Yasin Suresi

wikishia sitesinden
Yasin Suresi
Diğer İsimlerHabib-i Neccar, Dafıa, Muammeme
Sure Numarası36
Cüz22 ve 23
Nüzul
Nüzul Sırası41
Mekki/MedeniMekki
İstatistiksel Bilgiler
Ayet Sayısı83
Kelime Sayısı733
Harf Sayısı3068


Yasin Suresi (Arapça: سورة یس) otuz altıncı suredir ve Kuran'ın 22. ve 23. bölümlerinde yer alan Kuran'ın Mekki surelerinden biridir. Bu sure, "Ya ve Sin" harfleriyle başladığı için bu isimle anılmaktadır. Geleneklere göre Yasin Suresi, Kur'an'ın kalbi olarak anılacak kadar Kur'an'ın en asil surelerinden biridir. Yasin Suresi tevhit, peygamberlik ve mead üç esası ele almakta, ölülerin dirilişinden ve dirilişte vücut uzuvlarının konuşmasından bahsetmektedir. Ayrıca bu surede köy ashabının ve Ali-yasin mümininin hikayesi de anlatılmaktadır. Hadislerde Yasin suresini okumanın pek çok faziletinden bahsedilmiştir; Diğer şeylerin yanı sıra, İmam Sadık'tan (a.s.) rivayet edilmiştir ki, kim bunu uyumadan önce veya gün batımından önce okursa, gün boyunca güvende ve refah içinde olur ve kim gece uyumadan önce bunu okursa, Allah ona bin melek gönderecektir. Onu, kovulmuş her şeytandan ve her musibetten korumakla görevlendirilmişler.

Tanıtım

Sure, mukatta harflerle (ya-sin) başladığı için ‘‘Yasin’’ adını almıştır. Mukatta harfler, burada olduğu gibi bazen bir ayet sayılmaktadır. Bazı müfessirlere göre bu kelimenin mukatta harflerden olmasının yanı sıra, aynı zamanda has bir anlamı da vardır.[1] Yasin Suresi, çok sayıda ismi olan surelerden birisidir.

Rivayetlerde nakledildiğine göre; Yasin Suresi, Kur’an-ı Kerim’in en faziletli surelerinden biri sayılmaktadır. O kadar faziletlidir ki fazileti sayesinde Kur’an-ı Kerim’in kalbi lakabını almaya hak kazanmıştır. [2]

Surenin ikinci adı “Habib-i Neccar”dır. Bu kişinin hikayesine surenin 13. Ayetinden, 30. Ayetine kadar olan bölümünde değinilmiştir. Surenin üçüncü adı “Dafıa”dır, çünkü insanlar ve yaşamlarındaki kötülük ve çirkinlikleri def etmektedir. Surenin bir başka adı ise Muammeme’dir. Umum kelimesinden türeyen kelime, dünya ve ahiret hayrını, tam ve eksiksiz olarak kendisinde toplamış ve garanti altına almış demektir.

İçeriği

Kufe karilerine göre ayet sayısı 83, başka karilere göre ise 82’dir, ancak birinci görüş daha meşhur ve yaygındır. Sure, 733 kelime ve 3068 harften oluşmaktadır. Mushaf’taki resmi sırasına göre otuz altıncı, nüzul sırasına göre ise kırk birinci suredir. Sure, Mekke’de nazil olmuştur. Mukatta harfler ve yeminle başlayan surelerin ilkidir. [3] Hacim olarak mesani surelerden ve bir hizip kadardır.

Sure’de Habib-i Neccar’ın hikayesi, mead ve yeniden diriliş, insanların kıyamet günü nasıl dirileceklerine dair açıklama, insanın organlarının kendisi aleyhine tanıklık ve şahitlikte bulunması gibi konulara yer verilmiştir. Ayrıca tıpkı nakledilen rivayetlere göre, Kur’an’ın en faziletli surelerinden birisi bu suredir. Öyle ki Kur’an’ın kalbi lakabını almış ve bu surenin hıfz ve tilavetinin sevabı, dünya ve ahiret mükâfatı hakkında oldukça fazla tekitte bulunulmuş ve bu konuda öteki surelerden daha fazla rivayetler nakledilmiştir.[4]


Meşhur Ayetler

وَكُلَّ شَيْءٍ أحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ

ve sonradan bıraktıkları izleri ve her şeyi apaçık bir kitapta sayıp yazdık, takdîr ettik. (Yasin Suresi / 12)

Tefsircilerin birçoğu «امام مُبین» İmam’in Mubin’i, tüm âlemde gerçekleşecek olay ve havadislerin kayıtlı olduğu kitap yani; ‘‘Levh-i Mahfuz’’ olarak yorumlamışlardır. Bazıları da ‘‘İmam’’ sözcüğünün kullanılma nedenini şu şekilde açıklamıştır: Bu kitap, kıyamette sevap ve azap memurları için insanların yapmış oldukları amellerinin ceza ve mükâfat değerini ölçme kriteri olacaktır. [6]

