Osman b. Ali b. Ebu Talib
 İmam Hüseyin (a.s) Türbesi'ndeki Kerbela Şehitlerinin Mezarı | |
| İsmi | Osman bin Ali bin Ebu Talib |
|---|---|
| Ünlü akrabaları | İmam Ali aleyhi selam, İmam Hasan Mücteba aleyhi selam, İmam Hüseyin (aleyhi selam), Hz. Abbas (a.s) |
| Doğum tarihi | Yaklaşık Hicri Kameri 39. Yıl |
| Şehid olduğu tarih | Hicri Kameri 61. Yıl. 10 Muharrem |
| Kimin Sehabesi | İmam Hüseyin (aleyhi selam) |
| Ehlibeyt Ashabı | |
| Habib bin Muzahir • Meysem-i Tammar • Müslim bin Avsece • Müslim bin Akil • Hâni bin Urve • Kumeyl b. Ziyad Nahai • vb. | |
Osman b. Ali b. Ebu Talib (Arapça: عثمان بن علي بن أبي طالب); Kerbela şehitlerinden, İmam Ali (a.s) ve Ümmü’l Benin olarak bilinen Fatıma binti Hizam’ın oğlu ve Abbas b. Ali’nin (a.s) kardeşlerindendir. Rivayetlere göre Osman b. Ali şehit edildiğinde 21 yaşındaymış ve evlat sahibi değilmiş. Kabri, İmam Hüseyin’in (a.s) türbesinde, Kerbela şehitlerinden bir grubun toprağa verildiği yerdedir.
Hayatı
Osman b. Ali’nin 21 yaşında şehit olduğunu nakleden rivayet esasınca,[1] Osman Kufe’de, İmam Ali’nin (a.s) hilafeti döneminde ve yaklaşık hicri kameri 39 yılında dünyaya gelmiş olması gerekir. Babası İmam Ali (a.s) ve annesi ise, Ümmü’l Benin’dir.[2]
Aşura kıyamı hadisesi dışında, tarihî kaynaklarda onun ismine rastlanılmamıştır. Fakat zahiren ismi bazı hadislerin senet silsilesinde zikredilmiştir. Osman’ın evlenmediği ve çocuk sahibi olmadığı anlaşılmaktadır.[3]
Osman İsminin Konulması
“Osman” ismi, zamanın yaygın isimlerindendi. Öyle ki bazı tarihî kaynaklarda sahabeden 25’inin isminin “Osman” olduğu zikredilmiştir.[4] Diğer taraftan Hz. Ali (a.s) bu ismi, Allah Resulünün (s.a.a) sahabelerinden biri olan Osman b. Mez’un'un ismi hasebiyle koyduğunu belirtmiştir.[5]
Aşura Günü
İmam Hüseyin’in (a.s) Haşimi olmayan yârenlerinin şehadetinden sonra, Ben-i Haşim savaş için meydana çıktı. Ali b. Ebu Talib (a.s) oğullarından ilk olarak Ebu Bekir b. Ali savaş meydanına gitti. Ondan sonra, bir rivayete göre Osman’ın kardeşlerinden Abdullah ve Cafer meydana giderek şehit oldular.[6] Onlardan sonra da Osman meydana yürüdü. Aşağıdaki beyitler onun recezlerinden (savaş meydanında karşı tarafa gözdağı vermek için okunan şiir vb.) biridir:
| شیخی علی ذو الفعال الظاهر | إنی أنا عثمان ذو المفاخر | |
| أخی حسین خیرة الاخایر | و بن عم للنبی الطاهر | |
| بعد الرسول و الوصی الناصر | و سید الکبار و الاصاغر | |
| Ben sayısız iftiharları olan Osman’ım | Babam Ali’dir, yaptıkları aşikar | |
| Babam, tahir olan peygamberin amcasının oğludur | kardeşim Hüseyin seçkinlerin en seçkini | |
| Peygamber ve onun muzaffer vasisinden sonra | büyük küçük herkesin seyyidi ve mevlasıdır.” [7] |
Şehadeti
Havli b. Yezid Esbehi, Osman’ın alnına bir ok atarak, onu atından düşürdü ve Ben-i Darim’den bir kişi de onun mübarek başını bedeninden ayırdı.[8]
Nahiye-i Mukaddese Ziyaretinde Osman’ın İsmi
Meşhur olmayan Nahiye-i Mukaddese Ziyaretinde Osman b. Ali’nin ismi geçmiş ve onun “Osman” olarak isimlendirilme sebebi de zikredilmiştir:
- السَّلَامُ عَلَی عُثْمَانَ بْنِ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ سَمِی عُثْمَانَ بْنِ مَظْعُونٍ لَعَنَ اللَّهُ رَامِیهُ بِالسَّهْمِ خَوْلِی بْنَ یزِیدَ الْأَصْبَحِی الْأَیادِی وَ الْأَبَانِی الدَّارِمِی
“Esselamu ala Osman b. Emiri’l Mü’minin Semiyye Osman b. Mez’un. Leanallahu Ramiyehu bi’s-Sehmi Havli b. Yezid Esbehi Eyadi ve’l-Ebani ed-Darimi.”[9]
Kaynakça
- ↑ İsfahani, Mekatilu’t-Talibiyyin, s. 89; Meclisi, Biharu’l Envar, c. 45, s. 37.
- ↑ İsfahani, Mekatilu’t-Talibiyyin, s. 89.
- ↑ Mufid, el-İrşad, c. 2, s. 109; Meclisi, Biharu’l Envar, c. 45, s. 37.
- ↑ İbn-i Hacer, el-İsabe, c. 4, s. 447 - 463.
- ↑ İsfahani, Mekatilu’t-Talibiyyin, s. 89.
- ↑ Saduk, el-Emali, s. 152.
- ↑ Meclisi, Biharu’l Envar, c. 45, s. 37
- ↑ Belazuri, Ensabu’l Eşraf, c. 3, s. 20; İsfahani, Mekatilu’t-Talibiyyin, s. 89; Meclisi, Biharu’l Envar, c. 45, s. 37.
- ↑ İbn-i Meşhedi, Mezaru’l Kebir, s. 487.
Bibliyografi
- İbn-i Hacer Askalani, el-İsabe fi Temyizi’s-Sahabe, tahkik: Ali Muhammed el-Bicavi, Daru’l Ceyl, Beyrut, birinci baskı, 1412.
- İbn-i Meşhedi, Muhammed b. Cafer, el-Mezaru’l Kebir, Müessesetu’n-Neşri’l İslami, Kum, 1378.
- İsfahani, Ebu’l Ferec Ali b. Hüseyin, Mekatilu’t-Talibiyyin, tahkik: Seyyid Ahmed Sakar, Daru’l Marife, Beyrut.
- Belazuri, Ahmed b. Yahya b. Cabir, Ensabu’l Eşraf, Daru’l Fikir, Beyrut, 1417.
- Saduk, el-Emali, Kitapçi, Tahran, 1376 h.ş.
- Meclisi, Muhammed Bakır, Biharu’l Envaru’l Camiatu li-Dureri’l Ahbari’l Eimmeti’l Athar, Daru İhyau’t-Turasu’l Arabi, Beyrut, 1403.
- Mufid, el-İrşad fi Marifeti Hucecullahi ale’l-İbad, Kongreyi Şeyh Mufid, Kum, 1413.