki meyve yerine ellerini kestiler.[25]

Bu olaydan sonra, kadınlar her gün Hz. Yusuf'tan gayrı meşru bir ilişki istediğinden sırf onların bu sapık tekliflerinden kurtulmak için Allah'tan zindana düşmeyi istedi. Daha sonra Züleyha'nın emriyle zindana atıldı.[26]

Kralın Rüyasını Tabiri ve Mısır Azizliği

Hz. Yusuf (a.s) iki mahkûmun rüyasının tabirinde birinin öldürüleceğini, diğerinin ise serbest bırakılarak Mısır Kralı'nın yanında yer alacağını önceden haber verdi.[27] Birkaç yıl sonra kral rüyasında yedi cılız ineğin yedi semiz (besili) ineği yediğini gördü. Ayrıca yine başka bir rüyasında da yedi yeşil başak ve yedi kuru başak gördü.[28] Bu rüyanın tabirini o günün rüya yorumcularına anlattığında kimse bu rüyayı doğru yorumlayamadı ta ki daha önce serbest bırakılan eski mahkûmun kralın huzurunda Hz. Yusuf’u (a.s) hatırlayarak onun bu rüyayı yorumlayabileceğini haber verene kadar.[29]

Hapishaneye gitti ve Hz. Yusuf'a (a.s) bu rüyanın yorumunu sordu. Hz. Yusuf, "Önünüzde yedi bolluk ve bereketli geçecek ve ardından yedi yıl kurak geçecek." dedi. Daha sonra, kuraklıktan kurtulmak için ilk yedi yıl boyunca daha fazla ekim yapmalarını ve fazla ürünü sağlıklı tutmak için başaklarıyla birlikte depolamalarını önerdi.[30]

Kral, Hz. Yusuf'un (a.s) rüyasını doğru yorumlaması ve Mısır'ı kıtlıktan kurtarmak için sunduğu öneriyi beğendi ve Hz. Yusuf'u (a.s) huzuruna davet etti. Ancak Hz. Yusuf, kralın elçisine kadınların ellerini kesmesi ve onu zindana atması hakkındaki olayı krala sormasını söyledi. Kral konuyu araştırdı ve o kadınları mahkemeye çağırdı. Mısırlı kadınlar Yusuf'un masum olduğunu kabul etti ve Züleyha da bunu itiraf etti.[31]

Mısır kralı, Hz. Yusuf'un (a.s) rüyayı yorumlaması ve masumiyetini ispatlandıktan sonra onu zindandan alarak veziri ve Mısır Azizi ilan etti.[32]

Ailesiyle Tekrar Buluşması

Mısır’da kıtlık baş göstermeye başladığı sırada Kenan da bu kıtlıktan etkilendi. Böylece Hz. Yakup oğullarını buğday almaları için Mısır'a gönderdi.[33] Hz. Yusuf (a.s) kardeşlerini görünce onları tanıdı. Ama onlar onu tanımadılar.[34] Hz. Yusuf, kardeşlerine çok iyi davrandı[35] ve gömleğini Hz. Yakup'a göndererek kör olan gözlerinin tekrar görmesine vesile oldu.[36] Daha sonra, Yakup ve oğulları Yusuf'u görmeye gittiler.[37]

Evliliği ve Çocukları

Hicri Kameri dördüncü yüzyıl Müslüman tarihçilerden Mas'udi'ye göre Hz. Yusuf (a.s) Mısır'da evlendi ve İfrayim (Yeşu bin Nun'un büyükbabası) ve Mişa adında iki oğlu dünyaya geldi.[38]