Şii hadis kaynaklarında şöyle söylenmiştir: «امام مُبین» İmam’in Mubin’den maksat; İmam Ali’dir (a.s). İmam Bakır’dan (a.s) nakledilen bir rivayetteyse şöyle denilmiştir: Bu ayet-i kerime nazil olduğunda, Allah Resulü (s.a.a) İmam Ali’ye (a.s) doğru döndü ve şöyle buyurdu: «امام مُبین» ‘‘İmam’in Mubin’’ bu gördüğünüz şahıstır! Allah’ın her şeyin ilmini ona verdiği ‘‘İmam’’ işte o’dur.[Not 1][7] Yine aynı şekilde, Nuru’s-Sakaleyn tefsirinde İbn Abbas’tan şöyle bir rivayet nakledilmiştir: İmam Ali buyuruyordu ki: Allah’a yemin olsun ki hakkı batıldan ayıran «امام مُبین» ‘‘İmam’in Mubin’’ benim. Bu ilmi, Allah Resulü’nden (s.a.a) öğrendim. Bu ilim, ondan bana miras kaldı.[8]

Bu ayet-i kerime yaratılışın nasıl olduğu hakkında bahsetmektedir. Allame Tabatabai, bu ayet-i kerimenin tefsirinde şöyle yazmaktadır: Bu ayet-i kerimenin asıl maksadı; Allah Teâlâ yaratmak için hiçbir şeye muhtaç olmadığını anlatmaktır. Öyleyse ‘‘ Bir şeye ol derse, anında oluverir’’ aslında bu bir temsildir; Allah gerçekte konuşmaz ve bir şeye emretmez. [9]İmam Ali’den (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Allah’ın (کن فیکون) sözünden maksat; o şeyi oluşturan Allah’ın fiilidir. [10]

Ashab-ı Karye ve Mümini Al-i Yasin

Habib Naccarın Türkiye, Antakyadakı mezarı

Ana Madde: Habib-i Neccar

Yasin Suresi 13. Ayetinden, 32. Ayet-i kerimeye kadar olan bölüm, Allah’a davet için bir şehre giren üç peygamberin öyküsünü konu almaktadır ancak o şehrin halkı, bu üç elçinin davetini kabul etmedi. Rivayetlerde bahsedildiğine göre, bu üç elçi; ya Allah tarafından yâda Hz. İsa (a.s) tarafından gönderilen elçilerdi. Bu hikayede – hadislerde ‘‘Mümini Al-i Yasin’’ olarak geçen şahıs – o gelen elçilere iman getirdi ve halkı da o elçilere iman getirmeye davet etti; ancak o şehrin halkı, Mümini Al-i Yasin’i öldürdü ve bu olaydan sonra şehir halkı azaba duçar oldu.

Bu şahsın adı Kur’an-ı Kerim’de zikrolunmamıştır; ancak hadis ve tefsir kaynaklarında, o şahsın adını ‘‘Habib-i Neccar’’ olarak zikretmiş ve o şahsın imanından övgüyle bahsetmişlerdir. Mümini Al-i Yasin, olarak bilinen ‘‘Habib-i Neccar’’ın mezarı, Türkiye’de Antakya’da bulunmaktadır. [11]

Fazilet ve Özellikleri

Yasin Suresi'ni okumanın fazileti hakkında Allah Resulü’nden şöyle bir hadis-i şerif nakledilmiştir: Her kim Yasin Suresi'ni okursa aynı Kur’an-ı 10 kez hatmetmiş gibidir. [12]

Yine aynı şekilde her kim Yasin Suresi'ni Allah’ın rızasını kazanmak için okursa, Allah Teâlâ onu bağışlayacaktır. Ona Kur’an-ı 12 kez hatmetmiş kimsenin mükâfatını verecektir. Eğer ölüm halinde ki hastanın başucunda okunursa, bu surenin harfleri sayısınca 10 melek hastanın yanında saf tutarak, onun için istiğfar ederler ve o hastanın ruhunu teslim etmesine şahitlik ederler ve cenazesini teşyi ederler ve ona cenaze namazı kılarlar ve defnedilmesine şahit olurlar. [13]

Ebi Basir’de, İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakletmiştir: Her kim, Yasin Suresi'ni güneş batmadan veya uyumadan önce okursa, gün boyunca güneş batana dek korunacak ve bol rızık sahibi olacaktır. Her kim, Yasin Suresi'ni uykuya geçmeden önce okursa, Allah Teâlâ onu kovulmuş şeytanın şerrinden ve her afattan koruması için 1000 melek memur edecektir. [14]

