İçeriğe atla

Bez’a Hadisi: Revizyonlar arasındaki fark

düzenleme özeti yok
imported>Karimi
Değişiklik özeti yok
imported>Karimi
Değişiklik özeti yok
13. satır: 13. satır:
[[Dosya:فاطمه بضعة منی.png|küçükresim|[[Eyyami Fatıma|Fatımilerin günlerinde]] İmam Hüseyin'in (a.s) türbesini örtmek için Fatıma bayrağını kullanmak]]
[[Dosya:فاطمه بضعة منی.png|küçükresim|[[Eyyami Fatıma|Fatımilerin günlerinde]] İmam Hüseyin'in (a.s) türbesini örtmek için Fatıma bayrağını kullanmak]]


Bez’a Hadisinde İslam Peygamberi Hz. Muhammed (s.a.a) kızı [[Hz. Fatıma (s.a)]] hakkında şöyle buyurmaktadır: "Fatıma bedenimden bir parçadır, onu inciten beni incitir, onu sevindiren de beni sevindirmiştir."<ref>Şeyh Saduq, El-Emali, 1417 H.K, s.165.</ref> Bu hadis çeşitli Şii ve Sünni kaynaklarında çeşitli şekillerde rivayet edilmiştir<ref>Şeyh Saduq, El-Itiqadat, 1414 h.k, s.105;</ref> Hz. Ali (a.s), <ref>Şeyh Tusi, el-Amali, 1414 H., s.24; İbn Magazali, Menaqib Ali bin Ebi Talib, 1426 AH, s.289; Ibn Jibreel, al-Ravda fi Fadael Amir al-Mu'minin, 1423 AH, s.167; Buhari, Sahih el-Buhari, 1401 AH, cilt 4, s. 210 ve 219.</ref> [[İbn-i Abbas]], <ref> </ref> [[Ebu Zer Gifari|Ebu Zer Gaffari]] [5] ve bizzat Hz. Fatıma (s.a) [6] bu hadisin ravilerindendir.
Bez’a Hadisinde İslam Peygamberi Hz. Muhammed (s.a.a) kızı [[Hz. Fatıma (s.a)]] hakkında şöyle buyurmaktadır: "Fatıma bedenimden bir parçadır, onu inciten beni incitir, onu sevindiren de beni sevindirmiştir."<ref>Şeyh Saduq, El-Emali, 1417 H.K, s.165.</ref> Bu hadis çeşitli Şii ve Sünni kaynaklarında çeşitli şekillerde rivayet edilmiştir<ref>Şeyh Saduq, El-Itiqadat, 1414 h.k, s.105; Şeyh Tusi, el-Amali, 1414 H., s.24; İbn Maghazali, Menaqib Ali bin Ebi Talib, 1426 AH, s.289; Ibn Jibreel, al-Rawda fi Fadael Amir al-Mu'minin, 1423 AH, s.167; Buhari, Sahih el-Buhari, 1401 AH, cilt 4, s. 210 ve 219.</ref> Hz. Ali (a.s),<ref>Şeyh Seduq, Al-Hisal, 1403 AH, s.573; Fatal Nishaburi, Al-Vaezin, Manshurat al-Sharif al-Razi, s. 149.</ref> [[İbn-i Abbas]], <ref>Şeyh Seduq, El-Emali, 1417 AH, s. 175 ve 575 </ref> [[Ebu Zer Gifari|Ebu Zer Gaffari]] <ref>Hazar Qumi, Kefaye al-Athar, 1401 AH, s.37.</ref> ve bizzat Hz. Fatıma (s.a) <ref>Hazzaz Kummi, Kefe al-Athar, 1401 AH, s.64. Meclisi, Bihar al-Envar, 1403 AH, cilt 36, s.308.
</ref> bu hadisin ravilerindendir.