Züleyha ile Evliliği

Bazı rivayetlerde Hz. Yusuf'un (a.s) Mısır Azizi konumuna geldikten sonra Züleyha ile evlendiği söylenmektedir. Örneğin, bir hadiste Hz. Yusuf'un (a.s), "İtaatleriyle köleleri kral yapan, günahları ile de kralları köleleştiren Allah'a şükür olsun." Diye söylenen bir kadın gördüğü rivayet edilmektedir. O kadına kim olduğunu sordu, “Ben Züleyha'yım.” dedi ve Hz. Yusuf onunla evlendi." dedi.[39] Hatta bazı rivayetlerde Züleyha'nın Hz. Yusuf'un duasıyla tekrar gençleştiğini ve ardından Hz. Yusuf'un onunla evlendiği belirtilmektedir.[40] Ancak bazıları, ilgili rivayetlerin senedini inceleyerek bu rivayetlerin içeriğine ve muhtevasına zarar verilmiş olabileceğini kabul etmişlerdir.[41] Bir takım rivayetlerde ise Hz. Yusuf'un her iki oğlunun da (İfrayim ve Mişa) Züleyha'dan olduğu belirtilmektedir.[42]

Hz. Yusuf'un Terki Evla Ameli

Ayrıca Bakınız: Terki Evla

Yusuf Suresi 42. ayete göre Hz. Yusuf (a.s) zindandayken tutuklulardan birinin salıverileceğini önceden haber verdi ve ona şöyle söyledi: Kralın huzurunda masumiyetimi ona anlat ama Şeytan o mahkûma bunu unuturdu ve bu nedenle Hz. Yusuf birkaç yıl daha cezaevinde kaldı. Bu noktada Kur’an müfessirleri arasında görüş ayrılıkları bulunmaktadır. Bazıları Şeytanın Hz. Yusuf’a Allah'ı anmayı unutturduğuna ve bir grup da Şeytanın serbest bırakılan mahkûma Hz. Yusuf'un masumiyetini krala anlatmayı unutturduğuna inanıyor. Allame Tebatebayi, ilk görüşün Kur’an'ın açık ifadesiyle bağdaşmadığını dile getirmiştir. Çünkü bir yandan Kur’an-ı Kerim’de Hz. Yusuf ihlas sahibi muhlis bir kişi olarak kabul edilirken, diğer yandan da şeytanın muhlis kulların düşüncelerine asla nüfuz edemeyeceği belirtilmektedir.[43]

Her halükârda müfessirler, Hz. Yusuf'un bu amelini Terki Evla olarak kabul etmektedirler. Zira peygamberler ve tevhit inancının en yüksek derecesine sahip olanlar dünyevi aracılara tevessül (rica) etmemelidir.[44]

Hz. Yusuf'un Kur’an'da ve Tevrat’ta Anlatılan Hikayelerindeki Farkları

Allame Tebatebayi'nin Tevrat'ta aktardığına göre, Kur’an'ın aksine[45] Hz. Yusuf kardeşlerine ay ve güneşin kendisine secde ettiği rüyasını anlattı; kardeşleri onu kıskandılar ve ona “Bize sonradan liderlik taslamayasın!” dediler. Ayrıca yine Tevrat'ta anlatıldığına göre, Hz. Yusuf bu rüyasını babasına anlattığında, babası Hz. Yakup çok öfkelendi ve şöyle dedi: “Ben, annen ve on bir kardeşin senin önünde secde mi edelim?”[46]

Bir diğer farkı ise Kur’an-ı Kerim’e göre, Hz. Yusuf'un kardeşlerinin Hz. Yakup'tan onu kendileriyle birlikte göndermesini istemeleridir.[47] Ancak Tevrat'ta Hz. Yakup’un bizzat kendisinin Yusuf'un onlarla birlikte gitmesini istemiş ve böylelikle koyunların iyi durumda olup olmadığından haberdar olmak istemiştir.[48]