Cabir-i Cu’fi, İmam Bakır’dan (a.s) şöyle bir rivayet nakletmiştir: Her kim, Yasin Suresi'ni ömründe bir kez okursa, Allah Teâlâ bu dünyada ve o dünyada yaratmış olduğu varlıklar ve gökyüzünde olanların sayısınca, onun amel defterine 2000 iyilik yazar ve aynı sayıda onun günahlarını affeder. Darda kalmaz, borçlanmaz, evi yıkılmaz, bedbaht olmaz, deli olmaz, cüzam hastalığına yakalanmaz, vesvas olmaz ve zararlı hastalıklara yakalanmaz. Allah ölümün zorluk ve sıkıntısını ona kolay eder. Allah’ın kendisi onun ruhunu alır ve Allah’ın yaşantısına ferahlık vereceği kişilerden olur ve ölüm anında onun sevinçli ve mutlu olmasını garanti eder ve ahretteki hoşnutluğunu garanti eder, yeryüzünde ve gökyüzünde olan tüm meleklere ondan razıyım der, öyleyse onun için bağışlanma talebinde bulunun. [15]

Peygamber Efendimizden (s.a.a) nakledilen bir hadis-i şerife göre; Yasin Suresi'ni okumanın bazı özellikleri zikredilmiştir:

  • 1-Aç olan insan doyar.
  • 2-Susuz insan susuzluğunu giderir.
  • 3-Çıplak ise giyindirilir.
  • 4-Bekâr ise evlenir.
  • 5-Korkuyorsa emniyete kavuşur.
  • 6-Hasta ise sağlığına kavuşur.
  • 7-Yolcu ise seferi sırasında yardım edilir.
  • 8-Ölü yanında okunursa, Allah ona sorguyu kolay tutar.
  • 9-Eğer kaybolan birisi varsa bulunur. [16]

İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Güçlü bir kalbe ve kudretli bir zihne sahip olmak isteyen, Şaban ayının dokuzunda Yasin Suresi'ni gülsuyu ve Zeferan ile yazıp suyunu içsin. [17]

Mefatihu’l-Cinan kitabında şu şekilde yazılmıştır: Ziyaret namazının birinci rekâtında Rahman suresi'ni, ikinci rekâtındaysa, Yasin Suresi'ni okumak daha iyidir. [18]

Yasin Okuma Kültürü

Yasin Suresi ve Rahman Suresi Müslümanların geneli açısından özel bir yere ve konuma sahiptir. İnsanlar bu iki sureyi farklı-farklı zamanlarda okumaktadır. Örneğin; Yasin Suresi'ni ölmek üzere olan şahsın başucunda, ölen şahıs için ve nikâh akdinin okunması esnasında okurlar. Bu sure, kinayeli cümlelerde ve atasözlerinde bile kullanılmıştır. Örneğin; Birisinin kulağına Yasin okumak’’ yani tekrar ve telkin manasına gelmektedir veya Yasin’e düşmüş’’ ölüm halinde olan biri için kullanılmaktadır. [19]

Monograflar(özel ve bilimsel inceleme)

Yasin Suresi'nin tefsir ve açıklaması bazı tefsir kitaplarında geniş bir şekilde işlenilmesine rağmen, bazı kitaplar Yasin Suresi'nin tefsir ve açıklamasına müstakil olarak yer vermiştir:

  • Yasin Suresi'nin tefsiri, yazar; Seyyid Muhammed Rıza Safavi, Defter-i Neşr-i Maarif, h.ş 1394. (Yazarın söylediğine göre tefsirde Kur’an-ı Kur’an ile tefsir etme metodundan yaralanılmıştır)
  • Kalb-i Kur’an, Yazar Ayetullah Seyyid Abdulhasan Destgayb, Neşr-i Camia-i Müderrisin-i Havza-i İlmiye-i Kum, h.ş 1387.
  • Yasin Müşkilgoşa-i Müşkilat, Yazar; Muhsin Şükrü, Neşr-i İlham-i Nur, (Bu kitap Yasin Suresi'nin özelliklerini ele almıştır)

Ahkâm Ayetleri

Ayet Numarası Ayet Bab Konu
72-73 Biz o hayvanları kendilerine boyun eğdirdik. Onlardan bir kısmı binekleridir, bir kısmını da yerler. Yiyecek ve İçecekler Bir kısım hayvanın helal oluşu

