İmam Rıza'nın (a.s) annesi Necme Hatun

wikishia sitesinden


Necme Hatun
İmam Rıza'nın (a.s) annesi
Necme Hatun'a atfedilen türbe, yıkılmadan önce, Medine
İsmiNecme Hatun
Doğduğu şehirKuzey Afrika'daki Nubiya şehri ya Güney Fransa'daki Marsilya adası
TürbeBaki Mezarlığının doğusunda Medine'nin el-Avali bölgesindeki Ümmü-l İbrahim'in türbesinde İmam Sadık'ın (a.s) eşi Hamide Hatun’un mezarının yanına defnedilmiştir
Kimin Sehabesiİmam Cafer Sadık (a.s), İmam Musa Kazım (a.s), İmam Rıza (a.s)
Ehlibeyt Ashabı
Habib bin MuzahirMeysem-i TammarMüslim bin AvseceMüslim bin AkilHâni bin UrveKumeyl b. Ziyad Nahaivb.


Necme Hatun, İmam Kazım'ın (a.s) eşi ve İmam Rıza (a.s) ile Hz. Fatıma Masume'nin (a.s) annesidir. Necme Hatun, bir köleydi ve İmam Sadık'ın (a.s) eşi Hamide Hatun tarafından satın alınarak oğlu İmam Kazım'a (a.s) hediye edilmiştir. Bazı rivayetlere göre Hamide Hatun bir rüya görmüş ve rüyasının tabiri neticesinde Hz. Peygamberin (s.a.a) emriyle Necme Hatun’u İmam Kazım'a (a.s) hediye etmiştir. Necme Hatun'un mezarı, Meşrebe Ümmi İbrahim'de Medine şehrinde yer almaktadır.

Soyu ve Nesebi

Necme Hatun, İmam Sadık'ın (a.s) eşi Hamide Hatun tarafından satın alınan ve İmam Kazım'a (a.s) hediye edilmiş bir cariyeydi. İmam Kazım (a.s) ile olan evliliğinden İmam Rıza'yı (a.s) dünyaya getirmiştir.[1] Bazıları tarafından Kuzey Afrika'daki Nubiya şehrinden, diğerleri tarafından da Güney Fransa'daki Marsilya adasından olduğu kabul edilir.[2] Bu nedenle “خَیزُران مَرسِیه” Hayzuran Mursiye ve “شَقْرَاء نُوبِیه” Şekrau Nubiya lakaplarıyla da anılmıştır.[3]

İsimleri ve Lakapları

En ünlü ismi Necme Hatun'dur. Ayrıca Sekenü Nubia “سَکَن نُوبیه” [4], Arva “اَرویٰ”, Semane “ سمانه”, Tuktem “ تُکتَم” ve Hayzuran “خَیزُران”[5] isimleriyle de anılmıştır. Şeyh Saduk'tan aktarılan bir rivayete göre Necme Hatun, İmam Musa Kazım'a (a.s) verildiğinde ona Tuktem “ تُکتَم” [6] ve İmam Rıza’yı (a.s) dünyaya getirdiğinde kendisine Tahire lakapları verilmiştir.[7] Lakabı Şekra ve künyesi Ümmü-l Benin idi.[8]

Makamı ve Mevkii

İmam Sadık'ın (a.s) eşi Hamide Hatunun İmam Kazım'a (a.s) Necme Hatundan daha faziletli bir cariye görmediğini söylediği rivayet edilmiştir.[9] Şeyh Saduk'un rivayet ettiği bir hadise göre Hamide Hatun, Peygamber Efendimizi (s.a.a) rüyasında görmüş ve yeryüzündeki en hayırlı insanı doğuracağı için ondan oğlu İmam Kazım'a (a.s) Necme Hatun’u vermesini istemiştir. Bu nedenle Hamide Hatun, Necme Hatun’u İmam Musa bin Cafer'e (a.s) verdi. Ayrıca Necme Hatun o zamanlar bakireydi.[10] Bunun yanı sıra İmam Kazım (a.s) da Necme Hatun'nun Hz. Peygamberin (s.a.a) emriyle satın alındığını belirtmiştir.[11]

