İçeriğe atla

Muhtar’ın Kıyamı: Revizyonlar arasındaki fark

düzenleme özeti yok
imported>Zuhdi
Değişiklik özeti yok
imported>Zuhdi
Değişiklik özeti yok
44. satır: 44. satır:


== Kıyamın Başlama Tarihi ==
== Kıyamın Başlama Tarihi ==
Kıyamı hazırlayan stratejisiler, kıyam tarihini hicretin 66. Yılında Rebiyülevvel ayının 14’dünde<ref>Tecaribu’l-Umem, c. 2, s. 147.</ref> Perşembe günü olarak belirlemişlerdi, ancak İbrahim bin Malik Eşter’in Kufe ordu komutanı İyas bin Muzarib ile beklenmeyen erken çatışmasında İyas ölmüş ve kıyam tarihi mecburen iki gün erkene yani 12 Rebiyülevvel’e alınmıştır.(31)
Kıyamı hazırlayan stratejisiler, kıyam tarihini hicretin 66. Yılında Rebiyülevvel ayının 14’dünde<ref>Tecaribu’l-Umem, c. 2, s. 147.</ref> Perşembe günü olarak belirlemişlerdi, ancak İbrahim bin Malik Eşter’in Kufe ordu komutanı İyas bin Muzarib ile beklenmeyen erken çatışmasında İyas ölmüş ve kıyam tarihi mecburen iki gün erkene yani 12 Rebiyülevvel’e alınmıştır.<ref>Tarih Taberi, c. 7, s. 183.</ref>
== Şiar ve Sloganı ==
== Şiar ve Sloganı ==
Muhtar, Abdullah bin Şeddad’dan “Ya mensur ümmet!”(32) diye slogan atmalarını istemiştir. Bu slogan Bedir savaşında(33) ve Beni Mustallak savaşında(34) Hz. Resulullah’ın (s.a.a) sloganı idi. Bir sonraki Şii kıyamında da bu slogan kullanılmıştır. Sonra Zeyd bin Ali’nin(35-36), Muhammed Nefsi Zekiyye’nin, İbrahim bin Abdullah’ın da istifade ettiği bir slogandı. Aynı şekilde Muhtar, Süfyan bin Leyla ve Kudame bin Malik’e de “Ya lesarati’l-Hüseyin” yani Hüseyin’in kanını (öcünü) isteyenler” solanını atmalarını istemiştir.(37)<br />
Muhtar, Abdullah bin Şeddad’dan “Ya mensur ümmet!”<ref>Ensabu’l-Eşraf, c. 6, s. 309.</ref> diye slogan atmalarını istemiştir. Bu slogan Bedir savaşında<ref>Tabakat, c. 2, s. 10; İmtau’l-Esma, c. 12, s. 250.</ref> ve Beni Mustallak savaşında<ref>El-İstiyab, c. 2, s. 656.</ref> Hz. Resulullah’ın (s.a.a) sloganı idi. Bir sonraki Şii kıyamında da bu slogan kullanılmıştır. Sonra Zeyd bin Ali’nin<ref>Taberi, c. 7, s. 183.</ref>-<ref>Makatil, s. 133.</ref>, Muhammed Nefsi Zekiyye’nin, İbrahim bin Abdullah’ın da istifade ettiği bir slogandı. Aynı şekilde Muhtar, Süfyan bin Leyla ve Kudame bin Malik’e de “Ya lesarati’l-Hüseyin” yani Hüseyin’in kanını (öcünü) isteyenler” solanını atmalarını istemiştir.<ref>Ensabu’l-Eşraf, c. 6, s. 390.</ref><br />