Yasin Suresi Arapça ve Türkçe Meali


Önceki Sure
Fatır Suresi
Yasin Suresi Sonraki Sure
Saffat Suresi

Dış Bağlantılar

Kaynakça

  1. Daha ayrıntılı açıklama için Bkz. Tercüme, açıklama ve lügat name: Bahauddin Hürremşahi, s. 440.
  2. Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c 2, s 1247.
  3. Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c 2, s 1247.
  4. Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1247.
  5. Hameger, Muhammed, Kur’an sureleri, Nuru’s-Sakaleyn Kur’an ve İtret Kültür merkezi, birinci baskı, Kum, Neşri Nuşera, ş. 1392.
  6. Beydavi, Envaru’t-Tenzil, h.k 1418, Dâru İhyâi'-Türâsi'l-Arabî, Beyrut, C 4, s 264.
  7. Saduk, Meani’l-ahbar, bab-ı mana-i el-İmami’l-Mubin, h.k 1379, s 95.
  8. Arusi Hüveyzi, Nuru’s-Sakaleyn, h.k 1415, c 4, s 379.
  9. Tabatabai, el-Mizan, h.k 1390, c 17, s 114.
  10. İbn ebi’l-Hadid, Şerh-i Nehcü’l-Belaga, c 13, s 82, hutbe 232.
  11. Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, h.ş 1374, c 17, s 355.
  12. Suyuti, ed-Durru’l-Mensur, h.k 1404, c 5, s 256.
  13. Tabersi, Mecmau’l-Beyan, h.ş 1390, c 8, s 254.
  14. Hürr'ü Amuli, Vesailu’ş-Şia, h.k 1414, c 4, s 886.
  15. Hürr'ü Amuli, Vesailu’ş-Şia, h.k 1414, c 4, s 886.
  16. Kef’emi, Misbah-i Kef’emi, h.k 1403, s 182.
  17. Nuri, Müstedrek-i Vasail, h.k 1408, c 4, s 313.
  18. Mefatihu’l-Cinan, Adab-ı ziyaret, edeb-i hifdehom, çap meş’ar, s 447.
  19. Bkz: «Kur’an der Edeb-i Farsi: Halk Kültüründe Yasin ve Rahman Suresi»؛ Ulusal Yanıt Merkezi web sitesi.
  1. هُوَ هذا اِنَّهُ الاِمامُ الَّذِی اَحْصَی اللّهُ تَبارَکَ وَ تَعالی فَیهِ عِلْمَ کُلِّ شَیء

Bibliyografi

  • Kur’an-ı Kerim, tercüme: Muhammed Mehdi Fuladvend, Tahran, Daru’l Kur’ani’l Kerim, h.k. 1418/ m. 1376.
  • Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, Bahaddin Hürremşahi’nin katkılarıyla, Tahran, Dustan, Nahid, h.ş. 1377.
  • Beydavi, Abdullah bin Ömer, Envaru”t-Tenzil, Beyrut, Daru İhyait-Turasi”l-Arabî, h.k 1418.
  • Hürr’ü Amuli, Muhammed bin Hasan, Vesailu”ş-Şia, Kum, Alu”l-Bayt, h.k 1414.
  • Suyuti, Celaleddin, ed Dürrü’l Mensur Fit Tefsir Bil Mesur, Kitaphane-i Ayetullah Maraşi Necefi, Kum, h.k 1404.
  • Saduk, Muhammed bin Ali, Meani’l-Ahbar, Kum, Camia-i Müderrisin, h.ş 1379.
  • Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizan fi Tefsiri’l-Kur’an, Tercüme> Seyyid Muhammed Bakır Musavi Hemdani, Kum, Defter-i İntişarat-i İslami Camia-i Müderrisin-i Havza-i İlmiye-i Kum, c 5, h.ş 1374.
  • Tabersi, Fadıl bin Hasan, Mecmau”l-Beyan fi Tefsiri”l-Kur”an, Tercüme: Bistuni, Meşhet, Astan-i Kuds-i Razavi, h.ş 1390.
  • Arusi Hüveyzi, Abd Ali bin Cuma, Tefsir-i Nuru’s-Sakaleyn, Haşim Rasuli’nin katkılarıyla, Kum, Neşr-i İsmailiyan, dördüncü baskı, h.k 1415.
  • Kur’an der Edeb-i Farsi: Yasin ve Rahman der Ferheng-i Amiyane, Mecelle-i Beşaret, sayı 56, h.ş 1385 Azer ve Dey.
  • Kef’emi, İbrahim bin Ali, Misbah, Beyrut, Müessestu”l-Âlemi, h.k 1403.
  • Marifet, Muhammed Hadi, Amuzeş-i Ulum-i Kur’an, Merkez-i Çap ve Neşr-i Sazman-i Tebligat-i İslami, c 1, s 1371.
  • Mekarim Şirazi, Nasır, Tefsir-i Numune, Tahran, Daru’l-Kitabi’l-İslamiye, h.ş 1374.
  • Nuri, Mirza Hüseyin, Müstedrekü’l-Vesail, Beyrut, Müessesetu Alu’l-Bayt Li-İhyait-Turas, h.k 1408.