İmam Hasan Askeri (a.s): Revizyonlar arasındaki fark

Hz. İmam Hasan Askeri'nin (a.s) nesebi, sekiz vasıta ile [[Şia|<big>ş</big>ii]]<nowiki/>lerin ilk imamı [[Hz. Ali (aleyhi selam)|hz. Ali]] b. [[Ebu Talib|Ebi Talib]]'e (a.s) yetişmekedir. <ref>Sem'ani, El-Ensab, (1962 m /1382 h.k.) 9.c, 300.s.</ref> Babası <big>i</big>mam Hadi (a.s) İmamiye Şiasının onuncu imamıdır. Şii kaynaklara göre o hazretin annesi cariye idi ve Hudeys veya Hadise adıyla anılmaktaydı.<ref>Kuleyni, Kafi, (1391 h.k.) 1.c, 503.s; Müfit, El-İrşad, (1414 h.k.) 2.c, 313.s.</ref> Diğer bazı kaynaklar onun adını Susen<ref>İbni Talha, Metalibu's-Suul, (1371 h.k.) 2.c, 78.s; Sebt b. Cevzi, Tezkiretu'l-Havas (1383 h.k) 362.s. Elbette bazı kaynaklarda, "Susen" ismi, İmam Hadi'nin (a.s) annesinin adı olarak geçmektedir. (Nevbahti, Firaku'Şia -1355 h.k.- 93.s) Diğer bir nakle göre ise İmam Mehdi'nin (a.f) annesinin adı olarak zikredilmiştir. (İbni Ebi's-Selc, Tarihu'l-Eimme, Mecmuai Nefise, -1396 h.k- 26.s.)</ref> Asefan<ref>Nevbahti, fıraku'ş-Şia, (1355 h.k.) 96.s; Rivayete göre onun adı başlangıçta Asefan idi ve İmam Hadi (a.s) ona Hadis adını verdi. </ref> ve Selil<ref>Hüseyin b. Abdulvahhab, Uyunu'l-Mucizat, (Necef, 1369 h.k.) 123.s.</ref> olarak nakletmişlerdir.  

İmam Hasan Askeri'nin (a.s) Cafer adında bir kardeşi vardı ki Şialar nezdinde o, Cafer-i Kezzab /yalancı Cafer olarak bilinir. Zira o, <big>i</big>mam Hasan Askeri'nin (a.s) şehadetinden sonra, o hazretin bir çocuğunun olduğunu inkar etmiş kendisinin imamın tek varisi olduğunu söyleyerek, imamet iddiasında bulunmuştur.<ref>Tabesi, Hayatu'l-İmamu'l-Askeri (1382 h.k) 320-324.s</ref> Seyyid Muhammed ve Seyyid Hüseyin o hazretin diğer iki kardeşi idiler.<ref>Müfit, El-İrşad, (1413 h.k.) 2.c, 311-312.s; İbni Rüstem Teberi, Delailu'l-İmamet, (1413 h.k) 425.s.</ref>

Lakapları, Samit, Hadi, Rafik, Zeki ve Naki olarak zikredilmiştir. Bazı tarihçiler onun için "halis" lakabını da zikretmişlerdir.<ref>İbni Rüstem Taberi, Delailü’l İmamet, (1413 h.k) s. 425.</ref> Ayrıca [[İmam Cevad]], [[İmam Hadi]] ve İmam Hasan Askeri (a.s), “İbnu'r-Rıza” ortak lakabıyla da tanınmışlardır.<ref>İbni Şehraşub, Menakibu Al-i Ebitalib, (1376 h.k.) c. 3, s. 523</ref><br />"Askeri " lakabı da İmam Hadi (a.s) ve <big>i</big>mam Hasan Askeri'nin (a.s) ortak lakabıdır. Bunun nedeni, o hazretlerin her ikisinin de [[Samarra|Samerra]]'da mecburi ikametleri sonucunda bu lakapla anılmışlardır.  Samerra, Askeri bölge olması hasebiyle bu şehrin diğer bir adı da "Asker" olark anılmıştır.<ref>İbni Hallikan, Vefeyatu'l-A'yan, (1971-1972 m.) c.2, s.95.</ref> Aynı şekilde o hazretin adının Hasan olması itibariyle, [[İmam Hasan Mücteba]] (a.s) ile isim ortaklığına binaen, o hazret, "Hasan-ı Ahir" adıyla da anılmıştır.<ref>İbni Şehraşub, Menakib-i Al-i Ebitalib, (1376 h.k) c.3, s. 526.</ref>

