Miracü-l Saadet (Kitap)

wikishia sitesinden
Miracü-l Saadet kitabı

Miracü-l Saadet (Arapça: معراج السعادة), Molla Ahmed Neraki (Vefat Tarrihi H. Kameri 1245) tarafından İslam ahlakı üzerine Farsça yazılmış bir kitaptır. Bu kitabın Molla Mehdi Neraki tarafından kapsamlı olarak yazılan Cami el-Saadet kitabının Farsça bir özeti olduğu söylenir. Bununla birlikte yazma yöntemi ve konuların ele alınması yönünden farklılıkları olsa da her ikisi ayrı kitaplar olarak bilinir.

Miracü-l Saadet kitabının ahlaki kusurların tedavisi için genel bir tedavi yöntemi sunulmaktadır. Söz konusu her kötü ahlak için tersi uygulanarak tedavi edilir. Bu kitaba göre her erdemin belli bir sınırı vardır, buna ölçülü olma (itidal) denir ve ifrat ile tefrite kaçmanın kötü bir davranış olarak belirtilir.

Miracü-l Saadet Kitabının farklı şekillerde yayımlanmış basımları ve örnekleri bulunmaktadır. Bunların başında Kum'daki Hicret Yayıncılık Vakfının 797 sayfa olarak yayınladığı yayını da buna dahildir. Şeyh Abbas Kumi, söz konusu bu kitabı “ المقامات العلیة فی موجبات السعادة الابدیة” yani “el-Mekamatü-l Aliyye fi Mevcübatü-l Saadetü-l Ebediye” ismi ile yazdığı ktabında özetlemiştir.

Yazar

Ana madde: Molla Ahmed Neraki Molla Ahmed Neraki ve Fazıl Neraki olarak da bilinen Ahmed bin Muhammed Mehdi bin Abi Zer Neraki (Vefat Tarihi H. Kameri 1245), H. Kameri on üçüncü yüzyıl Şii alimlerimden biri alim olan Molla Mehdi Neraki'nin oğludur.[1] Seyit Muhammed Mehdi Bahrü-l Ulum, Mirza Mehdi Şehristani, Şeyh Cafer Kaşifü-l Gıta ve Sahib Riyad gibi isimlerin yanında öğrenim görmüştür.[2] Babasının ölümünden sonra memleketinde önde gelen bir isim olarak kabul gördü.[3] Molla Ahmed, çeşitli İslami ilimleri konu edinmiş 35 kitap olarak bilinen birçok eser yazmıştır; Müstenedü-l Şia, A’vaidü-l Eyyam ve Miracü-s Saadet bunlardan birkaçıdır.[4]

Önemi ve Konumu

Şeyh Abbas Kumi, Miracü-l Saadet Kitabını Farsça yazılmış en iyi ahlaki kitabı olarak kabul eder ve herkesin başucunda bulundurması gerektiğini belirtir.[5] Ayrıca bazı yazarların atıfta bulunduğu Nerakiyeyn Ahlâk Anlayışı (Mektebi), Molla Ahmed Neraki'nin Miracü-l Saadet kitabından ve Molla Mehdi Neraki'nin de Cami el-Saadet kitabında belirtilen görüşlerinden türetilmiştir.[6] Neraki Mektebinde her erdemin belli bir sınırı vardır, buna ölçülü olma (itidal) denir ve ayrıca ifrat ile tefrite kaçmanın da kötü bir davranış biçimi olduğu belirtilir.[7]

Miracü-l Saadet, Gazali'nin Mutluluğun Kimyası adlı kitabından etkilendiği söylenmektedir.[8] Ayrıca Şeyh Abbas Kumi'nin “ المقامات العلیة فی موجبات السعادة الابدیة” yani “el-Mekamatü-l Aliyye fi Mevcübatü-l Saadetü-l Ebediye” ismi ile yazdığı kitabı da Miracü-l Saadet kitabının özetidir. [9]

Miracü-l Saadet kitabı hakkında bazı eleştiriler yapılmıştır. Bunlardan bazıları: rivayetlerin senetsiz olması, delilleri veya ahlaki örneklerinin güvenilir kaynaklara dayanmaması ve din büyüklerinin sözlerinin görmezden gelindiğine yönelik eleştirilerdir. [10]

