Seyyid İbrahim Reisu's-Sadati

wikishia sitesinden
Seyyid İbrahim Reisi
İran İslam Cumhuriyeti'nin Sekizinci Cumhurbaşkanı
Kişisel Bilgiler
Tam AdıSeyyid İbrahim Reisu's-Sadati
Ad Günü1960
Doğum YeriMeşhed
Dinİslam
MezhepŞia
Siyasi Bilgiler
Pozisyonlarİran Cumhurbaşkanı ve İran Yargı Başkanı, Astan Kudüs Tevliyeti ve Uzmanlar Meclici üyesi


Seyyid İbrahim Reisu's-Sadati (1960-2024), Seyyid İbrahim Reisi olarak bilinir, Şii ruhani, siyasetçi ve İran İslam Cumhuriyeti'nin sekizinci cumhurbaşkanı. Kum ve Meşhed İlmiye Havzası ve Şehit Mutahhari Üniversitesi mezunudur.

Reisi, Mübariz Ruhaniler Cemiyeti'nin üyelerinden biridir. İran İslam Cumhuriyeti sisteminde çeşitli sorumluluklar üstlendi. Adliye başkanı, Ülke Başsavcısı, İran Genel Denetleme Teşkilatı Başkanı, Özel Ruhaniyet Mahkemesi Savcısı, Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi üyesi ve Uzmanları Meclisi üyesi bunlar arasında yer alıyor. Ayrıca üç yıl boyunca Astan Kudüs Rezevi'nin tevliyetini de üstlendi.

19 Mayıs 2024'te bir inşaat projesinin açılışını yapmak üzere Doğu Azerbaycan Eyaletine giden Seyyid İbrahim Reisi ve heyetini taşıyan helikopter, dönüş yolunda, Verzigan ile Culfa arasında kaza yaptı. Bu kazada cumhurbaşkanı ve beraberindeki heyet hayatını kaybetti.

Biyografi ve Eğitim

İbrahim Reisi, 14 Aralık 1960'ta Meşhed'de doğdu. Soyu anne ve babasından Zeyd bin Ali'ye kadar uzanmaktadır. İlahiyat derslerine Meşhed'deki Nevvab İlmiye Havzası'ndan başladı ve 1975'ten beri Kum İlmiye Havzası'nda devam etti. Kum'da Yadullah Duzduzani, Seyyid Ali Muhekkik Damad, Ali Ekber Meşkini, Ahmed Beheşti, Murtaza Mutahhari ve Huseyin Nuri Hemedani gibi alimlerin derslerine katıldı.[1] Reisi aynı zamanda Seyyid Muhammed Hasan Mer'aşi Şuşteri, Seyyid Mahmud Haşimi Şahrudi, Ağa Mucteba Tahrani ve Ayetullah Hamaney'nin ders'i-hariclerine de katılmıştır.[2]

Şehit Mutahhari Üniversitesi'nin fıkıh ve hukuk bölümünden mezun oldu.[3] 1983 yılında Seyyid Ahmed Alemu'l-Huda'nin kızı Cemile Alemu'l-Huda ile evlendi.[4]

Astan Kudüs Rezevi Tevliyeti

2015 yılında Abbas Vaiz Tebesi'nin vefatinin ardından Reisi, İran İslam Cumhuriyeti liderinin emriyle Astan Kudüs Rezevi tevliyetine atandı.[5] ve 2019 yılına kadar bu sorumluluğu üstlendi.[6] Reisi döneminde Astan Kudüs'te pek çok hizmet icra edildi. Bunların arasında: Günlük üç bin zair kapasiteli Zairşehr'in inşası ve İmam Rıza'nın (a.s) türbesi çevresinde çok sayıda Zairsera inşası.[7] Yoksul ilk defa zair olanları ziyaret için Meşhed'e gönderme planı. Meşhed'e giden yollarda Mikatur-Rıza'nın (zairlerin dinlenme yerleri) inşası.[8]

