İkrime bin Ebî Cehil

wikishia sitesinden

İkrime bin Ebî Cehil (Arapça: عِكرِمَة بن أبي جَهل), Bi'setin başlangıcından Peygamber Efendimize (s.a.a) düşman olan ancak Mekke'nin fethinden kısa bir süre sonra Müslüman olan ve Hz. Muhammed Mustafa’nın (s.a.a) sahabelerinden olan Kureyş'in önde gelen büyüklerindendir. İkrime bin Ebî Cehil önceden Peygamberimizin (s.a.a) düşmanlarından biri olduğu için Bedir, Uhud ve Hendek savaşlarına katılmış ve Müslümanlara karşı savaşmıştır. Babası Ebu Cehil de Mekke'nin ileri gelenlerindendi ve Hz. Peygamber'in (s.a.a) önde gelen düşmanlarından biriydi.

Hz. Muhammed Mustafa (s.a.a), Mekke'nin fethi esnasında aralarında İkrime bin Ebi Cehil'in de bulunduğu birkaç kişi dışında bütün Mekkelileri bağışladı. İkrime Yemen'e kaçtı fakat karısı Peygamber'e (s.a.a) giderek ondan kocası adına aman (af) diledi. İslam Peygamberi (s.a.a) onu bağışladı ve böylece karısı onu kurtararak Mekke'ye dönmesini sağladı. Mekke’ye dönünce de tövbe ederek Müslüman oldu. Peygamber Efendimizin (s.a.a) vefatından sonra ilk halife Ebu Bekir, İkrime'yi Ridde Savaşları komutanlarından biri olarak atadı. İkrime girdiği Yermuk savaşında en sonunda öldürüldü.

Ailesi ve Özellikleri

İkrime bin Ebi Cehil, Kureyş kabilesinden ve Beni Mahzum taifesinden Ebu Cehil'in oğluydu.[1] İkrime'nin nesli devam etmemiştir.[2] Çünkü oğlu da Ömer de Yermuk savaşında kendisi ile birlikte öldürüldü.[3]

İkrime, Mekke'nin asillerinden[4] ve İslam öncesi cahiliye döneminin büyüklerinden biri olarak kabul edilmiştir.[5] Ayrıca onu ünlü bir savaşçı[6] ve cesur[7] biri olarak tarif etmişlerdir.[8] Bunların yanı sıra eşini de Ümmü Halim veya Ümmü Hekim lakaplarıyla tanınmakta olan Haris bin Hişam'ın kızıdır[9] ve İkrime için Peygamber'den (s.a.a) kocasının affedilmesini istemiştir.[10]

İslam Peygamberi ile Düşmanlığı

İkrime, tıpkı babası Ebu Cehil gibi İslam Peygamberi'ne düşmandı.[11] Bedir savaşında müşrik ordusundaydı ve Ensar'dan bir kişiyi de şehit etmiştir.[12] Babasının öldürülmesine karışanlardan birinin de elini kesti.[13]

İkrime bin Ebi Cehil, Uhud savaşında müşrik ordusunun bir bölümünün komutanıydı.[14] Müslüman okçular tepeden ayrıldıktan sonra Halid bin Velid ile birlikte Müslümanlara arkadan saldırarak İslam Ordusu'nun yenilgiye uğramasına neden oldu.[15]

Uhud savaşından sonra İkrime, Ebu Süfyan ve Ebu-l Avarü-l Selemi ile birlikte Peygamber Efendimizden (s.a.a) emanname istediler ve Medine'ye gittiler. İslam Peygamberinden (s.a.a) Lût, Uzza ve Menat putları hakkında kötü söz söylememesini ve onların faydalı bulduğunu beyan etmesini istediler böylece onlar da Müslümanların Rabbi olan Allah hakkında olumsuz bir şey söylemeyeceklerini dile getirdiler. Bu sözler Peygamberin (s.a.a) canını sıktı ve onlardan Medine'den ayrılmalarını istedi. Bu sırada Ahzab Suresi'nin ilk ayeti nazil oldu: “یا أَیُّهَا النَّبِیُّ اتَّقِ اللَّهَ وَ لا تُطِعِ الْکافِرِینَ وَ الْمُنافِقِینَ” meali: “Ey Peygamber! Takva ehli olmaktan dönmeyin, kafirlere ve münafıklara itaat etmeyin.” [16]

İkrime de hendek savaşında da bulunmuştur. Amr bin Abdud ile birlikte hendeği geçerek Müslümanların ordusuna yöneldiler ve Amr öldürüldükten sonra İkrime kaçıp kurtulmayı başarmıştır.[17]