Sünni Müfessirlerden [[Celaleddin Suyuti]] bu hadisi Şii ve Sünni mezheplerince üzerinde ittifak kılınan bir hadis olarak değerlendirmiştir [7] ve Sünni bir Müfessir olan [[Fahr-i Razi]] bunu [[Kur'an-ı Kerim|Kur’an-ı Kerim'in]] bazı ayetlerini [[Rivayî Tefsir|tefsir]] ederken de kullanmıştır. [8]
Sünni Müfessirlerden [[Celaleddin Suyuti]] bu hadisi Şii ve Sünni mezheplerince üzerinde ittifak kılınan bir hadis olarak değerlendirmiştir <ref>Siyuti, Es-Sugur al-Basimeh, 1431 H.k, s.67.</ref> ve Sünni bir Müfessir olan [[Fahr-i Razi]] bunu [[Kur'an-ı Kerim|Kur’an-ı Kerim'in]] bazı ayetlerini [[Rivayî Tefsir|tefsir]] ederken de kullanmıştır. <ref>Fahr Razi, El-Tafsir el-Kebir, üçüncü baskı, cilt 9, sayfa 160, A'raf Suresi, cilt 27, sayfa 200, 189. ayet, Zuhruf Suresi, cilt 30, 15. ayet, sayfa 126, Me'arec Suresi'nin 19. ayeti altında.</ref>


Bez’a “بَضعة” veya Biz’a “بِضعه” vücudun bir parçası anlamına gelir. [9] Bu nedenle “فُلان بَضْعَةٌ مِنِّی” yani "falanca bedenimden bir parçadır" tabiri bu sözü söyleyen kişinin belirttiği şahsa yakınlığından dolayı söylenildiğinden sanki o kişi onun bedeninin bir parçası gibi olur. [10] [[Hz. Muhammed (salallahu aleyhi ve alihi)|İslam Peygamberi (s.a.a)]], söz konusu bu tabiri [[Hz. Ali (aleyhi selam)|İmam Ali (a.s)]] [11] ve [[İmam Rıza (a.s)]] [12] hakkında da kullanılmıştır.
Bez’a “بَضعة” veya Biz’a “بِضعه” vücudun bir parçası anlamına gelir. <ref>İbn Menzur, Lasan al-Arap, 1405 H.k, cilt 8, s.12; İbn Esir, Al-Nahiya, 1364, cilt 1, sayfa 133.</ref> Bu nedenle “فُلان بَضْعَةٌ مِنِّی” yani "falanca bedenimden bir parçadır" tabiri bu sözü söyleyen kişinin belirttiği şahsa yakınlığından dolayı söylenildiğinden sanki o kişi onun bedeninin bir parçası gibi olur.<ref>Ragib Esfahani, Mufredat, 1427 h.k, s.129.</ref> [[Hz. Muhammed (salallahu aleyhi ve alihi)|İslam Peygamberi (s.a.a)]], söz konusu bu tabiri [[Hz. Ali (aleyhi selam)|İmam Ali (a.s)]] <ref>Bahrani, Al-Burhan, Al-Besat, Cilt 1, sayfa 261.</ref> ve [[İmam Rıza (a.s)]] <ref>Şeyh Saduk, Men La Yahzur el-Fakih, Al-Nasr al-Islami, Cilt 2, sayfa 583 ve 588; Fatal Nişaburi, Al-vaezin, Manşurat al-şerif al-Razi, s. 233.</ref> hakkında da kullanılmıştır.


== Kelami ve Fıkhi Konulardaki Kullanımları ==
== Kelami ve Fıkhi Konulardaki Kullanımları ==
Bez’a Hadisi, bazı Kelami konuları kanıtlamak için kullanılmıştır:
Bez’a Hadisi, bazı Kelami konuları kanıtlamak için kullanılmıştır:


* Hz. Fatıma'nın (s.a) Masumluğu: İlahiyatçılar bu hadisi Hz. Zehra’nın (s.a) masum oluşuna bir delil olarak kabul etmektedir. [13] Şii alimlerinden [[Ayetullah Subhani|Ayetullah Subhani'ye]] (H. Kameri 1308 doğumlu) göre Bez’a Hadisinde, Allah ve Resulünün rızasını Hz. Fatıma’nın (s.a) rızasına bağlı olduğunu belirtilmiştir. Allah, ancak [[salih ameller|salih amellerden]] razı olmadığı gibi günahlara ve emirlerine isyana razı olmadığına göre Bez’a Hadisinden Hz. Fatıma'nın (s.a) masum olduğu sonucuna ulaşmıştır. [14]
* Hz. Fatıma'nın (s.a) Masumluğu: İlahiyatçılar bu hadisi Hz. Zehra’nın (s.a) masum oluşuna bir delil olarak kabul etmektedir. <ref>Seyid Murtaza, Al-Şafi  al-Imama, 1410 q., cilt 4, s.95; İbn Ebi el-Hadid, Nehc al-Balagah'ın Açıklaması, İsmailiye Kurumu, cilt 16, sayfa 273. Al-Mavqif, 1417 Q., Kısım 3, sayfa 597.</ref> Şii alimlerinden [[Ayetullah Subhani|Ayetullah Subhani'ye]] (H. Kameri 1308 doğumlu) göre Bez’a Hadisinde, Allah ve Resulünün rızasını Hz. Fatıma’nın (s.a) rızasına bağlı olduğunu belirtilmiştir. Allah, ancak [[salih ameller|salih amellerden]] razı olmadığı gibi günahlara ve emirlerine isyana razı olmadığına göre Bez’a Hadisinden Hz. Fatıma'nın (s.a) masum olduğu sonucuna ulaşmıştır. <ref>Subhani, Pejuheşi der şenaht ve ismete Imam, 1389 Sh, s. 27.</ref>


* Hz. Fatıma'nın kâinat kadınları üzerindeki üstünlüğü: Sünnî müfessir Şahabu-d Din Alusi'nin (H. Kameri 1270 yılında öldü), söz konusu bu hadisi " وَإِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَىٰ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ" [15] ayetin altında inceleyerek Hz. Fatıma’nın (s.a) [[Hz. Meryem]] de dahil olmak üzere tüm dünya kadınlarından üstün olduğu şeklinde tefsir etmiştir. [16]
* Hz. Fatıma'nın kâinat kadınları üzerindeki üstünlüğü: Sünnî müfessir Şahabu-d Din Alusi'nin (H. Kameri 1270 yılında öldü), söz konusu bu hadisi " وَإِذْ قَالَتِ الْمَلَائِكَةُ يَا مَرْيَمُ إِنَّ اللَهَ اصْطَفَاكِ وَطَهَّرَكِ وَاصْطَفَاكِ عَلَىٰ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ" <ref>Ali İmran Suresi, 42. ayet.</ref> ayetin altında inceleyerek Hz. Fatıma’nın (s.a) [[Hz. Meryem]] de dahil olmak üzere tüm dünya kadınlarından üstün olduğu şeklinde tefsir etmiştir. <ref>Alusi, Ruhul-Ma'ani, cilt 3, sayfa 155.</ref>
* Fedek Hadisesinde Hz. Fatıma'nın haklı olduğunun delili olarak sayılması: <ref>İbn Ebi el-Hadid, Nehc al-Balaga'ın Açıklaması, İsmailiye Kurumu, cilt 16, sayfa 278; , Al-Mavqif, 1417 Q., Kısım 3, s. 597 ve 607.</ref> Peygamber'in (s.a.a) vefatından sonra Hazreti Zehra (a.s) hasta yatağında bu rivayeti ilk iki halifeye aktarmıştır. <ref>Hazaz kummi, Kifayet al-Athar, MÖ 1401, s. 65.</ref>


