Saff Suresi

wikishia sitesinden
(Saf sayfasından yönlendirildi)
Saff Suresi
Diğer İsimlerHavariyyun, İsa
Sure Numarası61
Cüz28
Nüzul
Nüzul Sırası111
Mekki/MedeniMedeni
İstatistiksel Bilgiler
Ayet Sayısı14
Kelime Sayısı226
Harf Sayısı966


Saff Suresi (Arapça: سورة الصف), Kur'an-ı Kerim'in altmış birinci suresi ve 28-ci cüzde yer alan Medeni surelerden biridir. Bu sureye "Saf" adı verilmiştir çünkü dördüncü ayeti cihatçıların saflarından bahsetmektedir. Bu surede zikredilen konulardan bazıları şunlardır: Allah'ın tesbih ve takdis edilmesi, sözleri fiilleri ile uyuşmayanların azarlanması, Allah'ın dininin nihai zaferi ve evrenselleştirilmesi ve muhaliflerin engelleme çabalarının boşa çıkması. insanların mal ve can mücadelesine teşvik edilmesi. Bu surenin meşhur ayetlerinden biri de müminlere zaferi müjdeleyen "Nasr Allah'tandır ve zafer yakındır" ayetidir. Müfessirler, Mekke'nin fethi de dahil olmak üzere çeşitli fetihleri ​​bu zaferin örnekleri olarak değerlendirmişlerdir. Ayrıca bu "yakın fetih", Kaimi Ali-Muhammed'in zaferi olarak yorumlanmıştır. Bu sureyi okumanın fazileti hakkında hadislerde gelmiştir, Her kim Hz. İsa’nın (a.s) suresini (Saff Suresi) okursa, dünyada olduğu müddetçe Hz. İsa (a.s) ona selam gönderir ve onun için af ve bağışlanma talebinde bulunur; kıyamet günündeyse, Hz. İsa (a.s) ile beraber oluverir.

Diğer İsimleri

Saff Suresi'nin ikinci ismi “Havariyyun” Suresi'dir.[Not 1] “Havari” kelimesi daha çok Hz. İsa’nın (a.s) Sıddık yaranlarına özgüdür ve bu surenin 14. ayetinde kullanılmıştır. Bu surenin üçüncü ismi ise, “İsa”dır. Zira Ulû'l Azm peygamberlerinden olan Hz. İsa’nın (a.s) adı, Saff Suresi'nin 6. ve 14. ayetlerinde zikredilmiştir.

Konuları

Saff Suresi'nin 6. ayetinde Hz. İsa (a.s) Ben-i İsrail’e (İsrailoğullarına) kendisinden sonra Tevrat ve İncil’i doğrulayan ve adı Ahmed (Ahmed, Hz. Muhammed’in (s.a.a) isimlerinden biridir) olan bir peygamberin geleceğini müjdelemektedir. Ayetlerinin sayısı hakkında bir görüş ayrılığı bulunmayan bu sure, 14 ayet, 226 kelime ve 966 harften ibarettir. Mushaf’taki resmi sırası itibarıyla 60. ve iniş tarihine göre ise, 109. suredir. Sure Medenidir.

Saff Suresi, lafız ve hacim bakımından kısa surelerden, yani “Mufassal” surelerdendir. Ancak Mufassal sureler içinde de “Tival” surelerden sayılmakla birlikte, diğer surelere nispetle daha küçük ve hizb’in bir bölümünü oluşturmaktadır. Allah’ı tesbih (سَبَّحَ لِلَّـهِ) ifadesiyle başlayan ve “Müsebbihât” diye bilinen yedi sureden birisidir.

