Anonim kullanıcı
Sakife-i Beni Saide Vakıası: Revizyonlar arasındaki fark
→Ensar ve Muhacir’in İleri Sürdüğü Gerekçeler
imported>S.j.mousavi kDeğişiklik özeti yok |
imported>Motahari |
||
24. satır: | 24. satır: | ||
Sakife’de yaşanan konular ve Muhacir ve Ensar arasında yapılan konuşmalar hakkında nakledilen rivayetler oldukça ünlüdür. Tarihi kaynakların belirttiğine göre Ebu Bekir’in halife olarak seçilmesinin büyük tartışma ve çekişmelerden sonra olduğu, Esnar’dan Habbab bin Munzir’in Muhacirlere kılıç çektiği ve Sa’d bin Ubade’nin Ömer’in sakallarından tutarak çektiği<ref>Taberi, 3/220,223; Halebi, 3/359.</ref> ve bu hengâmede Sa’d bin Ubade’nin ayaklar altında kalarak ezilme tehlikesi geçirdiği, ciddi yaralanma ve ölümlerin yaşanabileceği kargaşa ve çekişme ortamında Ömer’in bir konuşma yaparak Ebu Bekir’in halife seçilmesini sağlaması ve ona biat alınması konusunda ana oyuncu olduğunu hilafeti döneminde Mescid-i Nebi’de minberde ona (Ebu Bekir’e) biat alınması konusunu açıkladığında itiraf etmiş ve orada hazır bulunan İbn Abbas da bunu teyit etmiştir. Bu tarihi belgeyi ünlü tarihçiler İbn Hişam<ref>İbn Hişam, 4,308,310.</ref>, Taberi<ref>Taberi, 3/204,206.</ref>, İbn Habban<ref>İbn Habban, 2/152, 156.</ref> ve başkaları nakletmiştir. Ömer’in okuduğu bu hutbe ve başka kaynaklara göre, Ebu Bekir’in müdahalesi ile Sa’d bin Ubade’nin hasta olmasına rağmen toplantıdan dışarı atılması ile Sakife’deki toplantı normale dönmüş ve tartışmalar son bulmuştur. | Sakife’de yaşanan konular ve Muhacir ve Ensar arasında yapılan konuşmalar hakkında nakledilen rivayetler oldukça ünlüdür. Tarihi kaynakların belirttiğine göre Ebu Bekir’in halife olarak seçilmesinin büyük tartışma ve çekişmelerden sonra olduğu, Esnar’dan Habbab bin Munzir’in Muhacirlere kılıç çektiği ve Sa’d bin Ubade’nin Ömer’in sakallarından tutarak çektiği<ref>Taberi, 3/220,223; Halebi, 3/359.</ref> ve bu hengâmede Sa’d bin Ubade’nin ayaklar altında kalarak ezilme tehlikesi geçirdiği, ciddi yaralanma ve ölümlerin yaşanabileceği kargaşa ve çekişme ortamında Ömer’in bir konuşma yaparak Ebu Bekir’in halife seçilmesini sağlaması ve ona biat alınması konusunda ana oyuncu olduğunu hilafeti döneminde Mescid-i Nebi’de minberde ona (Ebu Bekir’e) biat alınması konusunu açıkladığında itiraf etmiş ve orada hazır bulunan İbn Abbas da bunu teyit etmiştir. Bu tarihi belgeyi ünlü tarihçiler İbn Hişam<ref>İbn Hişam, 4,308,310.</ref>, Taberi<ref>Taberi, 3/204,206.</ref>, İbn Habban<ref>İbn Habban, 2/152, 156.</ref> ve başkaları nakletmiştir. Ömer’in okuduğu bu hutbe ve başka kaynaklara göre, Ebu Bekir’in müdahalesi ile Sa’d bin Ubade’nin hasta olmasına rağmen toplantıdan dışarı atılması ile Sakife’deki toplantı normale dönmüş ve tartışmalar son bulmuştur. | ||
== Ensar ve Muhacir’in İleri Sürdüğü Gerekçeler == | == Ensar ve Muhacir’in İleri Sürdüğü Gerekçeler == | ||
Muhacir ve Ensar arasında Hz. Resulullah’ın halifesi ve [[hilafet]] seçimi konusunda çekişme ve tartışmalar yaşanmış ve her iki | Muhacir ve Ensar arasında Hz. Resulullah’ın halifesi ve [[hilafet]] seçimi konusunda çekişme ve tartışmalar yaşanmış ve her iki grup da kendi üstünlüklerinden dem vurmuştur. Dolayısıyla her grup kendi fazilet ve menkıbelerini zikrederek karşı gruba karşı üstünlüklerini ortaya koymaya çalışmıştır.<ref>Haşimi Hoi, Seyyid Habibullah, Minhacu’l-Beraat fi Şerhi Nehcü’l-Belağa, Tahran, mektebetu’l-İslami, dördüncü baskı, k. 1405, c. 5, s. 82, hutbe, 66.</ref><br /> | ||