Muhtevası ve Yapısı

Söz konusu kitap, her biri birkaç bölümden oluşan beş ayrı başlıktan oluşmaktadır:

  • Birinci Bölüm: Yararlı Mukaddimeler
  • İkinci Bölüm: Kötü Ahlak ve Nefis Gücünün Beyanı
  • Üçüncü Bölüm: Güzel Ahlakı Korumak ve Kötü Ahlaka Sapmadan Korunma...
  • Dördüncü Bölüm: Ahlaki Erdemler ve İyi Ahlak Elde Etme Yöntemleri
  • Beşinci Bölüm: İbadet Sırları ve Adapları [11]

Ahlaki Sorunların Tedavi Yöntemleri

Miracü-l Saadet kitabı ahlaki kusurların tedavisi için bazı genel yöntemler sunulmaktadır: Ahlaki kusurların her biri tersi yapılarak tedavi edilir.[12] Bunun yanı sıra Neraki’ye göre ahlaki kusurların oluşmasına neden olan etkenlerinin ve kişinin gerekçelerinin ortadan kaldırılması gerektiği görüşündedir. [13] Ayrıca kişinin dünyevi ve uhrevi etkilerinin de farkındalığı ahlaki kusurların tedavisinde etkili olarak kabul edilir.[14] Bu nedenle her bir kusuru ifade ettikten sonra, onun unsurlarını ve bağlamları ile birlikte dünyevî ve uhrevî etkileriyle ilgilenirek ardından tedavisine yönelik çözümlerini belirtir.[15]

Neraki, ahlak çalışmasının aşamaları ile ilgili olarak kişinin önce nefsinin şehvet gücünü, sonra öfke gücünü ve ardından akıl gücünü tamamen kontrol altına alması gerektiğine inanır.[16] Tüm bunların yanı sıra ahlaki erdemlerle ilgili olarak da kişinin o kadar çok faziletleri yerine getirmelidir ki her biri onun için adet haline gelmelidir.[17]

Cami el-Saadet Kitabı ile Farkları

Ağabozorg Tehrani, el-Zeri’a kitabında Miracü-l Saadet kitabının Molla Muhammed Mehdi Neraki (Vefat Yılı H. Kameri 1209) tarafından yazılan Cami el-Saadet kitabının Farsça kapsamlı bir özeti şeklinde yazıldığını belirtmiştir.[18] Ancak bu her iki kitabın konunun sunumu ve düzenleme yöntemi açısından farklılıkları bulunmaktadır.[19] Söz konusu bu farklılıklar şöyle sıralanmaktadır:

  • Yaklaşım: Cami el-Saadet kitabında akli (rasyonel) yaklaşım daha baskındır. Ancak Miracü-l Saadet kitabında konuların nakli ve retorik (belagat) yönüne katkıda bulunulan bir anlatım şekli işlenmiştir. Bu nedenle de Miracü-l Saadet kitabında konular, rivâyete dayalı şahitler sunularak veya akli ve nakli anlatımların yanı sıra şiirlerden alıntılar yapılarak ifade edilmiştir. [20]
  • Bölümlere Ayrılması: Bu iki kitabın konu başlıklarının ve bölümlerinin sırası ve isimlendirilmesi farklılık göstermektedir. Örneğin Cami el-Saadet kitabının ilk bölümü on altı fasıldan oluşurken, Miracü-l Saadet kitabı'in ilk bölümü on fasıldan oluşmaktadır. Ayrıca Cami el-Saadet kitabında geçen bazı konular Miracü-l Saadet'te olmadığı gibi tam tersi geçerlidir.[21]

Tüm bunların yanı sıra Miracü-l Saadet kitabında Cami el-Saadet kitabında geçen bazı konular kapsamlı olarak detaylandırılmıştır. [22]

Yayımlanması ve Nüshaları

Miracü-l Saadet kitabının birçok farklı baskıları ve nüshaları bulunmaktadır. Ağabozorg Tehrani'ye göre Irak'ta yayımlanan H. Kameri 1238 tarihli bir nüsha ve İran'da yayımlanan H. Kameri 1265 tarihli başka bir nüsha bu kitabın en eski nüshaları arasında yer almaktadır.[23] Diğer bazı basım ve nüshaları da şunlardır:

  • 2009 yılında İslami Yayınları'nda Litografi 299 sayfada Tahran'ın
  • Muhammed Ali İlmi Yayınevi 1953 yılında 549 sayfa olmak üzere baskısında ofset ve Nastelik kaligrafisi (İran Hattatlığı) ile yayınlamıştır.