İmam Hasan Askeri (a.s), 260 h.k. yılı, Rebiülahir ayının 8. günü, Abbasi halifelerinden Mutemet'in hükumeti döneminde, 28 yaşında [[Şehadet|şehit]] edilmiştir.<ref>Kuleyni, Kafi, (1391 h.k.) c.1, s.503; Şeyh Müfid, El-İrşad, (1414 h.k.) c.2, s.314.</ref> O hazretin [[Rebiülahir]] ve [[Cemaziyelevvel]] aylarında şehit olduğuna dair farklı rivayetler de nakledilmiştir.<ref>Bkz. Mukaddesi, Bazpejuhi tarih-i viladet ve şehadeti masuman, (1391 h.ş.) s. 530-533.</ref> Tebersi'nin E'lamu'l-Vera adlı eserinde naklettiğine göre, [[İmamiye]] mezhebi mensubu alimleri, çoğunlukla <big>i</big>mam Hasan Askeri'nin (a.s) zehirletilerek şehit edildiği görüşündedirler. Onların dayanakları, [[İmam Cafer Sadık (a.s)|İmam Cafer Sadık]]'tan (a.s) nakledilen şu hadis-i şeriftir ki o hazret şöyle buyuruyor: «Vallahi biz [[Ehlibeyt]]ten her birimiz ya katledilir veya başka bir şekilde şehit ediliriz.»<ref>Tebesi, E'lamu'l-Vera, (1414 h.k.) c.2, s. 131.</ref> Bazı tarihi haberlerden elde edilen haberlere bakılırsa, Mutemetten önce gelmiş olan iki halife de <big>i</big>mam Hasan Askeri'yi (a.s) katletme girişiminde bulunmuşlardır. Bir rivayete göre Abbasi halifelerinden Mutazz, emrinde olan kimselerden birine, İmamı [[Kufe]] yolunda öldürmesi emrini vermiş, fakat haklın bu suikasttan haberdar olmasıyla, bunu başaramamıştır.<ref>Şeyh Tusi, El-Gaybet, (1398 h.k) s. 208; Attari, Müsnedu'l-İmamu'l-Askeri (a.s), (1413 h.k), s.92.</ref>  Diğer bir rivayete göre ise Abbasi halifelerinden Muhtedi, İmamı zindanda iken şehit etme girişiminde bulunmuş, fakat onun da bu kararı gerçekleşmemiş ve hilafeti son bulmuştur.<ref>Mes'udi, İsbatu'l-Vasiyye, (1409 h.k) s. 268; Kuleyni, Kafi, (1391 h.k.), c.1, s. 268.</ref> İmam Askeri (a.s), [[Samarra|Samerra]]'da daha önce [[İmam Hadi (a.s)|İmam Hadi]]'nin (a.s) da defnedilmiş olduğu kendi evinde defnedilmiştir.<ref>Şeyh Müfit, El-İrşad, (1414 h.k) c.2, s.313.</ref>  Mutemet'in vezirlerinden biri olan Abdullah b. Hakan'ın<ref>Emin, A'yanu'ş-Şia, (1403 h.k) c.1, s.103.</ref> naklettiğine göre, İmam Askeri'nin [[şehadet]]<nowiki/>inden sonra, pazarlar tatil edilmiş, [[Haşimoğulları]] ve kabile büyükleri, siyasi şahsiyetler ve büyük bir halk kitlesi o hazretin cenaze töreninde hazır bulunmuşlardı.<ref>Nevbahti, Fıraku'ş-Şia, (1355 h.k) s.96; Kuleyni, El-Kafi, (1391 h.k) c.1, s. 505 (Paketçi'den naklen: «Hasan Askeri a.s- İmam» s. 618.)</ref>

Bazı kaynaklar [[Imam Mehdi|<big>i</big>mam Mehdi]]'nin (a.s) annesinin adı konusunda bir çok isimler zikretmişlerdir. Kaynaklarda nakledildiğine göre <big>i</big>mam Hasan Askeri'nin (a.s) Türk ve Rum asıllı çok sayıda cariyeleri vardı.<ref>Mes'udi, İsbatu'l-Vasiyye, (1409 h.k) s.266. (Paketçiden naklen: «Hasan Askeri a.s-İmam», s.618)</ref> İmam Mehdi'nin (a.f) annesinin,  bunca değişik adlarla anılmasının nedenlerinden biri, cariyelerin çokluğundan kaynaklanıyor olabileceği gibi, <big>i</big>mam Mehdi'nin (a.s) annesinin kimliğini gizli tutmak amacıyla da böyle bir siyaset izlenmiş olması ihtimalini göz önüne getirmektedir.<ref>Muhammedi Reyşehri, Danişname-i İmam Mehdi, (1393 h.ş) c.2, s.194</ref>