Allah’ın tesbih ve takdisi, sözü ile ameli bir olmayanları kınama ve serzeniş, asıl ve son zaferin Allah’ın dini üzere olacağı, din ve Allah düşmanlarının istememelerine ragmen Allah’ın nurunu tamamlayacağı, insanları Allah’a imana ve onun yolunda mal ve canla cihad etmeye teşvik etme ve Allah yolunda infak etmenin günahların bağışlanmasına sebep olduğu gibi konular bu surenin diğer konularındandır.[1]

Kıraatinin Fazileti

Bir rivayete göre İslam Peygamberi (s.a.a) şöyle buyurmuştur: “İsa (a.s) suresini okuyan kimseye hayatta olduğu müddetçe (o sure ona) selam göndererek, bağışlanma ve mağfiret talebinde bulunur. Kıyamet gününde ise, Hz. İsa’nın (a.s) refik ve dostu olur.”[2]

Aynı şekilde İmam Bakır’dan (a.s) şöyle rivayet edilmiştir: “Her kim Saff Suresi'ni kıraat eder ve onu farz ve müstehab (sünnet) namazlarında her daim okursa, Allah-u Teâla onu melekler ve peygamberlerle birlikte aynı safta karar kılar.”[3]


Meşhur Ayetler

İmam Rıza (a.s)-ın hareminin bayrağına yazılı Nasrun minallah ayeti kerimesi

«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ كَبُرَ‌ مَقْتًا عِندَ اللَّـهِ أَن تَقُولُوا مَا لَا تَفْعَلُونَ»

Ey inananlar! Ne diye yapmayacağınız şeyi söylersiniz? Allah katında en nefret edilen şey, yapmayacağınız şeyi söylemenizdir. (Ayet 2 ve 3)

Bu ayeti kerimenin iniş sebebi hakkında şu şekilde denilmiştir: Bir grup Müslüman şöyle diyordu: “Eğer biz bilseydik ki Allah katında hangi iş en çok sevilendir, canımızı malımızı ona sarfederdik”. Allah Cihadı tanıtarak onları Uhud savaşıyla sınadı; ancak onlar savaştan kaçtı. [4]

“Tefsir-i Kummi” kitabında şöyle yazılmıştır: Sözlerine amel etmeyenlerden maksat, Allah Resulü’ne (s.a.a) yardım edeceklerine, emirlerine uyacaklarına ve İmam Ali (a.s) hakkında Peygamber Efendimizle (s.a.a) olan ahitlerine bağlı kalacaklarına dair vaatte bulunan Peygamber Efendimizin (s.a.a) sahabeleridir; ancak Allah onların ahitlerine vefa etmeyeceklerini bildirdi. [5]

وَأُخْرَى تُحِبُّونَهَا نَصْرٌ مِّنَ اللَّهِ وَفَتْحٌ قَرِيبٌ وَبَشِّرِ الْمُؤْمِنِينَ

Ve başka bir şey daha var ki seversiniz: Yardım ve zafer Allah'tan ve pek yakın bir fetih ve müjdele inananları.

“Fethu’n Karib” (Yakın bir fetih) den maksadın hangi zafer olduğu noktasında tefsirciler arasında farklı görüşler bulunmaktadır:

Birçokları Mekke’nin fethi olarak tefsir etmişlerdir; bazıları, İran ve Rum topraklarının ele geçirilmesi olarak ve bazıları da Müslümanların kazanmış olduğu tüm İslami fetihler olarak yorumlamışlardır. [6] “Tefsir-i Kummi” kitabında beyan edildiğine göre ise “Feth-i Karib”den maksat, İmam Mehdi’nin (a.f) zaferidir. [7]

Fazilet ve Özellikleri

Saff Suresi’ni okumanın fazileti hakkında Allah Resulü’nden (s.a.a) şöyle bir hadis-i şerif nakledilmiştir: Her kim Hz. İsa’nın (a.s) suresini (Saff Suresi) okursa, dünyada olduğu müddetçe Hz. İsa (a.s) ona selam gönderir ve onun için af ve bağışlanma talebinde bulunur; kıyamet günündeyse, Hz. İsa (a.s) ile beraber oluverir. [8]