Ayrıca Reşidi Yayıncılık Yayınevi bu kitabı 1982 yılında 706 sayfa olarak, Ali Ekber İlmi Yayınevi 1972 yılında 462 [24] ve Hicret Yayınevi 797 sayfa [25] olarak yayımlamıştır.

Ayrıca Bakınız

Kaynakça

  1. ↑ Ağabozorg Tahrani, Ez-zerie, h.k 1408, c.22, s.229
  2. ↑ Neraki, Miracü-l Saadet, s.21-22
  3. ↑ Neraki, Miracü-l Saadet, s.21
  4. ↑ Neraki, Miracü-l Saadet, s.22-35
  5. ↑ Kumi, El-Mekamatü-l Aliyye, h.ş 1389, s.25
  6. ↑ Fesihi, Akılgerayi der menabe ahlaki mutehhere şii, s.162
  7. ↑ Ehsani, İki Fazıl Naragi'nin düşüncesinde ahlaki yapılması ve yapılmaması gerekenler, s.38, 39
  8. ↑ Celali, Miracü-l Saadet der ayineye tarih ve felsefe, s.154
  9. ↑ Ağabozorg Tahrani, Ez-zerie, h.k 1408, c.22, s.13
  10. ↑ Celali, Miracü-l Saadet der ayineye tarih ve felsefe, s.152-153
  11. ↑ Neraki, Miracü-l Saadet, s.13
  12. ↑ Ehsani, İki Fazıl Naragi'nin düşüncesinde ahlaki yapılması ve yapılmaması gerekenler, s.38, 39
  13. ↑ Ehsani, İki Fazıl Naragi'nin düşüncesinde ahlaki yapılması ve yapılmaması gerekenler, s.38, 39
  14. ↑ Neraki, Miracü-l Saadet, s.578
  15. ↑ Neraki, Miracü-l Saadet, s.580-583
  16. ↑ Neraki, Miracü-l Saadet, s.64
  17. ↑ Neraki, Miracü-l Saadet, s.580
  18. ↑ Ağabozorg Tehrani, el-Zeri’a, h.k 1408, c.22, s.229
  19. ↑ Hikmet, Cami el-Saadet, c.9, s.333
  20. ↑ Hikmet, Cami el-Saadet, c.9, s.333
  21. ↑ Hikmet, Cami el-Saadet, c.9, s.333
  22. ↑ Hikmet, Cami el-Saadet, c.9, s.333
  23. ↑ Ağabozorg Tehrani, el-Zeri’a, h.k 1408, c.22, s.229-230
  24. ↑ Celali, Miracü-l Saadet der ayineye tarih ve felsefe, s.147-148
  25. ↑ [1], noorshop.ir sitesi

Bibliyografi

  • Ağabozorg Tehrani, Muhammed Hasan, el-Zeri’a, Tahran, İsmailiyyan və İslamiyye, h.k 1408,
  • Ehsani, İki Fazıl Naragi'nin düşüncesinde ahlaki yapılması ve yapılmaması gerekenler, Merifet, h.ş 1384 mordad
  • Celali, Muhammed Reza, Miracü-l Saadet der ayineye tarih ve felsefe, İsfend, h.ş 1380
  • Hikmet, Nasrullah, Cami el-Saadet, hş. 1393
  • Fesihi, Zekeriyya, Akılgerayi der menabe ahlaki mutehhere şii, h.ş 1399
  • Miracü-l Saadet, Nurshop sitesi h.ş 1400
  • Neraki, Ahmed ibn Muhammed Mehdi, Miracü-l Saadet, Kum
"https://tr.wikishia.net/w/index.php?title=Miracü-l_Saadet_(Kitap)&oldid=91687" sayfasından alınmıştır