Haşdi Şabi

Öncelik: b, kalite: c
linksiz
kategorisiz
yönlendirmesiz
wikishia sitesinden
(Haşdi Şaabi sayfasından yönlendirildi)
Haşd-i Şabi
Example alt text
Haşd-i Şabi'nin Logosu
Kuruluş Yılı2014
Komuta MerkeziBağdat
BaşkanıFalih Feyyaz
Genel SekreteriHadi Amiri
Sayısı100 bin ile 2,5 milyon arası
İdeolojisiİslami Direniş Hareketi ve Vatan Savunması
KatılımŞii, Sünni, Hrıstiyan, Arap, Türkmen, Kürt
Resmi Websitesihttp://al-hashed.net/

Haşd-i Şabi veya Irak gönüllü halk güçleri (Arapça: ألْحَشْدُ الشَّعْبي), IŞİD terör örgütü tarafından Irak şehirlerine düzenlenen saldırılara karşı koyması için, Iraklı sivil halk tarafından 2015 yılında oluşturulan yarı askeri, milis ve paramiliter (sivil ve gönüllülerden oluşan ve devlet tarafından desteklenen silahlı oluşumlar) bir güçtür. Irak Haşd-i Şabi için Türkiye’de Anadolu topraklarının Yunan, İngiliz, Fransız, İtalyan ve Ermeni birlikleri tarafından işgal edildiği dönemde doğan “Kuvay-i Milliye” gibi ‘milli bir direniş örgütüdür’ denmesi yerinde olacaktır. Haşd-i Şabi teşkilatı, Irak devleti ve Irak dini otoritesi Ayetullah Sistani’nin isteği üzerine Necef’te Ordunun yanında askeri bir güç olarak kurulmuştur. Haşd-i Şabi içinde Iraklı tüm kabile, aşiret ve her mezhep ve etnik kökenden güçler bulunmaktadır.

Etimoloji

Arapça’da “Haşd” sözcüğü topluluk, grup ve cemiyet[1] anlamına, “Şa'b” sözcüğü ise, günümüz Arapçası'nda kendine özgü katılımıyla, "halktan bir grup" anlamına gelmektedir. Bu terim, günümüzde "Irak gönüllü halk güçleri" için kullanılmaktadır.

Oluşumunun Arka Planı

Irak

Ana Madde: IŞİD

IŞİD’in temelleri 2004 yılında el-Kaide terör örgütü liderlerinden Ürdünlü terörist başı Ebu Musab ez-Zerkavi tarafından Irak’ta atıldı. Iraklı masum Şii sivil halka karşı terör eylemleri düzenleyen örgüt, cami, mescit, vakıf, dernek ve pazar yerlerini bombalayarak, on binlerce masum sivili katletti. Kurulduğunda adı “IİD” (Irak İslam Devleti) olan örgüt, sonralardan adını IŞİD (Irak ve Şam İslam Devleti) olarak değiştirerek, Suriye’de de terör eylemlerinde bulunmaya başladı.

Suriye devletine karşı Amerika, İsrail, Suudi Arabistan ve Katar başta olmak üzere, bazı ülkelerce başlatılan iç savaşta desteklenen muhalif (terör) örgütleri, bu ülkede gün geçtikçe güç kazanarak büyüdü. Suriye devletine karşı başlatılan bu kanlı iç savaşta gerici Arap ülkeleri, Amerika, İsrail ve batılılar tarafından her türlü desteği gören muhalif (terör) örgütleri, her geçen gün büyüyerek, başlı başına bir güç olmaya başladılar. Emperyalist güçlerce Suriye devletine karşı her türlü finans, silah ve askeri desteği gören terör örgütleri, daha sonra kendi aralarında güç mücadelesine girerek, birbirleriyle iktidar kavgasına tutuştu. Sonunda IŞİD terör örgütü, el-Kaide ve Nusra Cephesi gibi terör örgütlerinden ayrılarak, bu örgütlerden bağımsız olarak hareket etmeye başladı. 2013 yılında adını "IŞİD" (Irak ve Şam İslam Devleti) olarak değiştiren örgüt, 9 Haziran 2014 yılında Irak’ın kuzeyine saldırarak, Musul şehri ile bazı bölgeleri işgal etti.[2] Ardından Irak’ın başkenti Bağdat başta olmak üzere, gözünü tüm Irak şehirlerine dikti. IŞİD işgal girişimiyle birlikte, camiler, mezarlıklar ve türbeler başta olmak üzere, kutsal mekanları birer birer tahrip etmeye başladı. Hz. Yunus (a.s), Hz. Cercis (a.s) (İsrailoğullarına gönderilen peygamberlerden biridir), Hz. Şit (a.s) (Hz. Adem’in (a.s) oğlu ve dünyadaki ikinci peygamberdir) ve Yahya b. Zeyd’in Kufe kırsalında bulunan türbelerini havaya uçurdu.[3][4]