Müslüman olmak

İslam Peygamberi ashabına hitaben: "İkrime sizlere iman etmiş bir şekilde gelmektedir. Babasına hakaret etmeyiniz. Ölüye küfretmek sadece yaşayanları rahatsız eder, ölülere ulaşmaz."[18]

İslam Peygamberi (s.a.a), Mekke'nin fethinde birkaç kişi dışında ki bunlardan biri de İkrime bin Ebi Cehildir, bütün Mekkelilere eman vererek bağışlamıştır.[19] İkrime daha sonra Yemen'e kaçmıştır. Eşi de Peygambere (s.a.a) giderek ondan kocası için eman diledi ve eman almasının ardından İkrime'yi Mekke'ye Peygamber'in (s.a.a) yanına götürdü.[20] İkrime, Peygamber Efendimizin (s.a.a) huzurunda Müslüman oldu ve İslam dini yolunda o güne kadar ne harcandıysa iki katını Allah (c.c) yolunda harcayacağına dair yemin etti.[21]

Peygamber (s.a.a), Huneyn Savaşı’ndan sonra ganimetleri kalpleri uzlaştirmak için sadece Kureyşliler arasında paylaştırdı onlardan biri de İkrime bin Ebî Cehil idi.[22] Peygamber Veda Haccı sırasında, İkrime'yi Havazun Kabilesi arasında zekât toplayan memurların başına getirdi.[23]

Peygamber Efendimizin (s.a.a) vefatından sonra Ebu Bekir onu Ridde Savaşlarda Eş’as İbn-i Kays,[24] ve Museyleme[25] gibi bazı mürtedlerle Umman’da[26] savaşması için gönderdi ve onu Şam’ın bölgelerinin hükümdarı tayin etti.[27]

Ölümü

İkrime, Hicri Kameri 15 yılında ikinci halifenin saltanatı sırasında Yermuk savaşında öldürüldü.[28] Oğlu Ömer de aynı savaşta öldürüldü.[29] Bazı kaynaklar İkrime'nin Ecnadeyn savaşında, bazıları da Hicri Kameri on üçüncü yılda Marcü-l Sefer Savaşında “مَرْجُ الصُّفَّر” öldüğünü belirtmişlerdir.[30]

Kaynakça

  1. ↑ Dhahabi, History of Islam, 1409 h.k, cilt.3, s.99.
  2. ↑ İbn Kutiba, Al-Maarif, 1992, s.334.
  3. ↑ İbn Esir, Asad al-Ghaba, 1409 h.k, cilt 3, sayfa 681.
  4. ↑ Balazri, Ansab al-Ashraf, 1417 h.k, cilt 1, sayfa 312.
  5. ↑ Dhahabi, Tarikh al-Islam, 1409 h.k, cilt.3, s.99.
  6. ↑ İbn Esir, Asad al-Ghaba, 1409 h.k, cilt 3, sayfa 567.
  7. ↑ İbn Kalbi, Jamhara al-Nasab, 1407 h.k, s.86.
  8. ↑ İbn Cüzi, el-Muntazem, 1412 h.k, cilt 4, sayfa 155.
  9. ↑ İbn Abd al-Barr, al-Istiyab, 1412 h.k, cilt 4, sayfa 1932.
  10. ↑ İbn Cüzi, el-Muntazem, 1412 h.k, cilt 4, sayfa 155.
  11. ↑ İbn Hacer, el-Asabah, 1415 h.k, cilt 4, s.443.
  12. ↑ Waqedi, al-Maghazi, 1409 h.k, cilt.1, s.301.
  13. ↑ Zarkali, Al-A'alam, 1989, cilt.7, s.258.
  14. ↑ Balazri, Ansab al-Ashraf, 1417 h.k, Cilt 1, sayfa 316.Balazri, Ansab al-Ashraf, 1417 h.k, Cilt 1, sayfa 316.
  15. ↑ İbn Seyyid, uyun al-Athar, 1414 h.k, cilt 2, s.19.
  16. ↑ Vahedi, Kuran'ın Zuhur Nedenleri, 1411 h.k, s.364.
  17. ↑ Taberi, Tarikh al-Umam and al-Muluk, 1387 h.k, cilt.2, s.573.
  18. ↑ İbn Cüzi, el-Muntazem, 1412 h.k, cilt 4, sayfa 155.
  19. ↑ İbn Esir, Asad al-Ghaba, 1409 h.k, cilt 2, s.195.
  20. ↑ İbn Cüzi, el-Muntazem, 1412 h.k, cilt 4, sayfa 155.
  21. ↑ İbn Cüzi, el-Muntazem, 1412 h.k, cilt 4, sayfa 156.
  22. ↑ Şeyh Mufid, Al-Irshad, 1413 h.k, cilt 1, s.145.
  23. ↑ İbn Sa'd, Tabaqat al-Kubra, 1410 h.k, cilt 6, s.4.
  24. ↑ İbn Atham, el-Futuh, 1411 h.k, cilt 1, sayfa 57.
  25. ↑ İbn Esir, Al-Kamel, 1385 h.k, cilt 2, s.360.
  26. ↑ Dhahabi, Ta'rikh al-Islam, 1409 h.k, c.3, s.99.
  27. ↑ Dhahabi, Ta'rikh al-Islam, 1409 h.k, vol.3, s.99.
  28. ↑ İbn Hacer, el-Asabah, 1415 h.k, cilt 4, s.443.
  29. ↑ İbn Esir, Asad al-Ghaba, 1409 h.k, cilt 3, sayfa 681.
  30. ↑ İbn Abd al-Barr, al-Istia'b, 1412 h.k, cilt.3, s.1083.