Vefatı ve Defin Yeri

Hicri Kameri dördüncü yüzyıl Müslüman tarihçilerinden Mas'udi'ye göre Hz. Yusuf (a.s) 120 yıl yaşadı. Hayatının son demlerine geldiğinde, Allah ona elindeki nuru ve hikmeti Bebriz bin Levi bin Yakup'a (yiğeni) bırakmasını bildirdi. Bunun üzerine Hz. Yusuf, Bebriz bin Levi ile o gün için seksen kişi olan Al-i Yakup'u (Yakup Hanedanını) huzura davet çağırdı; onlara bir grup insanın galebe çalacağını ve onlara çokça eziyet edeceğini haber verdi. Hz. Yusuf, konuşmasına devamında onlara, “ta ki Lavi’nin çocuklarından adı Musa olan biri çıkıp yardım edene kadar bu böyle devam edecek.”.[49] Hz. Yusuf'un vefatından sonra, her bir grup cenazenin kendi bölgesine gömülmesini istedi. Tartışma çıkmaması için onu Mısır'daki Nil Nehri’nde mermer bir kutuya defnettiler. Yıllar sonra Hz. Musa (a.s) cenazesini bu bölgeden çıkardı[50] ve Hicri Kameri altıncı ve yedinci yüzyıl tarihçisi Yakut Hemevi'ye göre Filistin'de tekrar defnetti.[51]

Hz. Yusuf'un (a.s) Genel Kültürdeki Yeri

Hz. Yusuf Dizisi

Ana madde: Hz. Yusuf Dizisi (TV dizisi) Hz. Yusuf'un öyküsü resim, mozaik, edebiyat, sinema ve televizyon gibi mecralarda geniş yer bulmuştur. Hz. Yusuf Dizisi, 2006 yılında İran televizyonunda yayınlanmaya başladı.[52] Hicri Kameri sekizinci yüzyıl şairi Hâfız-ı Şirâzi’nin Hz. Yusuf'un (a.s) hikâyesini konu edindiği şiirinden bir beyti:

یوسف گم‌گشته بازآید به کنعان غم مخور

کلبه احزان شود روزی گلستان غم مخور

Kaybolan Yusuf, Ken’ân iline bir gün döner. Gam yeme! (Hz. Yakub’un Hz. Yûsuf’a olan hasretinden dolayı ağlayıp inlediği) Hüzünler kulübesi bir gün gülistan olur. Gam yeme![53]