Bu durum, Amerika işgalinden sonra, büyük bir yıkımla karşı karşıya kalan Irak’ta tam bir kaos yaşanmasına neden oldu. Ülkenin IŞİD tarafından tamamen işgal edilme tehlikesiyle karşı karşıya kalmasının ardından Irak devleti, kurtuluş savaşı yıllarında Türkiye’de kurulan “Kuvay-i Milliye” benzeri gönüllü halk güçlerinin kurulmasının gerekli olduğu kanaatine vardı.

Haşd-i Şabi’nin Oluşumu

Haşd-i Şabi’nin temelleri, üç aşamada atıldı:

Irak Başbakanının Talimatı

Dönemin başbakanı Nuri el-Maliki, aynı zamanda Irak Silahlı Kuvvetler komutanı görevini de üstlenmekteydi. IŞİD’in Bağdat’a yönelik saldırısına ve IŞİD tehlikesine karşı koyması için, Irak’ta gönüllü halk güçlerinin kurulması talimatını verdi. Başbakan tarafından verilen bu talimatın ardından, başta askeri tecrübe ve deneyime sahip kişiler olmak üzere, halk güçlerince Haşd-i Şabi’nin temelleri atıldı ve IŞİD’e karşı savaşmaları için, savaş meydanına indiler.[5]

Ayetullah Sistani’nin Fetvası

Haşdi Şabi içindeki Iraklı alimler

Haşd-i Şabi faaliyetlerine başladıktan üç ay sonra, Iraklı dini merci Ayetullah Sistani, cihadın "farz-ı kifai" olduğuna dair fetva vererek, savaşabilecek gücü olan herkesi davet etti ve Irak ordusunun yanında IŞİD’e karşı mücadele etmesini istedi. Bu fetva, bir yandan halkın Haşd-i Şabi’ye katılması konusunda teşvikte önemli bir rol oynamış ve öte yandan ona meşruiyet kazandırmıştır.[6]

Yasal Meşruiyeti

2015 yılında bakanlar kurulu toplantısında alınan kararla Haşd-i Şabi, başbakana bağlı resmi bir kuruluş olarak kabul edildi. Haşd-i Şabi, Irak Silahlı Kuvvetlerinin bir parçası sayılarak, "Irak Silahlı Kuvvetler Komutanlığına bağlı resmi bir örgüt" unvanı ile meşru, devlet ve parlamento çatısı altında faaliyetlerde bulunmaktadır. Bu doğrultuda Irak devleti, bakanlıklara ve devlet kuruluşlarına, Haşd-i Şabi ile güçlü etkileşim ve teamülde bulunmaları için gerekli genelgeleri yayınlamıştır.[7]

= Yapısı

Haşd-i Şabi Savaşçıları

Haşd-i Şabi’nin sayısı hakkında 100 binden 2,5 milyona kadar olmak üzere farklı rakamlar zikredilmiştir. Sünni, Şia ve Hristiyanlar gibi tüm dini gruplardan ve yine Arap, Kürt ve Türkmen olmak üzere, tüm etnik kökenden gruplar Haşd-i Şabi içinde bulunmaktadır.

