Haşr Suresi

wikishia sitesinden
(Haşir Suresi sayfasından yönlendirildi)
Haşr Suresi
Haşr
Sure Numarası59
Cüz28
Nüzul
Nüzul Sırası101
Mekki/MedeniMedeni
İstatistiksel Bilgiler
Ayet Sayısı24
Kelime Sayısı445
Harf Sayısı1913


Haşr Suresi (Arapça: سورة الحشر Al-Hashr), Kur'an-ı Kerim'in 28-ci bölümünde yer alan elli dokuzuncu sure olup Medeni surelerden biridir. Surenin adı, Yahudilerin Medine'den kovulmasını anlatan ikinci ayetten alınmıştır. Haşr Suresi Allah'ın tesbihiyle başlar ve O'nun takdis edilmesiyle biter. Beni Nazir Yahudilerinin Müslümanlardan yenilgiye uğratılması, Müslümanların savaşsız olarak aldıkları mal ve ganimetlerin taksim edilmesi emri, münafıkların azarlanması ve yaptıklarının açıklanması,muhacirlerin fedakarlığının anlatılması ve övülmesi gibi konular bu surede yer almaktadır.

Hadislerde Haşr suresini okuyan kimseye bütün varlıkların ona selam ve rahmet gönderdiği, kendisi için mağfiret dilediği, okuduğu gün veya gecede ölürse şehit sayıldığı bildirilmektedir.

İsimlendirilmesi, Ayetlerin Sayısı ve Nüzul Sebebi

Haşr Suresi adını 2. ayetteki "Haşr" kelimesinden almıştır. Bu ayette İslam düşmanı ve anlaşmaları bozan Ben-i Nadir (Nadir oğulları) Yahudilerinin sürgün edilişinden bahsedilmektedir. Dolayısıyla bu surenin diğer ismi de Ben-i Nadir Suresi'dir.[1]

Bu sure 24 ayet, 445 kelime ve 1913 harften ibarettir. [2] Medeni olan bu sure, Mushaf’taki resmi sırası itibarıyla 59. ve iniş tarihine göre ise, 101. suredir. [3] Haşr Suresi lafız ve hacim bakımından kısa surelerden, yani “Mufassal” surelerdendir. Ancak Mufassal sureler içinde de “Tival” surelerden sayılmakla birlikte, yaklaşık yarım hizb’dir.[4]

Ek Bilgiler

Haşr Suresi, "Allah’ı tesbih" (سَبَّحَ لله‌) ifadesiyle başlayan “Müsebbihât” diye bilinen yedi sureden biridir. Bu surenin özelliklerinden biri, son üç ayetinin Allah’ın Cemal ve Celal sıfatlarının, Esmaü’l Hüsna ve Uzması’nın Camisi (kapsaması) olmasıdır. Ben-i Nadir (Nadir oğulları) Yahudilerinin yenilmesi ve sürgün edilişi olayı, bu surenin ana konularındandır.

Savaşmadan Müslümanların eline geçen mal ve ganimetlerin taksiminin hükmü, münafıkların alameti ve Müslümanlara karşı münafıkça ve haince amellerinin ifşası ve melâmeti, Muhacirlerin yaptıkları fedakârlıkların övülmesi ve temcidi bu surenin diğer konularındandır. Haşr Suresi'nin başlangıcı ve sonu arasında özel bir bağ bulunmaktadır; yani bu sure Allah’ı zikir ve takdis ile başlamakta; bu tesbih ve takdisle de son bulmaktadır.


Tarih-i Rivayetler ve Öyküler

  • Ben-i Nadir Yahudilerinin, Müslümanlar karşısında yenilgiye uğraması ve sürgün edilmesi (Ayet/2).
  • Münafıkların, Yahudilerle işbirliği yapacaklarına dair yalan vaatte bulunması (11 ve 12. ayetler).

İniş Sebebi: Yahudilerin Müslümanlar Aleyhine Komplo Kurması

Ana Madde: Ben-i Nadir Gazvesi

Peygamber Efendimiz (s.a.a) Medine’ye hicret ettiğinde, Medine’de yaşayan Yahudi kabileleriyle yani Ben-i Nadir, Ben-i Kurayza ve Ben-i Kaynuka ile barış anlaşması imzaladı. Fakat Medine Yahudileri, Allah Resulü (s.a.a) ile imzalamış oldukları barış anlaşmasını, özellikle bu üç yerde ihlal ettiler:

1-Yahudilerin büyüğü olan ‘‘Kab b. Eşref’’in, Uhud savaşı sonrasında Peygamber Efendimiz’i (s.a.a) yok etmek için, Ebu Süfyan ile ittifak anlaşması imzalaması. Bu olay vahiy yoluyla Allah Resulü’ne (s.a.a) bildirildi. 2-Yahudi Ben-i Nadir kabilesinden ‘‘Amr b. Cehhaş’’ adlı birinin, Peygamber Efendimiz’e (s.a.a) suikast düzenlemek için komplo kurması. 3-İslam Peygamberi (s.a.a) aleyhine iftira ve hakaret içerikli şiirler okumaları.

