İçeriğe atla

Gusül: Revizyonlar arasındaki fark

düzenleme özeti yok
imported>Motahari
Değişiklik özeti yok
imported>Husein
Değişiklik özeti yok
13. satır: 13. satır:
  | seçkin madde =  
  | seçkin madde =  
}}</onlyinclude>
}}</onlyinclude>
'''Gusül''' ([[Arapça]]: '''الغُسل'''), [[İslam]] [[şeriat]]ının belirlediği şekilde tüm bedenin tamamen yıkanmasıdır. Gusül, dini bir gerekliliktir. Gusül [[farz]] ve [[müstahap]] olmak üzere iki çeşittir. Farz gusüller: [[cenabet]], [[Meyyit Guslü|meyyit]], [[Ölüye Dokunma Guslü|ölüye dokunma]] ve kadınlara has üç ([[hayız]] (regl), [[istihaze |istihaze]] ve [[nifas |nifas]] (lohusa)) gusül.
'''Gusül''' ([[Arapça]]: '''الغُسل'''), [[İslam]] [[şeriat]]ının belirlediği şekilde tüm bedenin tamamen yıkanmasıdır. Gusül, dini bir gerekliliktir. Gusül [[farz]] ve [[müstahap]] olmak üzere iki çeşittir. Farz gusüller: [[cenabet]], [[Meyyit Guslü|meyyit]], [[Ölüye Dokunma Guslü|ölüye dokunma]] ve kadınlara mahsus olan üç ([[hayız]] (regl), [[istihaze |istihaze]] ve [[nifas |nifas]] (lohusa)) gusül.
[[Müstahap]] gusüller ise çok fazladır. Örneğin: [[Cuma guslü]], [[ziyaret]] guslü, [[kurban]], [[Fıtır Bayramı|fıtır]] ve [[Gadir]] bayramı gusülleri… Tüm gusülleri tertibi ve [[irtimasi]] olarak almak mümkündür. Tertibi gusülde kullanılan su miktarının üç litreden çok olmaması iyidir. [[Cenabet guslü]] ile [[namaz]] kılınabilir ve [[abdest]] almaya ihtiyaç yoktur, ancak diğer  gusüller hakkında fikir ayrılıkları vardır.
[[Müstahap]] gusüller ise çok fazladır. Örneğin, [[Cuma guslü]], [[ziyaret]] guslü, [[Kurban]], [[Fıtır Bayramı|fıtır]] ve [[Gadir]] bayramı gusülleri… Tüm gusülleri tertibi ve [[irtimasi]] olarak almak mümkündür. Tertibi gusülde kullanılan su miktarının üç litreden çok olmaması iyidir. [[Cenabet guslü]] ile [[namaz]] kılınabilir ve [[abdest]] almaya ihtiyaç yoktur. Ancak diğer  gusüller hakkında fikir ayrılıkları vardır.
== Kısa Bir Tanım ==
== Kısa Bir Tanım ==
“Gasel” yıkamak anlamında, “gusül” ise şeriatın belirlediği şekilde, Allah’a yakınlaşma ve ilahi emirleri yerine getirme niyeti ile bedenin tamamının (kuru yer kalmayacak şekilde) yıkanmasıdır. Gusül sırasında elleri bedene çekmek gerekmemektedir. Her ne şekilde olursa olsun suyun bedene ulaşması yeterlidir. Risalelerin [[taharet]] bölümünde gusül hükümleri hakkında detaylı bilgiler yer almaktadır.<br />
“Gasel” yıkamak anlamında ve “gusül” ise, şeriatın belirlediği şekilde, Allah’a yakınlaşma ve ilahi emirleri yerine getirme niyeti ile kuru yer kalmayacak şekilde bedenin tamamının yıkanmasıdır. Gusül sırasında elleri bedene çekmek gerekmemektedir. Her ne şekilde olursa olsun, suyun bedene ulaşması yeterlidir. Risalelerin [[teharet]] bölümünde gusül hükümleri hakkında detaylı bilgiler yer almaktadır.<br />


[[Kur’an]], [[Maide]] suresinin 6. Ayetinde ve [[Nisa]] suresinin 43. Ayetinde bu konuya değinmiş ve 2400’ün üzerinde bu konu hakkında [[hadis]] nakledilmiştir.<br />
[[Kur’an]], [[Maide]] suresinin 6. ayetinde ve [[Nisa]] suresinin 43. ayetinde bu konuya değinmiş ve bu konu hakkında 2400’ün üzerinde  [[hadis]] nakledilmiştir.<br />