Haşd-i Şabi’yi teşkil eden güçler iki kısımdır:

  • Silahlı güçler olarak bilinen örgütler
  • Müçtehitlerin fetvası ile orduya yardım etmek için gelen gençler.

Silahlı gruplardan bazıları şunlardır:

Komuta Kademesi

  • Falih Feyyaz: Haşd-i Şabi komutanı (aynı zamanda Irak Ulusal Güvenlik Danışmanı)
  • Ebu Mehdi Mühendis: Komutan yardımcısı
  • Hadi Amiri: Bedir örgütü genel sekreteri
  • Kays Hazali: Asaib-i Ehli Hak
  • Ebu Casim Nasiri: Kuvvat-ı Şehid Sadr genel sekreteri
  • Ekrem Ka’bi: Nüceba İslami Direniş Hareketi genel sekreteri
  • Ahmed Esedi: Haşd-i Şabi’nin resmi sözcüsü.

Kazanımları

Irak gönüllü güçleri, IŞİD kuşatması altında tutulan bir çok kuşatmanın kırılması ve şehirlerin kurtarılması için verilen savaşlarda etkin bir rol üstlenmiştir. Samarra ve Türkmen şehri Amirli kuşatmalarının kırılması ve Beyci, Felluce, Ramadi, Musul’un güneyi, Selahattin, el-Anbar ve sonralardan adı "Cufr Nasr" diye ünlenen Bağdat'ın altmış kilometre güneybatısındaki Cufr Sahr şehir ve bölgelerinin özgürlüğüne kavuşturulmasında büyük bir rol üstlenmiştir. Haşd-i Şabi, “Lebbeyk Ya Resulullah 1 ve 2” operasyonları gibi bir çok önemli operasyona katılmıştır. Haşd-i Şabi’nin inkar edilmez başarıları, Haşd-i Şabi’ye düşmanlığı ve husumetiyle bilinen Amerika tarafından bile itiraf edilmiştir.[9]

İstatistikler

  • Irak gönüllü halk güçleri, 2015 yılının sonuna kadar vatanları için 4 binin üzerinde şehit ve 8 binin üzerinde yaralı vermiştir.[10]
  • Gönüllü halk güçlerinin sayısal dağılımında, Basra şehri en büyük katılımla birincidir. Yayınlanan bazı raporlara göre 2015 yılının ortalarına kadar ki Basra’dan katılım sayısı 700 binin üzerindedir.[11]
  • Haşd-i Şabi, kuruluşundan 550 gün sonra (2015 yılında), Irak’ın 19 şehrini özgürlüğüne kavuşturmuş ve Irak şehirleri arasındaki 52 karayolunun ulaşımını sağlamayı başarmıştır. Irak topraklarının 17500 metrekarelik bir bölümünü (IŞİD’in işgal ettiği toprakların üçte birini) kurtarmıştır.[12]

Kaynakça

  1. İbn-i Manzur, Lisanu’l Arab, c. 3, s. 150.
  2. ABNA Haber Ajansı
  3. Irak’ın 30 dini mekanı IŞİD tarafından tahrip edilmiştir.
  4. IŞİD, Hz. Yunus’un (a.s) kabrini tahrip etti.
  5. Müstened-i Cidaru’l ma, Haşd-i Şabi liderleri ile röportaj.
  6. Müstened-i Cidaru’l ma, Haşd-i Şabi liderleri ile röportaj.
  7. Merkezi Beynelmilel Mutalaat-ı Sulh.
  8. Tesnim haber ajansı ve diğer ajanslar.
  9. Müstened-i Cidaru’l ma, Haşd-i Şabi liderleri ile röportaj.
  10. Haşd-i Şabi resmi web sitesi.
  11. El-Alem kanalı.
  12. Haşd-i Şabi resmi wepsitesi.

Bibliyografi