Öğretim ve Bilimsel Çalışmalar

İbrahim Reisi, Astan Kudüs Rezevi sorumlu olduğu dönemde Meşhed'de fıkıh ders'i-harici veriyordu. Ayrıca Tahran'daki İlmiye Havzalarında ve İmam Sadık Üniversitesi (a.s) ve Şehid Beheşti Üniversitesi gibi çeşitli üniversitelerde Fıkıh Metinleri, Yargı Fıkhi Kuralları ve Ekonomik Fıkhi dersleri verdi.[9]

Fıkıh Ders'i-hariçi Yazmaları, Mirasçısız Miras, Fıkıh ve Kanunda Asl ve Zahir Çatışması kitapları Seyyid İbrahim Reisi'nin eserleri arasında yer almaktadır.[10]

Siyasi Faaliyetler

Hüccetü'l-İslam ve'l-Müslimin Reisi'nin sorumluluklarından ve faaliyetlerrinden bazıları şunlardır:

  • 2021'den 2024'e kadar İran Cumhurbaşkanı.[11]
  • 2018'den[12] 2021'e kadar İran Yargısının Başkanı.[13]
  • 2017'dan bu yana Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi üyeliği.[14]
  • 2014'ten 2015'e kadar İran Başsavcısı.[15]
  • 2012'den 2021'e kadar Özel Ruhaniyet Mahkemesi Savcısı.[16]
  • 2006'ten beri Güney Horasan halkının Uzmanları Meclisinde temsilcisi.[17]
  • 2004'ten 2014'e kadar Yargı Başkan Yardımcısı.[18]
  • 1997 yılında Mübariz Ruhaniler Cemiyeti Merkez Konseyi üyeliği.[19]
  • 1994'ten 2004'e kadar İran Genel Denetleme Teşkilatı Başkanı.[20]
  • 1989'den 1994'e kadar Tahran Savcısı.[21]

Filistin'e ve Direniş Cephesine Destek

Seyyid İbrahim Reisi, BM Genel Kurulu'nda Kur'an'ı elinde tutuyor ve ondan ayetler okuyor.[22]

Seyyid İbrahim Reisi direniş cephesinin destekçilerinden biri olarak biliniyor. Cumhurbaşkanlığının başlangıcında bazı kabine üyeleriyle birlikte Suriye'ye gitti ve Şam'da Filistin örgütlerinin ve Lübnan Hizbullahı'nın başkanlarıyla toplantılar yaptı. Reisi, Suriye iç savaşının ardından ve 15 yıl aradan sonra Şam'ı ziyaret eden ilk İran cumhurbaşkanıydı.[23]

IRNA haber ajansına göre Reisi, Aksa Tufan'ı Operasyonu ve İsrail'in Gazze'ye saldırısının ardından 165 gün içinde Gazze ve Filistin direniş gruplarına destek amacıyla 100'den fazla tavır aldı.[24]

Ayrıca 78. Birleşmiş Milletler Asamblesi'ndeki konuşmasının bir kısmını Filistin'in işgali ve Lübnan ile Suriye'nin bazı bölümlerinin Siyonist rejim tarafından işgali[25] konusuna ayırdı ve bu bağlamda şunları söyledi:

"Filistin topraklarının 75 yıllık işgaline, o mazlum millete yönelik zulme, kadın ve çocukların öldürülmesine son vermenin, Filistin milletinin haklarını tanımanın zamanı gelmedi mi?"[26]

Uçak Kazasında Vefat

19 Mayıs 2024'te bir inşaat projesinin açılışını yapmak üzere Doğu Azerbaycan Eyaletine giden Seyyid İbrahim Reisi ve heyetini taşıyan helikopter, dönüş yolunda, Verzigan ile Culfa arasında kaza yaptı. Bu helikopterde yedi kişi daha vardı: İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Huseyin Emir Abdullahiyan, Doğu Azerbaycan'daki Veliyyi Fakih temsilcisi Seyyid Muhammed Ali Al-i Haşim ve Malik Rahmeti Doğu Azerbaycan Valisi.[27] Bu haberin yayınlanmasının ardından bir grup İranlılar, İmam Rıza Türbesi, Hazret-i Fatımâ Masume Türbesi ve Şah Çerağ Türbesi gibi halka açık ve dini mekanlara gittiler ve İran Cumhurbaşkanı'nın sağlığı için dua ettiler.[28] 20 Mayıs'ta helikopterin enkazı bulundu ve haber ajansları İbrahim Reisi ve heyetinin vefat ettiğini bildirdi.[29]

