Muhammed bin Yakub el-Kuleyni: Revizyonlar arasındaki fark

[[Şeyh Tusi]] kendi Rical kitabında şöyle yazmaktadır: Ebu Cafer künyeli Muhammed b. Yakub Kuleyni, çok değerli bir bilim adamı ve hadis bilginiydi ve onun bir çok eseri bulunmaktadır ki “Kafi” kitabında zikredilmiştir.<ref> Rical-i Tusi, s. 429.</ref> Şeyh Tusi başka bir kitabında ise Kuleyni’yi güvenilir ve hadis âlimi olarak yâd etmektedir.<ref> el-Fihrist, s. 210.</ref><br />

İbn Şehri Aşub<ref> Mealimu’l Ulema, s. 134.</ref>, Allame Hilli<ref> Hulasatu’l Ekval, s. 245.</ref>, İbn Davud Hilli<ref> Rical-i İbn Davud, s. 187.</ref>, Tefrişi<ref> Nakdu’r Rical, c. 4, s. 352.</ref>, Erdebili<ref> Camiu’r Ruvat, c. 2, s. 218.</ref> ve Seyyid Ebu’l Kasım Hoi<ref> Mucemu Ricalu’l Hadis, c. 19, s. 54.</ref> gibi Şia’nın diğer âlimleri de Şeyh Tusi ve Neccaşi’nin kullandığı tabirleri onaylamışlardır.<br />

[[Seyyid İbn Tavus]], Kuleyni’nin hadis nakletmede emanet ve güvenilirliğinin herkes tarafından ittifak edildiğine inanmaktadır.<ref> Keşfu’l Muhecce, s. 159.</ref>

Ehlisünnet tarihçilerinden [[İbn Esir]] Kuleyni’yi [[İmamiyye]] uleması ve büyüklerinden saymaktadır.<ref> El-Kamil fi’t Tarih, c. 8, s. 364.</ref> [[Zehebi]] Kuleyni’yi Şia Şeyhi, İmamiyye alimi ve müellifi olarak tanıtmaktadır.<ref> Siyeri A’lamu’n Nubela, c. 15, s. 280.</ref> [[İbn Hacer Askalani]] ve [[İbn Makula]] şöyle demekteler: Kuleyni, Şia mezhebi fakih ve yazarlarındandır.<ref> Lisanu’l Mizan, c. 5, s. 433; İkmalu’l Kelam, c. 7, s. 186.</ref> [[İbn Asakir]] de kendi kitabında Kuleyni’yi yücelikle anmaktadır.<ref> Tarihi Medine Demeşk, c. 56, s. 297.</ref>

Kuleyni’nin üstat ve şeyhlerinin sayısını 50’e kadar zikretmişler ve hadis nakletmenin yanı sıra onun eğitim, terbiye ve üstatlık rollerini de üstlenmişlerdir. Kuleyni’nin üzerinde en etkili olan ve Kafi’de de 7068’den fazla hadisin senedinde getirdiği; Tefsiri Kummi’nin sahibi Ali b. İbrahim-i Kummi’dir.<ref> Mucemu Ricalu’l Hadis, c. 19, s. 59.</ref> Onun diğer bazı tanınmış üstatlarının isimleri şunlardır:

* Ahmed b. Muhammed b. Said Hemdani, [[İbn Ukde]] olarak da bilinir.<ref> El-Kuleyni ve’l Kafi, s. 169’da sonrası.</ref><br />

* İbn Ebu Rafı-i Saymerî olarak tanınan Ebu Abdullah Ahmed b. İbrahim<br />

* “[[Kamilu’z Ziyarat]]” kitabının yazarı Ebu’l Kasım Cafer [[ibn Kavluveyh]]<br />

Tarihsel delillere göre, Kuleyni [[Kafi]] kitabının telifini bitirdikten sonra (hicri kameri) 327yılında; ömrünün sona ermesinden iki yıl önce, o zamanda büyük ilim merkezlerinden biri olan [[Bağdat]]’a doğru yola çıktı. Kafi kitabını Bağdat’a gitmeden önce bitirmesinin delillerinden bir tanesi, Kuleyni’nin İmam Mehdi’nin (a.f) [[özel dört naibi]] zamanında yaşamasına rağmen onlardan vasıtasız hadis nakletmeyişidir. Kuleyni'nin şöhret ve itibarı nedeniyle Şia ve Sünniler fetva noktasında ona rücu ederlerdi ve bu nedenle ona “Sıkatu’l İslam” lakabını verdiler.<ref> el-Kuleyni ve’l Kafi, s. 264 ve 267.</ref>

Kuleyni ([[hicri kameri]]) 328 yılının [[Şaban]] ayında (yıldızların dökülme ayı (سال تَناثُر نجوم)), İmam Mehdi’nin (a.f) [[Gaybet-i Kübra]]’sına müsadif 70 yaşında Bağdat’ta dünyadan göçtü.<ref> Reyhanetu’l Edep, c. 8, s. 80.</ref> [[Neccaşi]] ve [[Şeyh Tusi]]’nin naklettiğine göre, Kuleyni’nin [[cenaze namazı]]nı [[Ebu Kıyrad]] olarak tanınan ve büyük âlimlerden olan Muhammed b. Cafer Hasani kıldırdı. Kuleyni, Kufe kapısında “Babu’l Kufe”de toprağa verildi. İbn Abdun adlı bir şahıs, Kuleyni’nin kabrini Tai caddesinde gördüğünü ve mezar taşı üzerinde de Kuleyni ve babasının isminin yazılı olduğunu belirtmiştir.<ref> Ricalu’n Neccaşi, s. 378; el-Fihrist, s. 210 ve 211.</ref><br />

* İbn Şehri Aşub, Muhammed Ali, Mealimu’l Ulema, Kum.

* İbn Davud Hilli, Hasan b. Ali, Ricalu İbn Davud, Necef, el-Metbaatu’l Hayderiyye, h.k. 1392.

* İbn Esir, Ali b. Ebi’l Kerim, el- Kamil fi’t Tarih, Beyrut, Daru’s Sadr, Beyrut, h.k. 1386.

* Askalani, İbn Hacer, Lisanu’l Mizan, Beyrut, Müessesetü’l A’lemi, h.k.1390.

* İbn Asakir, Ali b. Hasan, Tarihu Medinetu Dimeşk, Beyrut, Daru’l Fikr, h.k. 1415.