wikishia:Haftanın seçkin maddesi/2020/6

İslam Devriminin lideri diye meşhur olan Seyyid Ruhullah Musevi Humeyni; İran İslam Cumhuriyetinin kurucusu ve hicri kameri 14. asırda yaşamış en büyük Şia taklit mercilerinden biridir.

İmam Humeyni, İran’daki Pehlevi saltanatı rejimine karşı aleni mücadelesine 1962 yılında başladı. Zamanın hükümeti tarafından iki defa tutuklanan İmam, ikinci tutuklanmasında Türkiye’ye ve ardından Irak’a sürgün edildi. 13 yıl Necef ilim havzasında devrimci direnişçilerin liderliğini yapmasının yanı sıra dini ve ilim havzaları bilimleri alanında derleme, yazma ve eğitimde bulundu. Halkın mücadelesinin artmasıyla 1979 yılında İran’a döndü ve İslam Devriminin zaferinden ömrünün sonuna kadar İran İslam Cumhuriyetinin Lideri olarak kaldı.

Şia inançlarına dayalı olan fıkhi – siyasi Vilayet-i Fakih, yani "Fakihin Mutlak Hakimiyeti" doktrini İmam Humeyni’nin en meşhur görüşüdür. O, İslam Cumhuriyeti hükümeti ve anayasasını bu teoriye göre şekillendirmek için çaba harcadı. İmam Humeyni’nin görüşüne göre hükümet, tamamıyla fıkhın ameli (pratiğe dökülme) felsefesinden ibaretti. Fıkh’a hükumet bakışıyla yaklaşımı, geleneksel fıkhın sınırlarının korunmasını vurgulamanın yanı sıra içtihatta yenilikçi akımın gelişmesine neden olmuştur. İmam’ın içtihatta zaman ve mekân konusu ve bazı etkili fetvalarını bu bakış açısının ürünü olarak sayabiliriz.

Müslümanlar ve özellikle de dünya Şialarının İmam Humeyni’ye çok yoğun ilgisi vardı. Onun mübarek na’şının teşyiine, yaklaşık on milyondan fazla (10 ila 13 milyon arası tahmin ediliyor) insanın akın etmesiyle dünyanın en kalabalık teşyi merasimi olarak tarihe geçti.

İmam Humeyni fıkıh ve Usul’ün yanı sıra İslam felsefesi ve teorik/nazari irfanda da söz ve eser sahibi idi ve ahlak ehli, arif alimlerinden sayılmaktaydı. Kum’un Feyziyye medresesindeki eğitim verdiği dönemde ahlak dersleri düzenlerdi. Ömrü boyunca sade ve zahidane bir hayat sürdü. Necef’te kaldığı merceiyet döneminde ve aynı şekilde İslam devrimi Lideri olarak Cemaran’da kaldığı ömrünün son on yılında küçük ve mütevazı bir evde yaşardı.( Devamı...)