Yansımalar ve Reaksiyonlar

Reisi'nin ölümü birçok yansıma ve tepkiye neden oldu. İran İslam Cumhuriyeti'nin lideri Ayetullah Hamaney, taziye mesajında ​​Reisi'yi mücahit alim, Hadimu'r-Rıza ve ölümünü şehitlik olarak nitelendirdi ve İran'da beş günlük genel yas ilan etti.[30] Dünyanın dört bir yanından 50'den fazla yetkili, İran halkına ve yetkililerine başsağlığı diledi.[31] Ayrıca Lübnan ve Suriye'de üç gün,[32] Tacikistan'da iki gün, Hindistan,[33] Pakistan,[34] Türkiye[35] ve Irak'ta bir gün milli yas ilan edildi. Birleşmiş Milletler'in ve bu örgüte üye tüm ülkelerin bayrakları da Viyana'da saygı göstergesi olarak yarıya indirildi.[36]

Teşyi Töreni ve Defin

Ayetullah Hamaney'in Seyyid İbrahim Reisi'nin naaşı üzerinde Tahran Üniversitesi'nde cenaze namazı kıldırması (22 Mayıs 2024)

Reisi ve vefat eden heyetinin teşyi töreni 21 Mayıs 2024'te Tebriz'de[37] ve Kum'da düzenlendi. 22 Mayıs'ta Ayetullah Hamaney Tahran Üniversitesi'nde onların cenaze namazını kıldırdı. Cenaze merasimi ise milyonlarca kişinin katılımıyla Tahran'da düzenlendi.[38] Ayrıca bu günün akşamı Tahran'da farklı ülkelerin siyasi ve dini şahsiyetleri'nin vefat edenlerin cenazelerine anma töreni düzenlendi. Bu törene 90 devlet başkanı ve yetkili katıldı.[39]

23 Mayıs'ta Bircend ve Meşhed'de de cenaze töreni düzenlendi ve ardından Ayetullah Reisi'nin naaşı İmam Rıza'nın (a.s) haremine defnedildi.[40]

