Rukayye bint Ali

Önceliksiz, kalitesi olmayan: c
linksiz
resimsiz
kategorisiz
infobox'siz
wikishia sitesinden
(İmam Ali'nin (a.s) kızı Rukayye sayfasından yönlendirildi)
Rugayye (İmam Ali’nin (a.s) Kızı)
Example alt text
Hz. Rugayye'nin Türbesi
İsmiRugayye binti Ali b. Ebi Talib
Doğum Tarihi-
Ölüm TarihiHicri 61. yılda hayatta
Baba Adıİmam Ali (a.s)
Anne AdıSahba
KabriMısır - Kahire
EşiMüslim b. Akil
ÇocuklarıAbdullah b. Müslim
Akrabalarıİmam Ali (a.s) - İmam Hasan (a.s) - İmam Hüseyin (a.s)

Rukayye binti Ali(Arapça:رُقَیة بنت علی علیه‌السلام); Müslim b. Akil’in eşi ve Kerbela esirlerindendir.

Rukayye, Kerbela’da bulunmuş ve Mekke’den Kufe’ye doğru hareket ederken eşi Müslim b. Akil’in şehadet haberini almıştır. Aşura günü de çocukları Abdullah ve Muhammed (bir nakle göre) şehit edilmiş ve kendisi de Ömer b. Sa’d’ın askerleri tarafından esir alınmıştır. Kahire’de ona atfedilen bir kabir bulunmaktadır. Hicri 1416 yılında Hindistan Davudi Buhreleri tarafından onun kabrinin eski zarihi değiştirilmiştir.

Nesebi

İmam Ali’nin (a.s) cariyesi olan Rukayye’nin annesi Sahba, Rebie Taglebiyye’nin kızıdır.[1] Zebihullah Mahallati Sahba’nın, Rukayye ve Ömer b. Ali’nin annesi olduğunu belirtmiştir.[2] Rukayye amcasının oğlu Müslim b. Akil ile evlenmiştir.[3] “Riyaheynu’ş-Şeria” kitabının yazarı, onun Müslim b. Akil’den “Abdullah” ve “Muhammed” adında iki erkek çocuğu ve bir de kız evladı olduğunu yazmıştır. O, Abdullah’ı Sekine binti Hüseyin’in (a.s) eşi olarak bilmiştir.[4]

Bazı kaynaklarda ondan, muhtemelen künyesi nazara alındığından dolayı “Ümmü Külsüm” olarak yad edilmiştir.[5] Seyyid Muhsin Emin, eserinde Rukayye’yi, Ümmü Külsüm-ü Kübra ve Ümmü Külsüm-ü Suğra’dan hariç, Ümmü Külsüm’ü Vusta (ortanca Ümmü Külsüm) olarak zikretmiştir.[6]

Kerbela Vakıası

Rukayye binti Ali (a.s) Aşura vakıasında İmam Hüseyin’le (a.s) birlikte Kerbela’ya gelmiştir. Zebihullah Mahallati’nin naklettiğine göre, Rukayye’nin üç evladı da ona bu yolculukta eşlik etmiştir. O, yolculuğunun ortalarında eşi Müslim b. Akil’in şehadet haberini almıştır. Oğlu Abdullah b. Müslim de Kerbela’da şehit edilmiştir.[7]

Mahallati de, Muhammed ve Abdullah’ın Kerbela hadisesinde şehit düştüklerinden ve kendisinin de esir alındığından söz etmektedir.[8]

Kabri

Mucemu’l Buldan’da nakledilenlere binaen, Rukayye binti Ali’nin kabri Mısır’ın Kahire şehrindedir.[9]

Rukayye binti Ali’ye (a.s) atfedilen kabrin zarihi hicri kameri 1416 yılında yapılmıştır. Dekoratif sanatlar (sanatsal işlemeler) açısından diğer gümüş zarihlerden farklıdır. Zarih yaklaşık dikdörtgen şeklindedir ve kenarlarında aralıklarla ağımsı üç veya dört pencere yer almaktadır. Zarihin tavanının üstünde küçük bir kubbe ve kenarlarının açılarının üzerinde ise, Kufe mescidinin minaresinin köşelerindeki işlemelere benzeyen (Mescidu’l Akmer’deki mevcut işlemelerin örnekleri taklit edilmiş) işlemeler bulunmaktadır. Zarihin tabanı oyma yeşil mermerlerden oluşmaktadır. Rukayye binti Ali’nin (a.s) gümüş zarihi Hindistan’ın Davudi Buhreleri tarafından tasarlanmış ve eski bakır zarihle değiştirilmiştir.[10]