Necme Hatun, İmam Rıza'nın (a.s) hamileliği sırasında bedeninde hiçbir ağırlık hissetmediğini ve uykusunda da zikir sesleri duyduğunu söylemiştir. Ancak uyandığında ise etrafında kimse olmadığını belirtmiştir.[12]

Yine farklı bir rivayete göre Necme Hatun, İmam Rıza (a.s) için bir dadı ister ve bu isteğinin sebebinin namaz kılıp ibadet etmek olduğunu belirtir.[13]

Kabri

Muhammed Bakır Hüseyni Celali'ye göre Necme Hatun'un mezarı, Baki Mezarlığının doğusunda Medine'nin el-Avali bölgesindeki Ümmü-l İbrahim'in türbesinde İmam Sadık'ın (a.s) eşi Hamide Hatun’un mezarının yanına defnedilmiştir.[14]

Kaynakça

  1. Saduk, Ayun Ahbar el-Rıza, 1378 H. Kameri, cilt 1, s. 14.
  2. Kaimi, Alam el-Muhammed okulunda, 1378, s. 30.
  3. Erbil, Keşfü-l Gumme, 1381 H. Kameri, cilt 2, s. 259.
  4. Kuleyni, el-Kafi, 1988, cilt 1, sayfa 486; Derlenmiş Chronicles and Stories, Tahran, s. 457.
  5. Derlenmiş Chronicles and Stories, Tahran, s. 457.
  6. Saduk, Ayun Ahbar el-Rıza, 1378 H. Kameri, cilt 1, s. 14.
  7. Saduk, Ayun Ahbar el-Rıza, 1378 H. Kameri, cilt 1, s. 15.
  8. Kumi, Kum Tarihi, 1982, s. 199.
  9. Saduk, Ayun Ahbar el-Rıza, 1378 H. Kameri, cilt 1, s. 15.
  10. Saduk, Ayun Ahbar el-Rıza, 1378 H. Kameri, cilt 2, s. 17.
  11. Masudi, Pruf of Vill, H. 1426, s. 202.
  12. Saduk, Ayun Ahbar el-Rıza, 1378 H. Kameri, cilt 1, s. 20.
  13. Saduk, Ayun Ahbar el-Rıza, 1378 H. Kameri, cilt 1, s. 15.
  14. Hüseyni Celali, Fedak and el-Avali, 1426 H. Kameri, s. 55.

Bibliyografya

  • Erbali, Ali İbn-i Asi, İmamların bilgisinde kederi keşfetmek, düzelten Rasuli Mahallati, Tebriz, Bani Haşimi Yayınları, ilk baskı, 2002.
  • "İmam Rıza'nın (a.s) annesinin Medine'deki kabrinin resimleri", Hamşehri Online, 28 Ekim 2012'de eklendi, 9 Ekim 1400'de görüntülendi.
  • Hüseyni Celali, Muhammed Bakır, Fedek ve el-Avali ve kitapta yedinci koşullar, Sünnet, tarih ve edebiyat, Meşhed, Hazreti Fatıma Zehra'nın Bilimsel ve Manevi Miras Kongresi Sekreterliği, 1426 H. Kameri.
  • Saduk, Muhammed İbn-i Ali, Ayun Ahbar el-Rıza, Mehdi Lacevardi tarafından düzenlendi, Tahran, Cahan Publishing, 1999.
  • Kaimi, Ali, Alam el-Muhammed Schul'da, Tahran, Amiri Publications, 1999.
  • Kumi, Hüseyin İbn-i Muhammed İbn-i Hasan, Kum Tarihi, Hasan İbn-i Ali İbn-i Hasan Abd el-Mülk Kumi tarafından çevrildi, Seyit Calaluddin *Tehrani'nin araştırması, Tahran, Tus Publications, 1982.
  • Kuleyni, Muhammed İbn-i Ya'kub, el-Kafi, Ali Ekber Ghaffari, Tahran, Islamic Library, üçüncü baskı, 1988.
  • Tarihler ve hikayeler koleksiyonu, bilinmeyen yazar, Bahar Şairlerinin Kralı araştırması, Tahran, Kalaleh Havar, Bita.
  • Masudi, Ali İbn-i Hüseyin, Pruf of Vill, Kum, Ansarian Publications, üçüncü baskı, 1426 H. Kameri.