İmam Muhammed Bakır’dan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Her kim Saff Suresi'ni okursa, farz ve sünnet namazlarında sürekli okursa, Allah-u Teâlâ onu peygamberler ve meleklerle aynı safta tutar. [9]

Tarihi Rivayetler ve Öyküler

  • Hz. Musa’nın (a.s) kavminin eziyetleri karşısındaki şikâyetleri (Ayet: 5),
  • Hz. İsa’nın (a.s) İsrailoğullarını davet etmesi; Hz. Muhammed’in (s.a.a) peygamberliğini müjdelemesi, mucize getirmesi ve sihirbazlıkla suçlanması (Ayet: 6),
  • Hz. İsa’nın (a.s) Havariler ile konuşması; İsrailoğullarından bazılarının iman getirmesi ve bazılarının da inkâr etmesi (Ayet: 14).


Önceki Sure
Mümtehine Suresi
Saff Suresi Sonraki Sure
Cuma Suresi

Dış Bağlantılar

Kaynakça

  1. Danişname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1255.
  2. Mecmaü'l Beyan, c. 9, s. 459.
  3. Sevabu'l Âmal, s. 118.
  4. Vahidi, Esbab-ı Nüzul, s. 448, 1411 h.k.
  5. Kummi, Tefsir-i Kummi, c. 2, s. 365, 1367 h.ş.
  6. Mekarim Şirazi, Tefsir-i Numune, c. 24, s. 91.
  7. Kummi, Tefsir-i Kummi, c. 2, s. 366, 1367 h.ş.
  8. Tabersi, Mecmau’l Beyan, c. 9, s. 459.
  9. Şeyh Saduk, Sevabu’l Amal, s. 118, 1406 h.k.
  1. havarinin çoğulu; has ve özel yaranlar manasına gelmekte

Bibliyografi

  • Kur’an-ı Kerim, tercüme: Muhammed Mehdi Fuladvend, Tahran, Dâru'l Kur'âni'l Kerîm, 1418 h.k. / m. 1376.
  • Danişname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, Bahaddin Hürremşahi’nin katkılarıyla, Tahran, Dustan, Nahid, 1377 h.ş.
  • Ramyar, Mahmut, Tarih-i Kuran, Tahran, İntişarat-ı İlmi ve Ferhengi, 1362 h.ş.
  • Şeyh Saduk, Sevabu’l Amal ve İkabu’l Amal, Kum, Daru’ş-Şerif er-Razi, İkinci baskı, 1406 h.k.
  • Tabatabai, Seyyid Muhammed Hüseyin, el-Mizan fi Tefsiri’l Kuran, Kum, Defter-i İntişarat-ı İslami Camia-i Müderrisin-i Havza-i İlmiye-i Kum, Beşinci baskı, 1417 h.k.
  • Tabersi, Fazıl b. Hasan, Mecmeu'l Beyan|Mecmau’l Beyan fi Tefsiri’l Kuran, Fazlullah Yezdi ve Haşim Resulü’nün katkılarıyla, Tahran, Nasır Hüsrev, Üçüncü baskı, 1372 h.ş.
  • Ferheng Name-i Ulum-u Kuran, Kum, Defter-i Tebligat-ı Havza-i İlmiye-i Kum.
  • Kummi, Ali b. İbrahim, Tefsir-i Kummi, Kum, Daru’l Kitap, Dördüncü baskı, 1367 h.ş.
  • Marifet, Muhammed Hadi, Amuzeş-i Ulum-u Kur’an, Merkez-i Çap ve Neşr-i Sazman-ı Tebligat-ı İslami, Birinci baskı, 1371 h.ş.
  • Mekarim Şirazi, Nasır, Tefsir-i Numune, Tahran, Daru’l Kutubi’l İslamiye, Birinci baskı, 1374 h.ş.
  • Vahidi, Ali b. Ahmed, Esbabu Nuzuli’l Kuran, Beyrut, Daru’l Kutubi’l İlmiye, Birinci Baskı, 1411 h.k.