Kaynakça

  1. İbn-i Sa’d, et-Tabakat (1410 h.k.), c. 3, s. 14; İbn-i Cevzi, el-Muntazam (1412 h.k.), c. 4, s. 109; Taberi, Tarih (1967), c. 4, s. 359; İbn-i Kesir, el-Bidaye ve’n-Nihaye, c. 6, s. 352.
  2. Mahallati, Riyaheynu’ş-Şeria (1373 h.ş.), c. 4, s. 255 - 256.
  3. Belazuri, Ensabu’l Eşraf (1394 h.k.), c. 2, s. 70.
  4. Mahallati, Riyaheynu’ş-Şeria (1373 h.ş.), c. 4, s. 255.
  5. İbn-i Anbe, Umdetu't-Talib (1417 h.k.), s. 32.
  6. Emin, A’yanu’ş-Şia (1406 h.k.), c. 3, s. 484.
  7. Halife, Tarih-i Halife (1415 h.k.), s. 145; Emin, A’yanu’ş-Şia (1406 h.k.), c. 7, s. 34; Belazuri, Ensabu’l Eşraf (1394 h.k.), c. 2, s. 70; Taberi, Tarih (1967), c. 5, s. 469; İbn-i Esir, el-Kamil (1371 h.ş.), c. 9, s. 412; Ebu’l Ferec-i İsfahani, Mekatilu’t-Talibiyyin (Daru’l Marife), s. 98.
  8. Mahallati, Riyaheynu’ş-Şeria (1373 h.ş.), c. 4, s. 255.
  9. Hamevi, Mucemu’l Buldan (1995), c. 5, s. 142.
  10. Ahmed Hameyar; Asar-ı Huneri ve Umraniyi İsmailiyan-ı Buhre-i Hind der Etabat-ı Aliyat ve Ziyaretgahhayi Şia (İkinci bölüm: Şam ve Mısır).

Bibliyografi

  • İbn-i Esir, el-Kamil, tercüme: Ebu’l Kasım Halet ve Abbas Halili, Müessese-i Matbuatiyi İlmi, Tahran, 1371 h.ş.
  • İbn-i Cevzi, Abdurrahman b. Ali, el-Muntazam fi Tarihi’l Umem ve’l-Muluk, tahkik: Muhammed Abdulkadir Ata ve Mustafa Abdulkadir Ata, Daru’l Kutubu’l İlmiyye, Tab’atu’l Uvla, Beyrut, 1412 / 1992.
  • İbn-i Sa’d, Muhammed b. Sa’d, et-Tabakatu’l Kubra, tahkik: Muhammed Abdulkadir Ata, Daru’l Kutubu’l İlmiyye, Tab’atu’l Uvla, Beyrut, 1410 – 1990.
  • İbn-i Anbe Hasani, Umdetu’t-Talib fi Ensabi Al-i Ebi Talib, Kum, Ensariyan, 1417.
  • Ebu’l Ferec-i İsfahani, Ali b. Hüseyin, Mekatilu’t-Talibiyyin, tahkik: Seyyid Ahmed Sakar, Beyrut, Daru’l Marife.
  • Emin, Seyyid Muhsin, A’yanu’ş-Şia, Daru’t-Taaruf li’l-Matbuat, 1406.
  • Belazuri, Ensabu’l Eşraf, tahkik: Muhammed Bakır Mahmudi, Beyrut, Müessesetu’l A’lemi li’l-Matbuat, Tab’atu’l Uvla, 1394 – 1974.
  • Hamevi, Yakut b. Abdullah, Mucemu’l Buldan, Daru Sadır, Tab’atu’s-Saniye, 1995.
  • Halife b. Hayyat, Tarih-i Halife, tahkik: Fevvaz, Daru’l Kutubu’l İlmiyye, Tab’atu’l Uvla, Beyrut, 1415 – 1995.
  • Taberi, Muhammed b. Cerir, Tarihu’l Umem ve’l-Muluk, tahkik: Muhammed Ebu’l-Fazl İbrahim, Daru’t-Turas, Beyrut, 1967.
  • Mahallati, Zebihullah, Rivayehnu’ş-Şeria, Daru’l Kutubu’l İslamiyye, Tahran, 1373 h.ş.