Câbir Hadisi

wikishia sitesinden

Câbir Hadisi (Arapça: حدیث جابر), Peygamberimiz’in (s.a.a) on iki imamın adını ve imametini belirtildiği hadistir. Peygamberimizin, Câbir bin Abdullah Ensari'nin Ulu’l Emr Ayetindeki Ulu’l Emr’in kimler olduğuna ilişkin sorusuna verdiği cevap neticesinde ortaya çıkmıştır. Söz konusu hadiste Şiilerin beşinci imamının sıfatı İmam Bakır'dan (a.s) da bahsedilmektedir. Şiiler masum imamların imamlığını ispat etmek ve imamların Peygamberimiz (s.a.a) tarafından önceden tayin edildiğini kanıtlamak için bu hadisi delil olarak göstermektedirler.

Câbir Hadisi, Kifayatü-l Eser, Kemalü-l Din ve Buharü-l Envar gibi bazı Şii kaynaklarında ve Yenabü-l Mevda gibi bazı Sünni kaynaklarında da geçmektedir. Ayrıca bazı Şii tefsirlerinde Ulu’l Emr Ayetinin yorumunda bahsi geçen bir hadistir.

Hadis

İtaat Ayetinin [1] vahyinden sonra Câbir bin Abdullah Ensari, Peygamber Efendimize (s.a.a) sordu: Ey Allah'ın Resulü, biz Allah'ı ve Resulünü tanıyoruz ama Allah’ın itaatte kendisine ve sana denk tuttuğu Ulu’l Emr’den kastının kimler olduğunu bilmiyoruz? Peygamber (s.a.a) cevap olarak, "Onlar benim haleflerim ve benden sonra Müslümanların imamlarıdır. İlki Ali bin Ebi Talib, ardından sırasıyla Hasan, Hüseyin, Ali bin Hüseyin ve Muhammed bin Ali’dir ki Tevrat'ta ismi Bakır olarak geçmektedir. Sen onu göreceksin ve onu gördüğünde ona selamımızı ilet. Muhammed bin Ali'den sonra sırasıyla, Cafer bin Muhammed, Musa bin Cafer, Ali bin Musa, Muhammed bin Ali, Ali bin Muhammed, Hassan bin Ali ve ondan sonra oğlu benim adaşım ve benimle aynı künyeden biridir. O, insanların nazarından gaybete çekilecek kişidir ve onun gaybeti insanlardan yalnızca çok azının iman ettiği bir döneme kadar devam edecek.[2]

Ravi ve Muhteva

Bu hadis, Resul-i Ekrem'den Câbir bin Abdullah Ensari aracılığı ile rivayet edildiğinden Câbir hadisi olarak bilinmektedir. Câbir hadisinde on iki Şii İmamı’nın imamlığı her birinin adı anılarak belirtilmiştir. İslam Peygamberi (s.a.a), beşinci Şii İmamı’nın adını verirken, Bakır lakabına atıfta bulunarak, Câbir'den İmam Bakır (a.s) ile görüştüğü zaman onu selamlamasını istedi.[3] Bu hadis aynı zamanda Şiilerin on ikinci imamının gaybetine ve bu gaybetin uzunluğuna değinmekle birlikte gaybetteki İmam’ın, bir bulutun arkasındaki güneşe benzetildiği de rivayetler arasındadır.[4]

Hadis Kaynakları

Söz konusu bu hadis, Kifayatü-l Eser,[5] Kemalü-l Din[6] ve Buharü-l Envar[7] gibi bazı Şii kaynaklarda ve Yenabü-l Mevda[8] gibi bazı Sünni kaynaklarında da bahsedilmiştir. Şii müfessirler aşağıdaki Ulu’l Emr Ayeti ya da diğer adıyla itaat Ayeti’nde bu hadisi açıklamalarına eklemişlerdir.[9]