* Fedek Hadisesinde Hz. Fatıma'nın haklı olduğunun delili olarak sayılması: [17] Peygamber'in (s.a.a) vefatından sonra Hazreti Zehra (a.s) hasta yatağında bu rivayeti ilk iki halifeye aktarmıştır. [18]
Ayrıca Ehlibeyt'in (a.s) hürmet göstermenin vacip olduğuna delil olarak <ref>Fahr Razi, Büyük Tefsir, Bölüm 27, s.166.</ref>, çocuğun babaya şahitlik etmesini red etmemede, <ref>Bin Arabi, Ahkam Al-Qur'an, Dar Al-Fikr, Part 1, s.638; İbn Kudame, el-Muğni, Dar el-Kitab el-Arabi, cilt 12, sayfa 66.</ref> anne veya kızlarıyla evlenmenin haram olmasın delili <ref>Fakhr Razi, Tefsir El-kebir, Bölüm Som, Cilt 10, sayfa 26.</ref>, anne ve babaya hürmet göstermenin <ref>Fahr Razi,Tefsir El-Kebir, Cilt 20, sayfa 185.</ref> ve ayrıca kadınların kabir ziyaretinin caiz olması <ref>Zikra Eşşia,Şehidi Evvel Şiilerin anısı, h.k 1419, s.63.</ref> gibi konularda bu rivayet nakledilmiştir.
 
Ayrıca Ehlibeyt'in (a.s) hürmet göstermenin vacip olduğuna delil olarak [19], çocuğun babaya şahitlik etmesini red etmemede, [20] anne veya kızlarıyla evlenmenin haram olmasın delili [21], anne ve babaya hürmet göstermenin [22] ve ayrıca kadınların kabir ziyaretinin caiz olması [23] gibi konularda bu rivayet nakledilmiştir.


== Bez’a Hadisinin İmam Ali'ye (a.s) Karşı Kullanılması ==
== Bez’a Hadisinin İmam Ali'ye (a.s) Karşı Kullanılması ==
Bazı rivayetlere göre Bez’a Hadisi İmam Ali'nin (a.s) Ebu Cehil'in kızını istemesi hakkında nakletmiştir; [[İbn-i Hanbel|İbn-i Hanbel'in]] (H. Kameri 241 yılında öldü) [[Abdullah İbn-i Zübeyr|Abdullah İbn-i Zübeyr'den]] rivayet ettiğine göre İmam Ali’nin (a.s) Ebû Cehil'in kızını istemesinden bahsedince ve bu haber Hz. Peygamber'e (s.a.a) ulaştığında, Efendimiz şöyle buyurmuştur: “اِنّما فَاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّي یُوذینی ما آذاها” Meali: “Fatima, onu inciten sadece benim bir parçam.” [24] Bu olay çeşitli kaynaklarda çeşitli şekillerde bahsedilmiştir. [25] 
Bazı rivayetlere göre Bez’a Hadisi İmam Ali'nin (a.s) Ebu Cehil'in kızını istemesi hakkında nakletmiştir; [[İbn-i Hanbel|İbn-i Hanbel'in]] (H. Kameri 241 yılında öldü) [[Abdullah İbn-i Zübeyr|Abdullah İbn-i Zübeyr'den]] rivayet ettiğine göre İmam Ali’nin (a.s) Ebû Cehil'in kızını istemesinden bahsedince ve bu haber Hz. Peygamber'e (s.a.a) ulaştığında, Efendimiz şöyle buyurmuştur: “اِنّما فَاطِمَةُ بَضْعَةٌ مِنِّي یُوذینی ما آذاها” Meali: “Fatima, onu inciten sadece benim bir parçam.” <ref>İbn Hanbel, Musnad Ahmad, Dar Sader, cilt 4, s.5.</ref> Bu olay çeşitli kaynaklarda çeşitli şekillerde bahsedilmiştir. <ref>Sahih Müslim, Dar Al-Fikr, cilt 7, sayfa 141; Buhari, Sahih Al-Buhari, h.k 1401, s.158; İbn Mace, Sünen İbn Mace, Dârü'l-Fikr, Kısım 1, sayfa 644; Sijistani, Sunan Abi Dawud, h.k 1410, İbn Batrik, Umdet Uyun Sahih el-Ahbar. </ref> 
 