Kaynakça

  1. ↑ Sehefi, Kuran Hikayeleri, Hicri Kameri 1379, s.106.
  2. ↑ Sehefi, Kuran Hikayeleri, Hicri Kameri 1379, s.106.
  3. ↑ Sehefi, Kuran Hikayeleri, Hicri Kameri 1379, s.87.
  4. ↑ Caferi, "Kuran'da Peygamberlerin Mektupları", s. 25-26.
  5. ↑ Yusuf Suresi 24. Ayet.
  6. ↑ Tebatebayi, el-Mizan, 1417 Hicri Kameri, cilt 11, s.130.
  7. ↑ En’am Suresi 84. Ayet.
  8. ↑ Cezayiri, el-Nur el-Mubin, 1423 Hicri Kameri, s. 259.
  9. ↑ Kutuddin Ravandi, Peygamberlerin Hikayeleri, H. 1430, s.348.
  10. ↑ Örneğin, Mekarim Şirazi, Tafsir Nomoneh, 1995, cilt 9, s. 310'a bakınız.
  11. ↑ Tebatebayi, el-Mizan, 1417 Hicri Kameri, cilt 11, s.82.
  12. ↑ Yusuf Suresi, 3. ayet.
  13. ↑ Yusuf Suresi, 8'den 100'e kadar olan ayetler.
  14. ↑ Yusuf Suresi, 4. ve 5. ayetler.
  15. ↑ İbn-i Kesir, Kasas el-Enbiya, 1416 H. / 1996 AD, s.191.
  16. ↑ Yusuf Suresi Ayet 8.
  17. ↑ Yusuf Suresi Ayet 12.
  18. ↑ Yusuf Suresi, Ayet 17.
  19. ↑ Yusuf Suresi, Ayet 18.
  20. ↑ Yusuf Suresi Ayet 84.
  21. ↑ Yusuf Suresi, 10 ve 19. ayetler.
  22. ↑ Yusuf Suresi Ayet 21.
  23. ↑ Örneğin bkz. Cezayiri, el-Nur el-Mubin, 1423 Hicri Kameri, s. 217; Belagi, Kuranî hikayeler, 2001, s. 98; Sehefi, Kıssahay-ı Kuran, 2000, s. 114 ve 115.
  24. ↑ Sehefi, Kıssahay-ı Kuran, 2000, s. 115 ve 116; Ayrıca bkz. Yusuf Suresi, 23. ayet.
  25. ↑ Sehefi, Kıssahay-ı Kuran, 2000, s. 117 ve 118; Ayrıca bkz. Yusuf Suresi, 30 ve 31. ayetler.
  26. ↑ Cezayiri, el-Nur el-Mubin, 1423 Hicri Kameri, s. 221; Ayrıca bkz. Yusuf Suresi, 33-35. Ayetler.
  27. ↑ Belagi, Kuran hikayeleri, s. 105-106; Ayrıca bkz. Yusuf Suresi, 41. ayet.
  28. ↑ Cezayiri, el-Nur el-Mubin, 1423 Hicri Kameri, s. 223; Ayrıca bkz. Yusuf Suresi, 43. ayet.
  29. ↑ Cezayiri, el-Nur el-Mubin, 1423 Hicri Kameri, s. 223; Ayrıca bkz. Yusuf Suresi, 44 ve 45. ayetler.
  30. ↑ Cezayiri, el-Nur el-Mubin, 1423 Hicri Kameri, s. 223; Ayrıca bkz. Yusuf Suresi, 47-49. Ayetler.
  31. ↑ Belagi, Kuran hikayeleri, s. 105-106; Ayrıca Yusuf Suresi'nin 50 ve 51. ayetlerine bakınız.
  32. ↑ Belagi, Kuran hikayeleri, s.108.
  33. ↑ Belagi, Kuranî hikayeler, s.110.
  34. ↑ Belagi, Kuranî hikayeler, s.109; Ayrıca bkz. Yusuf Suresi, 58. ayet.
  35. ↑ Belagi, Kuranî hikayeler, s 110; Ayrıca bkz. Yusuf Suresi, 59. ayet.
  36. ↑ Belagi, Kuranî hikayeler, s. 119; Ayrıca bkz. Yusuf Suresi, 93-96. Ayetler.
  37. ↑ Belagi, Kuranî hikayeler, s. 119; Ayrıca bkz. Yusuf Suresi, 100. ayet.
  38. ↑ Mes’udi, İrade Kanıtı, 2005, s.49.
  39. ↑ Kutuddin Ravandi, Peygamberlerin Hikayeleri, H. 1430, s.351.
  40. ↑ Cezayiri, el-Nur el-Mubin, 1423 H., s.234.
  41. ↑ Bakınız: Ma'aref ve diğerleri, "Yusuf Peygamber'in Züleyha ile evlenmesi konusunda iki tarafın yorumlayıcı anlatılarının incelenmesi", Sayfa 7-32.
  42. ↑ Mukaddesi, el-Bada 'va el-Tarikh, Bour Saeed, cilt 3, s. 69; İbn-i Kesir, Başlangıç ve Son, 1407 Hicri Kameri, 1. cilt, s.210.
  43. ↑ Tebatebayi, el-Mizan, 1417 Hicri Kameri, cilt 11, s. 181.
  44. ↑ Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, 1995, cilt 9, s.414.
  45. ↑ Yusuf Suresi, 4. Ayet.
  46. ↑ Tebatebayi, el-Mizan, 1417 Hicri Kameri, cilt 11, 261.
  47. ↑ Yusuf Suresi Ayet 12.
  48. ↑ Tebatebayi, el-Mizan, 1417 Hicri Kameri, cilt 11, s.261.
  49. ↑ Mes’udi, İrade Kanıtı, 2005, s.74.
  50. ↑ Mes’udi, İrade Kanıtı, 2005, s.75.
  51. ↑ Yakut Hamvi, Dictionary of Nations, 1995, cilt 1, s. 478.
  52. ↑ «چهار سال با یوسف پیامبر»، وبگاه ویستا.
  53. ↑ حافظ،غزلیات، غزل ۲۵۵