Sakife gününde, ilk önce Sa’d bin Ubade, orada olanlar için bir konuşma yapmış, Ensar grubunu oldukça övmüş, onların faziletlerini saymış ve onların İslam’daki fedakârlık ve hizmetlerini sayarak şöyle demiştir: “Resulullah’ın (s.a.a) vasi ve halifeliğine yalnızca Ensar layıktır.” Sonra Ensar, Sa’d bin Ubade’ye Hz. Resulullah’ın halifesi unvanı ile biat etmek istemiştir. Sonra aralarında şöyle bir konuşma geçmiştir: “Eğer Muhacirler; bizler Muhaciriz, Peygamberin yardımcıları, yârenleri ve kabilesindeniz siz (Ensar) neden Peygamberin halifeliği konusunda tartışıyorsunuz” derlerse, ne diyeceksiniz? Bu soruya karşı şöyle cevap vereceklerini demişlerdir: “Biz Ensar’dan bir emir, siz Muhacirlerden bir emir seçilsin ve bizler bunun dışında hiçbir şeye razı değiliz. Zira Peygamber ve Müslümanlara biz sığınma verdik ve İslam’ın galip gelmesini sağladık.”<ref>Caferi, Muhammed Taki, tercüme ve tefsir Nehcü’l-Belağa, Tahran, c. 11, s. 104.</ref><br /> | Sakife gününde, ilk önce Sa’d bin Ubade, orada olanlar için bir konuşma yapmış, Ensar grubunu oldukça övmüş, onların faziletlerini saymış ve onların İslam’daki fedakârlık ve hizmetlerini sayarak şöyle demiştir: “Resulullah’ın (s.a.a) vasi ve halifeliğine yalnızca Ensar layıktır.” Sonra Ensar, Sa’d bin Ubade’ye Hz. Resulullah’ın halifesi unvanı ile biat etmek istemiştir. Sonra aralarında şöyle bir konuşma geçmiştir: “Eğer Muhacirler; bizler Muhaciriz, Peygamberin yardımcıları, yârenleri ve kabilesindeniz siz (Ensar) neden Peygamberin halifeliği konusunda tartışıyorsunuz” derlerse, ne diyeceksiniz? Bu soruya karşı şöyle cevap vereceklerini demişlerdir: “Biz Ensar’dan bir emir, siz Muhacirlerden bir emir seçilsin ve bizler bunun dışında hiçbir şeye razı değiliz. Zira Peygamber ve Müslümanlara biz sığınma verdik ve İslam’ın galip gelmesini sağladık.”<ref>Caferi, Muhammed Taki, tercüme ve tefsir Nehcü’l-Belağa, Tahran, c. 11, s. 104.</ref><br /> | ||
34. satır: | 34. satır: | ||
Ünlü tarihçi [[İbn Ebi’l Hadid]], [[Nehcü’l-Belağa]]’nın (65. Hutbesinin) şerhinde şöyle yazmaktadır: “Ömer, Ensar’a şöyle dedi: ‘Araplar asla sizin emirlik ve hükümetinize razı olmaz. Zira Peygamber sizin kabilenizden değil, ama Peygamberin akrabalarından birisi hükümet ederse kesinlikle ona itaatten kaçınmazlar.’ (burada Hz. Ali’nin şu sözünü nakletmektedir): ‘Hükümet ve Muhammedî miras konusunda bizimle yarışabilecek ve çatışabilecek birisi var mıdır? Oysa bizler onun yakınları ve akrabalarıyız.”<ref>Mutahhari, Murtaza, Seyri der Nehcü’l-Belağa, Tahran, Sadra, ikinci baskı, s. 152.</ref> | Ünlü tarihçi [[İbn Ebi’l Hadid]], [[Nehcü’l-Belağa]]’nın (65. Hutbesinin) şerhinde şöyle yazmaktadır: “Ömer, Ensar’a şöyle dedi: ‘Araplar asla sizin emirlik ve hükümetinize razı olmaz. Zira Peygamber sizin kabilenizden değil, ama Peygamberin akrabalarından birisi hükümet ederse kesinlikle ona itaatten kaçınmazlar.’ (burada Hz. Ali’nin şu sözünü nakletmektedir): ‘Hükümet ve Muhammedî miras konusunda bizimle yarışabilecek ve çatışabilecek birisi var mıdır? Oysa bizler onun yakınları ve akrabalarıyız.”<ref>Mutahhari, Murtaza, Seyri der Nehcü’l-Belağa, Tahran, Sadra, ikinci baskı, s. 152.</ref> | ||
== Ebu Bekir’in Sakife’de Galip Gelmesinin Nedenleri == | == Ebu Bekir’in Sakife’de Galip Gelmesinin Nedenleri == | ||
# Kureyş boyları (Muhacirler, bilhassa [[Beni Haşim]], [[Beni Ümeyye]] ve [[Beni Mahzum]]) arasında yaşanan taife rekabetleri, az bir öneme sahip Beni Teym kabilesinden Ebu Bekir’in liderliğini kabul etmelerini kolaylaştırmıştır. Zira [[Beni Teym]] hanedanı, Kureyş kabilesi arasında naçiz bir konuma sahipti ve asla herhangi bir savaşta övgüye değer bir başarı kazanamamış veya siyasi çekişmelerde adlarını duyuracak bir oluşumda bulunmamışlardı. Bu yüzden Ebu Bekir üzerinde bir anlaşma sağlanabilir ve halk arasında büyük bir sorun yaşanmayabilirdi.<ref>Caferi, s. 47, 49.</ref> | # Kureyş boyları (Muhacirler, bilhassa [[Beni Haşim]], [[Beni Ümeyye]] ve [[Beni Mahzum]]) arasında yaşanan taife rekabetleri, az bir öneme sahip Beni Teym kabilesinden Ebu Bekir’in liderliğini kabul etmelerini kolaylaştırmıştır. Zira [[Beni Teym]] hanedanı, Kureyş kabilesi arasında naçiz bir konuma sahipti ve asla herhangi bir savaşta övgüye değer bir başarı kazanamamış veya siyasi çekişmelerde adlarını duyuracak bir oluşumda bulunmamışlardı. Bu yüzden Ebu Bekir üzerinde bir anlaşma sağlanabilir ve halk arasında büyük bir sorun yaşanmayabilirdi.<ref>Caferi, s. 47, 49.</ref> |