Ta-Ha Suresi

wikishia sitesinden
(Ta-ha Suresi sayfasından yönlendirildi)
Ta-Ha Suresi
Sure Numarası20
Cüz16
Nüzul
Nüzul Sırası45
Mekki/MedeniMekki
İstatistiksel Bilgiler
Ayet Sayısı135
Kelime Sayısı1534
Harf Sayısı5399


Ta-Ha Suresi (Arapça:سورة طه), Kur'an-ı Kerim'in 20-ci suresi ve Mekki surelerinden biridir ve Kur'an-ı Kerim'in 16-cı bölümünde yer almaktadır. Bu surenin "Ta" ve "Ha" kesik harfleriyle başlaması, ona "Taha" isminin verilmesinin sebebidir. Peygamber Efendimiz (sav)'in vahyini kendini zora sokmadan tebliğ etme emri, Kur'an'ın büyüklüğüne işaret edilmesi, her şeyde, hatta namaz ve ibadette ölçülü olmanın vurgulanması bu surenin konuları arasındadır.

Bu surede Adem'in hikayesi, onun gökten iniş hikayesi ve Hz. Musa (as)'ın hikayesi detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Allame Tabatabai, bu surenin asıl amacının geçmiş kavimlerin kıssalarını anlatarak uyarı ve müjde vermek olduğunu düşünmektedir. Çağdaş müfessirlerden Mekarem Şirazi'ye göre Taha Suresi, diğer Mekki sureleri gibi daha çok yaratılış ve Meaddan söz etmekte, tevhidin sonuçlarını ve şirkin acılarını sıralamaktadır. Esmaü-l Hüsna ile ilgili sekizinci ayet, Musa (as)'ın şerhi-sadrı (göğsünün genişletilmesi) isteğini anlatan 25-28-ci ayetler ve Allah'ı anmayı ihmal etmenin hayatın zorluğu ile sonuçlanmasını anlatan 124-cü ayet Taha Suresi'nin ünlü ayetleri arasındadır. Bu surenin gece ve gündüzün farklı vakitlerinde ibadet etmeye özen gösterilmesine ilişkin 14, 130 ve 132. ayetleri fıkhi ayetler arasında sayılmıştır. Bu sureyi okumanın fazileti üzerine Peygamber Efendimiz (sav), Taha Suresini okuyan kimseye, Allah'ın Kıyamet gününde tüm muhacirlerin ve Ensar'ın sevabını vereceğini söylemiştir.

Tanıtım

  • İsimlendirilmesi

Sure, mukattaa harfleri ile (ta-ha) başladığından “Ta-Ha” adını almıştır. Surenin bir diğer adı ise, Hz. Musa’nın (a.s) lakabı olan “Kelim”dir. “Kelimullah” (Allah’la sohbet eden), Hz. Musa’nın (a.s) öyküsü, Allah’la doğrudan konuşabilmesi ve bu lakabı nasıl aldığına dair tüm ayrıntılar, bu surede ele alınmıştır. Mushaf tertibine göre yirminci ve nüzul sırasına göre ise, kırk beşinci suredir [1]

  • İniş Sebebi ve Yeri

Sure Mekki surelerdendir. Nüzul sırasına göre, Peygamber Efendimiz’e (s.a.a) nazil olan kırk beşinci suredir. Bu sure Kur’an-ı Kerim’in bugünkü düzenek sırasına göre, yirminci suredir [2] ve Kur’an’ın on altıncı cüz’ünde yer almaktadır. Ayet sayısı, Kufe karilerine göre 135, Hicaz karilerine göre 134, Basra karilerine göre 130 ve Şam karilerine göre ise, 140’dır. Birinci görüş daha doğru ve meşhurdur.