Guslün etkilerinden biri, ruhun temizlenmesi, ibadet ve [[Allah]]’a yakınlaşması için hazır olmasını sağlamaktadır. Rivayetlerde cenabetli uyumak nehyedilmiştir.
Guslün etkilerinden biri, ruhun temizlenmesi, ibadet ve [[Allah]]’a yakınlaşması için hazır olmasını sağlamaktadır. Rivayetlerde cenabetli olarak uyumak nehyedilmiştir.
=== Farz Gusüller ===
=== Farz Gusüller ===
[[Şia]] fıkhında 6 gusül farzdır:
[[Şia]] fıkhında 6 gusül farzdır:
26. satır: 26. satır:
* [[Ölüye Dokunma Guslü|Ölüye dokunma guslü]]
* [[Ölüye Dokunma Guslü|Ölüye dokunma guslü]]
* [[Meyyit Guslü|Meyyit guslü]]
* [[Meyyit Guslü|Meyyit guslü]]
* Kadınlara has üç ([[hayız]], [[istihaze]] ve [[nifas]]) gusül.
* Kadınlara mahsus üç ([[hayız]], [[istihaze]] ve [[nifas]]) gusül.
* Bazen gusül, adak, nezir, ahit veya yeminle de farz olabilir. Örneğin: birisi (Masumların türbelerini) ziyaret etmek için gusül almayı nezrederse.<ref> El-Hedaiku’n Nadire, c. 4, s. 182; Misbahu’l Fakih, c. 3, s. 219; el-Urvetu’l Vuska, c. 1, s. 466; Misbahu’l Huda, c. 4, s. 70.</ref>
* Bazen gusül, adak, nezir, ahit veya yeminle de farz olabilir. Örneğin, birisi (Masumların türbelerini) ziyaret etmek için gusül almayı nezrederse.<ref> El-Hedaiku’n-Nadire, c. 4, s. 182; Misbahu’l Fakih, c. 3, s. 219; el-Urvetu’l Vuska, c. 1, s. 466; Misbahu’l Huda, c. 4, s. 70.</ref>
Meşhur fakihlerin görüşüne göre tüm farz gusüller, farz-ı gayridirler. Şöyle ki kendiliklerinden yerine getirilmesi farz değildir, bilakis günlük farz namazlar gibi tahareti şart olan ibadetler için farzdır.<ref>Müstemseku’l Urve, c. 3, s. 68, 72 ve 341.</ref>
Meşhur fakihlerin görüşüne göre bütün farz gusüller, farz-ı gayridir. Şöyle ki kendiliklerinden yerine getirilmesi farz değildir. Bilakis günlük farz namazlar gibi tehareti şart olan ibadetler için farzdır.<ref>Müstemseku’l Urve, c. 3, s. 68, 72 ve 341.</ref>


=== Müstahap Gusüller ===
=== Müstahap Gusüller ===
34. satır: 34. satır:
* [[Cuma guslü]]
* [[Cuma guslü]]
* Ziyaret guslü
* Ziyaret guslü
* [[Ramazan ayı]]nda geceleri alınan gusüller
* [[Ramazan ayı]] geceleri alınan gusüller
* Fıtır, Kurban ve Gadir bayramı gusülleri…<ref>El-Uvetu’l Vuska, c. 2, s. 142.</ref>
* Fıtır, Kurban ve Gadir bayramı gusülleri…<ref>El-Uvetu’l Vuska, c. 2, s. 142.</ref>