Daha sonra kıyam aleni olmuş ve birkaç gün sonra meydana gelen savaşta Kufe hakimi Abdullah bin Muti kaçmıştır.(38-39)
Daha sonra kıyam aleni olmuş ve birkaç gün sonra meydana gelen savaşta Kufe hakimi Abdullah bin Muti kaçmıştır.<ref>Ensabu’l-Eşraf, c. 6, s. 392.</ref>-<ref>Taberi, c. 6, s. 27.</ref>
Abdullah bin Muti, kıyama karşı zafer kazanması için Abdullah bin Zübeyr tarafından Kufe hâkimi olarak atanmıştı.
Abdullah bin Muti, kıyama karşı zafer kazanması için Abdullah bin Zübeyr tarafından Kufe hâkimi olarak atanmıştı.
== Kufe Sarayına Giriş ==
== Kufe Sarayına Giriş ==
67. satır: 67. satır:
== İmam Seccad’ın Bedduasının Kabul Olması ==
== İmam Seccad’ın Bedduasının Kabul Olması ==
Medine’ye giderek İmam Seccad’la (a.s) bir görüşme yapan Minhal bin Amr’ın dediğine göre İmam Seccad (a.s) Muhtar’ın kıyamı hakkında bilgi alıp Kerbela katillerinin öldürülüp öldürülmediğini sorduğunda Hermele bin Kahil’i de sormuştur. Hermele’nin hayatta olduğunu duyunca şöyle buyurmuştur:
Medine’ye giderek İmam Seccad’la (a.s) bir görüşme yapan Minhal bin Amr’ın dediğine göre İmam Seccad (a.s) Muhtar’ın kıyamı hakkında bilgi alıp Kerbela katillerinin öldürülüp öldürülmediğini sorduğunda Hermele bin Kahil’i de sormuştur. Hermele’nin hayatta olduğunu duyunca şöyle buyurmuştur:
:“Allah’ım! Ateş ve demirin hararet ve sıcaklığını ona tattır.”(40)
:“Allah’ım! Ateş ve demirin hararet ve sıcaklığını ona tattır.”<ref>Keşfu’l-Gumme fi marifeti’l-Eimmet, c. 2, s. 112.</ref>
İmam Seccad’la (a.s) bir görüşme yapan Beşer bin Galib Esedi de Hz. Seccad Efendimizin (s.a) Hermele’yi lanetle andığını söylemiştir.(10)
İmam Seccad’la (a.s) bir görüşme yapan Beşer bin Galib Esedi de Hz. Seccad Efendimizin (s.a) Hermele’yi lanetle andığını söylemiştir.
Minhal bin Amr, Hac ziyaretinden Kufe’ye döndüğünde Hermele’nin ölüm sahnesini yakından müşahede etmiş ve İmam Zeynel Abidin’in (a.s) duasının kabul olduğunu görmüştür.
Minhal bin Amr, Hac ziyaretinden Kufe’ye döndüğünde Hermele’nin ölüm sahnesini yakından müşahede etmiş ve İmam Zeynel Abidin’in (a.s) duasının kabul olduğunu görmüştür.
== Ömer bin Saad’ın Amannamesi ==
== Ömer bin Saad’ın Amannamesi ==
Hz. Ali’nin (a.s) yakınlarından olan Abdullah bin Cu’de, Muhtar’ın yanına gelerek ondan Ömer bin Saad için amanname istemiştir. Muhtar kendince gerekçelerle ona aman vermiştir, ancak ona hiçbir hata ve yanlış yapmamasını ve Kufe’den dışarı çıkmama şartı koşmuştur.
Hz. Ali’nin (a.s) yakınlarından olan Abdullah bin Cu’de, Muhtar’ın yanına gelerek ondan Ömer bin Saad için amanname istemiştir. Muhtar kendince gerekçelerle ona aman vermiştir, ancak ona hiçbir hata ve yanlış yapmamasını ve Kufe’den dışarı çıkmama şartı koşmuştur.
== Amannamenin İhlal Edilmesi ==
== Amannamenin İhlal Edilmesi ==
Ömer bin Sa’d’ın serbest kalmasından dolayı Muhammed bin Hanefiye’nin rahatsız olduğu haberi Muhtar’a ulaşınca(41) Muhtar Ömer İbn Sa’d’ı öldürme düşüncesine kapıldı. Muhtar, Ömer’in yakınlarının da olduğu bir toplantıda Kerbela vakıasının ana unsurlarından olan Ömer bin Sa’d’ın yakında öldürüleceğinin haberini verdi. Muhtar, amannameye istediği an Ömer’i ele geçirebilecek bir madde eklemişti. O maddede hiçbir hata ve yanlış yapmaması şartı vardı. İmam Muhammed Bakır (a.s) bu maddenin açıklaması hakkında şöyle buyurmuştur: Muhtar’ın hata ve yanlıştan maksadı abdesti batıl eden şeylerdi.(42) Muhtar, Ebu Umre’yi Ömer’i öldürmesi için evine gönderdi. Ebu Umre, Ömer’i öldürdükten sonra kesik başını Muhtar’a götürdü.
Ömer bin Sa’d’ın serbest kalmasından dolayı Muhammed bin Hanefiye’nin rahatsız olduğu haberi Muhtar’a ulaşınca<ref>Tarih Taberi, c. 6, s. 62.</ref> Muhtar Ömer İbn Sa’d’ı öldürme düşüncesine kapıldı. Muhtar, Ömer’in yakınlarının da olduğu bir toplantıda Kerbela vakıasının ana unsurlarından olan Ömer bin Sa’d’ın yakında öldürüleceğinin haberini verdi. Muhtar, amannameye istediği an Ömer’i ele geçirebilecek bir madde eklemişti. O maddede hiçbir hata ve yanlış yapmaması şartı vardı. İmam Muhammed Bakır (a.s) bu maddenin açıklaması hakkında şöyle buyurmuştur: Muhtar’ın hata ve yanlıştan maksadı abdesti batıl eden şeylerdi.<ref>Tarih Taberi, c. 6, s. 61.</ref> Muhtar, Ebu Umre’yi Ömer’i öldürmesi için evine gönderdi. Ebu Umre, Ömer’i öldürdükten sonra kesik başını Muhtar’a götürdü.
 