Medine’de bulunan Yahudi kabilelerin kurmuş oldukları tüm bu komploların ardından, Müslümanlardan oluşan İslam ordusu Yahudilerin yaşamakta olduğu sağlam ve dayanıklı kaleyi ablukaya alarak, kalenin etrafında bulunan hurma bağlarını ateşe verdi. İslam ordusu tarafından kuşatılan kale, birkaç gün içinde kan dökülmeden fethedildi ve Yahudiler teslim oldu.

Kazanılan bu zaferin ardından, İslam Peygamberi’nin (s.a.a) önerisi üzerine Yahudiler Medine’yi terk etti. Yahudiler, bazı eşyalarını yanlarında götürdüler ve bazı eşyalarını da imha ettiler. Bir grubu Şam’a, bir grubu Hayber’e ve bir grubu da Hira’ya gitti. [6]

Fazilet ve Özellikleri

Allah Resulü’nden (s.a.a) şöyle bir hadis-i şerif nakledilmiştir: "Her kim Haşr Suresi'ni okursa, cennet ve cehennem, arş, kürsü ve hicapları, yedi gök, yedi yer, hava, rüzgârlar, kuşlar, ağaçlar, dağlar, ay, güneş ve melekler ona selam ve salâvat gönderir; onun için bağışlanma talebinde bulunurlar. Eğer Haşr Suresi'ni okuduğu gündüz veya gece dünyadan göçerse, şehit sayılır." [7]

İmam Sadık’tan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: "Her kim ikindi vakti Rahman ve Haşr surelerini okursa, Allah-u Teâlâ sabaha kadar onu koruması için bir melek memur eder." [8]

Haşr Suresi Arapça ve Türkçe Meali


Önceki Sure
Mücadele Suresi
Haşr Suresi Sonraki Sure
Mümtehine Suresi

Dış Bağlantılar

Kaynakça

  1. Danışname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1254 - 1255.
  2. Ebu’l Futuh-u Razi, Ravzu’l Cenan ve Ruhu’l Cenan, c 19, s 94.
  3. Marifet, Muhammed Hadi, Amuzeş-i Ulum-u Kur’an, 1371 h.ş, c 1, s 168.
  4. Danışname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, s. 1254 - 1255.
  5. Hameger, Muhammed, Kur’an sureleri, Nuru’s-Sakaleyn Kur’an ve İtret Kültür merkezi, birinci baskı, Kum, Neşri Nuşera, ş. 1392.
  6. Mekarim Şirazi, Berguzide-i Tefsir-i Numune, 1382 h.ş, c 5, s 132 ve 133.
  7. Şeyh Saduk, Sevabu’l Amal, 1382 h.ş, s 117.
  8. Tabersi, Tercüme-i Tefsir-i Mecmau’l Beyan, Neşr-i Ferahani, c 24, s 305.

Bibliyografi

  • Kur’an-ı Kerim, tercüme: Muhammed Mehdi Fuladvend, Tahran, Daru’l Kur’ani’l Kerim, 1418 h.k. / m. 1376.
  • Danışname-i Kur’an ve Kur’an Pejuhi, c. 2, Bahaddin Hürremşahi’nin katkılarıyla, Tahran, Dustan, Nahid, 1377 h.ş.
  • Behrani, Haşim b. Süleyman, el-Burhan fi Tefsiri’l Kur’an, Müessese-i el-Bi’se, Kısmu’d-Dirasati’l İslamiye, Kum, 1389 h.ş.
  • Şeyh Saduk, Muhammed b. Ali, Sevabu’l Amal ve İkabu’l Amal, Muhammed Rıza Ensari Mahallati, Kum, Nesim-i Kevser, 1382 h.ş.
  • Tabersi, Fadıl b. Hasan, Tercüme-i Tefsir-i Mecmau’l Beyan, Tahran, Neşr-i Ferahani, Bi’ta.
  • Marifet, Muhammed Hadi, Amuzeş-i Ulum-u Kur’an, Bi’ca, Merkez-i Çap ve Neşr-i Sazman-ı Tebligat-ı İslami, Birinci baskı, 1371 h.ş.
  • Mekarim Şirazi, Nasır, Bergozide-i Tefsir-i Numune, Daru’l Kutubi’l İslamiye, Tahran, 1382 h.ş.