== Guslün Alınışı ==
== Guslün Alınışı ==
Gusül (boy abdesti) tertibi ve irtimasi olmak üzere iki şekilde yapılır:
Gusül (boy abdesti) tertibi ve irtimasi olmak üzere, iki şekilde yapılır:
=== Tertibi Gusül ===
=== Tertibi Gusül ===
Tertibi gusülde ilk önce baş ve boyun yıkanır, sonra bedenin sağ tarafı ve ardından sol tarafı yıkanır. Bu şekilde yıkanma hakkında icma iddiasında bile bulunulmuştur. Bazıları sağ ve sol tarafların sıralamasını farz bilmemişlerdir.<ref> Müstemseku’l Urve, c. 3, s. 79, 82; Misbahu’l Huda, c. 4, s. 200, 211; Mevsuetu’l Hoi, c. 6, s. 366, 379.</ref><br />
Tertibi gusülde ilk önce baş ve boyun yıkanır. Sonra bedenin sağ tarafı ve ardından sol tarafı yıkanır. Bu şekilde yıkanma hakkında icma iddiasında bile bulunulmuştur. Bazıları sağ ve sol tarafların sıralamasını farz bilmemişlerdir.<ref> Müstemseku’l Urve, c. 3, s. 79, 82; Misbahu’l Huda, c. 4, s. 200, 211; Mevsuetu’l Hoi, c. 6, s. 366, 379.</ref><br />


Aza ve organlar arasındaki tertip ve sıralama, 'gerçekçi' ve 'şart-ı vakıi'dir (vakı-ı şart); dolayısıyla belirtilen şekil dışında alınan gusül isterse meseleyi bilmemek veya unutkanlıkla dahi olsun guslün batıl olmasına neden olur.<ref>El-Uvetu’l Vuska, c. 2, s. 494.</ref><br />
Aza ve organlar arasındaki tertip ve sıralama, 'gerçekçi' ve 'şart-ı vakıi'dir (vakı-ı şart). Dolayısıyla belirtilen şekil dışında alınan gusül, isterse meseleyi bilmemek veya unutkanlıkla dahi olsun, guslün batıl olmasına neden olur.<ref>El-Uvetu’l Vuska, c. 2, s. 494.</ref><br />


Taklit mercilerin (müçtehitler) çoğunluğunun [[fetva]]sına göre, her uzuvda tertip ve sıralamanın, yukarıdan aşağıya doğru olması farz değildir.<ref>Misbahu’l Huda, c. 4, s. 214.</ref> Nitekim muvalat da (organların art arda yıkanması ve bir önceki uzvun kuruma haddinde beklenmemesi de) farz değildir.<ref>Cevahiru’l Kelam, c. 3, s. 105.</ref><br />
Taklit mercilerin (müçtehitler) çoğunluğunun [[fetva]]sına göre, her uzuvda tertip ve sıralamanın, yukarıdan aşağıya doğru olması farz değildir.<ref>Misbahu’l Huda, c. 4, s. 214.</ref> Nitekim muvalat da (organların art arda yıkanması ve bir önceki uzvun kuruma haddinde beklenmemesi de) farz değildir.<ref>Cevahiru’l Kelam, c. 3, s. 105.</ref><br />


Gusül'de su miktarının üç litreden çok olmaması müstahaptır.<ref>Cevahiru’l Kelam, c. 3, s. 106, 122; El-Uvetu’l Vuska, c. 1, s. 512, 513.</ref> Bazıları dini emirlerin aksine gusül için haddinden fazla zaman ve su harcamakta ve aşırı titizlik (takıntı) hastalığına<ref>“yanlış olduğunu bildiğimiz halde kafamızdan atamadığımız, mantık ve muhakeme ile uzaklaştırılamayan, arzu edilmeyen saplantı halindeki fikirler”</ref> yakalanmaktadırlar. Bu durumdan kurtulmak için aşırı titizlik hastalığına yakalanan kişi kendi görüşüne önem vermemeli ve diğer insanlar nasıl gusül alıyorlarsa o da o şekilde gusül almalıdır.
Gusülde su miktarının üç litreden çok olmaması müstahaptır.<ref>Cevahiru’l Kelam, c. 3, s. 106, 122; El-Uvetu’l Vuska, c. 1, s. 512, 513.</ref> Bazıları dini emirlerin aksine, gusül için haddinden fazla zaman ve su harcamakta; ve aşırı titizlik (takıntı) hastalığına<ref>“yanlış olduğunu bildiğimiz halde kafamızdan atamadığımız, mantık ve muhakeme ile uzaklaştırılamayan, arzu edilmeyen saplantı halindeki fikirler”</ref> yakalanmaktadırlar. Bu durumdan kurtulmak için, aşırı titizlik hastalığına yakalanan kişi kendi görüşüne önem vermemeli ve diğer insanlar nasıl gusül alıyorlarsa, o da o şekilde gusül almalıdır.


=== İrtimasi Gusül ===
=== İrtimasi Gusül ===
Anonim kullanıcı