== Şam Hükümeti İle Savaş ==
== Şam Hükümeti İle Savaş ==
Kufe’de bulunan Kerbela şehitlerinin katillerinin çoğu öldürülmüş, ancak az bir kısmı kaçmayı başarmıştır. Muhtar, daha sonra Kerbela vakıasının ana unsurları olan Emevilere karşı harekete geçme kararı aldı. Bazı rivayetlerde İmam Hüseyin’in (a.s) katillerini öldürdükten sonraki Muhtar’ın, en büyük arzusu İbrahim bin Malik Eşter komutasında bir orduyu Şam’a göndermekti.(43)
Kufe’de bulunan Kerbela şehitlerinin katillerinin çoğu öldürülmüş, ancak az bir kısmı kaçmayı başarmıştır. Muhtar, daha sonra Kerbela vakıasının ana unsurları olan Emevilere karşı harekete geçme kararı aldı. Bazı rivayetlerde İmam Hüseyin’in (a.s) katillerini öldürdükten sonraki Muhtar’ın, en büyük arzusu İbrahim bin Malik Eşter komutasında bir orduyu Şam’a göndermekti.<ref>Ensabu’l-Eşraf, c. 6, s. 323.</ref>
== İbrahim Bin Malik’in Gönderilmesi ==
== İbrahim Bin Malik’in Gönderilmesi ==
İmam Hüseyin’in katilleri öldürüldükten sonra İbrahim, hicretin 66. Yılında zilhicce ayında Şam’a doğru yola çıktı. Muhtar, İbrahim komutasındaki orduya belli bir noktaya kadar eşlik etmiştir.(44-45) Öte yandan Ubeydullah bin Ziyad, İbrahim bin Malik’in ordusuna karşı koymak için yola çıktı. İki ordu Musul yakınlarında karşı karşıya geldi.<br />
İmam Hüseyin’in katilleri öldürüldükten sonra İbrahim, hicretin 66. Yılında zilhicce ayında Şam’a doğru yola çıktı. Muhtar, İbrahim komutasındaki orduya belli bir noktaya kadar eşlik etmiştir.(44-45) Öte yandan Ubeydullah bin Ziyad, İbrahim bin Malik’in ordusuna karşı koymak için yola çıktı. İki ordu Musul yakınlarında karşı karşıya geldi.<br />
108. satır: 109. satır:




31. Tarih Taberi, c. 7, s. 183.
 
32. Ensabu’l-Eşraf, c. 6, s. 309.
33. Tabakat, c. 2, s. 10; İmtau’l-Esma, c. 12, s. 250.
34. El-İstiyab, c. 2, s. 656.
35. Taberi, c. 7, s. 183.
36. Makatil, s. 133.
37. Ensabu’l-Eşraf, c. 6, s. 390.
38. Ensabu’l-Eşraf, c. 6, s. 392.
39. Taberi, c. 6, s. 27.
40. Keşfu’l-Gumme fi marifeti’l-Eimmet, c. 2, s. 112.
41. Tarih Taberi, c. 6, s. 62.
42. Tarih Taberi, c. 6, s. 61.
43. Ensabu’l-Eşraf, c. 6, s. 323.
44. Ensabu’l-Eşraf, c. 6, s. 323.
44. Ensabu’l-Eşraf, c. 6, s. 323.
45. El-Emali, Şeyh Tusi, s. 240.
45. El-Emali, Şeyh Tusi, s. 240.
Anonim kullanıcı