Bibliyografya

  • İbn-i Tavus, Ali İbn-i Musa, el-Muctani el-Muctaba namazından, Kum, el-Dar el-Zahir, ilk baskı, 1411 Hicri Kameri.
  • İbn-i Kesir, Başlangıç ve Son, Beyrut, Darü'l-Fikr, 1407 H.
  • İbn-i Kesir, Kasas el-Enbiya va Akhbar el-Madin (İbn-i Kesir tarihinin özeti), Muhammed İbn-i Ahmad Kanaan tarafından düzenlenmiştir, Beyrut, *Ansiklopedi, ilk baskı, 1416 Hicri Kameri / 1996 AD.
  • Bolaghi, Sadr el-Din, Kıssahay-ı Kuran, Tahran, Amirkabir, 17. baskı, 2001.
  • "Yousef Payambar ile dört yıl", Vista veb sitesi, ziyaret tarihi: 1 Eylül 2009.
  • Cezayiri, Nematullah, el-Nur el-Mubin Fi Kasas el-Anbiya va el-Mursalin, Beyrut, Dar el-Azva, ikinci baskı, 1423 Hicri Kameri.
  • Hafez Şirazi, Shamsuddin Muhammed, Ghazals of Hafez, Ghazal 255, Gancour internet sitesi, 22 Eylül 2009'da ziyaret edildi.
  • Caferi, Yakub, "Kuran'da Peygamberlerin Mektupları" İslam Okulu Dergisi, Yıl 46, Sayı 12, Mart 2007.
  • Sehefi, Seyed Muhammed, Kıssahay-ı Kuran, Kum, Ehl-i Beyt, ikinci baskı, 2000.
  • Ziaabadi, Muhammed, Yusuf Suresi'nin Yorumu, Tahran, el-Zahra Hayırsever Vakfı (PBUH), 2009.
  • Tebatebayi, Seyyed Muhammed Hüseyin, el-Mizan Fi Tefsir el-Kuran, Kum, Islamic Publications Office, beşinci baskı, 1417 Hicri Kameri.
  • Kutbuddin Ravandi, Saeed İbn-i Hibaullah, Şeyh el-Saduk için Peygamberlik kitabının hadislerini içeren Peygamberlerin Hikayeleri, Kum, Allameh *Meclisi Yayınları, 2009.
  • Mes’udi, Ali İbn-i Hussein, İmam Ali İbn-i Abi Talib'in iradesinin kanıtı (ona barış), Kum, İsmailian, üçüncü baskı, 2005.
  • Maaref ve diğerleri, "Yusuf Peygamber'in Zulaikha ile evlenmesi konusunda iki tarafın yorumlayıcı anlatımlarının incelenmesi", Hadith *Research'ün üç ayda bir yayınlanan iki dergisi, yedinci yıl, on üçüncü sayı, ilkbahar ve yaz 2015.
  • Mukaddesi, Motahar İbn-i Tahir, el-Bada 'va el-Tarikh, Bur Saeed, Maktab el-Thakafah el-Diniya, no.
  • Mekarim Şirazi, Nasser, Tefsir-i Numune, Tehran, Dar el-Kitab el-Islami, ilk baskı, 1995.
  • Yakut Hamavi, Ülkeler Sözlüğü, Beyrut Dar Sader, ikinci baskı, 1995.
"https://tr.wikishia.net/w/index.php?title=Hz._Yusuf_(a.s)&oldid=92450" sayfasından alınmıştır