Sakife-i Beni Saide Vakıası: Revizyonlar arasındaki fark

'''Sakife-i Beni Saide vakıası''' ([[Arapça]]: '''واقعة سقیفة بنی‌ساعده'''), bir grup Müslümanın [[Hz. Peygamber Efendimiz]]in (s.a.a) vefatından hemen sonra daha efendimizin mübarek naaşı kaldırılmadan ve defnedilmeden önce toplanarak Ebu Bekir’i halife unvanı ile seçtikleri hadisedir. Bu seçim hadisesinde [[Beni Haşim]] ve [[Ehlibeyt]]ten (a.s) kimse yer almamıştır. Bu olay olduğu esnada Hz. Peygamber Efendimiz (s.a.a) tarafından kendisinden sonra yerine tayin ettiği [[Hz. Ali bin Ebu Talip (a.s)]] Peygamber Efendimizin [[Cenaze Namazı|cenaze]] ve [[defin]] işlemleri ile ilgilenmekteydi. Bir grup Muhacir, [[Ebu Bekir]]’in halife olması ve bir grup [[Ensar]] da Sa’d bin Ubade’nin halife olması amacı ile toplanmış ve her bir grup kendi adamlarının halife olması için uğraşmıştır.<br />

Bu vakıa, hicretin 11. Yılında [[Sakife-i Beni Saide]] denen yerde gerçekleşmiştir. Bazı sahabelerin Ebu Bekir’e biat etmesi bir süre [[Medine]]’de anlaşmazlık ve ihtilafların yaşanmasına neden olmuş ve bu durum bazı sahabelerce kabul görmemiştir. [[Şialar]], bu biati, Hz. Peygamber Efendimiz'in (s.a.a) [[Gadir-i Hum]]’daki [[vasiyet]]ine aykırı bilmekte, [[İmam Ali]]’nin (a.s) hilafetinin gaspının başlangıcı olarak değerlendirmekte ve bu durumu şiddetle eleştirmektedirler. Şialara göre bu biat, sahih [[İslam]] yolundan sapma olarak değerlendirilmektedir.

Sakife-i Beni Saide, Beni Saide bin Ka’b bin Hazrec’e ait bir mekandı. Mescid-i Nebi’ye yakın yerde bulunmaktaydı ve tarihi bir üne sahipti. Sakife, [[Mescid-i Nebevi]]’nin batı yönünde, Bida’e kuyusunun yanında yer almaktaydı. Ensar’ın halife adayı olan Sa’d bin Ubade onun yakınlarında yaşamaktaydı.<ref>Mu’cemu’l-Buldan, c. 3, s. 229.</ref>

[[Sa’d bin Ubade]]’nin bu girişimi ve Ensar’ın Sakife’de toplanmasının nedeni onların liderliğe olan iştiyaklarından mı yoksa bazı Kureyş ileri gelenlerinin davranış ve tutumlarından kuşku duyduklarından mı dolayı olduğu tam olarak anlaşılmamaktadır. Mantıklı olan Ensar’ın o anlarda (Hz. Resulullah’ın vefatı esnasında) bu tarz konuşmalar yapması, bazı Muhacirlerin girişimlerine yönelik bir tepkisel yaklaşım olduğudur, yoksa Hz. Resulullah’ın (s.a.a) defalarca ettiği vasiyetler karşısında (örneğin: [[Yevmu’d-Dar]], [[menzilet]], Gadir-i hum… vb. gibi hadislerde Hz. Ali’yi yerine vasi olarak tayin etmiştir) bu tür bir pozisyon almak onlar için uygun değildir. Belki de bazı Muhacirlerin Hz. Resulullah’ın onca tekit ve emri olmasına rağmen [[Usame bin Zeyd]]’in ordusuna katılma emrine uymaması<ref>İbn Ebi’l-Hadid, 1/159-162; Mufid, s. 96, 98.</ref> ve Hz. Peygamber Efendimiz'in vasiyet yazmak için kâğıt ve devat getirilme isteğine karşı çıkmaları gibi nedenlerden dolayı, sosyal haklarının ellerinden alınarak bu tür haklardan mahrum bırakılma endişesi ve yakın gelecekte baş gösterebilecek isyanlar<ref>İbn Sa’d, 2/204; Buhari, 8/86 ve sonrası; Vakıdi, 2/1113; İbn Mace, 2/130-1307; İbn Hişam, 4/304,305; Mufid, 96, 98.</ref> gibi nedenlerden dolayı Ensar’ın konum ve çıkarını koruma adına Sakife’de toplandığı daha tutarlı bir görüştür.<ref>Caferi, s. 27; Behbudi, s. 23, 25.</ref> Ancak Ensar’ın hesaplanmamış bu girişimi kendi eliyle İslam tarihi boyunca<ref>Mesela, Kuleyni, s. 58; Şehristani, 1/30.</ref> baş gösteren en büyük fitnenin şekillenmesine neden olmuştur. Tarihin de tanıklık ettiği üzere Hz. Peygamber Efendimiz'in önceden öngörüde bulunduğu bir çok isyan ve ayaklanmalar oradan alevlenmiştir.

Ünlü tarihçi [[İbn Ebi’l Hadid]], [[Nehcü’l-Belağa]]’nın (65. Hutbesinin) şerhinde şöyle yazmaktadır: “Ömer, Ensar’a şöyle dedi: ‘Araplar asla sizin emirlik ve hükümetinize razı olmaz. Zira Peygamber sizin kabilenizden değil, ama Peygamberin akrabalarından birisi hükümet ederse kesinlikle ona itaatten kaçınmazlar.’ (burada Hz. Ali’nin şu sözünü nakletmektedir): ‘Hükümet ve Muhammedî miras konusunda bizimle yarışabilecek ve çatışabilecek birisi var mıdır? Oysa bizler onun yakınları ve akrabalarıyız.”<ref>Mutahhari, Murtaza, Seyri der Nehcü’l-Belağa, Tahran, Sadra, ikinci baskı, s. 152.</ref>