Bibliyografi

  • İbn Esir, Ali İbn Muhammed, Asad al-Ghaba fi Marifateh Sahabah, Beyrut, Dar al-Fikr, 1409 h.k.
  • İbn Esir, Ali İbn Muhammed, Al-Kamil fi al-Tarikh, Beyrut, Dar Sadir, 1385 h.k.
  • İbn A'tham, Ahmed İbn A'tham, Al-Futuh, araştırma: Ali Shiri, Beyrut, Dar al-Azva'a, 1411 h.k.
  • İbn Jozi, Abd al-Rahman bin Ali, al-Muntazem, araştırmacı: Ata, Muhammed Abd al-Qadir, Ata, Mustafa Abd al-Qadir, Beyrut, Dar al-Kotob al-almiyyah, ilk baskı, 1412 h.k.
  • Ibn Hajar Asqalani, Ahmad Bin Ali, Al-Asabah Fi tami'eez al-Sahabah, Araştırma: Adel Ahmad Abd al-Mojood, Ali Muhammad Moawadh, Beyrut, Dar Al-Kotob Al-Alamiyyah, ilk baskı, 1415 h.k.
  • İbn Saad, Muhammed İbn Saad, Tabaqat al-Kubra, araştırma: Ata, Muhammed Abd al-Qadir, Beyrut, Dar al-Kutub al-Alamiya, Beyrut, birinci baskı, 1410 h.k.
  • İbn Seyyed, oyun al-Athar, Beyrut, Dar al-Qalam, ilk baskı, 1414 h.k.
  • İbn Abd al-Barr, Yusuf bin Abd Allah, Al-Istiab fi Marifateh al-Ashab, araştırma: Ali Muhammed al-Bajawi, Beyrut, Dar al-Jabal, ilk baskı, 1412 h.k.
  • İbn Kuteybeh, Abdullah bin Müslim, el-Maarif, araştırma: Tharwat Akasha, Kahire, Al-Haya't al-Mesriyyah al-Ammah li al-kitab, ikinci baskı, 1992.
  • İbn Kalbi, Hişam İbn Muhammed, Jamhara al-Nasab, araştırmacı, Naji Hassan, Bija, Alam al-Kotob, 1407 h.k.
  • Balazri, Ahmad bin Yahya, Ansab al-Ashraf, araştırma: Sohail Zekar, Riaz Zarkali, Beyrut, Dar al-Fikr, ilk baskı, 1417 h.k.
  • Dhahabi, Muhammed bin Ahmad, Tarikh al-Islam, araştırma: Omar Abd al-Salam Tadmari, Beyrut, Dar al-Kitab al-Arabi, ikinci baskı, 1409 h.k.
  • Zarkali, Khair al-Din, Al-Alam, Beyrut, Dar al-Elm Le al-Mollayin, 8. baskı, 1989.
  • Şeyh Mofid, Muhammed bin Mohammad, Al-irshad, Kum, Şeyh Mofid Kongresi, ilk baskı, 1413 h.k.
  • Tabari, Muhammed bin Cerir, tarikh al-Omam va Al-Muluk, araştırma: Muhammed Abul-Fazl İbrahim, Beyrut, Dar al-Torath, ikinci baskı, 1387 h.k.
  • Wahidi, Ali bin Ahmad, Asbab al-Nuzul, Beyrut, Dar al-Kitab al-Islamiya, 1411 h.k.
  • Waqedi, Muhammad bin Omar, Kitab al-Maghazi, araştırma: Marsden Jones, Beyrut, Al-A'alami, üçüncü baskı, 1409 h.k.
"https://tr.wikishia.net/w/index.php?title=İkrime_bin_Ebî_Cehil&oldid=81954" sayfasından alınmıştır