Ayrıca Bakınız

Kaynakça

  1. يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَطِيعُواْ اللّهَ وَأَطِيعُواْ الرَّسُولَ وَأُوْلِي الأَمْرِ مِنكُمْ فَإِن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللّهِ وَالرَّسُولِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَالْيَوْمِ الآخِرِ ذَلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلاً Nisa Suresi 59 Ayeti. Melali: "Ey iman edenler! Allah'a itaat edin; Peygamber'e ve sizden olan o yetki sahiplerine de itaat edin. Eğer Allah'a ve ahiret gününe iman ediyorsanız, bir şeyde çekiştiğiniz zaman o hususta Allah'a ve Peygamber'e başvurun. Böyle yapmanız, hem daha iyidir ve hem de sonu daha güzeldir."
  2. Tabarsi, Alamü-l Vari, 1417 Hicri Kameri, 2. cilt, s. 182; Kunduzi, Yenabü-l Mevda, 1422 Hicri Kameri, cilt 3, s. 398-399.
  3. Tebersi, Alamü-l Vari, 1417 Hicri Kameri, 2. cilt, ss. 181-182.
  4. Tebersi, Alamü-l Vari, 1417 Hicri Kameri, 2. cilt, ss. 181-182.
  5. Hazaz Razi, Kifayatü-l Eser, 1401 Hicri Kameri, s.54-55.
  6. Saduk, Kamaluddin, 2016 Hicri Kameri, cilt 11, s. 254-253.
  7. Meclisi, Baharalanvar, 1403 Hicri Kameri, cilt 36, s.251.
  8. Kunduzi, Yenabü-l Mevda, 1422 Hicri Kameri, cilt 3, s. 398-399.
  9. Bahrani, el-Burhan, 1416 Hicri Kameri, 2. cilt, s. 103-104; Faiz Kashani, el-Asfi, 1418 Hicri Kameri, 1. cilt, s. 217; Tayyib, Atib el-Bayan, 1378, 4. cilt, s. 116; Şerif Lahici, Tefsir Lahici, 1373, 1. cilt, sayfa 496; Kumi Meşhedi, Kunzal Dakaek, 1415 Hicri Kameri, cilt 3, sayfa 438; Havizi Düğünü, Nur el-Thakalin, 1422 Hicri Kameri, 1. cilt, s. 499.

Bibliyografya

  • Bahrani, Seyyid Hashim, el-Burhan Fi Tafsir el-Kuran, Araştırma: Kasm el-Darasat el-Islamiyya el-Ba'ath Vakfı, Baas Vakfı, Tahran, 1416 Hicri Kameri.
  • Khazaz Razi, Ali ibn Muhammad, Abdul Latif Husseini Kuhkamari, Kum, Bidar, 1401 Hicri Kameri tarafından düzenlenen Oniki İmam metnindeki eserin yeterliliği.
  • Şerif Lahici, Mohammad Ibn Ali, Tafsir Sharif Lahici, Araştırma: Mohaddes Ermoi, Tahran, Dad Publishing Office, 1994

Şeyh Saduk, Mohammad Ibn Ali, Kemaluddin ve tüm bereketler, düzeltme: Ali Ekber Ghaffari, Tahran, Islamieh, 2016 Hicri Kameri.

  • Tebersi, Fadl Ibn Hassan, el-Vari'nin el-Huda, Kum, el-Beyt, Hicri Kameri 1417 ile yaptığı açıklama.
  • Tayeb, Seyyed Abdul Hussein, Atib el-Bayan fi Tafsir el-Kuran, Tahran, İslam Yayınları, 1999.
  • Havizi Düğünü, Abdul Ali Ibn Cuma, Araştırma: Seyyed Hashem Rasooli Mahallati, Tafsir Noor el-Thakalin, Kum, Ismailian Publications, 1415 Hicri Kameri.
  • Feyz Kashani, Mohsen, el-Asfi Fi Tafsir el-Kuran, Araştırma: Mohammad Hussein Drayati ve Mohammad Reza Nemati, Kum, Islamic Propaganda Office Publishing Center, 1418 Hicri Kameri.
  • Kumi Mashhadi, The Treasurer of the Strangers and the Sea of Strangers, Araştırma: Hossein Dargahi, Tahran, İslami Rehberlik Bakanlığı, 1989
  • Kunduzi, Suleiman Ibn Ibrahim, Yanabi el-Mevda Lazo el-Kirbi, Kum, Asva, 1422 Hicri Kameri.
  • Meclisi, Mohammad Bakir, Baharalanvar, Beyrut, Darahiyah el-Tarath el-Arabi, 1403 Hicri Kameri.