Kaynakça

  1. ↑ Necefi, 12. seçimin anlatımı, s. 186-188, aktaran:«روایت حجت‌الاسلام رئیسی از دوران مبارزه علیه رژیم پهلوی/ شکل‌گیری هسته‌های مبارزاتی طلاب در قم / ماجرای دیدار با آیت‌الله خامنه‌ای در ایرانشهر», İslam İnkılabı Belgeleri Merkezi.
  2. ↑ "Biyografi: Seyyid İbrahim Reisi", Hemşehri haber ajansı.
  3. ↑ «سوابق و زندگینامه حجت الاسلام و المسلمین رئیسی», Sedavesima Haber Ajansı.
  4. ↑ "Biyografi: Seyyid İbrahim Reisi", Hemşehri haber ajansı.
  5. ↑ «انتصاب حجت‌الاسلام رئیسی به تولیت آستان قدس رضوی», Ayetullah Hamaney'in Eserlerinin Korunması ve Yayınlanması Bürosu.
  6. ↑ Bakınız:«انتصاب حجت‌الاسلام رئیسی به تولیت آستان قدس رضوی», Ayetullah Hamaney'in Eserlerinin Korunması ve Yayınlanması Bürosu.
  7. ↑ «نگاهی به عملكرد سه ساله حجت الاسلام رئیسی در آستان قدس رضوی», IRNA haber ajansı.
  8. ↑ Bakınız: «نگاهی به عملكرد سه ساله حجت الاسلام رئیسی در آستان قدس رضوی», IRNA haber ajansı.
  9. ↑ "Biyografi: Seyyid İbrahim Reisi", Hemşehri haber ajansı.
  10. ↑ «سوابق و زندگینامه حجت الاسلام و المسلمین رئیسی», Sedavesima Haber Ajansı.
  11. ↑ «زندگینامه: سید ابراهیم رئیسی», Hamşehri haber ajansı.
  12. ↑ «انتصاب حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی به ریاست قوه قضائیه», Ayetullah Hamaney'in Eserlerinin Korunması ve Yayınlanması Bürosu.
  13. ↑ «زندگینامه: سید ابراهیم رئیسی», Hamşehri haber ajansı.
  14. ↑ «زندگینامه: سید ابراهیم رئیسی», Hamşehri haber ajansı.
  15. ↑ «زندگینامه: سید ابراهیم رئیسی», Hamşehri haber ajansı.
  16. ↑ «زندگینامه: سید ابراهیم رئیسی», Hamşehri haber ajansı.
  17. ↑ «زندگینامه: سید ابراهیم رئیسی», Hamşehri haber ajansı.
  18. ↑ «زندگینامه: سید ابراهیم رئیسی», Hamşehri haber ajansı.
  19. ↑ «شرح زندگی سید ابراهیم رئیسی», Seyyid İbrahim Reisi sitesi.
  20. ↑ «زندگینامه: سید ابراهیم رئیسی», Hamşehri haber ajansı.
  21. ↑ «زندگینامه: سید ابراهیم رئیسی», Hamşehri haber ajansı.
  22. ↑ «متن کامل سخنرانی رئیسی در سازمان ملل», Ensafnews.
  23. ↑ «رئیس جمهور در صدر هیئتی عالی‌رتبه وارد دمشق شد/ دکتر رئیسی: سفر به سوریه در راستای روابط راهبردی دو کشور انجام می‌شود», Cumhurbaşkanlığı sitesi.
  24. ↑ «بیش از۱۰۰موضع‌گیری درحمایت از غزه/ رئیسی چگونه دست مدعیان حقوق بشر را روکرد», IRNA haber ajansı.
  25. ↑ «متن کامل سخنرانی رئیسی در سازمان ملل», Ensafnews.
  26. ↑ «متن کامل سخنرانی رئیسی در سازمان ملل», Ensafnews.
  27. ↑ «بالگرد حامل رئیس جمهور دچار سانحه شد/با ۲ نفر از سرنشینان بالگرد رئیس‌جمهور ارتباط برقرار شد», ISNA haber ajansı.
  28. ↑ «زندگینامه: سید ابراهیم رئیسی», Hamşehri haber ajansı
  29. ↑ «آیت‌الله رئیسی و هیئت همراه به ملکوت اعلی پیوستند», Tasnim haber ajansı.
  30. ↑ «پیام تسلیت رهبر انقلاب اسلامی و اعلام عزای عمومی در پی درگذشت شهادت‌گونه رئیس‌جمهور و همراهان گرامی ایشان», Ayetullah Hamaney'in Eserlerinin Korunması ve Yayınlanması Bürosu.
  31. ↑ «بیش از ۵۰ تن از سران و مقامات کشورها و سازمان‌های بین‌المللی با ملت ایران همدردی کردند», ISNA
  32. ↑ «۳ روز عزای عمومی در سوریه اعلام شد», Mehr haber ajansı.
  33. ↑ «اعلام یک روز عزای عمومی در هند»، Entehab.
  34. ↑ «ایرانی صدر کے انتقال پر پاکستان میں قومی پرچم سرنگوں», jang.com.
  35. ↑ Cumhurbaşkanı Erdoğan: İran Cumhurbaşkanı'nın ölümü sonrası 1 günlük yas kararı aldık, TRT HABER.
  36. ↑ «نیمه‌افراشته شدن پرچم سازمان ملل و کشورهای عضو به احترام رئیس‌جمهور ایران در وین», ISNA.
  37. ↑ «‌تشییع باشکوه شهدا‌‌ در تبریز/ مردم "سید" را در آغوش گرفتند», Tasnim haber ajansı.
  38. ↑ «بازتاب گسترده مراسم تشییع شهدای خدمت در رسانه‌های بین‌المللی», ISNA.
  39. ↑ «ادای احترام ۹۰ نفر از سران و مقامات کشورها به مقام رئیس جمهور شهید و همراهان», Ensafnews.
  40. ↑ «خاکسپاری پیکر شهید رییسی در حرم امام رضا(ع)», www-yjc-ir.

Bibliyografi

"https://tr.wikishia.net/w/index.php?title=Seyyid_İbrahim_Reisu%27s-Sadati&oldid=94232" sayfasından alınmıştır