Şii ilahiyatçı [[Seyit Mürteza]] (H. Kameri 355-436) bu rivayetleri uydurma olarak değerlendirmiştir. [26] [[İmam Cafer Sadık (a.s)|İmam Sadık'tan (a.s)]] aktarılan bir rivayete göre bu hikâye tamamen uydurmadır. [27] Bu hadisin ravilerinden [[Ebu Hureyre]] hadis uydurmakla itham edilmektedir. [28] Ayrıca söz konusu bu hadisin diğer ravilerinden Hüseyin Kerabisi ve [[Misevver bin Muhreme Zuheri]], ricâl ilminde zayıf ve güvenilmez olarak tanıtılmıştır. Bu yüzden bu şahısların rivayetleri kabul edilmemiştir. [29] Seyit Mürteza’ya göre Kerabisi [[Nasibi|Nevasibilerdendi]] ve Ehlibeyt (a.s) düşmanıydı. [30] [[Seyit Mürteza|Seyit Mürteza’ya]] göre eğer bu rivayet doğruysa neden İmam Ali'nin (a.s) [[Beni-umeyye|Beni-umeyye'den]] düşmanları ve yandaşları, bunu onun halkın nezdindeki yerini bozmak ve amaçlarına ulaşmak için bir bahane olarak kullanmışlardır. [31]  


[[İslam]] tarihi alimlerinden [[Cafer Mürteza Amili]] (H. Kameri 1441 yılında öldü) İmam Ali'nin (a.s) Ebû Cehil'in kızını istediğine ilişkin rivayetlerin çelişkili olarak değerlendirirken bu hadiseyi reddetmeye yönelik on üç sebep zikretmiştir. [32]
Şii ilahiyatçı [[Seyit Mürteza]] (H. Kameri 355-436) bu rivayetleri uydurma olarak değerlendirmiştir. <ref>Seyit Murteza, Tenzihul enbiya, 1250'ler, s. 167.</ref> [[İmam Cafer Sadık (a.s)|İmam Sadık'tan (a.s)]] aktarılan bir rivayete göre bu hikâye tamamen uydurmadır. <ref>Şeyh Seduk, El-Amali, h.k 1417, s. 165.</ref> Bu hadisin ravilerinden [[Ebu Hureyre]] hadis uydurmakla itham edilmektedir.<ref>İbn Şazan el-iyzah. s.541. Tusteri. Kamus er-rical. cilt 9.s.111.</ref> Ayrıca söz konusu bu hadisin diğer ravilerinden Hüseyin Kerabisi ve [[Misevver bin Muhreme Zuheri]], ricâl ilminde zayıf ve güvenilmez olarak tanıtılmıştır. Bu yüzden bu şahısların rivayetleri kabul edilmemiştir. <ref>Fadli, Usulul Hadis, 1421 s, s.139.</ref> Seyit Mürteza’ya göre Kerabisi [[Nasibi|Nevasibilerdendi]] ve Ehlibeyt (a.s) düşmanıydı.<ref>Seyit Murteza, Tenzihul enbiya, 1250 k, s. 167-168.</ref> [[Seyit Mürteza|Seyit Mürteza’ya]] göre eğer bu rivayet doğruysa neden İmam Ali'nin (a.s) [[Beni-umeyye|Beni-umeyye'den]] düşmanları ve yandaşları, bunu onun halkın nezdindeki yerini bozmak ve amaçlarına ulaşmak için bir bahane olarak kullanmışlardır. <ref>Seyit Murteza, Tenzihul enbiya.s 169.</ref> 


[[İslam]] tarihi alimlerinden [[Cafer Mürteza Amili]] (H. Kameri 1441 yılında öldü) İmam Ali'nin (a.s) Ebû Cehil'in kızını istediğine ilişkin rivayetlerin çelişkili olarak değerlendirirken bu hadiseyi reddetmeye yönelik on üç sebep zikretmiştir. <ref>Cefer Murteza. As-sahih min siyreti İmam Ali. cilt.3.s.614-74.</ref>


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}
{{Kaynakça}}
Anonim kullanıcı