Tuvalet Adabı

Öncelik: c, kalite: c
linksiz
kategorisiz
navbox'siz
yönlendirmesiz
wikishia sitesinden


Tuvalet adabından (Arapça: تَخَلّی) maksat, kişinin idrar ve gaitasını İslami kurallara göre yapmasıdır. Tuvalet adabı konusuna fıkıhta taharet bölümünde yer verilmektedir. Tuvalete çıkmanın bazı adapları vardır. Onlardan birisi kişinin tuvalet esnasında avret yerini başkalarından gizlemesi ve örtmesidir.

Tuvalat Adabının Farzları

Tuvalet yapıldığı sırada kişinin avret yerini kendisini görebileceklerden (ister baliğ olsun, isterse mümeyyiz çocuk) gizlemesi ve yine idrar ve metfu yerini, idrar ve medfudan sonra temizlemesi namaz gibi ibadetleri yerine getirmesi için farzdır.[1] Tuvalet eğer kıbleye doğru yapılmışsa, kıbleden farklı tarafa yönelmek farzdır.[2] Bu hükümde, ev ile açık alanlar arasında bir fark yoktur, her ne kadar bazı eski müçtehitler evde olan tuvaletlerin önü ve arkası kıbleye gelecek şekilde olması halinde buna ruhsat vermiş olsalar da.[3]

Haramları

Tuvalete çıkılma esnasında kişinin ön veya arkasının kıbleye doğru olması, başkasının mülkünde tuvalete çıkılması veya sahiplerinin rızası olmadan çıkmaz sokaklarda tuvalete çıkılması haramdır.[4]

Müstahapları

Aşağıdaki hükümler, tuvaletin adap ve müstahaplarındandır:

  1. Görebileceklere karşı bedenin tamamını örtmek ve gizlemek.
  2. Başın üstünün örtülmesi (takke gibi bir şeyle)
  3. Allah’ın adının anılması
  4. Sol ayakla girilmesi, sağ ayakla çıkılması
  5. Nakledilen duaların okunması
  6. Sol ayak üzerine yaslanılması
  7. Medfu bölgesinin idrar bölgesinden önce temizlenmesi
  8. Öksürmek
  9. İdrardan sonra[5] istibra yapmak
  10. İdrar yapmak için uygun bir yerin seçilmesi. Şöyle ki idrar sırasında üstüne veya elbisesine sıçramamasını sağlamak.[6]

Mekruhlar

Aşağıdakiler tuvalet için mekruh sayılmaktadır:

  1. Yollarda
  2. Su kuyularında
  3. Meyve veren ağaçların altında
  4. Yolcu ve kafilelerin durduğu yerlerde
  5. Ev önlerinde ve insanların lanet ve beddua etmesine neden olan dükkân ve bakkal gibi yerlerin önlerinde
  6. Müminlerin kabirlerinin üzerinde veya aralarında; eğer kabir sahibine saygısızlık olursa, haramdır.
  7. Avret yerinin ay veya güneşe doğru tutulması
  8. Bir şey yenilmesi
  9. Bir şey içilmesi
  10. Dişleri fırçalamak
  11. Çok fazla tuvalette kalmak
  12. Konuşmak.

Ayakta, rüzgâra doğru, çatı gibi yüksek bir yerden, sert zeminli yerlerde, durgun veya akarsuya ve hayvan yuvalarına idrar yapmak (işemek), mekruhtur.[7]

Kaynakça

  1. El-Urvetu’l-Vuska, c. 1, s. 305; Minhacu’s-Salihin (Sistani), c. 1, s. 31.
  2. Şerai’l-İslam, c. 1, s. 14.
  3. Cevahiru’l-Kelam, c. 2, s. 811.
  4. El-Urvetu’l-Vuska, c. 1, s. 311, 314.
  5. Cevahiru’l-Kelam, c. 2, s. 55, 59; El-Urvetu’l-Vuska, c. 1, s. 326, 328.
  6. Müstenedu’ş-Şia, c. 1, s. 394.
  7. Cevahiru’l-Kelam, c. 2, s. 59, 75; El-Urvetu’l-Vuska, c. 1, s. 328.

Bibliyografi

  • Ferheng Fıkıh Mutabık mezheb Ehlibeyt (a.s), c. 2, s. 394.
  • Tabatabai Yezdi, Muhammed Kazım, el-Urvetu’l-Vuska, müessese en-neşri İslami, Camiu Müderrisin baskısı, Kum, k. 1420.
  • Hüseyni Sistani, Ali, Minhacu’s-Salihin, Mektebet Ayetullah Seyyid Ali Hüseyni Sistani, Kum, k. 1416.
  • Muhakkik Hilli, Cafer bin Hasan, Şerei’l-İslam fi mesailu’l-Helal ve’l-Haram, intişarat İstiklal, Tahran, k. 1409.
  • Necefi, Muhammed Hasan, Cevahiru’l-Kelam fi şerhi Şerai’l-İslam, daru’l-kutubu’l-İslamiye ve’l-Mektebetu’l-İslami, Tahran, ş. 1369.
  • Neraki, Ahmed bin Muhammed Mehdi, Müstenedu’ş-Şia fi Ahkami’ş-Şeriat, müessese Alulbeyt (a.s), el-ihya et-turas, k. 1419.