  • Ayet Sayısı ve Diğer Özellikleri

Kelime sayısı 1.534 ve harf sayısı ise, 5.399’dur. Hacim açısından miun ve orta surelerdendir. Tam olarak yarım cüzdür. Mukattaa harflerle başlayan on birinci suredir.[3]

İçeriği

  • Hz. Peygamber Efendimize (s.a.a) hitap eden bu sure, onun vazifesini belirtmektedir. Bu görevin onun için bir sıkıntı yaratmadığı; aksine insanları davet etmesi gerektiği ve gerisinin Allah’ın elinde olduğu beyan edilmektedir.
  • Herkesin dönüş noktasının O’na olduğu; insanların tekzip ve inkârının Peygamber’e (s.a.a) bir zarar vermediği; her şeyde itidal ve orta yolun seçilmesi; dua ve ibadet edilmesi istenmektedir.
  • Hz. Âdem’in (a.s) hikayesi, cennetten çıkarılma öyküsü, ilahî af ve hidayeti,
  • Hz. Musa’nın (a.s) hikayesinin ayrıntıları, İsrailoğullarının buzağıya tapmaları ve Firavun’un Hz. Musa (a.s) ile mücadelesi, büyücülerin olayı, Hz. Musa’nın (a.s) münacat ve duası gibi konular, bu surede ele alınmıştır.
  • Hz. Âdem (a.s) ve Hz. Havva’nın (s.a) öyküsü, İblis’in vesvesesi ve her ikisinin de dünyaya gönderilmesi.[4]



Tarihi Rivayet ve Öyküler

  • Hz. Musa’nın (a.s) hikayesi: Mukaddes Tuva vadisinde ateş görmesi, Allah ile konuşması ve Hz. Musa’nın (a.s) seçilmesi, Yed-i Beyza ve asanın ejderhaya dönüşme mucizesi, Firavun’u davet etme emri, Hz. Harun’un (a.s) Hz. Musa (a.s) ile birlikteliği, Hz. Musa’nın (a.s) Nil nehrine bırakılması, Hz. Musa’nın (a.s) Firavun’un sarayına ulaşması, Hz. Musa’nın (a.s) annesine kavuşturulması, Hz. Musa’nın (a.s) Kıbtiyi öldürmesi, Medyen’deki yaşantısı, Firavun’a doğru gitmesi, Firavun ile konuşması, sihirbazlar ile karşılaşması, sihirbazların iman etmesi ve Firavun’un onları ölümle tehdit etmesi, İsrailoğullarının denizden geçmesi, Firavun ve taraftarlarının suda boğulması, İsrailoğullarına nimetlerin nazil olması, Samiri’nin buzağısı, kavmin Hz. Harun (a.s) ile konuşması, Hz. Musa’nın (a.s) Hz. Harun’a (a.s) itiraz etmesi ve Hz. Musa’nın (a.s) Samiri ile konuşması 9-98. ayet-i kerimelerde işlenmektedir.
  • Hz. Âdem’in (a.s) hikayesi: Meleklerin, Hz. Âdem’e secde etmesi ve İblisin başkaldırısı, İblis hakkında Allah’ın Hz. Âdem’i (a.s) uyarması, İblis’in vesvesesi ve yasak ağaçtan yenilmesi, Hz. Âdem (a.s) ve Hz. Havva’nın (s.a) yeryüzüne inmesi olayları 115-123. ayet-i kerimelerde anlatılmaktadır.

Meşhur Ayetler

Hz. Musa’nın (a.s) duası, Ta-Ha Suresi 25-29. ayet-i kerimeler

Hz. Musa’nın (a.s) duası, Ta-Ha Suresi 25-29. ayet-i kerimeler.

(قَالَ رَ‌بِّ اشْرَ‌حْ لِی صَدْرِ‌ی ﴿۲۵﴾ وَیسِّرْ‌ لِی أَمْرِ‌ی ﴿۲۶﴾ وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِّن لِّسَانِی ﴿۲۷﴾ یفْقَهُوا قَوْلِی ﴿۲۸

25- Rabbim! Göğsümü açıp genişlet. 26- İşimi kolaylaştır. 27- Dilimdeki düğümü çöz 28- Ki söyleyeceklerimi kavrasınlar.

Bu ayet-i kerimeler, Hz. Musa’nın (a.s) Firavun’un yanına gitmeden önce ettiği duadır. Hz. Musa (a.s), Firavun’u tesiri altına alabilmek için Allah’tan göğsünü genişletmesini, işini kolaylaştırmasını ve beyanını güçlü kılmasını istemektedir.

وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِكْرِي فَإِنَّ لَهُ مَعِيشَةً ضَنكًا وَنَحْشُرُهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ أَعْمَى

Beni anmadan yüz çevirene gelince: Dünyâda ona dar bir geçim var, kıyâmet günü de onu kör olarak haşrederiz. (Ta-Ha Suresi / 124)

Bu meşhur ayet-i kerimede zikrolunan yaşam darlığı, daha çok manevi yoksunluktan, ruhi açıdan kanaatsizlikten, maddi dünyaya haddinden fazla bel bağlamaktan ve yok olma korkusundan kaynaklanmaktadır. Allah’a inanan ve onun zatına gönül vermiş olan kimse ise, tüm bu endişe ve kaygılardan âmândadır.[6]

Fazilet ve özellikleri

Ta-Ha Suresi'ni okumanın fazileti hakkında Allah Resulü’nden (s.a.a) şöyle bir hadis-i şerif nakledilmiştir: Kıyamet günü Ta-ha Suresi'ni okuyan kimseye, Muhacir ve Ensar’ın sevabı verilecektir. [7] İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Ta-ha Suresi'ni okumayı terk etmeyiniz; zira Allah-u Teâlâ, Ta-ha Suresi'ni sevmektedir ve Ta-ha Suresi'ni okuyan herkesi de sevecektir. Her kim Ta-ha süresini devamlı okursa, kıyamet gününde amel defterini onun sağ eline verecek, hesap-kitabını kolay tutacak ve onun hoşnut olması için ona çokça mükâfat verecektir. [8] “Tefsir-i Burhan” kitabında Ta-ha Suresi'ni okumanın fazileti hakkında birçok eser ve bereket zikrolunmuştur. Örneğin, evliliğin kolay bir şekilde gerçekleşmesi, büyük hacet ve isteklerin kabul olması gibi. [9]

Surenin Arapça ve Türkçe Meali


Önceki Sure
Meryem Suresi
Ta-Ha Suresi Sonraki Sure
Enbiya Suresi

Dış Bağlantılar

Kaynakça

  1. Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, 1242.
  2. Marifet, Amuzeş-i Ulum-u Kur’an, c. 2, s. 166, 1371 h.ş.
  3. Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, 1242.
  4. Tabatabai, Tercüme-i el-Mizan, c. 14, s. 16, 1374 h.ş.
  5. Hameger, Muhammed, Kur’an sureleri, Nuru’s-Sakaleyn Kur’an ve İtret Kültür merkezi, birinci baskı, Kum, Neşri Nuşera, ş. 1392.
  6. Mekarim Şirazi, Berguzide-i Tefsir-i Numune, c. 3, s. 146, 1387 h.ş.
  7. Tabersi, Mecmeu’l-Beyan, c. 7, s. 5, 1373 h.ş.
  8. İbn-i Babeveyh, Sevabu’l-Amal, s. 108, 1382 h.ş.
  9. Behrani, Tefsir-i el-Burhan, c. 3, s. 696, 1388 h.ş.


Bibliyografi

  • Kur’an-ı Kerim, tercüme: Muhammed Mehdi Fuladvend, Tahran, Daru’l Kur’ani’l Kerim, 1418 h.k. / m. 1376.
  • Daneşname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, Bahaddin Hürremşahi’nin katkılarıyla, Tahran, Dustan, Nahid, 1377 h.ş.
  • Behrani, Seyyid Haşim, el-Burhan, Tercüme Rıza Nazimiyan, Ali Genciyan ve Sadık Hurişa, Tahran, Kitab-ı Subh, Nihad-i Kitaphanehayi Umumiyi Keşver, 1388 h.ş.
  • Şeyh Saduk, Muhammed b. Ali, Savabu’l-Amal ve İkabu’l-Amal, Tercüme Muhammed Rıza Ensari Mahallati, Kum, Nesim-i Kevser, 1382 h.ş.
  • Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizan fi Tefsiri’l-Kur’an, Kum, Defter-i İntişarat-ı İslamiyi Camiayi Müderrisin-i Havza-i İlmiye-i Kum, 1374 h.ş.
  • Tabersi, Fazıl b. Hasan, Mecmau’l-Beyan fi Terfsiri’l-Kur’an, Tahkik ve Mukaddime Cevad Belaği, İntişarat-ı Nasır Hosro, Tahran, 1373.
  • Marifet, Muhammed Hadi, Amuzeş-i Ulum-u Kur’an, Merkez-i Çap ve Neşr-i Sazman-ı Tebligat-i İslami, c 1, 1371 h.ş.